Edukira joan

Untxi: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
An13sa (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Luistxo (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
 
(4 erabiltzailek tartean egindako 7 berrikusketa ez dira erakusten)
1. lerroa: 1. lerroa:
{{beste erabilpenak|Untxiari|Untxien ordenari|Lagomorpha}}
{{beste erabilpenak|Untxiari|Untxien ordenari|Lagomorpha}}
[[Fitxategi:Rabbit_in_montana.jpg|thumb|Untxi bat]]
{{taxotaula automatikoa
| taxon = Leporidae
| subdivision_ranks = Generoak
| subdivision =
*''[[Pentalagus]]''
*''[[Bunolagus]]''
*''[[Nesolagus]]''
*''[[Romerolagus]]''
*''[[Brachylagus]]''
*''[[Sylvilagus]]''
*''[[Oryctolagus]]''
*''[[Poelagus]]''
}}
'''Untxia''', '''konejua''' <small>([[Hego Euskal Herria|Heg.]])</small> edo '''lapina''' <small>([[Ipar Euskal Herria|Ipar.]])</small> [[Leporidae]] familiako zenbait espezieren izen arrunta da, mundu osoko zenbait eskualdetan bizi direnak. Ugaztun [[karraskari]]a hauek, [[erbi]]aren antzekoak dira baina hura baino txikiagoak, asko ugaltzen direnak eta lurrean egiten dituzten zuloetan bizi direnak.{{lur erref}}
'''Untxia''', '''konejua''' <small>([[Hego Euskal Herria|Heg.]])</small> edo '''lapina''' <small>([[Ipar Euskal Herria|Ipar.]])</small> [[Leporidae]] familiako zenbait espezieren izen arrunta da, mundu osoko zenbait eskualdetan bizi direnak. Ugaztun [[karraskari]]a hauek, [[erbi]]aren antzekoak dira baina hura baino txikiagoak, asko ugaltzen direnak eta lurrean egiten dituzten zuloetan bizi direnak.{{lur erref}}


== Taxonomia ==
Taxonomiaren ikuspegitik ez dute maila zehatzik. Euskal Herrian eta mendebaldeko Europa osoan, espezierik arruntena [[etxe-untxi]]a da.
Taxonomiaren ikuspegitik ez dute maila zehatzik. Untxiak, Leporidae familiako kideak dira ''Lepus'' generotik kanpo. Erbiak baino askoz txikiagoak izaten dira. Jatorriz Europakoak, Afrikako zona batzuetakoak, Asia erdialdeko eta hegoaldekoak, eta Ipar eta Hego Amerikakoak dira. Belardi eta eskualde idorretan bizi dira. 20 eta 50 cm arteko tamaina dute, atzeko hanka luze eta indartsuekin, eta buztan txikia. Orokorrean gris-marroi kolorekoak dira, baina badago beltza den espezie bat eta marradunak diren beste bi.

Untxi etxekotuek kolore gehiago dituzte, jasandako gurutzamenduen ondorioz. Untxi jaioberriek erbiek baino garapen txikiagoa dute eta gurasoen zaintza behar dute. Espezie gehienak lurpeko gordelekuetan bizi eta tadekoiak dira. Untxiek zeregin garrantzitsua dute lehorreko [[Kate trofiko|kate-trofikoan]], landare eta belar ugari jaten baitituzte, eta espezie [[haragijale]] askoren oinarrizko dietaren parte baitira.

Euskal Herrian eta mendebaldeko Europa osoan, espezierik arruntena [[etxe-untxi]]a da, ''Oryctolagus cuniculus.'' Bizkarra gris-marroixka kolorekoa du eta sabel zurixka. Erbiak baino tamaina txikiagoa du, eta belarriak ere txikiagoak ditu, punta beltzarik gabe. Euskal Herrian bere banaketa etena da. Sastrakadiak gogoko ditu.


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==
24. lerroa: 17. lerroa:
* [[Untxi Zuria (pertsonaia)|Untxi Zuria]] (''Alice Lurralde Miresgarrian'')
* [[Untxi Zuria (pertsonaia)|Untxi Zuria]] (''Alice Lurralde Miresgarrian'')



{{commonskat}}
== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}


{{biologia zirriborroa}}
{{biologia zirriborroa}}
{{TaxoiDatubaseak}}


[[Kategoria:Leporidae]]
[[Kategoria:Leporidae]]
[[Kategoria:Etxeko animaliak, hazteko animaliak eta abereak]]
[[Kategoria:Animalia etxekotuak]]
[[Kategoria:Espezie inbaditzaileak]]
[[Kategoria:Espezie inbaditzaileak]]
[[Kategoria:1758. urtean deskribatutako espezieak]]
[[Kategoria:1758. urtean deskribatutako taxoiak]]
[[Kategoria:Espezie kosmopolitak]]
[[Kategoria:Talde parafiletikoak]]

Hauxe da oraingo bertsioa, 08:55, 11 martxoa 2024 data duena

Untxi bat

Untxia, konejua (Heg.) edo lapina (Ipar.) Leporidae familiako zenbait espezieren izen arrunta da, mundu osoko zenbait eskualdetan bizi direnak. Ugaztun karraskaria hauek, erbiaren antzekoak dira baina hura baino txikiagoak, asko ugaltzen direnak eta lurrean egiten dituzten zuloetan bizi direnak.[1]

Taxonomiaren ikuspegitik ez dute maila zehatzik. Untxiak, Leporidae familiako kideak dira Lepus generotik kanpo. Erbiak baino askoz txikiagoak izaten dira. Jatorriz Europakoak, Afrikako zona batzuetakoak, Asia erdialdeko eta hegoaldekoak, eta Ipar eta Hego Amerikakoak dira. Belardi eta eskualde idorretan bizi dira. 20 eta 50 cm arteko tamaina dute, atzeko hanka luze eta indartsuekin, eta buztan txikia. Orokorrean gris-marroi kolorekoak dira, baina badago beltza den espezie bat eta marradunak diren beste bi.

Untxi etxekotuek kolore gehiago dituzte, jasandako gurutzamenduen ondorioz. Untxi jaioberriek erbiek baino garapen txikiagoa dute eta gurasoen zaintza behar dute. Espezie gehienak lurpeko gordelekuetan bizi eta tadekoiak dira. Untxiek zeregin garrantzitsua dute lehorreko kate-trofikoan, landare eta belar ugari jaten baitituzte, eta espezie haragijale askoren oinarrizko dietaren parte baitira.

Euskal Herrian eta mendebaldeko Europa osoan, espezierik arruntena etxe-untxia da, Oryctolagus cuniculus. Bizkarra gris-marroixka kolorekoa du eta sabel zurixka. Erbiak baino tamaina txikiagoa du, eta belarriak ere txikiagoak ditu, punta beltzarik gabe. Euskal Herrian bere banaketa etena da. Sastrakadiak gogoko ditu.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Biologia Artikulu hau biologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.