Superfluideco: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e esperantigo de citaĵoj kaj bildoj per AWB |
e stilo, interpunkcio |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
'''Superlikveco''' aŭ '''superflueco''' estas la karaktera propreco de [[Fluaĵo|likvo]] kun nula [[viskozeco]] kiu tiel fluas sen ajna perdo de [[kineta energio]]. Kirlokaze, superfluaĵo formas [[vortico]]jn kiuj plue rotacias senfine. Superflueco okazas en du [[izotopo]]j de [[heliumo]] (heliumo-3 kaj heliumo-4) kiam ili estas likvigitaj per malvarmigo al [[Kriogeniko|kriogenaj]] temperaturoj. Ĝi estas ankaŭ propreco de variaj aliaj raraj [[materistato]]j kiuj teorie ezkistas en [[astrofiziko]], [[partikla fiziko]] |
'''Superlikveco''' aŭ '''superflueco''' estas la karaktera propreco de [[Fluaĵo|likvo]] kun nula [[viskozeco]], kiu tiel fluas sen ajna perdo de [[kineta energio]]. Kirlokaze, superfluaĵo formas [[vortico]]jn, kiuj plue rotacias senfine. Superflueco okazas en du [[izotopo]]j de [[heliumo]] (heliumo-3 kaj heliumo-4), kiam ili estas likvigitaj per malvarmigo al [[Kriogeniko|kriogenaj]] temperaturoj. Ĝi estas ankaŭ propreco de variaj aliaj raraj [[materistato]]j, kiuj teorie ezkistas en [[astrofiziko]], [[partikla fiziko]] kaj teorioj de kvantuma gravito.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1996/advanced.html|title=The Nobel Prize in Physics 1996 – Advanced Information|website=www.nobelprize.org|access-date=2017-02-10}}</ref> La teorio de superflueco estis disvolvita de la sovetaj teoriaj fizikistoj [[Lev Landau]] kaj [[Isaak Ĥalatnikov]]. |
||
Superflueco estas ofte koincida kun la kondensigo [[Satyendra Nath Bose|Bose]]–[[Albert Einstein|Einstein]], sed |
Superflueco estas ofte koincida kun la kondensigo [[Satyendra Nath Bose|Bose]]–[[Albert Einstein|Einstein]], sed la du fenomenoj ne estas rekte rilataj unu al la alia; neķ ĉiuj kondensigoj Bose–Einstein povas esti konsiderataj kiel superfluaĵoj, kaj ne ĉiuj superfluaĵoj estas kondensigoj Bose–Einstein.<ref>{{Cite news|url=https://www.scientificamerican.com/article/superfluid-can-climb-walls/|title=Strange but True: Superfluid Helium Can Climb Walls|last=Minkel|first=JR|newspaper=[[Scientific American]]|access-date=2017-02-10|language=en}}</ref> |
||
==Vidu ankaŭ== |
==Vidu ankaŭ== |
||
Kiel registrite je 16:01, 9 sep. 2023
Superlikveco aŭ superflueco estas la karaktera propreco de likvo kun nula viskozeco, kiu tiel fluas sen ajna perdo de kineta energio. Kirlokaze, superfluaĵo formas vorticojn, kiuj plue rotacias senfine. Superflueco okazas en du izotopoj de heliumo (heliumo-3 kaj heliumo-4), kiam ili estas likvigitaj per malvarmigo al kriogenaj temperaturoj. Ĝi estas ankaŭ propreco de variaj aliaj raraj materistatoj, kiuj teorie ezkistas en astrofiziko, partikla fiziko kaj teorioj de kvantuma gravito.[1] La teorio de superflueco estis disvolvita de la sovetaj teoriaj fizikistoj Lev Landau kaj Isaak Ĥalatnikov.
Superflueco estas ofte koincida kun la kondensigo Bose–Einstein, sed la du fenomenoj ne estas rekte rilataj unu al la alia; neķ ĉiuj kondensigoj Bose–Einstein povas esti konsiderataj kiel superfluaĵoj, kaj ne ĉiuj superfluaĵoj estas kondensigoj Bose–Einstein.[2]
Vidu ankaŭ
Referencoj
- ↑ The Nobel Prize in Physics 1996 – Advanced Information. Alirita 2017-02-10.
- ↑ Minkel, JR, "Strange but True: Superfluid Helium Can Climb Walls". (angle)
Literaturo
- Khalatnikov, Isaac M.. (2018) An introduction to the theory of superfluidity. CRC Press. ISBN 978-0-42-997144-0.
- Annett, James F.. (2005) Superconductivity, superfluids, and condensates. Oksfordo: Oxford Univ. Press. ISBN 978-0-19-850756-7.
- Guénault, Antony M.. (2003) Basic superfluids. Londono: Taylor & Francis. ISBN 0-7484-0891-6. Guenault, Tony. (28a de Novembro 2002) 2002 pbk edition. ISBN 9780748408917.
- Svistunov, B. V., Babaev E. S., Prokof'ev N. V. Superfluid States of Matter
- Volovik, G. E.. (2003) The Universe in a helium droplet, Int. Ser. Monogr. Phys. 117, p. 1–507. ISBN 978-0-19-850782-6.
Volovik, Grigory E.. (2003-03-06) 2003 pbk edition. ISBN 9780198507826.