Ibaan

Ibaan
municipo de Filipinoj vd
Administrado
Poŝtkodo	4230
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	58 507 (2020) [+]
Loĝdenso	848 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	13° 49′ N, 121° 8′ O (mapo)13.8176121.133Koordinatoj: 13° 49′ N, 121° 8′ O (mapo) [+]
Alto	178 m [+]
Areo	68,99 km² (6 899 ha) [+]
Horzono	UTC+08:00 [+]
	Ibaan (Filipinoj)
	Situo de Ibaan
Alia projekto
	Vikimedia Komunejo Ibaan [+]
	v • d • r

Ibaan /i.ˈba.ʔan/ estas municipo en la provinco Batangoj, propranome Batangas /ba.ˈtaŋ.gas/, en la tagaloga regiono de Filipinoj. Ĝi troviĝas 89 kilometrojn sude de Manilo kaj 490 kilometrojn norde de Cebuurbo.^[1] La landa areo estas 68,99 km² kun loĝantaro de pli ol 58 507 personoj. La meza alteco estas 126,8 metroj.^[2]

Ibaan establiĝis oficiale kiel urbeto en la jaro 1804.

Jaro	Loĝantaro	Kresko jare
1990	31 220	1,90%
1995	34 757	2,30%
2000	40 165	3,15%
2007	45 649	1,78%
2010	48 482	2,22%
2015	52 970	1,70%
2020	58 507	1,97%

Noma Origino

La municipnomo venas el la nomo de arbspecio iba, sciencnome Phyllanthus distichus, sinonime Phyllanthus acidus.

Parolmetodo

La loka parolmetodo estas tagaloga dialekto, Batangadialekto, kiu propranome nomiĝas Batangueño /ba.taŋ.ˈgɛn.ɲɔ/. Ĝi estas iomete malsama kompare al la Norma Filipino pro fortega intonacio kaj regionuzaj vortoj.

Ekzemplo:

Alám mo ba?	Normfilipine
Alám mo ga?	Batangadialekte
Scias vi ĉu?	Laŭvorte
Ĉu vi scias?	Esperante

Ekonomio

Multaj personoj laboras en la agrikulturo. Ibaan estas centro de la kulambô /kʊ.lam.ˈbɔʔ/, la moskitreto, kiun loka industrio produktas kaj profite vendas. La municipo havas grandan centran vendoplacon, kiu loke nomiĝas la palengke /pa.ˈlɛŋ.kɛ/.

Religioj

Ekzistas preĝejoj de variaj religioj, sed ekzistas centra malnova preĝejo el la Hispana Epoko. La unua preĝejo, katolika, konstruiĝis en la jaro 1817. La nuna centra katolika preĝejo, Sankta Jakobo la Pligranda, konstruiĝis en la jaro 1854.

Multaj estas ja almenaŭ nome katolikaj, sed kelkaj estas protestantoj kaj apartenas al kirkoj kiel al la Unuiĝinta Kirko de Kristo en Filipinoj, la Iglesia ni Cristo, kaj la Aglipayan, kiuj estas filipinaj novreligioj.

Kelkaj ankoraŭ praktikas nekristanajn ritojn, ekzemple per doni oferojn al altaroj pro aliaj spiritaj estaĵoj. Multaj kredas pri spiritaj estaĵoj kiel pri la tikbalang /tik.'ba.laŋ/, homeska estaĵo kun ĉevalaspekta kapo. Do, multaj estas iom animismaj.