Saltu al enhavo

Arubo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Bot: Migrating 117 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q21203 (translate me)
Nuligis version 8593216 de Sj1mor (kontribuoj, diskutpaĝo)
Etikedo: Malfaro
 
(34 mezaj versioj de 10 uzantoj ne montriĝas)
Linio 3: Linio 3:
|dosiero1= 197306 aruba naturalbridge.jpg
|dosiero1= 197306 aruba naturalbridge.jpg
|priskribo de dosiero1= Natura ponto
|priskribo de dosiero1= Natura ponto
|dosiero2=
|dosiero2= Centrum Oranjestad.jpg
|priskribo de dosiero2=
|priskribo de dosiero2= Centro de Oranjestado
|larĝeco de dosiero2=250
|larĝeco de dosiero2=250
|akvejo= [[Kariba Maro]]
|akvejo= [[Kariba Maro]]
|insularo= [[Malgrandaj Antiloj]]
|insularo= [[Malgrandaj Antiloj]]
|latitudo= 12/30//N
|latitudo= 12/30//N
|longitudo= 69/58//W
|longitudo= 69/58//W
|regiono-ISO=AW
|regiono-ISO=AW
|mapo1=
|zomo=8
|mapo1=
|situo sur mapo=Malgrandaj Antiloj
|situo sur mapo=Malgrandaj Antiloj
|longo=
|longo=
|larĝo=
|larĝo=
|areo= 180
|areo= 180
|altaĵo=
|altaĵo=
|alteco=
|alteco=
|alteco-rilato=
|alteco-rilato=
|ĉefa loko= [[Oranjestado]]
|ĉefa loko= [[Oranjestado]]
Linio 23: Linio 24:
|censo=2011
|censo=2011
}}
}}
'''Arubo''' (Aruba) estas [[insulo]] en la [[Kariba Maro]], do estas parto de la geografia regiono [[Karibio]].
[[Dosiero:Coat of arms of Aruba.svg|thumb|100px|Blazono]]


== Priskribo ==
Arubo estas konstitucie ''parto'' de la [[Nederland]]a Reĝlando, kies oficiala nomo estas pluraleca ''[[Reĝlando de Nederlando|Reĝlando de la Nederlandoj]]''; ĝia pozicio do nun samas al tiu de [[Curaçao]] kaj [[Sint Maarten]]. Tiu ĉi formalaĵo kondukas foje al malgrandaj problemoj, ekzemple en [[2008]], kiam Arubo konstatis ke ĝi ne volas rekoni la oficialecon de la [[gejo|geja]] [[nupto]]; sed ĉar ĝi estas ''parto'' de Nederlando, ĝi ne povas ne rekoni ties oficialan validecon.


La administracia centro estas [[Oranjestado]]. [[San Nicolas]] estas la dua plej granda loĝloko de Arubo.
'''Arubo''' (Aruba) estas [[insulo]] en la [[Kariba Maro]], do estas parto de la geografia regiono [[Karibio]]. Arubo estas konstitucie ''parto'' de la [[Nederland]]a Reĝlando, kies oficiala nomo estas pluraleca ''[[Reĝlando de Nederlando|Reĝlando de la Nederlandoj]]''; ĝia pozicio do nun samas al tiu de [[Curaçao]] kaj [[Sint Maarten]]. Tiu ĉi formalaĵo kondukas foje al malgrandaj problemoj, ekzemple en [[2008]], kiam Arubo konstatis ke ĝi ne volas rekoni la oficialecon de la [[gejo|geja]] [[nupto]]; sed ĉar ĝi estas ''parto'' de Nederlando, ĝi ne povas ne rekoni ties oficialan validecon.


==Datenoj==
* '''Landkodo:''' AW.
* '''Areo:''' 180 km².
* '''Landkodo:''' AW.
* '''Loĝantaro:''' 69.500.
* '''Areo:''' 180 km².
* '''Adm. centro:''' [[Oranjestado]].
* '''Loĝantaro:''' 69.500.
* '''Oficialaj lingvoj:''' [[nederlanda lingvo|nederlanda]] kaj [[Papiamento]].
* '''Oficialaj lingvoj:''' [[nederlanda lingvo|nederlanda]] kaj [[Papiamento]].
* '''Parollingvoj:''' [[Papiamento]] (69,4%), [[hispana lingvo|hispana]] (13,2%), [[angla lingvo|angla]] (8,1%), [[nederlanda lingvo|nederlanda]] (6,1%).
* '''Parollingvoj:''' [[Papiamento]] (69,4%), [[hispana lingvo|hispana]] (13,2%), [[angla lingvo|angla]] (8,1%), [[nederlanda lingvo|nederlanda]] (6,1%).
* '''Pokapa GNP:''' 22.000 $.
* '''Pokapa GNP:''' 22.000 $.
* '''Valuto:''' [[aruba guldeno]]
* '''Valuto:''' [[aruba guldeno]]


Geografia pozicio: ({{koordinatoj|12_30_00_N_69_58_00_W|12° 30′ 00″ N; 69° 58′ 00″ U}})
Geografia pozicio: ({{koordinatoj|12_30_00_N_69_58_00_W|12° 30′ 00″ N; 69° 58′ 00″ U}})


<gallery>
== Vidu ankaŭ ==
Flago-de-Arubo.svg | Flago
* [[Listo de urboj laŭ lando]]
Coat of arms of Aruba.svg | Blazono
* [[Landnomoj]]
</gallery>

== Vidindaĵoj ==
[[Dosiero:Aruba natural bridge.jpg|eta|250px|La ankoraŭ ekzistanta 'natura ponto', je la fono la golfeto kie la malnova disfalis.]]
Konata allogaĵo estis la [[Natura Ponto (Arubo)|Natura Ponto]], la plej longa natura ponto en [[Karibio]]. Je la 2-a de septembro 2005 ĝi disfalis, sendube pro la longdaŭra erozio pro marakvo kaj vento. Pli malgrandaj naturaj pontoj cetere ankoraŭ troviĝas sur la insulo, el kiuj unu flanke de la restaĵo de la disfalinta ponto.

Apud la natura ponto estas alia vidindaĵo kiu nature ekestis, la Natura Naĝejo. Laŭ longe la rokeca norda marbordo de la insulo troviĝas, per rokoj ŝirmita, izola peco de oceano kun diametro kaj profundo de kelkaj metroj. Ĉar la aspra maro en la nordo de la insulo kaŭzas altajn ondojn kiuj rompiĝas sur la rokoj, la natura naĝejo pleniĝas per akvo kaj faŭro kaj faŭno tuj el la oceano. La loka loĝantoj asertas ke de tempo al tempo oni kaptas etajn ŝarkojn en la natura naĝejo. La natura naĝejo nur atingeblas per [[ajnagrunda aŭtomobilo]] kun [[kvarrada propulso]].

La [[Altovistakapelo]] apud Noord estas alia vidindaĵo. Ĝi estas eta kirko meze en rokeca neloĝata areo kun elvido al la aspra maro je la norda flanko de Arubo.

La [[nacia parko Arikok]] estas parko kiu kovras grandan parton de la insulo. La parko konsistas el vila monteca pejzaĝo kun multaj ŝtonoj kaj [[kakto]]j. La parko estas libere alirebla per aŭto sed ajnagrunda aŭtomobilo estas forte rekomendinda.

[[Dosiero:Arikok NP.jpg|eta|Parto de la nacia parko Arikok]]

== Setlejoj ==
* [[Noord]]
* [[Palmstrando]]
* [[Savaneta]]
* [[San Nicolas]]


== Bildaro ==
<gallery>
<gallery>
Dosiero:LocationAruba.png|<center>situo de Arubo
Dosiero:LocationAruba.png|<center>situo de Arubo
Dosiero:Aruba map.png|<center>mapo de Arubo kun plej grandaj urboj
Dosiero:Aruba map.png|<center>mapo de Arubo kun plej grandaj urboj
Dosiero:Aruba in its region.svg|<center>situo de Arubo
Dosiero:Aruba in its region.svg|<center>situo de Arubo
Dosiero:Flago-de-Arubo.svg|<center>flago de Arubo
Dosiero:De Oude Molen.JPG|la malnova muelejo de Arubo
Dosiero:Ayo rotsformatie aruba.jpg|Ayo rokformacio
Dosiero:Dividivi on aruba.jpg|Dividivi-arbo
</gallery>
</gallery>


== Literaturo ==
{{projektoj|commonscat=Aruba|commons=Aruba}}
* {{eo}} Mulders E.N. 1971 : Aruba : Miniatura Babelo en Kariba Maro, ''[[Esperanto (revuo)|Esperanto]]'', n-o 784 (3), 46 - 49.

== Vidu ankaŭ ==
* [[Listo de urboj laŭ lando]]
* [[Landnomoj]]
* [[Aruba Dushi Tera]]
* [[Divi-divi arbo]]

== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
{{el}} [http://www.aruba.com oficiala registara retejo pri Arubo]
{{el}} [http://www.arubatourism.com turisma retejo pri Arubo]
* [http://www.aruba.com oficiala registara retejo pri Arubo]
* [http://www.arubatourism.com turisma retejo pri Arubo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20060610052930/http://arubatourism.com/ |date=2006-06-10 }}
{{el}} [http://www.aruba-ecards.com retaj kartoj el Arubo]
* [http://www.aruba-ecards.com retaj kartoj el Arubo]
{{el}} http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/aa.html informoj el la publikaĵo ''CIA World Factbook'' pri Arubo]
* [http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/aa.html {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110310134452/http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/aa.html |date=2011-03-10 }} informoj el la publikaĵo ''CIA World Factbook'' pri Arubo] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110310134452/http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/aa.html |date=2011-03-10 }}


{{Bibliotekoj}}
[[Kategorio:Arubo| ]]
[[Kategorio:Arubo| ]]
[[Kategorio:Nederlando]]
[[Kategorio:Nederlando]]
[[Kategorio:Antiloj]]
[[Kategorio:Antiloj]]
[[Kategorio:Dependaj teritorioj]]
[[Kategorio:Dependaj teritorioj]]
[[Kategorio:Administraj unuoj fonditaj en 1986]]

{{LigoLeginda|ru}}

Nuna versio ekde 20:51, 15 jan. 2024

Arubo
Natura ponto
Natura ponto
lando de Reĝlando Nederlando • insula landosubŝtatolando
Akvejo Kariba Maro
Insularo Malgrandaj Antiloj
Geografia situo 12° 30′ N, 69° 58′ U (mapo)12.5-69.966666666667Koordinatoj: 12° 30′ N, 69° 58′ U (mapo) f1
Arubo (Malgrandaj Antiloj)
Arubo (Malgrandaj Antiloj)
DEC

Map

Areo 180 km² f4
Loĝantaro 69 500 (2011)
386 loĝ./km²
Ĉefa loko Oranjestado
Centro de Oranjestado
Centro de Oranjestado
vdr

Arubo (Aruba) estas insulo en la Kariba Maro, do estas parto de la geografia regiono Karibio.

Priskribo

[redakti | redakti fonton]

Arubo estas konstitucie parto de la Nederlanda Reĝlando, kies oficiala nomo estas pluraleca Reĝlando de la Nederlandoj; ĝia pozicio do nun samas al tiu de Curaçao kaj Sint Maarten. Tiu ĉi formalaĵo kondukas foje al malgrandaj problemoj, ekzemple en 2008, kiam Arubo konstatis ke ĝi ne volas rekoni la oficialecon de la geja nupto; sed ĉar ĝi estas parto de Nederlando, ĝi ne povas ne rekoni ties oficialan validecon.

La administracia centro estas Oranjestado. San Nicolas estas la dua plej granda loĝloko de Arubo.

Geografia pozicio: (12° 30′ 00″ N; 69° 58′ 00″ U Mapo)

Vidindaĵoj

[redakti | redakti fonton]
La ankoraŭ ekzistanta 'natura ponto', je la fono la golfeto kie la malnova disfalis.

Konata allogaĵo estis la Natura Ponto, la plej longa natura ponto en Karibio. Je la 2-a de septembro 2005 ĝi disfalis, sendube pro la longdaŭra erozio pro marakvo kaj vento. Pli malgrandaj naturaj pontoj cetere ankoraŭ troviĝas sur la insulo, el kiuj unu flanke de la restaĵo de la disfalinta ponto.

Apud la natura ponto estas alia vidindaĵo kiu nature ekestis, la Natura Naĝejo. Laŭ longe la rokeca norda marbordo de la insulo troviĝas, per rokoj ŝirmita, izola peco de oceano kun diametro kaj profundo de kelkaj metroj. Ĉar la aspra maro en la nordo de la insulo kaŭzas altajn ondojn kiuj rompiĝas sur la rokoj, la natura naĝejo pleniĝas per akvo kaj faŭro kaj faŭno tuj el la oceano. La loka loĝantoj asertas ke de tempo al tempo oni kaptas etajn ŝarkojn en la natura naĝejo. La natura naĝejo nur atingeblas per ajnagrunda aŭtomobilo kun kvarrada propulso.

La Altovistakapelo apud Noord estas alia vidindaĵo. Ĝi estas eta kirko meze en rokeca neloĝata areo kun elvido al la aspra maro je la norda flanko de Arubo.

La nacia parko Arikok estas parko kiu kovras grandan parton de la insulo. La parko konsistas el vila monteca pejzaĝo kun multaj ŝtonoj kaj kaktoj. La parko estas libere alirebla per aŭto sed ajnagrunda aŭtomobilo estas forte rekomendinda.

Parto de la nacia parko Arikok

Literaturo

[redakti | redakti fonton]
  • esperante Mulders E.N. 1971 : Aruba : Miniatura Babelo en Kariba Maro, Esperanto, n-o 784 (3), 46 - 49.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]