Greifswald

Greifswald; Greifswald
	Alemaniako hiri-udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Alemania
Alemaniako estatua	Mecklenburg-Aurrepomerania
Rural district of Mecklenburg-Vorpommern	Aurrepomerania-Greifswald
Alkatea	Stefan Fassbinder (en)
Izen ofiziala	Greifswald
Jatorrizko izena	Greifswald
Posta kodea	17487, 17489 eta 17491
Udalerri kodea	13075039
Geografia
Koordenatuak	54°05′00″N 13°23′00″E / 54.0833°N 13.3833°E
Azalera	50,81 km²
Altuera	5 m
Demografia
Biztanleria	60.071 (2023ko abenduaren 31); 380 (2022)
Dentsitatea	1.182 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1199 (egutegi gregorianoa)
Telefono aurrizkia	03834
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Osnabrück, Kotka, Hamar, Szczecin, Goleniów (en) , Lund udalerria eta Newport News
Matrikula	HGW
	greifswald.de

Greifswald Alemaniako herri bat da, Mecklenburg-Aurrepomerania estatuaren ekialdean kokatua. Aurrepomerania-Greifswald barrutiko hiriburua da eta 54.610 biztanle ditu (2010).

Geografia

Alemaniako bi uharte handienek (Rügen eta Usedom) eratzen duten Greifswaldeko badian kokaturik dago. Hiria dagoen eremua erabat laua da eta Ryck ibaiak zeharkatzen du.

Klima

Datu klimatikoak (Greifswald, altuera: 6 m, 1961–1990 bataz bestekoak)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	1.8	2.3	6.5	11.1	16.8	19.7	21.4	21.5	17.5	13.1	7.1	3.7	11.9
Batez besteko tenperatura (ºC)	-0.6	-0.3	3.5	7.0	12.2	15.3	17.1	17.1	13.7	9.9	4.8	1.6	8.5
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-2.9	-2.8	0.4	2.9	7.5	10.9	12.7	12.6	9.9	6.6	2.5	-0.5	5.0
Pilatutako prezipitazioa (mm)	40.0	30.0	39.0	39.0	49.0	59.0	63.0	54.0	53.0	43.0	51.0	47.0	565.0
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	10	8	10	8	8	8	10	9	9	9	11	11	111
Eguzki orduak	43.4	61.6	120.9	168.0	248.0	240.0	238.7	229.4	159.0	108.5	51.0	40.3	1715.5
Iturria: Wetterkontor^[1]

Historia

Danimarkako monje zistertarrek 1199an Eldena Abade-etxea sortzerakoan hasi zen Greifswalden historia. Gatz azaleramendu bat egoteak germaniarrak eta wendoak (mendebaldeko eslaviarrak) erakarri zituen berehala. Danimarka eta Pomeraniaren arteko mugan zegoen eta 1227ko Börnhovedeko batailaren ondoren Pomeraniako dukeen esku gelditu zen Greifswald. 1241ean merkatua egiteko eskubidea jaso zuen, 1250ean herri bihurtu zen eta XIII. mendearen bukaeran Hansa Ligan sartu zen. Une honetan greifswaldarrek Pomeraniako armadan parte hartu beharrik ez zuten izan eta dukeek hiria utzi beharra izan zuten.

Greifswaldeko Unibertsitatea

1456 urtean munduko unibertsitate zaharrenetako bat sortu zen. Erreforma garaian Eldena abade-etxeak monasterio izateari utzi zion eta askatasuna galdu zuenez Greifswald hiriak bereganatu zuen. Hogeita Hamar Urteko Gerran hiria Germaniako Erromatar Inperio Santuak okupatu zuen hasieran, baina Suediak inguru guztia menperatua zuenez, 1631ean inperioaren azken gotorlekua zen Greifswald setiatu eta bereganatu zuen. Napoleondar Gerrak iritsi arte Suediarren esku egon zen Pomerania osoa. 1815ean Prusiak eskuratu zuen.

XX. mendea hastearekin batera Greifswald bere harresietatik kanpora hedatzen hasi zen. Bigarren Mundu Gerran hiriak ez zuen kalte larririk jasan, besteak beste Oberst Rudolf Petershagen alkatean Armada Gorriaren aurrean hiria errenditu egin zuelako borrokarik egin gabe. Ekialdeko Alemanian egin zituen 1990 arteko urteak. Sobietar estiloko auzo handiak eratu ziren Lubmingo elektrizitate plantara lanera etorritako milaka pertsonak jasotzeko. Etxe historiko ugari ere bota ziren. 1980an etxe hauen berreskurapen proiektua abian jarri zen. Gaur egun Itsaso Baltikoko alemaniar herri politenetakoa da eta turismo handia dauka.

Udaletxea

Merkatu plaza

Ondasun nabarmenak

San Nikolas katedrala (Dom St Nikolai): 100 metroko altuera duen dorrea dauka, bai eta kupula bat ere.
Merkatu plaza (Markt): Hansa hiria izan zela erakusten du plaza honek. Bertan daude XIV mendeko udaletxea (Rathaus), "Kafearen etxea" , eta adreilu gorrizko hainbat etxe tradizional.
Greifswaldeko unibertsitatea (Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald): 1456an sortu zelarik munduko unibertsitate zaharrenetakoa da.
Eldena abatetxearen hondarrak.