Mitraismo
mistereca religio, kiu estis populara en Romia Imperio inter la 1-a kaj 4-a jarcentoj p.K.
Mitraismo aŭ kulto de Mitrao estis mistera kulto devena el Malgrand-Azio, poste disvastiginta en la tuta Romio.
Centre de la kulto estis la figuro de Mitrao. Ĉu tiu figuro estis la persa Dio aŭ heroo Mitrao aŭ ĉu li devenis de ĝi, kiel oni opiniis ĝis la mezo de la 20-a jarcento, tio ne certas, ĉar la malgrand-azia-romia mitraismo montras grandajn diferencojn je la hinda-persa kulto de Mitrao. Do, ne certas ĉu mitraismo estas flankenigo de la Zaratuŝtrismo aŭ tute memstare evoluinta kulto.
En Esperanto
redaktiKelkaj tekstoj pri la Mitra-kulto en Antologio Latina, volumo 4 - aperonta.
Literaturo
redakti- Maarten J. Vermaseren: Corpus inscriptionum et monumentorum religionis Mithriacae. Den Haag 1956-60.
- Maarten J. Vermaseren: Mithras. Geschichte eines Kultes. Stuttgart 1965. (origina Nederlanda versio: Mithras; de geheimzinnige god; Amsterdam-Brussel, 1959)
- Elmar Schwertheim: Mithras. Seine Denkmäler und sein Kult. Feldmeilen 1979. (Antike Welt, Sondernummer 10)
- Manfred Clauss: Mithras. Kult und Mysterien. München 1990. ISBN 3-406-34325-2
- Reinhold Merkelbach: Mithras. Ein persisch-römischer Mysterienkult. Weinheim 1994². ISBN 3-89547-045-7
- David Ulansey: Die Ursprünge des Mithraskults. Kosmologie und Erlösung in der Antike. Stuttgart 1998. ISBN 3-8062-1310-0
Eksteraj ligiloj
redakti- Mitraismo Arkivigite je 2008-01-25 per la retarkivo Wayback Machine germane
- Brandt-Ohrmann-Schmitt: Mitraismo en Kolonjo Arkivigite je 2005-12-02 per la retarkivo Wayback Machine germane
- Zentrale für Unterrichtsmedien: Mitrao, la persa lumdio germane
- Astronomische Vereinigung Karlsruhe: Astronomaj bazoj de la mitraismo Arkivigite je 2007-08-01 per la retarkivo Wayback Machine germane
- Javad Parsay: Mitraismo en Irano kaj Eŭropo germane
- David Ulansey:The Cosmic Mysteries of Mithras angle
- Maria Weiß: Mithras, der Nachthimmel. Malkodigo de la romiaj Mitrakultbildoj germane
- Ecole initiative: Mitraismo Arkivigite je 2004-04-27 per la retarkivo Wayback Machine angle
- Mithraic History[rompita ligilo] angle
- David Fingrut: Mithraism, The Legacy of the Roman Empire's Final Pagan State Religion angle