Συστηματική ταξινόμηση
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η συστηματική ταξινόμηση είναι η θεωρία και η πρακτική που χρησιμοποιούν οι βιολόγοι για την κατάταξη των έμβιων όντων. Η χρησιμότητά της έγκειται στην ανάγκη διαχωρισμού των ζωντανών οργανισμών που συναντάμε σε τεράστια ποικιλία στο φυσικό κόσμο: από πελώριες φάλαινες έως και μικροσκοπικά βακτήρια. Η εφαρμογή αυτή της ταξινόμησης προσφέρει μια ονοματολογία η οποία χρησιμοποιείται διεθνώς. Αποτελεί μέρος της ευρύτερης επιστήμης της Συστηματικής.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχικά στάδια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρώτος ο Αριστοτέλης συγκέντρωσε όλες τις σχετικές γνώσεις της εποχής του και πλούτισε αυτές με τις παρατηρήσεις του συγκεντρώνοντάς τις όλες κατά επιστημονικά σύνολα.
Λινναία ταξινόμηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Βλέπε κύριο λήμμα Ταξινομία του Λινναίου.
Μετά 2.000 χρόνια ο Σουηδός βοτανολόγος Κάρολος Λινναίος (1707-1778) ταξινόμησε κατά σύστημα και τα τρία συστήματα της φύσης, δηλαδή Φυτά (Regnum vegetabile), Ζώα (Regnum animale) και Ορυκτά (Regnum lapideum) εισάγοντας την διπλή ονομασία. Τα κριτήρια της κατάταξης των οργανισμών είναι μορφολογικά. Οι απαρτιζόμενες κύριες ομάδες υποδιαιρούνται σε άλλες μικρότερες και ακόμη μικρότερες κ.ο.κ. Οι βασικές βαθμίδες της ταξινομικής ιεραρχίας είναι οι εξής: το Βασίλειο, η Συνομοταξία, η Ομοταξία, η Τάξη, η Οικογένεια, το Γένος. και το Είδος. Ως βάση της ιεράρχησης λαμβάνεται το είδος, τα όμοια μεταξύ τους είδη συναποτελούν γένος, όμοια γένη τις οικογένειες και αυτές τις τάξεις, ομοταξίες, κ.λπ.
Φυλογενετική ταξινόμηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σήμερα τα νεότερα συστήματα ταξινόμησης δεν είναι τεχνικά ή φυσικά όπως του Λινναίου διότι δεν λαμβάνεται ως βάση η εξωτερική ομοιότητα ή η ομοιότητα της εσωτερικής κατασκευής αλλά φυλογενετικά. Η συστηματική αυτή ταξινόμηση λέγεται φυλογενετική ταξινόμηση διότι αποβλέπει στην ανεύρεση συγγένειας και κοινής καταγωγής των ειδών. Η σύγκριση του γενετικού υλικού (DNA) των οργανισμών έχει συμβάλει ιδιαίτερα σ' αυτή.
Ονοματολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι επιστημονικές ονομασίες στη Ζωολογία και τη Βοτανική είναι κατ' εξοχήν ελληνικές και λατινικές. Οι ελληνικές ή ελληνογενείς λέξεις εμφανίζονται στη λατινοποιημένη τους μορφή, δηλαδή αποδιδόμενες με λατινικούς χαρακτήρες και σύμφωνα με την ερασμιακή αντιστοίχηση των φθόγγων. Εκ των δύο ονομάτων της επιστημονικής ονομασίας το πρώτο προσδιορίζει το γένος και είναι ουσιαστικό. Βρίσκεται πάντα σε πτώση ονομαστική της ελληνικής ή λατινικής γλώσσας. Το δεύτερο όνομα αναφέρεται στο είδος, είναι επιθετικός προσδιορισμός και μπορεί να βρίσκεται και σε πτώση γενική, πάντα της λατινικής.
- Παραδείγματα:
- Amphibolurus gilberti - Αμφιβόλουρος (ελλ. - ονομαστική) του Γκίλμπερτ (λατ. - γενική)
- Tropidophis melanurus - Τροπιδόφις (ελλ. - ονομαστική) ο μελάνουρος (ελλ. - ονομαστική)
- Hexaprotodon liberiensis - Εξαπροτόδων (ελλ. - ονομαστική) ο λιβεριανός (λατ. - ονομαστική)
Ταξινόμηση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Σπόγγοι
- Ασβεστόσπογγοι (Calcarea): Ασβεστολιθικά σφουγγάρια. Χαρακτηρίζονται από θραύσματα ασβεστίτη ή αραγωνίτη.
- Εξακτινελλίδες (Hexactinellida): Σφουγγάρια με σκελετό 6/4 θραυσμάτων.
- Δημόσπογγοι (Demospongiae): Η μεγαλύτερη σε είδη τάξη των Σπογγόζωων.
- Ομοσκληρόμορφα (Homoschelomorpha)
- Πλακόζωα
Μεσόζωα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Δικυεμίδια ή Ρομβόζωα
- Ορθονηκτίδες
- Μονοβλαστόζωα
Ακτινωτά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Κνιδόζωα
- Κτενοφόρα
Πρωτοστόμια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δευτεροστόμια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Χορδωτά
- Ουροχορδωτά
- Κεφαλοχορδωτά
- Σπονδυλωτά
- Άγναθα
- Γναθοστόματα