շաղ

Armenian

Etymology

From Middle Armenian շաղ (šaġ), from Old Armenian շաղ (šał).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /ʃɑʁ/, [ʃɑʁ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ʃɑʁ/, [ʃɑʁ]

Noun

շաղ • (šaġ)

1. drop, dew

   Synonyms: կաթիլ (katʻil), ցող (cʻoġ)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	շաղ (šaġ)	շաղեր (šaġer)
dative	շաղի (šaġi)	շաղերի (šaġeri)
ablative	շաղից (šaġicʻ)	շաղերից (šaġericʻ)
instrumental	շաղով (šaġov)	շաղերով (šaġerov)
locative	շաղում (šaġum)	շաղերում (šaġerum)
	definite forms
nominative	շաղը/շաղն (šaġə/šaġn)	շաղերը/շաղերն (šaġerə/šaġern)
dative	շաղին (šaġin)	շաղերին (šaġerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	շաղս (šaġs)	շաղերս (šaġers)
dative	շաղիս (šaġis)	շաղերիս (šaġeris)
ablative	շաղիցս (šaġicʻs)	շաղերիցս (šaġericʻs)
instrumental	շաղովս (šaġovs)	շաղերովս (šaġerovs)
locative	շաղումս (šaġums)	շաղերումս (šaġerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	շաղդ (šaġd)	շաղերդ (šaġerd)
dative	շաղիդ (šaġid)	շաղերիդ (šaġerid)
ablative	շաղիցդ (šaġicʻd)	շաղերիցդ (šaġericʻd)
instrumental	շաղովդ (šaġovd)	շաղերովդ (šaġerovd)
locative	շաղումդ (šaġumd)	շաղերումդ (šaġerumd)

Derived terms

• շաղ անցնել (šaġ ancʻnel)
• շաղ գալ (šaġ gal)
• շաղ տալ (šaġ tal)
• շաղաթաթախ (šaġatʻatʻax)
• շաղալ (šaġal)
• շաղալեն (šaġalen)
• շաղակալել (šaġakalel)
• շաղակոլոլ (šaġakolol)
• շաղամեջ (šaġameǰ)
• շաղայրեց (šaġayrecʻ)
• շաղատար (šaġatar)
• շաղափուք (šaġapʻukʻ)
• շաղել (šaġel)
• շաղոտել (šaġotel)

 

Descendants

• → Cappadocian Greek: σ̌άγι (šági), σ̌άβι (šávi)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1913) “շաղ”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žoġovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 819b
• Amatuni, Sahak (1912) “շաղ”, in Hayocʻ baṙ u ban [Armenian Words and Idioms] (in Armenian), Vagharshapat: Mother See of Holy Etchmiadzin, page 509b
• Sargsyan, Artem et al., editors (2007), “շաղ₁”, in Hayocʻ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), volume 4, Yerevan: Hayastan, page 192

Middle Armenian

Etymology

From Old Armenian շաղ (šał).

Noun

շաղ • (šaġ)

1. drop, dew
   • 13th century, Girkʻ Vastakocʻ [Geoponica] 317:

     Եւ պարտ է հովուին կանուխ ի վերայ շաղին զոչխարսն արածել զամէն ամառն, զի այն է իւր կեանքն․ բայց ի ձմեռն պիղծ է այսպէս արածելն․ եւ չէ պարտ յեղեամն արածել, զի սպանող է եղեամն․ եւ յղեացն անցուցանել տայ եւ ձգել։ […] բայց յամառն պատեհ է զշատն ի գիշերն արածել, եւ ի դուրս ի շաղն պառակեցընել […]

     Ew part ē hovuin kanux i veray šaġin zočʻxarsn aracel zamēn amaṙn, zi ayn ē iwr keankʻn; baycʻ i jmeṙn piġc ē ayspēs araceln; ew čʻē part yeġeamn aracel, zi spanoġ ē eġeamn; ew yġeacʻn ancʻucʻanel tay ew jgel. […] baycʻ yamaṙn pateh ē zšatn i gišern aracel, ew i durs i šaġn paṙakecʻənel […]

   • 13th century, Girkʻ Vastakocʻ [Geoponica] 319:

     Եւ զբրդիդ կտրելն՝ մի՛ 'ի վաղուընէ առներ․ յետ ճաշուին արա, որ շաղն վերացեալ լինի ի յարեգակն․ զի արեգակն օգտէ ոչխարին եւ բրդին։

     Ew zbrdid ktreln, mí 'i vaġuənē aṙner; yet čašuin ara, or šaġn veracʻeal lini i yaregakn; zi aregakn ōgtē očʻxarin ew brdin.

Derived terms

• շաղիկ (šaġik)
• շաղւոր (šaġwor)

Descendants

• Armenian: շաղ (šaġ)
  • → Cappadocian Greek: σ̌άγι (šági), σ̌άβι (šávi)

Further reading

• Norayr N. Biwzandacʻi (2000) “շաղ I”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʻ storin hayerēni i matenagrutʻeancʻ ŽA–ŽĒ darucʻ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries]‎^[1], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 567

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain. Possibly connected with Old Armenian շաղեմ (šałem, “to knead”), շաղախ (šałax, “mortar”), շողիք (šołikʻ, “drool, drivel”).

Noun

շաղ • (šał)

1. drop, dew
   • 5th century, Bible, Job 38.28:

     Ո՞վ է հայր անձրեւի․ և ո՞վ է որ ծնաւ զշաւղս (var. զշաւիղս, զշաղս) ցաւղոյ:

     O^?v ē hayr anjrewi; ew o^?v ē or cnaw zšawłs (var. zšawiłs, zšałs) cʻawłoy:

     • Translation by Claude E. Cox

       Who is the rain's father? And who is it that gave birth to the dew's traces?

   • 5th century, Bible, Song of Songs 5.2:

     Զի գլուխ իմ լի եղեւ ցաւղով եւ վարսք իմ ի շաղից (var. շուղից, շողից) գիշերւոյ:

     Zi glux im li ełew cʻawłov ew varskʻ im i šałicʻ (var. šułicʻ, šołicʻ) gišerwoy:

     • Translation by New English Translation of the Septuagint

       For my head is wet with dew, and my locks with drops of the night.

Usage notes

• In Job, corresponds to Ancient Greek βῶλος (bôlos, “lump, drop”). Cox prefers the variant reading զ-շաւղ-ս (z-šawł-s) in that passage and explains it as the accusative plural of շաւիղ (šawił, “path; trace”), accordingly translating the word as "traces". But the accusative plural of շաւիղ (šawił) would be զ-շաւիղ-ս (z-šawił-s).
• In the Song of Songs, corresponds to Ancient Greek ψεκάς (psekás, “drop”).

Declension

i-type

	singular		plural
nominative	շաղ (šał)		շաղք (šałkʻ)
genitive	շաղի (šałi)		շաղից (šałicʻ)
dative	շաղի (šałi)		շաղից (šałicʻ)
accusative	շաղ (šał)		շաղս (šałs)
ablative	շաղէ (šałē)		շաղից (šałicʻ)
instrumental	շաղիւ (šałiw)		շաղիւք (šałiwkʻ)
locative	շաղի (šałi)		շաղս (šałs)

Derived terms

• շաղալից (šałalicʻ)

Descendants

• Middle Armenian: շաղ (šaġ)
  • Armenian: շաղ (šaġ)
    • → Cappadocian Greek: σ̌άγι (šági), σ̌άβι (šávi)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “շաղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 487
• Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “շող”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 529b
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “շաղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 460a, connecting with Persian ژاله (žâle), Turkish çiğ, çiy
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “շաղ I”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 579a, unknown origin
• Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 944, unknown origin
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “շաղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 541b