Paks
Paks [pakŝ] estas urbo kun titolo vinvilaĝo en Hungario, en regiono Suda Transdanubio, en departemento Tolna, en Distrikto Paks, kies centro ĝi estas.
Paks | |||||
---|---|---|---|---|---|
Hungaria urbo (1978–) vd | |||||
Flago | Blazono | ||||
Administrado | |||||
| |||||
Poŝtkodo | 7030 | ||||
En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
Demografio | |||||
Loĝantaro | 17 917 (2024) [+] | ||||
Loĝdenso | 116 loĝ./km² | ||||
Geografio | |||||
Geografia situo | 46° 37′ N, 18° 51′ O (mapo)46.62194444444418.855833333333Koordinatoj: 46° 37′ N, 18° 51′ O (mapo) [+] | ||||
Areo | 154,08 km² (15 408 ha) [+] | ||||
Horzono | Mezeŭropa tempo [+] | ||||
| |||||
Alia projekto | |||||
Vikimedia Komunejo Paks [+] | |||||
Situo
redaktiPaks situas sur ebenaĵo, laŭ dekstra bordo de Danubo, laŭ ĉefvojo Budapeŝto-Pécs, fine de fervojo Pusztaszabolcs-Mohács. Dunaföldvár troviĝas 22, Szekszárd 35, Pécs 88, Budapeŝto 109 km.
Historio
redaktiLa komunumo estis parto de limes de la romianoj. La unua skriba mencio devenis el 1333. Dum la turka erao la setlejo ne senhomiĝis, poste alvenis serboj, germanoj kaj judoj. En 1730 Paks iĝis kampurbo. En 1796 kalvinana, en 1884 luterana, en 1901 katolika omaĝe al Sankta Koro preĝejoj konstruiĝis. En 1870 la urbeto iĝis distriktejo kaj post 1 jaro la titolo kampurbo ĉesis en Hungario. En 1887 okazis pramokatastrofo. En 1979 la vilaĝo urbiĝis kaj ekfunkciis atomcentralo. En 1990 novstila katolika preĝejo omaĝe al Sankta Spirito konstruiĝis el ligno.
Vidindaĵoj
redakti- ligna Preĝejo de Sankta Spirito (Paks)
- romkatolika Preĝejo Koro de Jesuo (Paks)
- Kalvinana preĝejo (Paks)
- Luterana preĝejo (Paks) de 1884, la turo estas 42 metrojn alta
Famuloj
redakti- En Paks naskiĝis kaj mortis pentristo Károly Hopp-Halász.
- En Paks naskiĝis:
- aktoroj László Bakai kaj Mária Sívó
- arkitekto Vilmos Freund
- bestokuracisto Géza Hirt
- bibliotekisto Péter Kiszl
- filozofo Menyhért Palágyi
- Endre Kovács (historiisto)
- József Tihanyi (instruisto)
- juristo Dezső Márkus
- kuracistoj Xavér Ferenc Gebhardt kaj Károly Orzovenszky
- literaturisto Klára Széles
- István Horváth (ministro).
- En Paks mortis Pál Keresztes (pastro).
Famaj nomportantoj
redaktiĜemelurboj
redaktiReferencoj
redaktiEksteraj ligiloj
redakti- distancoj[rompita ligilo]