хүн
Buryat
editAlternative scripts | |
---|---|
Classical Mongolian | ᠬᠦᠮᠦᠨ kümün |
Latin (1931–1936)a | kyn |
Latin (1937–1939)b |
xyn |
Cyrillic | хүн xün |
a Based on the southern Tsongol–Sartul dialect. b Based on the eastern Khori dialect. |
Etymology
editPronunciation
editNoun
editDeclension
editThis noun needs an inflection-table template.
Mongolian
editMongolian | Cyrillic |
---|---|
ᠬᠦᠮᠦᠨ (kümün) | хүн (xün) |
Etymology 1
editFrom Proto-Mongolic *kümün.
Alternative forms
edit- хүмүүн (xümüün)
Noun
editхүн • (xün)
Declension
editDeclension of хүн (э-harmonic regular irreg pl)
attributive | хүн xün | |
---|---|---|
singular / indefinite | definite plural | |
nominative | хүн xün |
хүмүүс xümüüs |
genitive | хүний xünii |
хүмүүсийн xümüüsiin |
accusative | хүнийг xüniig |
хүмүүсийг xümüüsiig |
dative-locative | хүнд xünd |
хүмүүст xümüüst |
ablative | хүнээс xünees |
хүмүүсээс xümüüsees |
instrumental | хүнээр xüneer |
хүмүүсээр xümüüseer |
comitative | хүнтэй xüntej |
хүмүүстэй xümüüstej |
privative | хүнгүй xüngüj |
хүмүүсгүй xümüüsgüj |
directive | хүн рүү xün rüü |
хүмүүс рүү xümüüs rüü |
Reflexive possessive forms
singular / indefinite | definite plural | |
---|---|---|
nominative | хүнээ xünee |
хүмүүсээ xümüüsee |
genitive | хүнийхээ xüniixee |
хүмүүсийнхээ xümüüsiinxee |
accusative | хүнийгээ xüniigee |
хүмүүсийгээ xümüüsiigee |
dative-locative | хүндээ xündee |
хүмүүстээ xümüüstee |
ablative | хүнээсээ xüneesee |
хүмүүсээсээ xümüüseesee |
instrumental | хүнээрээ xüneeree |
хүмүүсээрээ xümüüseeree |
comitative | хүнтэйгээ xüntejgee |
хүмүүстэйгээ xümüüstejgee |
privative | хүнгүйгээ xüngüjgee |
хүмүүсгүйгээ xümüüsgüjgee |
directive | хүн рүүгээ xün rüügee |
хүмүүс рүүгээ xümüüs rüügee |
independent genitive |
singular / indefinite | definite plural |
---|---|---|
singular possession |
хүнийх xüniix |
хүмүүсийнх xümüüsiinx |
collective possession |
хүнийхэн xüniixen |
хүмүүсийнхэн xümüüsiinxen |
Derived terms
edit- одой хүн (odoj xün, “dwarf, midget”)
Etymology 2
editNoun
editхүн • (xün)
Declension
editDeclension of хүн (э-harmonic regular irreg pl)
attributive | хүн xün | |
---|---|---|
singular / indefinite | definite plural | |
nominative | хүн xün |
хүмүүс xümüüs |
genitive | хүний xünii |
хүмүүсийн xümüüsiin |
accusative | хүнийг xüniig |
хүмүүсийг xümüüsiig |
dative-locative | хүнд xünd |
хүмүүст xümüüst |
ablative | хүнээс xünees |
хүмүүсээс xümüüsees |
instrumental | хүнээр xüneer |
хүмүүсээр xümüüseer |
comitative | хүнтэй xüntej |
хүмүүстэй xümüüstej |
privative | хүнгүй xüngüj |
хүмүүсгүй xümüüsgüj |
directive | хүн рүү xün rüü |
хүмүүс рүү xümüüs rüü |
Reflexive possessive forms
singular / indefinite | definite plural | |
---|---|---|
nominative | хүнээ xünee |
хүмүүсээ xümüüsee |
genitive | хүнийхээ xüniixee |
хүмүүсийнхээ xümüüsiinxee |
accusative | хүнийгээ xüniigee |
хүмүүсийгээ xümüüsiigee |
dative-locative | хүндээ xündee |
хүмүүстээ xümüüstee |
ablative | хүнээсээ xüneesee |
хүмүүсээсээ xümüüseesee |
instrumental | хүнээрээ xüneeree |
хүмүүсээрээ xümüüseeree |
comitative | хүнтэйгээ xüntejgee |
хүмүүстэйгээ xümüüstejgee |
privative | хүнгүйгээ xüngüjgee |
хүмүүсгүйгээ xümüüsgüjgee |
directive | хүн рүүгээ xün rüügee |
хүмүүс рүүгээ xümüüs rüügee |
independent genitive |
singular / indefinite | definite plural |
---|---|---|
singular possession |
хүнийх xüniix |
хүмүүсийнх xümüüsiinx |
collective possession |
хүнийхэн xüniixen |
хүмүүсийнхэн xümüüsiinxen |
Related terms
editEtymology 3
editInterjection
editхүн • (xün)
Further reading
editTuvan
editEtymology
editFrom Proto-Turkic *kün (“sun, day”).
Noun
editхүн • (xün) (definite accusative хүннү, plural хүннер)
Declension
editDeclension of хүн | ||
---|---|---|
Nominative | хүн xün | |
Accusative | хүннү xünnü | |
Singular | Plural | |
Nominative | хүн xün |
хүннер xünner |
Genitive | хүннүң xünnüñ |
хүннерниң xünnerniñ |
Accusative | хүннү xünnü |
хүннерни xünnerni |
Dative | хүнге xünge |
хүннерге xünnerge |
Locative | хүнде xünde |
хүннерде xünnerde |
Ablative | хүнден xünden |
хүннерден xünnerden |
Prolative I | хүнже xünje |
хүннерже xünnerje |
Prolative II | хүндүве xündüve |
хүннердүве xünnerdüve |
First person singular possessive forms of хүн | ||
---|---|---|
Nominative | хүнүм xünüm | |
Accusative | хүнүмнү xünümnü | |
Singular | Plural | |
Nominative | хүнүм xünüm |
хүннерим xünnerim |
Genitive | хүнүмнүң xünümnüñ |
хүннеримниң xünnerimniñ |
Accusative | хүнүмнү xünümnü |
хүннеримни xünnerimni |
Dative | хүнүмге xünümge |
хүннеримге xünnerimge |
Locative | хүнүмде xünümde |
хүннеримде xünnerimde |
Ablative | хүнүмден xünümden |
хүннеримден xünnerimden |
Prolative I | хүнүмже xünümje |
хүннеримже xünnerimje |
Prolative II | хүнүмдүве xünümdüve |
хүннеримдүве xünnerimdüve |
Derived terms
editSee also
editCategories:
- Buryat doublets
- Buryat terms with IPA pronunciation
- Buryat lemmas
- Buryat nouns
- Mongolian terms inherited from Proto-Mongolic
- Mongolian terms derived from Proto-Mongolic
- Mongolian lemmas
- Mongolian nouns
- Mongolian 1-syllable words
- Mongolian э-harmonic nouns
- Mongolian regular declension nouns
- mn:Anatomy
- Mongolian onomatopoeias
- Mongolian interjections
- mn:Face
- mn:People
- Tuvan terms inherited from Proto-Turkic
- Tuvan terms derived from Proto-Turkic
- Tuvan lemmas
- Tuvan nouns
- tyv:Time