Varsovia Traktato

Partoj
	Albana Socialisma Popola Respubliko, Popola Respubliko Bulgario, Ĉeĥoslovaka socialisma respubliko, Germana Demokratia Respubliko, Hungara Popola Respubliko, Pola Popola Respubliko, Socialisma Respubliko Rumanio kaj Sovetunio vd

Varsovia Traktato
internacia organizaĵo ; milita alianco
Komenco	14-a de majo 1955 vd
Fino	1-a de julio 1991 vd
Sidejo	Moskvo
Moto	Unio de paco kaj socialismo ; • Союз мира и социализма; • Съюз на мира и социализма ; • Unie míru a socialismu ; • Union des Friedens und Sozialismus; • Béke és Szocializmus Uniója; • Unia Pokoju i Socjalizmu ; • Uniunea Păcii și Socialismului
Lingvoj	rusa, bulgara, ĉeĥoslovaka, germana, hungara, pola kaj rumana
Partoj
	Albana Socialisma Popola Respubliko, Popola Respubliko Bulgario, Ĉeĥoslovaka socialisma respubliko, Germana Demokratia Respubliko, Hungara Popola Respubliko, Pola Popola Respubliko, Socialisma Respubliko Rumanio kaj Sovetunio vd
	v • d • r

La Varsovia Traktato (oficiala nomo: Traktato pri amikeco, kunlaboro kaj reciproka subteno), kiun en okcidento oni nomis Varsovia Pakto, estis la militista organizo de la ŝtatoj de meza kaj orienta Eŭropo ligitaj - kiel satelitaj ŝtatoj - al Sovetunio. La traktaton proponis Nikita Ĥruŝĉov. La teksto estis subskribita la 14-an de majo 1955 en Varsovio, Pola Popola Respubliko. Oni fondis la aliancon ne nur reage al la membriĝo de Okcidenta Germanio en la jam en 1949 fondita organizaĵo NATO, sed interalie ankaŭ por jure apogi la daŭran restadon de la trupoj de la Ruĝa Armeo en Orienta Eŭropo (post la subskribo de pactraktato inter Sovetunio kaj Aŭstrio, la sovetia armeo rajtis resti (kiel garnizonaj trupoj) nur tiel en Hungario).

La Varsovia Pakto estis dissolvita la 1-an de julio 1991 en Prago, Ĉeĥoslovakio.

Membroŝtatoj

Albana Socialisma Popola Respubliko (oficiale retiriĝis dum la jaro 1968, sed ĉesis agadi en la pakto jam ekde 1962)
Popola Respubliko Bulgario
Komunisma Ĉeĥoslovakio
Germana Demokratia Respubliko
Pola Popola Respubliko
Hungara Popola Respubliko
Socialisma Respubliko Rumanio (nur limigite)
Sovetunio

La membroŝtatoj de la Varsovia Pakto havis la ĉefan taskon defendi unu la alian okaze de atako al unu el ili. La ĉefa kontraŭulo estis NATO, kreita en 1949. Sed praktike la armeoj de la Varsovia Pakto pli levis la armilojn kontraŭ la propraj ŝtatanoj ol kontraŭ la okcidentaj ŝtatoj: estis la soldatoj de la Varsovia Pakto sub gvido de la sovetiaj tankoj kiuj disbatis la hungaran revolucion de 1956 kaj la pragan printempon de 1968 en Ĉeĥoslovakio.

Funkcio

Kiel milita organizaĵo de socialismaj ŝtatoj, la militfortoj de Varsovia Pakto estas fakte sub la kontrolo de sovetia armeo. Laŭ la soveta militdoktrino, militfortoj de membroŝtatoj subtenas dum la ofensivo de sovetia armeo al Okcidenta Eŭropo.

Literaturo

Jerzy Kajetanowicz, Polskie wojska operacyjne w Układzie Warszawskim (Pola operaca militistaro en Varsovia Traktato), Poligon 2011, n-ro 5
Jerzy Kajetanowicz, Wojsko Polskie w Układzie Warszawskim 1955-1990 (Pola Militistaro en Varsovia Traktato), http://www.serwis-militarny.net/opinie/ Arkivigite je 2012-10-20 per la retarkivo Wayback Machine
Ryszard Kałużny, Układ Warszawski 1955-1991 (Varsovia Traktato 1955-1991), Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych 2008, n-ro 1