Μετάβαση στο περιεχόμενο

ΛΟΑΤ+

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από LGBT)
Σημαία των ΛΟΑΤ
Αυτό το λήμμα αφορά τη ΛΟΑΤ+ κοινότητα. Για τα καθεστώτα σχετικά με τους ΛΟΑΤ+ ανά τον κόσμο δείτε Δικαιώματα ΛΟΑΤ στον κόσμο.

ΛΟΑΤ+ (αγγλικά: LGBT+) είναι ένα αρκτικόλεξο που προέρχεται από τις λέξεις Λεσβία, Ομοφυλόφιλος, Αμφιφυλόφιλος και Τρανς, το οποίο μερικές φορές συναντάται και ως ΛΟΑΔ+, ερμηνεύοντας τα τρανς άτομα ως Διεμφυλικά. Το διεθνές αρκτικόλεξο είναι LGBTQ+ (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender και Queer) ή GLBT+ (Gay, Lesbian, Bisexual και Transgender).

Σε χρήση από το 1990, ο όρος είναι μια προσαρμογή των αρχικών LGB, που αντικατέστησε τον όρο γκέι όσον αφορά τη γκέι κοινότητα στα μέσα της δεκαετίας του 1980.[1] Οι ακτιβιστές θεώρησαν ότι ο όρος "γκέι κοινότητα" δεν αντιπροσώπευε επακριβώς εκείνους στους οποίους αναφερόταν.

Ο όρος αναφέρεται σε όλα τα άτομα εκτός των ετεροφυλόφιλων ταυτόφυλων (των ατόμων που συμφωνούν με το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση), καθώς αυτά τα άτομα είναι αποδεκτά από την κοινωνία και δεν αντιμετωπίζουν ρατσισμό. Για να γίνει ορατή αυτή η συμπερίληψη, τελευταία χρησιμοποιείται μία νέα ποικιλομορφία στο αρκτικόλεξο, η οποία προσθέτει το γράμμα Κ για τα άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως queer ή questioning. Το ΛΟΑΤΚ+ (LGBTQ+) εμφανίστηκε το 1996.[2] Κάποιοι συμπεριλαμβάνουν τα ίντερσεξ άτομα, με αποτέλεσμα την επέκταση ΛΟΑΤΙ+ (LGBTI+).[3] Το αρκτικόλεξο μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυασμένα ως ΛΟΑΤΚΙ+ (LGBTQI+).

Το αν αυτοπροσδιορίζονται ανοιχτά ως ΛΟΑΤ+, αυτά τα άτομα, εξαρτάται από το πολιτικό σκηνικό του τόπου τους και από το αν ζουν σε ένα διακριτικό και μεροληπτικό περιβάλλον, ή απλά από την κατάσταση των ΛΟΑΤ+ δικαιωμάτων που υπάρχει στη χώρα που ζουν.[4]

Η έννοια της κάθε ονομασίας

Τα τρία πρώτα γράμματα ΛΟΑ αφορούν ομάδες που αντιμετωπίζουν διάκριση σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους.

  • Λεσβίες: γυναίκες που έλκονται αποκλειστικά από γυναίκες.
  • Γκέι: άνδρες[5] που έλκονται αποκλειστικά από άντρες.
  • Αμφιφυλόφιλοι: άτομα που έλκονται και από τα δύο φύλα.

Το Τ αφορά άτομα που αντιμετωπίζουν διάκριση σχετικά με την ταυτότητα του φύλου τους.

  • Τρανς: άτομα που αυτοπροσδιορίζονται με διαφορετική ταυτότητα φύλου από το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση.

Το Κ αφορά άτομα που αντιμετωπίζουν διάκριση σχετικά με τη μη ετεροκανονική έκφραση ή ταυτότητα του φύλου τους.

  • Κουίρ, Queer: άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως queer ή questioning.

Το Ι αφορά άτομα που αντιμετωπίζουν διάκριση λόγω της φυσικής ποικιλομορφίας των (σωματικών) χαρακτηριστικών του φύλου τους.

  • Ίντερσεξ: άτομα που γεννιούνται με χαρακτηριστικά φύλου (όπως χρωμοσώματα, γεννητικά όργανα ή και ορμονική δομή) που δεν εμπίπτουν στις κανονιστικές νόρμες των «αρσενικών» και «θηλυκών» σωμάτων.

Ιστορία

Μέχρι τη σεξουαλική επανάσταση της δεκαετίας του '60 δεν υπήρχε συγκεκριμένη ονομασία που να περιγράφει τα άτομα που ανήκουν σε αυτές τις ομάδες εκτός από τους προσβλητικούς χαρακτηρισμούς της ετεροφυλόφιλης κοινωνίας. Ο χαρακτηρισμός αυτών των ατόμων ως τρίτο φύλο σταμάτησε να χρησιμοποιείται μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Καθώς οι άνθρωποι άρχιζαν να οργανώνονται για τα σεξουαλικά τους δικαιώματα χρειαζόντουσαν μια ονομασία που θα τους χαρακτηρίζει θετικά.[6][7][8][9][10]

Η πρώτη ονομασία που χρησιμοποιήθηκε ομοφυλόφιλος (homosexual) θεωρήθηκε ότι μεταφέρει αρνητικό υπαινιγμό. Τις δεκαετίες του 50 και του 60[11], αντικαταστάθηκε από το homophile (ομόφιλος;) και ακολούθως από τη λέξη γκέι (gay) τη δεκαετία του 70. Ο προαναφερθείς όρος χρησιμοποιήθηκε αρχικά για την κοινότητα.[12] Ο Lars Ullerstam προώθησε τη χρήση του όρου σεξουαλική μειονότητα τη δεκαετία του 60, ως αναλογία του όρου εθνική μειονότητα για τους μη λευκούς.[13]

Όταν οι λεσβίες διεκδίκησαν περισσότερες ταυτότητες, η φράση γκέι και λεσβίες έγινε πιο γνωστή. Από τη στιγμή που η ισότητα ήταν προτεραιότητα για τις λεσβίες φεμινίστριες, ο διαχωρισμός των ρόλων μεταξύ ανδρών και γυναικών θεωρήθηκε πατριαρχικός. Οι λεσβίες φεμινίστριες απέφευγαν το παιχνίδι που έχει να κάνει με τους ρόλους των φύλων, κάτι που υπήρχε διάχυτο στα μπαρ, όπως επίσης και ο σωβινισμός των γκέι ανδρών. Πολλές από αυτές τις γυναίκες αρνήθηκαν να δουλέψουν με γκέι άνδρες.[14] Οι λεσβίες που είχαν μία πιο ουσιοκρατική αντίληψη, που γεννήθηκαν ομοφυλόφιλες και χρησιμοποιούσαν το διακριτικό "λεσβία", συχνά θεωρούσαν τις σχισματικές και οργισμένες απόψεις των λεσβιών φεμινιστριών επιβλαβείς για το θέμα των γκέι δικαιωμάτων.[15]

Οι αμφιφυλόφιλοι και οι Τρανς ζήτησαν επίσης αναγνώριση σαν νόμιμες κατηγορίες στην ευρύτερη κοινότητα της μειονότητας. Μετά την έξαρση της αλλαγής που οδήγησε σε ομαδική δράση στις καταστροφές του Στόουνγουολ στη Νέα Υόρκη, στα τέλη της δεκαετίας του 70, κάποιοι γκέι και λεσβίες ήταν λιγότερο δεκτικοί με τους αμφισεξουαλικούς και τους τρανς.[16][17] Οι κριτικές είπαν ότι οι transgender προωθούν στερεότυπα και ότι οι μπάι ήταν απλά γκέι άντρες και λεσβίες που φοβόντουσαν να εκδηλωθούν και να είναι ειλικρινείς με την ταυτότητά τους.

Από το 1988, οι ακτιβιστές ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν το αρκτικόλεξο ΛΟΑΤ στις ΗΠΑ.[18] Τη δεκαετία του 1990 μέσω του κινήματος οι γκέι, οι λεσβίες, οι μπαισέξουαλ και οι τρανς διεκδίκησαν ίσο σεβασμό. Αν και η ΛΟΑΤ κοινότητα έχει αντιμετωπίσει πολλή αμφισβήτηση όσον αφορά τη γενικότερη αποδοχή των διαφορετικών της μελών. (οι μπάι και οι τρανς συγκεκριμένα έχουν περιθωριοποιηθεί στο παρελθόν από την ευρύτερη ΛΟΑΤ κοινότητα), ο όρος ΛΟΑΤ έχει αποτελέσει ένα θετικό σύμβολο συμπερίληψης.[19][17]

Ανταποκρινόμενη στα χρόνια αιτήματα των χρηστών να μειωθούν οι διακρίσεις, η διαδικτυακή υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης Facebook, το Φεβρουάριο του 2014, επέκτεινε την επιλογή για ποικιλομορφία στην ταυτότητα του φύλου για τους χρήστες.[20][21]

Δικαιώματα ΛΟΑΤ στον κόσμο

π • σ • ε
Παράνομη η ομόφυλη επαφή. Ποινές:
  Θανατική ποινή
  Θανατική ποινή, δεν εφαρμόζεται
  Φυλάκιση
  Φυλάκιση, δεν εφαρμόζεται1
  Θάνατος υπό πολιτοφυλακή
  Κράτηση χωρίς δίωξη
Νόμιμη η ομόφυλη επαφή. Αναγνώριση των ενώσεων:
  Γάμος2
  Εξωεδαφικός γάμος3
  Αστική ένωση ή σύμφωνο συμβίωσης
  Περιορισμένη εγχώρια αναγνώριση
  Περιορισμένη ξένη αναγνώριση
  Προαιρετική πιστοποίηση
  Καθόλου
  Περιορισμένη έκφραση
Οι δακτύλιοι υποδεικνύουν περιοχές όπου λειτουργούν κατά περίπτωση.
1Δεν έχουν γίνει συλλήψεις τα τελευταία 3 χρόνια ή μορατόριουμ σχετικά με τη νομοθεσία.
2Για κάποιες δικαιοδοσίες ο νόμος ενδέχεται να μην εφαρμόζεται.
3Ο γάμος δεν είναι διαθέσιμος τοπικά. Κάποιες δικαιοδοσίες εφαρμόζουν άλλους τύπους συντροφικού δεσμού.
Κύριο λήμμα: Δικαιώματα ΛΟΑΤ στον κόσμο

Δικαιώματα ΛΟΑΤ+ στην Αφρική

Δικαιώματα ΛΟΑΤ+ στην Αμερική

Δικαιώματα ΛΟΑΤ+ στην Ασία

Δικαιώματα ΛΟΑΤ+ στην Ευρώπη

Για περισσότερους πίνακες δείτε: Δικαιώματα ΛΟΑΤ+ στον κόσμο.
Δικαιώματα ΛΟΑΤ στη χώρα Σεξουαλική επαφή μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου Αναγνώριση ομοφυλοφιλικών ενώσεων Γάμος ομόφυλων ζευγαριών Υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια Στρατιωτική θητεία για ΛΟΑ άτομα Νόμοι κατά των διακρίσεων σχετικά με το σεξουαλικό προσανατολισμό Νόμοι που αφορούν την έκφραση και την ταυτότητα φύλου
Ευρωπαϊκή Ένωση Yes Νόμιμη σε όλα τα 28 κράτη-μέλη.[22] Yes/No Νόμιμη στα 22 από τα 28 κράτη-μέλη.
 Yes/No Νόμιμος στα 12 από τα 28 κράτη-μέλη.
 Yes/No Από κοινού υιοθεσία νόμιμη στα 13 από τα 28 κράτη-μέλη.
Υιοθεσία παιδιού του συντρόφου νόμιμη στα 16 από τα 28 κράτη-μέλη. 		Yes/No Νόμιμη στα 27 από τα 28 κράτη-μέλη.
 Yes/No Για να γίνει μέλος ένα κράτος απαιτείται απαγόρευση των διακρίσεων ενάντια σε γκέι άτομα μόνο στην απασχόληση. Yes Νόμιμη σε όλα τα 28 κράτη-μέλη.[23]

Δικαιώματα ΛΟΑΤ στην Ωκεανία

Βιβλιογραφία

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Βιβλία

  • Συλλογικό, Σώμα, φύλο, σεξουαλικότητα. ΛΟΑΤΚ+ πολιτικές στην Ελλάδα, εκδόσεις Πλέθρον, 2012
  • Αλεξάνδρα Χαλκιά, Έμφυλες βιαιότητες. Εξουσία, λόγος, υποκειμενικότητες, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2011
  • Μισέλ Φουκώ, Ιστορία της σεξουαλικότητας, τ. 1,2,3, εκδόσεις Πλέθρον, 2011
  • Τζούντιθ Μπάτλερ, Σώματα με σημασία: Οριοθετήσεις του «φύλου» στο λόγο, εκδόσεις Εκκρεμές, 2008
  • Τζούντιθ Μπάτλερ, Αναταραχή φύλου: Ο φεμινισμός και η ανατροπή της ταυτότητας, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2009
  • Συλλογικό, Ομοφυλοφιλία. Μια παγκόσμια ιστορία, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός, 2008
  • Συλλογικό, Ομοφυλοφιλία, ομοφυλοφοβία, εκδόσεις Επίκεντρο, 2007
  • Γιώργος Μαρνελάκης, Στενές επαφές φύλου, σεξουαλικότητας και χώρου, εκδόσεις Futura, 2014
  • Anthony Giddens, Η μεταμόρφωση της οικειότητας. Σεξουαλικότητα, αγάπη και ερωτισμός στις μοντέρνες κοινωνίες, εκδόσεις Πολύτροπον, 2005
  • Klaus Mann, Ομοφυλοφιλία και φασισμός, εκδόσεις Άγρα, 1998
  • Συλλογικό, Η αγάπη που δεν τολμάει να πει τ' όνομά της. Δοκίμια για την queer επιθυμία και σεξουαλικότητα, εκδόσεις Πολύχρωμος Πλανήτης, 2007
  • Κώστας Τορπουζίδης, Ομοφυλοφιλία, σεξουαλικότητα και η πάλη για την απελευθέρωση, Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο, 2012
  • Συλλογικό, (Αντι)μιλώντας στις βεβαιότητες: φύλα, αναπαραστάσεις, υποκειμενικότητες, Όμιλος Μελέτης Ιστορίας και Κοινωνίας (Ο.Μ.Ι.Κ.), 2013
  • K. J. Dover, Η ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα, εκδόσεις Χιωτέλλη, 1990
  • Συλλογικό, Οικογένειες από ομόφυλα ζευγάρια, εκδόσεις Επίκεντρο, 2007
  • Συλλογικό, Σεξουαλικότητες: Απόψεις, μελέτες και βιώματα στον κυπριακό και ελληνικό χώρο, εκδόσεις Πολύχρωμος Πλανήτης, 2014
  • Γκυ Οκενγκέμ, Ιστορική εικόνα της ομοφυλοφιλίας, εκδόσεις Νεφέλη 1983
  • Ντένις Άλτμαν, Ομοφυλοφιλία, καταπίεση και απελευθέρωση, εκδόσεις Ουτοπία, 1980
  • Συλλογικό, Δύο έφηβοι στους είκοσι. Εκθέσεις γκέι και λεσβιών νέων, εκδόσεις Γοργώ, 2005
  • Sonya L. Jones, Ιστορία της σύγχρονης ομοερωτικής λογοτεχνίας, εκδόσεις Πολύχρωμος Πλανήτης, 2007
  • Bernard Sergent, Η ομοφυλοφιλία στην ελληνική μυθολογία, εκδόσεις Χατζηνικολή, 1986
  • Συλλογικό, Γλώσσα και σεξουαλικότητα. Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2011
  • Συλλογικό, Η ιστορία του λεσβιακού, γκέι, αμφί και τρανς κινήματος στην Ελλάδα: μια πρώτη αποτίμηση, εκδόσεις Futura, 2008
  • Jacques Balthazart, Η βιολογία της ομοφυλοφιλίας, μτφρ. Λύο Καλοβυρνάς, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2016
  • Sherry Wolf, Σεξουαλικότητα και σοσιαλισμός. Ιστορία, πολιτική και θεωρία της απελευθέρωσης των ΛΟΑΤ, μτφρ. Κική Σταματόγιαννη, εκδόσεις RedMarks, 2016

Περιοδικά

  • «Φάκελος: Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer», Περιοδικό Βαβυλωνία, τεύχος 56, Ιούνιος 2009

Άρθρα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Παραπομπές

  1. ↑ Acronyms, Initialisms & Abbreviations Dictionary, Volume 1, Part 1. Gale Research Co., 1985, ISBN 978-0-8103-0683-7. Factsheet five, Issues 32–36, Mike Gunderloy, 1989
  2. ↑ The Santa Cruz County in-queery, Volume 9, Santa Cruz Lesbian, Gay, Bisexual & Transgendered Community Center, 1996. Books.google.com. 1 Νοεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2011. 
  3. ↑ William L. Maurice, Marjorie A. Bowman, Sexual medicine in primary care, Mosby Year Book, 1999, ISBN 978-0-8151-2797-0
  4. ↑ «Gay and lesbian issues - discrimination». betterhealth.vic.gov.au. Better Health Channel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2015. 
  5. ↑ Ο όρος αφορά και τις λεσβίες σε κάποιες περιπτώσεις
  6. ↑ Kennedy, Hubert C. (1980) "The "third sex" theory of Karl Heinrich Ulrichs", Journal of Homosexuality. 1980–1981 Fall–Winter; 6(1–2): pp. 103–1
  7. ↑ Hirschfeld, Magnus, 1904. Berlins Drittes Geschlecht ("Berlin's Third Sex")
  8. ↑ Ellis, Havelock and Symonds, J. A., 1897. Sexual Inversion.
  9. ↑ Carpenter, Edward, 1908. The Intermediate Sex: A Study of Some Transitional Types of Men and Women Αρχειοθετήθηκε 2023-05-30 στο Wayback Machine..
  10. ↑ Duc, Aimée, 1901. Sind es Frauen? Roman über das dritte Geschlecht ("Are These Women? Novel about the Third Sex")
  11. ↑ Minton, Henry (2002). Departing from Deviance. University of Chicago Press. ISBN 0-226-53043-4. Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2009. 
  12. ↑ Ross, E. Wayne (2006). The Social Studies Curriculum: Purposes, Problems, and Possibilities. SUNY Press. ISBN 0-7914-6909-3. 
  13. ↑ Ullerstam, Lars (1967). The Erotic Minorities: A Swedish View. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2015. 
  14. ↑ Faderman, Lillian (1991). Odd Girls and Twilight Lovers: A History of Lesbian Life in Twentieth Century America, Penguin Books. ISBN 0-14-017122-3, p. 210–211.
  15. ↑ Faderman (1991), p. 217–218.
  16. ↑ Leli, Ubaldo· Drescher, Jack (2005). Transgender Subjectivities: A Clinician's Guide. Haworth Press. ISBN 0-7890-2576-0. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Alexander, Jonathan· Yescavage, Karen (2004). Bisexuality and Transgenderism: InterSEXions of The Others. Haworth Press. ISBN 1-56023-287-0. 
  18. ↑ Research, policy and practice: Annual meeting, American Educational Research Association Verlag AERA, 1988.
  19. ↑ Shankle, Michael D. (2006). The Handbook of Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Public Health: A Practitioner's Guide To Service. Haworth Press. ISBN 1-56023-496-2. 
  20. ↑ «Facebook expands gender options: transgender activists hail 'big advance'». The Guardian. 14 February 2014. http://www.theguardian.com/technology/2014/feb/13/transgender-facebook-expands-gender-options. Ανακτήθηκε στις 21 May 2014. 
  21. ↑ Dewey, Caitlin (14 February 2014). «Confused by Facebook's new gender options? Here's what they mean.». Washington Post. http://www.washingtonpost.com/blogs/style-blog/wp/2014/02/14/confused-by-facebooks-new-gender-options-heres-what-they-mean/. Ανακτήθηκε στις 21 May 2014. 
  22. ↑ Perspective: what has the EU done for LGBT rights? Αρχειοθετήθηκε 2010-05-21 στο Wayback Machine., Café Babel, 17 May 2010
  23. ↑ What is the current legal situation in the EU? Αρχειοθετήθηκε 2015-04-03 στο Wayback Machine., ILGA Europe
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=ΛΟΑΤ%2B&oldid=10762047"