[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
informkesto
Neniu resumo de redakto
 
(28 mezaj versioj de 14 uzantoj ne montriĝas)
Linio 1:
{{Temas priPrisupre|la pri=insulo|lalingvo|Java [[lingvo|programlingvo]]|[[JavoJava (programlingvo)]]|reta programlingvo|JavaScript|apa=Java (apartigilo)}}
{{Informkesto insulo
|nomo=Javo
|nomo-loka=Jawa
|nomo-lingvo=id
|dosiero1=Semeru Bromo Temple.JPG
|priskribo de dosiero1=Meze maldekstre la vulkano [[Bromo]]. En la fono dekstre la plej alta monto de Javo, la vulkano [[Semeru]]. Malfone dekstre la Batok
|dosiero2=Java Topography.png
|priskribo de dosiero2=
|larĝeco de dosiero2=250px
|akvejo=Hinda oceano
|insularo=[[Grandaj Sundaj Insuloj]]
Linio 22 ⟶ 25:
|loĝantaro=130000000
}}
[[Dosiero:Sumatro1.png|thumbnaileta|rightdekstra|250px|Mapeto de Sumatro, Javo kaj Borneo]]
'''Javo''' (indonezie ''{{lang-id|Jawa'')}}, [ĝava]) estas la ĉefa [[insulo]] de [[Indonezio]]. Ĝi havas areon de 132,000 {{unuo|132000|km²}} kaj 114 milionojn da loĝantoj, kaj estas unu el la plej dense loĝataj insuloj de Indonezio, kun 864 homoj por km² kaj [[Listo de insuloj laŭ areo|la 13a plej granda insulo en la mondo]]. Sur Javo estas la indonezia ĉefurbo [[Ĝakarto]].
 
== Priskribo ==
Javo apartenas al la [[Sundaj Insuloj]] kaj troviĝas en insula ĉeno kun [[Sumatro]] nordokcidente kaj [[Balio]] oriente. Nordoriente estas [[Borneo]]
''(Kalimantan)''. Sude estas la [[Kristnaska Insulo]] (administrata de [[Aŭstralio]]).
Linio 35 ⟶ 39:
La ĉefurbo Ĝakarto ne apartenas al iu provinco, sed estas administrata de la registaro.
 
[[Biogeografio|Biogeografie]] Javo troviĝas en la Malajasundalanda-filipina [[ekoprovinco]] de la [[HindomalajaOrientaliso|orientalisa]] [[ekozono]] laŭ la [[tipologio]] de la [[Monda Natur-Fonduso]] ( WWF ), en speciala biogeografia regiono nomata [[Sunda Lando]].
 
[[Semeru]] aŭ Monto Semeru (indonezie: Gunung Semeru) estas aktiva vulkano en Orienta Javo. La nomo "Semeru" devenas de aŭ Monto Meruo, sankta monto en religioj kiel Hinduismo, aŭ Sumeru, la loĝejo de dioj. Kun alteco de 3 676 metrojn super marnivelo, Monto Semeru havas la plej superan montpinton en la insulo Javo.
 
== Historio ==
Laŭlonge de la tempopaso multaj kulturoj kaj regnoj disvastiĝis sur la insulo ekzemple la [[Sultanlando Demak]] sur la norda marbordo kaj la [[Sultanlando Bantam]] en okcidenta Javo kaj suda [[Sumatro]].
 
== Loĝantaro ==
Kun proksimume 100 milionoj da personoj, la [[Javanoj]] formas la plej grandan etnan grupon en Indonezio. Ili loĝas ĉefe en la centraj ĝis orientaj partoj de la insulo.
 
== Javo kaj Esperanto ==
En la kvina kanto de la verko de [[Abel Montagut]] nome ''[[Poemo de Utnoa]]'' okazas asembleo de la Gobanoj (eksterteranoj). Tie oni akceptas, ke oni plikuraĝigu la malfortigitan Utnoan (nome la ĉefrolulo [[Noa]]) pere de la drogo ''anoŭdo''. Inna malsupreniras kaj liveras ĝin al Noa. Je ties efiko aperas antaŭ li la poeto [[Valmikio]] kiu montras al li la enormajn atingojn de la estonta homaro, se li sukcesas savi ĝin, nome, en Azio, el [[Ĉina Murego]] al insulo [[Srilanko]]. Jen kiel oni montras la insulon Javon:
 
:Poste vojaĝas suden al la insulo Javana,
:[[Borobuduro]]n vidas, kun sepnivela teraso,
:dense skulptitajn ŝtupojn al la stupao precipa
:majeste leviĝantajn ĝis obelisko severa.<ref>[[Abel Montagut]], ''[[Poemo de Utnoa]]''. Pro Esperanto. Vieno, 1993. ISBN 3-85182-007-X. 225 p., p. 113.</ref>
 
== Vidu ankaŭ ==
{{projektoj|commons=Java}}
* [[Borobuduro]]
* [[Prambanano]]
 
== Referencoj ==
{{portalo Indonezio}}
{{Referencoj}}
 
[[{{Projektoj|commons=Java|n=Kategorio:Javo| ]]}}
 
{{Portalo Indonezio}}
[[ace:Jawa]]
 
[[af:Java (eiland)]]
[[arKategorio:جاوةJavo| ]]
[[be:Востраў Ява]]
[[be-x-old:Ява]]
[[bg:Ява]]
[[bjn:Pulaw Jawa]]
[[bn:জাভা দ্বীপ]]
[[bo:ཇ་ཝ།]]
[[br:Jawa]]
[[bs:Java (ostrvo)]]
[[ca:Java]]
[[cs:Jáva]]
[[cy:Jawa]]
[[da:Java (ø)]]
[[de:Java (Insel)]]
[[el:Ιάβα]]
[[en:Java]]
[[es:Java (isla)]]
[[et:Jaava]]
[[eu:Java (uhartea)]]
[[fa:جاوه]]
[[fi:Jaava]]
[[fr:Java (île)]]
[[fy:Java]]
[[ga:Iáva]]
[[gl:Xava]]
[[gu:જાવા (ટાપુ)]]
[[hak:Cháu-ôa-tó]]
[[he:ג'אווה]]
[[hi:जावा (द्वीप)]]
[[hr:Java (otok)]]
[[hu:Jáva]]
[[id:Jawa]]
[[io:Java (insulo)]]
[[is:Java]]
[[it:Giava]]
[[ja:ジャワ島]]
[[jv:Jawa]]
[[ka:იავა]]
[[kk:Ява]]
[[km:កោះជ្វា]]
[[kn:ಜಾವಾ (ದ್ವೀಪ)]]
[[ko:자와 섬]]
[[ku:Cava (erdnîgarî)]]
[[la:Iava]]
[[lad:Djava (isola)]]
[[li:Java]]
[[lmo:Giava]]
[[lt:Java (sala)]]
[[lv:Java (sala)]]
[[map-bms:Jawa]]
[[mk:Јава]]
[[mn:Жава]]
[[mr:जावा]]
[[ms:Jawa]]
[[my:ဂျားဗားကျွန်း]]
[[nl:Java (eiland)]]
[[nn:Java]]
[[no:Java (øy)]]
[[pam:Java (island)]]
[[pap:Java]]
[[pl:Jawa]]
[[pms:Giava]]
[[pt:Java]]
[[qu:Hawa wat'a]]
[[ro:Java]]
[[ru:Ява]]
[[sa:यवद्वीप]]
[[scn:Giava]]
[[sh:Java (otok)]]
[[si:ජාවා (ඉන්දුනීසියා දූපත්)]]
[[simple:Java]]
[[sk:Jáva]]
[[sl:Java]]
[[sr:Јава]]
[[srn:Java]]
[[stq:Java (Ailound)]]
[[su:Pulo Jawa]]
[[sv:Java]]
[[szl:Jawa]]
[[ta:சாவகம் (தீவு)]]
[[te:జావా (ద్వీపం)]]
[[tg:Ҷава]]
[[th:เกาะชวา]]
[[tl:Haba (pulo)]]
[[tr:Cava Adası]]
[[tt:Ява]]
[[uk:Ява (острів)]]
[[vi:Java]]
[[war:Java]]
[[wuu:爪哇岛]]
[[zh:爪哇岛]]
[[zh-min-nan:Jawa]]
[[zh-yue:爪哇]]