Intermaro
Intermaro (pole Międzymorze) estis politika ideo de Józef Piłsudski de antaŭ la unua mondmilito celanta kreon de federacio de la ŝtatoj de Mezeŭropo kaj Orienta Eŭropo. Estonte al Intermaro estis apartenonta la areo inter la maroj Adriatika, Balta kaj Nigra („Maroj ABN”), konkrete Pollando, Litovio, Latvio, Estonio, Belorusio, Ukrainio, Ĉeĥoslovakio, Hungario, Rumanio, Jugoslavio kaj eventuale Finnlando.
Proponata federacio estis rilatanta al Jagelonaj tradicioj de la multkultura Respubliko de Ambaŭ Nacioj. Piłsudski opiniis, ke ĝia estiĝo permesos eviti al la ŝtatoj de Mezeŭropo dominadon de Germanio aŭ Rusio.
Intermaro estis tamen rigardata de litovoj kiel minaco por ilia novaperinta, sendependa ŝtato, ukrainoj konsideris tiun ĉi ideon kolizianta kun iliaj sendependecaj streboj. Krom tio kontraŭstaris Rusio kaj plimulto de okcidentaj mondpotencoj, krom Francio.
La ideo de Intermaro kompletigis sin kun la alia geopolitika vizio de Piłsudski – prometeismo, kies premiso estis disdivido unue de Rusia Imperio, kaj poste de Sovetunio.
Dum la du jardekoj ekde fiasko de la ideo pri Intermaro ĉiuj ŝtatoj membriĝontaj al la federacio ektroviĝis en influzono de Sovetunio aŭ Nazia Germanio.
Vidu ankaŭ
redaktiBibliografio
redakti- Bohdan Skaradziński, „Małe książeczki z wielkim morałem”, 6-7 kwietnia 1991;
- Tomasz Szczepański: Międzymorze. Polityka środkowoeuropejska KPN (Intermaro. Mezeŭropa politiko de la Konfederacio de Sendependa Pollando). Dział Poligrafii KPN, Varsovio 1993. ISBN 8385216219
- Andrzej Izdebski, „W drodze do Międzymorza. Od Piłsudskiego do Moczulskiego” (Survoje al Intermaro. De Piłsudski ĝis Moczulski, 1999.
- Piotr Okulewicz, Koncepcja „Międzymorza” w myśli i praktyce politycznej obozu Józefa Piłsudskiego w latach 1918-1926, Poznań 2001 (ISBN 83-7177-060-X).
- Narodziny Międzymorza (Naskiĝo de Intermaro), Bellona, Warszawa 2008
- Tomasz Sikorski „Międzymorze” – pismo sekcji wschodniej Polskiej Partii Socjalistycznej (1987 – 1989). Zapomniana historia Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne, Rocznik 2014, nr 41
Eksteraj ligiloj
redakti- Stefan Troebst, "'Intermarium' and 'Wedding to the Sea': Politics of History and Mental Mapping in East Central Europe," European Review of History, vol. 10, issue 2 (summer 2003), pp. 293–321. Retrieved 9 September 2007.
- Alexei Fenenko, Geopolitics of Intermarium: Kiev’s Conduct Escalates Tensions in the Baltic-Black Sea Region, Valday Discussion Club, May 22, 2015.