The Mahishasura Mardini Stotra (Sanskrit: महिषासुरमर्दिनीस्तोत्रम्, IAST: Mahiṣāsuramardinīstotraṃ) is a Hindu stotra. Comprising 21 verses,[1] the work extols the Goddess Durga, a principal aspect of the supreme goddess Mahadevi, and her act of slaying the asura Mahishasura.[2][3]
| Mahishasura Mardini Stotra | |
|---|---|
 Painting of Durga slaying Mahishasura, Anant Shivaji Desai, Ravi Varma Press | |
| Information | |
| Religion | Hinduism |
| Author | Adi Shankara |
| Language | Sanskrit |
| Verses | 21 |
Etymology
editMahiṣāsuramardinī is an epithet of Goddess Durga, literally meaning, "the slayer of the demon Mahisha",[4] and a stotra is a eulogistic work.
Description
editThe authorship of the Mahishasura Mardini Stotra is attributed to the theologian Adi Shankara. This hymn is mentioned in the 53rd chapter of the 1st portion of the text Shivarahasya Purana.[5] The hymn is based on the text Devi Mahatmya,[6] referencing a number of legends of the goddess Durga such as slaying Mahishasura, Raktabija, as well as Chanda and Munda, as well as generally praising her attributes.[7]
According to the Devi Mahatmya, in the legend called the Mahishasura Vadha,[8] furious about the asuras under Mahishasura expelling the devas and overrunning Svarga, the Trimurti (supreme trinity) of the deities Brahma, Vishnu, and Shiva combined their energies, which assumed the form of a goddess called Durga. Armed with the weapons and attributes of the deities, Durga slew the shape-shifting Mahishashura, who assumed the forms of a lion, elephant, and a buffalo, and finally a man. She was glorified by the deities as the primordial being and the origin of the Vedas. Pleased by their hymns, the goddess promised the deities salvation whenever they faced danger.[9][10]
Hymn
editThe first hymn of the mantra describes the attributes of Goddess Durga:[11]
अयि गिरिनन्दिनि नन्दितमेदिनि विश्वविनोदिनि नन्दिनुते
गिरिवरविन्ध्यशिरोऽधिनिवासिनि विष्णुविलासिनि जिष्णुनुते ।
भगवति हे शितिकण्ठकुटुम्बिनि भूरिकुटुम्बिनि भूरिकृते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
सुरवरवर्षिणि दुर्धरधर्षिणि दुर्मुखमर्षिणि हर्षरते
त्रिभुवनपोषिणि शङ्करतोषिणि किल्बिषमोषिणि घोषरते
दनुजनिरोषिणि दितिसुतरोषिणि दुर्मदशोषिणि सिन्धुसुते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥॥
अयि जगदम्ब मदम्ब कदम्ब वनप्रियवासिनि हासरते
शिखरि शिरोमणि तुङ्गहिमलय शृङ्गनिजालय मध्यगते ।
मधुमधुरे मधुकैटभगञ्जिनि कैटभभञ्जिनि रासरते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
अयि शतखण्ड विखण्डितरुण्ड वितुण्डितशुण्द गजाधिपते
रिपुगजगण्ड विदारणचण्ड पराक्रमशुण्ड मृगाधिपते ।
निजभुजदण्ड निपातितखण्ड विपातितमुण्ड भटाधिपते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
अयि रणदुर्मद शत्रुवधोदित दुर्धरनिर्जर शक्तिभृते
चतुरविचार धुरीणमहाशिव दूतकृत प्रमथाधिपते ।
दुरितदुरीह दुराशयदुर्मति दानवदुत कृतान्तमते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥॥
अयि शरणागत वैरिवधुवर वीरवराभय दायकरे
त्रिभुवनमस्तक शुलविरोधि शिरोऽधिकृतामल शुलकरे ।
दुमिदुमितामर धुन्दुभिनादमहोमुखरीकृत दिङ्मकरे
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
अयि निजहुङ्कृति मात्रनिराकृत धूम्रविलोचन धूम्रशते
समरविशोषित शोणितबीज समुद्भवशोणित बीजलते ।
शिवशिवशुम्भ निशुम्भमहाहव तर्पितभूत पिशाचरते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
धनुरनुषङ्ग रणक्षणसङ्ग परिस्फुरदङ्ग नटत्कटके
कनकपिशङ्ग पृषत्कनिषङ्ग रसद्भटशृङ्ग हताबटुके ।
कृतचतुरङ्ग बलक्षितिरङ्ग घटद्बहुरङ्ग रटद्बटुके
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
सुरललना ततथेयि तथेयि कृताभिनयोदर नृत्यरते
कृत कुकुथः कुकुथो गडदादिकताल कुतूहल गानरते ।
धुधुकुट धुक्कुट धिंधिमित ध्वनि धीर मृदंग निनादरते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
जय जय जप्य जयेजयशब्द परस्तुति तत्परविश्वनुते
झणझणझिञ्झिमि झिङ्कृत नूपुरशिञ्जितमोहित भूतपते ।
नटित नटार्ध नटी नट नायक नाटितनाट्य सुगानरते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
अयि सुमनःसुमनःसुमनः सुमनःसुमनोहरकान्तियुते
श्रितरजनी रजनीरजनी रजनीरजनी करवक्त्रवृते ।
सुनयनविभ्रमर भ्रमरभ्रमर भ्रमरभ्रमराधिपते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥॥
सहितमहाहव मल्लमतल्लिक मल्लितरल्लक मल्लरते
विरचितवल्लिक पल्लिकमल्लिक झिल्लिकभिल्लिक वर्गवृते ।
शितकृतफुल्ल समुल्लसितारुण तल्लजपल्लव सल्ललिते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
अविरलगण्ड गलन्मदमेदुर मत्तमतङ्ग जराजपते
त्रिभुवनभुषण भूतकलानिधि रूपपयोनिधि राजसुते ।
अयि सुदतीजन लालसमानस मोहन मन्मथराजसुते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥॥
कमलदलामल कोमलकान्ति कलाकलितामल भाललते
सकलविलास कलानिलयक्रम केलिचलत्कल हंसकुले ।
अलिकुलसङ्कुल कुवलयमण्डल मौलिमिलद्बकुलालिकुले
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
करमुरलीरव वीजितकूजित लज्जितकोकिल मञ्जुमते
मिलितपुलिन्द मनोहरगुञ्जित रञ्जितशैल निकुञ्जगते ।
निजगणभूत महाशबरीगण सद्गुणसम्भृत केलितले
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥॥
कटितटपीत दुकूलविचित्र मयुखतिरस्कृत चन्द्ररुचे
प्रणतसुरासुर मौलिमणिस्फुर दंशुलसन्नख चन्द्ररुचे
जितकनकाचल मौलिमदोर्जित निर्भरकुञ्जर कुम्भकुचे
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
विजितसहस्रकरैक सहस्रकरैक सहस्रकरैकनुते
कृतसुरतारक सङ्गरतारक सङ्गरतारक सूनुसुते ।
सुरथसमाधि समानसमाधि समाधिसमाधि सुजातरते ।
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
पदकमलं करुणानिलये वरिवस्यति योऽनुदिनं सुशिवे
अयि कमले कमलानिलये कमलानिलयः स कथं न भवेत् ।
तव पदमेव परम्पदमित्यनुशीलयतो मम किं न शिवे
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
कनकलसत्कलसिन्धुजलैरनुषिञ्चति तेगुणरङ्गभुवम्
भजति स किं न शचीकुचकुम्भतटीपरिरम्भसुखानुभवम् ।
तव चरणं शरणं करवाणि नतामरवाणि निवासि शिवम्
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
तव विमलेन्दुकुलं वदनेन्दुमलं सकलं ननु कूलयते
किमु पुरुहूतपुरीन्दु मुखी सुमुखीभिरसौ विमुखीक्रियते ।
मम तु मतं शिवनामधने भवती कृपया किमुत क्रियते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
अयि मयि दीन दयालुतया कृपयैव त्वया भवितव्यमुमे
अयि जगतो जननी कृपयासि यथासि तथानुमितासिरते ।
यदुचितमत्र भवत्युररीकुरुतादुरुतापमपाकुरुते
जय जय हे महिषासुरमर्दिनि रम्यकपर्दिनि शैलसुते ॥ ॥
aigiri nandini nanditamēdini viśvavinōdini nandinutē
girivaravindhyaśirōdhinivāsini viṣṇuvilāsinijiṣṇunutē
bhagavati hē śitikaṇṭhakuṭumbini bhūrikuṭumbini bhūrikṛtē
jaya jaya hē mahiṣāsuramardini ramyakapardini śailasutē— Verse 1
O auspicious daughter of the mountain, who delights all of creation, who rejoices with the universe, who is praised by Nandi
who resides on the peak of Vindhyas, who dwells on Vishnu, who is praised by Indra,
O goddess,
who is the consort of the blue-throated one, who has a universal family, who created abundance
Victory to you, victory to you, O slayer of Mahishasura, who has beautifully braided hair, who is the daughter of the mountain
See also
editReferences
edit- ^ Narayan, Jay (2023-04-17). Namaste: An Illustrated Guide to the Hindu Way of Life. JL Samskritam Publications. p. 156. ISBN 978-1-3999-5295-8.
- ^ Flueckiger, Joyce Burkhalter (2015-05-06). Everyday Hinduism. John Wiley & Sons. p. 28. ISBN 978-1-4051-6021-6.
- ^ Jones, Constance; Ryan, James D. (2006). Encyclopedia of Hinduism. Infobase Publishing. p. 139. ISBN 978-0-8160-7564-5.
- ^ Balkaran, Raj (2018-07-27). The Goddess and the King in Indian Myth: Ring Composition, Royal Power and The Dharmic Double Helix. Routledge. p. 212. ISBN 978-0-429-88068-1.
- ^ "Shiva Rahasya Maha Itihasa Maheshwar Part 1 Jangamwadi Math Collection".
- ^ Campos, Ricardo; Pinho, Rúben; Sarmento, Clara (2014-10-02). Popular and Visual Culture: Design, Circulation and Consumption. Cambridge Scholars Publishing. p. 121. ISBN 978-1-4438-6831-0.
- ^ Marlow, Chris (2019-10-29). Navaratri: Prayers, Praises and Hymns. Lulu.com. p. 168. ISBN 978-0-244-22986-3.
- ^ Srivastava, Dr Vishnulok Bihari; Srivastava, Vishnulok Bihari (2009). Dictionary of Indology. Pustak Mahal. p. 173. ISBN 978-81-223-1084-9.
- ^ McDaniel, June (2004-08-05). Offering Flowers, Feeding Skulls: Popular Goddess Worship in West Bengal. Oxford University Press, USA. p. 215. ISBN 978-0-19-516790-0.
- ^ The Markandeya Purana. Penguin Random House India Private Limited. 2019-10-24. p. 377. ISBN 978-93-5305-671-1.
- ^ SUVRATSUT (2017-09-06). Mahishasuramardini Stotram English.