Alison eta Peter Smithson
Peter Smithson (Stockton On Tees, Ingalaterra, 1923ko irailaren 18a - 2003ko martxoaren 3a) eta Alison Smithson edo Allison Margaret Gill (Sheffield, Hegoaldeko Yorkshire, Ingalaterra, 1928ko ekainaren 2a - 1993ko abuztuaren 16a) britainiar arkitektoak izan ziren.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Peterrek Durhamgo Unibertsitatean eta Londresko Royal Academy delakoan egin zituen Arkitekturako ikasketak, eta 1950ean eskuratu zuen titulua, Country Council School Division eskolan. Harrezkero, Allison Margaret Gill bere emaztearekin batera lan egin zuen. Oro har, 1950eko hamarraldiaren amaierako eta 1960ko hamarraldiaren hasierako neobrutalismo joeraren baitako artista gisa hartuak dira, Henderson eskultorearekin eta Eduardo Paolozzi argazkilariarekin batera.
1950eko hasierako lanetan aipagarria dute Smithdon High School, Bigarren Hezkuntzako Hunstantongo Eskolaren lehiaketarako proiektua (1949-1954), Norfolken, Mies van der Roheren estilo garbizaleari jarraituz osatua, zeinetan agertzen baitira neobrutalismo mugimenduaren oinarriak: egituraren eta eraikuntzaren osagaien artikulazio ahalik eta adierazgarriena lortzeko kezka, adibidez. Joera horri jarraitu zioten 1952an egindako Sohoko etxebizitzetan. Harrezkero, arkitektura molde berrizaleak erabili zituzten, adibidez Coventryko katedralean (1957), Londresko Golden Laneko etxebizitzetan (1952), etab.etan. Golden Lanen, Le Corbusierren eta haren hiria egituratzeko etxebizitza, lana, aisia eta garraioa oinarri hartzearen kontra aritu ziren, eta, horien ordez, etxea, kalea, barrutia eta hiria proposatu zituzten.
Lan aipagarriak egin zituzten, besteak beste, 1953ko Congrès International d'Architecture Moderne delakoan (CIAM, Arkitektura Modernoaren Nazioarteko Biltzarra), 1956ko This Is Tomorrow ("Hau da bihar") erakusketan, urte hartan bertan Daily mail ideal Home exhibition erakusketan eta CIAMen, zeinetatik atera baitzen Team X edo Team 10 taldea (Aldo van Eyck, Jaap Bakema, Georges Candilis, Shadrach Woods, John Voelcker, Willian eta Jill Howell eta Alison eta Peter Smithson).
1965ean Londresko Economist bulego-eraikina egin zuten, Ingalaterran monumentuen babeserako legeak bere baitan hartu zuen arkitektura modernoko lehen obra. 1967an, Oxfordeko St Hilda’s College delakoa diseinatu zuen, zurezko japoniar egituretan inspiratuta. 1978an, Batheko Unibertsitatearen bost eraikin diseinatzeko konpromisoa hartu zuten senar-emazteek, urte horretan hasi eta ondorengo hamarkadan egiteko.
1993an Alison Smithson hil zen, eta 2003an, Peter Smithson bera. 2004an, Alison eta Peter Smithsonen artelanen erakusketa ireki zen Londresko Design Museum delakoan.
Smithson senar-emazteek garrantzizko lana egin zuten, halaber, hirigintzaren alorrean, eta beren teoriak zabaltzeko hainbat liburu eta artikulu eman zituzten argitara.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez) Alison eta Peter Smithson, Design Museum
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.