San Bartolome eliza (Martzilla)
San Bartolome eliza | |
---|---|
Kokapena | |
Herrialdea | Euskal Herria |
Probintzia | Nafarroa Garaia |
Udalerria | Martzilla |
Koordenatuak | 42°19′32″N 1°44′29″W / 42.3255624°N 1.7413635°W |
Historia eta erabilera | |
Irekiera | XVIII. mendea |
Izenaren jatorria | Bartolome |
Erlijioa | katolizismoa |
Elizbarrutia | Iruñeko elizbarrutia |
Arkitektura | |
Estiloa | Arkitektura neoklasikoa |
Kontaktua | |
Helbidea | Plaza Padre Fabo, 1 |
San Bartolome eliza Nafarroa Garaiko Aragoiko Erriberako Martzilla udalerrian kokatutako kristiau eliza bat da. Neoklasiko estiloa ditu.
Eraikina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Dorrea adreiluzkoa da, eta oso zaharra den beste baten berreraikuntza ere bada, 1773an konponketak jasan zituena.
Antzinako parrokia-eliza, eta aztarnarik ez duena, monasterio zahar baten ondoan zegoen, komunitate zistertar batek zuzendua (1429tik 1774ra), eta ez da ezer geratzen; izan ere, haren gainean jauregi-etxe handi bat eraiki zen, duela gutxi arte "Atariko etxea" bezala ezagutzen zena, eta gaur egun desagertua.
Parrokia-eliza, jatorrian, San Bartolome apostoluari eskainia izan zen, eta apaiz bikario batek eta bi onuradunek zerbitzatzen zuten, guztiak Balbastroko Kabildoaren ordezkari gisa. Dokumentu zaharrenek 1534an elizaren existentziari buruz hitz egiten dute. 1578an, bertze dokumentu batzuek eliza horretan egindako konponketei eta obrei buruz hitz egiten dute, non lehen aldiz parrokia gisa agertzen den. Lehen bataio-erregistroak 1537ko ekainaren 3koak dira. Parrokia eraiki orduko, apaizak monasterioa ez den beste etxe batean bizi ziren, eta, beraz, ez da harritzekoa 1686an apaizetxean konponketak aipatzen eta zaharberritzen zituzten dokumentuak agertzea.
Barrualdean, modernoa eta funtzionala, XVII. eta XVIII. mendeetako erretaula barrokoak ditu, eskulturazkoak eta pinturazkoak, bai eta XVI. mendeko bi tailu (Ama Birjina Haurrarekin eta Gurutziltzatua) eta XIII. mendeko Ama Birjinaren irudi gotiko arkaizduna ere, zaharberritzean aldatu zena. Pluko Ama Birjinaren omenezko beirate bikain bat nabarmentzen da, sarrerako arkupearen gainean dagoen okuluan.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Nafarroako Entziklopedia Handia | MARTZILLA. (Noiz kontsultatua: 2022-01-09).