Ciklopropeno

Plata kemia strukturo de la Ciklopropeno

Tridimensia kemia strukturo de la Ciklopropeno

Kemia formulo

C₃H₄

Fizikaj proprecoj

Molmaso

40,065 g·mol⁻¹

Bolpunkto

−36 °C

Sekurecaj Indikoj

Riskoj

R12

Sekureco

S9 S16 S33

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

F+
Tre
brulema

GHS Damaĝo Piktogramo

GHS Signalvorto

Damaĝa substanco

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H220, H280, H340, H350

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P201, P202, P210, P281, P308+313, P377, P381, P403, P405, P410+403, P501

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Ciklopropeno estas cikla organika kombinaĵo kun la kemia formulo C₃H₄. Ĝi estas la plej simpla cikloalkeno kaj konsistas el trimembra ringo, kiu entanas unu duoblan ligon. Ciklopropeno estas unu el la plej forte streĉitaj ringaj kombinaĵoj, kiujn oni ĝis nun izolis. Ĝi estas pli forte streĉita ol la ciklopropano, ĉar du ligaj anguloj devas malgrandiĝo de 120° je 60° – tiel je 60° – (ciklopropano: 109,5° – 60° = 49,5°). En la naturo aperas pli komplikaj grasacidoj, kiuj entenas ciklopropenan ringon, ekz. la sterculina acido en grajna oleo de Sterculia foetida.

Sintezo

Ciklopropilamina estas metil-izita per metil-jodido. La tiel estiĝanta jodid-salo transformiĝas kun humida arĝenta hidroksido. La sekvanta seka distilado de ciklopropiltrimetila amoniumhidroksido donas per Hofmann-eliminado ciklopropenojn.

Reagemo

Pro sia granda ringa streĉo, ciklopropeno estas tre malkonstanta kaj emas forte al polimeriĝo. Se oni aldonas bromon, estiĝas 1,2-dibrom-ciklopropano, kiam la reago okazas tre forte.

Kategorio Ciklopropeno en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)