Tinamoformaj birdoj: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Nuna versio ekde 12:30, 3 feb. 2024

Kiel legi la taksonomion

Tinamedoj

Granda tinamo, Tinamus major

Biologia klasado

Regno:	Animaloj Animalia
Filumo:	Ĥorduloj Chordata
Klaso:	Birdoj Aves
Ordo:	Tinamoformaj Tinamiformes Huxley, 1872
Familio:	Tinamedoj Tinamidae G.R. Gray, 1840

Genroj

Tinamo Tinamus
Nothocercus
Crypturellus
Rhynchotus
Nothoprocta
Nothura
Taoniscus
Eudromia
Tinamotis

Aliaj Vikimediaj projektoj

Sistematiko en Vikispecioj

Komunejo pri Tinamedoj

v • d • r

La familio de Tinamedoj estas la ununura familio de ordo Tinamoformaj, birdoj kiuj kune kun la ordo de strutoformaj birdoj konsistigas la grupon nomita Paleoagnathae aŭ Malnovaj Makzeloj, pli malnovaj en la evolua procezo ol la aliaj birdoj, nome Neognathae aŭ Novaj Makzeloj.

Kiel la Strutoformaj, la Tinamedoj devenas el prakontinento Gondvano, sed post la disiĝo inter Afriko kaj Sudameriko la evoluo permesis la ekzistadon de tiuj birdoj nur en la Neotropiso kaj ne en aliaj partoj de la mondo. Eĉ tiele, temas pri birdoj tre malsimilaj de la Strutoformaj. Ankaŭ iome similas al aliaj surtere vivantaj birdoj kiel koturnoj kaj lagopoj, sed ankaŭ malsimilas de ili kaj devas resti ĉe sia unusola familio.

Kvankam oni ne multajn fosiliojn oni trovis en Sudameriko, tamen kelkaj estas dekmilionaj oldaj.

Kvankam temas pri 9 genroj kaj 47 specioj, sube listigitaj, el kiuj tinamo (Tinamus) estas nur unu genro, oni kutime uzas la nomon tinamo por priparoli ĉiujn tinamedojn.

Taksonomio

SUBFAMILIO: Tinamenoj Tinaminae

GENRO: Tinamo Tinamus

Blankagorĝa tinamo, Tinamus guttatus
Griza tinamo, Tinamus tao
Soleca tinamo, Tinamus solitarius
Nigra tinamo, Tinamus osgoodi
Granda tinamo, Tinamus major

GENRO: Notocerko Nothocercus

Montotinamo, Nothocercus bonapartei
Ĉapelruĝa tinamo, Nothocercus julius
Ĉapelnigra tinamo, Nothocercus nigrocapillus

GENRO: Crypturellus

Berlepŝa tinamo, Crypturellus berlepschi
Eta tinamo, Crypturellus soui
Cindrotinamo, Crypturellus cinereus
Tepuia tinamo, Crypturellus ptaritepui
Bruna tinamo, Crypturellus obsoletus
Krispa tinamo, Crypturellus undulatus
Brovpala tinamo, Crypturellus transfasciatus
Brazila tinamo, Crypturellus strigulosus
Grizkrura tinamo, Crypturellus duidae
Ruĝkrura tinamo, Crypturellus erythropus
Magdalena tinamo, Crypturellus erythropus saltuarius
Flavkrura tinamo, Crypturellus noctivagus
Nigrakapa tinamo, Crypturellus atrocapillus
Cinamotinamo, Crypturellus cinnamomeus
Ardezbrusta tinamo, Crypturellus boucardi
Ĉokotinamo, Crypturellus kerriae
Jaspotinamo, Crypturellus variegatus
Rusta tinamo, Crypturellus brevirostris
Bartleta tinamo, Crypturellus bartletti
Beketa tinamo, Crypturellus parvirostris
Stritinamo, Crypturellus casiquiare
Tataupa tinamo, Crypturellus tataupa

SUBFAMILIO: Noturenoj Nothurinae

GENRO: Rhynchotus

Ruĝflugila tinamo, Rhynchotus rufescens
Kolmakula tinamo, Rhynchotus maculicollis

GENRO: Nothoprocta

Takzanovskia tinamo, Nothoprocta taczanowskii
Ornamtinamo, Nothoprocta ornata
Ĉilia tinamo, Nothoprocta perdicaria
Makistinamo, Nothoprocta cinerascens
Anda tinamo, Nothoprocta pentlandii
Kurbbeka tinamo, Nothoprocta curvirostris

GENRO: Nothura

Blankventra noturo, Nothura boraquira
Eta noturo, Nothura minor
Darvina noturo, Nothura darwinii ^[1]
Makulnoturo, Nothura maculosa
Ĉaka noturo, Nothura chacoensis

GENRO: Taoniscus

Nana tinamo, Taoniscus nanus

GENRO: Eudromia

Eleganta tinamo, Eudromia elegans ( vidu : Monte-Arbedaro )
Krestotinamo, Eudromia formosa

GENRO: Tinamotis

Punaa tinamo, Tinamotis pentlandii
Patagona tinamo, Tinamotis ingoufi

Referencoj

↑ Monte-Arbedaro

[1] Monte-Arbedaro

[1]

@@ Linio 13: / Linio 13: @@
 |familio aŭtoritato = [[George Robert Gray|G.R. Gray]], 1840
 |specioj de subdivizio = Genroj
-|subdivizio2 = [[Tinamo]] ''Tinamus''<br>
+|subdivizio2 = [[Tinamo]] ''Tinamus''<br />
-''[[Nothocercus]]''<br>
+''[[Nothocercus]]''<br />
-''[[Crypturellus]]''<br>
+''[[Crypturellus]]''<br />
-''[[Rhynchotus]]''<br>
+''[[Rhynchotus]]''<br />
-''[[Nothoprocta]]''<br>
+''[[Nothoprocta]]''<br />
-''[[Nothura]]''<br>
+''[[Nothura]]''<br />
-''[[Taoniscus]]''<br>
+''[[Taoniscus]]''<br />
-''[[Eudromia]]''<br>
+''[[Eudromia]]''<br />
 ''[[Tinamotis]]''
 |vikispecio =
 |komunejo =
+|mapo de vivoteritorioj ={{#invoke:Wikidata|claim|P181}}
+|mapo de vivoteritorioj larĝo = 300px
+|priskribo de mapo de vivoteritorioj =
 }}
 La familio de '''Tinamedoj''' estas la ununura familio de ordo Tinamoformaj, birdoj kiuj kune kun la ordo de [[strutoformaj birdoj]] konsistigas la grupon nomita ''Paleoagnathae'' aŭ Malnovaj Makzeloj, pli malnovaj en la evolua procezo ol la aliaj birdoj, nome ''Neognathae'' aŭ Novaj Makzeloj.
-Kiel la Strutoformaj, la Tinamedoj devenas el prakontinento [[Gondvano]], sed post la disiĝo inter [[Afriko]] kaj [[Sudameriko]] la evoluo permesis la ekzistadon de tiuj birdoj nur en la [[neotropika ekozono]] kaj ne en aliaj partoj <!--de tiu prakontinento aŭ--> de la mondo. Eĉ tiele, temas pri birdoj tre malsimilaj de la Strutoformaj. Ankaŭ iome similas al aliaj surtere vivantaj birdoj kiel [[koturno]]j kaj [[lagopo]]j, sed ankaŭ malsimilas de ili kaj devas resti ĉe sia unusola familio.
+Kiel la Strutoformaj, la Tinamedoj devenas el prakontinento [[Gondvano]], sed post la disiĝo inter [[Afriko]] kaj [[Sudameriko]] la evoluo permesis la ekzistadon de tiuj birdoj nur en la [[Neotropiso]] kaj ne en aliaj partoj <!--de tiu prakontinento aŭ--> de la mondo. Eĉ tiele, temas pri birdoj tre malsimilaj de la Strutoformaj. Ankaŭ iome similas al aliaj surtere vivantaj birdoj kiel [[koturno]]j kaj [[lagopo]]j, sed ankaŭ malsimilas de ili kaj devas resti ĉe sia unusola familio.
 Kvankam oni ne multajn fosiliojn oni trovis en Sudameriko, tamen kelkaj estas dekmilionaj oldaj.
@@ Linio 33: / Linio 36: @@
 Kvankam temas pri 9 genroj kaj 47 specioj, sube listigitaj, el kiuj [[tinamo]] (''Tinamus'') estas nur unu genro, oni kutime uzas la nomon '''tinamo''' por priparoli ĉiujn tinamedojn.
-==Taksonomio==
+== Taksonomio ==
+SUBFAMILIO: [[Tinamenoj]] ''[[Tinaminae]]''
 GENRO: [[Tinamo]] ''[[Tinamus]]''
-*[[Blankagorĝa tinamo]], ''Tinamus guttatus''
+* [[Blankagorĝa tinamo]], ''Tinamus guttatus''
-*[[Griza tinamo]], ''Tinamus tao''
+* [[Griza tinamo]], ''Tinamus tao''
-*[[Soleca tinamo]], ''Tinamus solitarius''
+* [[Soleca tinamo]], ''Tinamus solitarius''
-*[[Nigra tinamo]], ''Tinamus osgoodi''
+* [[Nigra tinamo]], ''Tinamus osgoodi''
-*[[Granda tinamo]], ''Tinamus major''
+* [[Granda tinamo]], ''Tinamus major''
 GENRO: [[Notocerko]] ''Nothocercus''
-*[[Montotinamo]], ''Nothocercus bonapartei''
+* [[Montotinamo]], ''Nothocercus bonapartei''
-*[[Makulbrusta tinamo]], ''Nothocercus julius''
+* [[Ĉapelruĝa tinamo]], ''Nothocercus julius''
-*[[Ĉapeltinamo]], ''Nothocercus nigrocapillus''
+* [[Ĉapelnigra tinamo]], ''Nothocercus nigrocapillus''
 GENRO: ''Crypturellus''
-*[[Berlepsĉa tinamo]], ''Crypturellus berlepschi''
+* [[Berlepŝa tinamo]], ''Crypturellus berlepschi''
-*[[Eta tinamo]], ''Crypturellus soui''
+* [[Eta tinamo]], ''Crypturellus soui''
-*[[Cindra tinamo]], ''Crypturellus cinereus''
+* [[Cindrotinamo]], ''Crypturellus cinereus''
-*[[Tepuia tinamo]], ''Crypturellus ptaritepui''
+* [[Tepuia tinamo]], ''Crypturellus ptaritepui''
-*[[Bruna Tinamo]], ''Crypturellus obsoletus''
+* [[Bruna tinamo]], ''Crypturellus obsoletus''
-*[[Krispa tinamo]], ''Crypturellus undulatus''
+* [[Krispa tinamo]], ''Crypturellus undulatus''
-*[[Brovpala tinamo]], ''Crypturellus transfasciatus''
+* [[Brovpala tinamo]], ''Crypturellus transfasciatus''
-*[[Brazila tinamo]], ''Crypturellus strigulosus''
+* [[Brazila tinamo]], ''Crypturellus strigulosus''
-*[[Krurgriza tinamo]], ''Crypturellus duidae''
+* [[Grizkrura tinamo]], ''Crypturellus duidae''
-*[[Krurruĝa tinamo]], ''Crypturellus erythropus''
+* [[Ruĝkrura tinamo]], ''Crypturellus erythropus''
-*[[Magdalena tinamo]], ''Crypturellus erythropus saltuarius''
+* [[Magdalena tinamo]], ''Crypturellus erythropus saltuarius''
-*[[Krurflava tinamo]], ''Crypturellus noctivagus''
+* [[Flavkrura tinamo]], ''Crypturellus noctivagus''
-*[[Nigrakapa tinamo]], ''Crypturellus atrocapillus''
+* [[Nigrakapa tinamo]], ''Crypturellus atrocapillus''
-*[[Cinamoma tinamo]], ''Crypturellus cinnamomeus''
+* [[Cinamotinamo]], ''Crypturellus cinnamomeus''
-*[[Ardezobrusta tinamo]], ''Crypturellus boucardi''
+* [[Ardezbrusta tinamo]], ''Crypturellus boucardi''
-*[[Ĉaka tinamo]], ''Crypturellus kerriae''
+* [[Ĉokotinamo]], ''Crypturellus kerriae''
-*[[Jaspita tinamo]], ''Crypturellus variegatus''
+* [[Jaspotinamo]], ''Crypturellus variegatus''
-*[[Rusta tinamo]], ''Crypturellus brevirostris''
+* [[Rusta tinamo]], ''Crypturellus brevirostris''
-*[[Bartletta tinamo]], ''Crypturellus bartletti''
+* [[Bartleta tinamo]], ''Crypturellus bartletti''
-*[[Beketa tinamo]], ''Crypturellus parvirostris''
+* [[Beketa tinamo]], ''Crypturellus parvirostris''
-*[[Stria tinamo]], ''Crypturellus casiquiare''
+* [[Stritinamo]], ''Crypturellus casiquiare''
-*[[Tataupa tinamo]], ''Crypturellus tataupa''
+* [[Tataupa tinamo]], ''Crypturellus tataupa''
+SUBFAMILIO: [[Noturenoj]] ''[[Nothurinae]]''
 GENRO: ''Rhynchotus''
-*[[Flugilruĝa tinamo]], ''Rhynchotus rufescens''
+* [[Ruĝflugila tinamo]], ''Rhynchotus rufescens''
+* [[Kolmakula tinamo]], ''Rhynchotus maculicollis''
 GENRO: ''Nothoprocta''
-*[[Taczanovskia tinamo]], ''Nothoprocta taczanowskii''
+* [[Takzanovskia tinamo]], ''Nothoprocta taczanowskii''
-*[[Kalinovskia tinamo]], ''Nothoprocta kalinowskii''
+* [[Ornamtinamo]], ''Nothoprocta ornata''
-*[[Ornumita tinamo]], ''Nothoprocta ornata''
+* [[Ĉilia tinamo]], ''Nothoprocta perdicaria''
-*[[Ĉilia tinamo]], ''Nothoprocta perdicaria''
+* [[Makistinamo]], ''Nothoprocta cinerascens''
-*[[Makisa tinamo]], ''Nothoprocta cinerascens''
+* [[Anda tinamo]], ''Nothoprocta pentlandii''
-*[[Anda tinamo]], ''Nothoprocta pentlandii''
+* [[Kurbbeka tinamo]], ''Nothoprocta curvirostris''
-*[[Bekkurva tinamo]], ''Nothoprocta curvirostris''
 GENRO: ''Nothura''
-*[[Blankoventra noturao]], ''Nothura boraquira''
+* [[Blankventra noturo]], ''Nothura boraquira''
-*[[Eta noturao]], ''Nothura minor''
+* [[Eta noturo]], ''Nothura minor''
-*[[Darvina noturao]], ''Nothura darwinii'' ( vidu : [[Monte-Arbedaro]] )
+* [[Darvina noturo]], ''Nothura darwinii'' <ref> [[Monte-Arbedaro]] </ref>
-*[[Makulita noturao]], ''Nothura maculosa''
+* [[Makulnoturo]], ''Nothura maculosa''
-*[[Ĉaka noturao]], ''Nothura chacoensis''
+* [[Ĉaka noturo]], ''Nothura chacoensis''
 GENRO: ''Taoniscus''
-*[[Nana tinamo]], ''Taoniscus nanus''
+* [[Nana tinamo]], ''Taoniscus nanus''
 GENRO: ''Eudromia''
-*[[Eleganta tinamo]], ''Eudromia elegans'' ( vidu : Monte-Arbedaro )
+* [[Eleganta tinamo]], ''Eudromia elegans'' ( vidu : Monte-Arbedaro )
-*[[Kresta tinamo]], ''Eudromia formosa''
+* [[Krestotinamo]], ''Eudromia formosa''
 GENRO: ''Tinamotis''
-*[[Puna tinamo]], ''Tinamotis pentlandii''
+* [[Punaa tinamo]], ''Tinamotis pentlandii''
-*[[Patagona tinamo]], ''Tinamotis ingoufi''
+* [[Patagona tinamo]], ''Tinamotis ingoufi''
+== Referencoj ==
+{{Referencoj}}
 {{Tinamoformaj birdoj}}
+{{Unua}}
 [[Kategorio:Tinamedoj| ]]
-[[Kategorio:Bestoj el la Neotropika ekozono]]
+[[Kategorio:Neotropisa faŭno]]
-{{Link FA|ru}}
-[[es:Tinamiformes]]
-[[he:טינמאים]]
-[[ja:シギダチョウ目]]
-[[ru:Скрытохвостые]]