Moruso

Ne konfuzu ĉi tiun artikolon kun Morus (birdo).

Kiel legi la taksonomion Moruso
Nigra moruso, Morus nigra
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta Klaso: Dukotiledonoj Magnoliopsida Ordo: Rozaloj Rosales Familio: Morusacoj Moraceae Genro: Moruso Morus L.
Specioj
Vidu tekston
Aliaj Vikimediaj projektoj

Moruso (Morus) estas genro de falfoliaj, monoikaj, laktosukohavaj arboj kaj trunkarbustoj kun plurformaj, dentaj kaj ofte lobaj folioj, kun malgrandaj floroj kaj kun fruktoj (kunmetaj ŝajndrupoj) aspektantaj kiel pli-malpli longformaj framboj; ĉirkaŭ 12 specioj el Azio kaj Nordameriko, pluraj kultivataj interalie por ornamo, el kiuj kvar havas manĝeblajn fruktojn:

• suda moruso Morus australis (ankaŭ: aŭstrala moruso)
• blanka moruso Morus alba
• nigra moruso Morus nigra
• ruĝa moruso Morus rubra

Pli precize, oni povas uzi la vorton "morusarbo" (aŭ "morusujo") por nomi la arbon kaj la vorton "morusbero" por nomi la frukton. Laŭ Reta Vortaro "moruso" estas nur la frukto.

Priskribo

Junaj morusarboj kreskas rapide, sed la pli maljunaj plantoj kreskas malrapide, kaj preskaŭ neniam superas 10-15 m altaj. La frukto estas obla frukto, 2-3 cm longa, ruĝa al malhela purpura kiam matura. Ĝi estas manĝebla, dolĉa kaj ĉe kelkaj specioj bongusta. La folioj de la morusarbo estas ekonomike gravaj, ĉar ĝi estas la sola manĝaĵo por la silkraŭpo, el kies kokonoj silko estas farita.

• Morus alba (Blanka moruso, orienta Azio)
• Morus australis (Suda moruso, sudorienta Azio)
• Morus mesozygia (Afrika moruso, suda kaj centra Afriko)
• Morus microphylla (Teksasa moruso, sudcentra Nord-Ameriko, Teksaso, Meksiko)
• Morus nigra (Nigra moruso, sudokcidenta Azio)
• Morus rubra (Ruĝa moruso, orienta Nord-Ameriko)

Morus-bonsajo en 9a de Marto 2021, en korto de Ekstremaduro, Sudokcidenta Hispanio.

La sama morusa bonsajo tri semajnojn poste, nome en 30a de Marto 2021.

Vidu ankaŭ

• Bialbero di Casorzo