Φιλήμων
| Φιλήμων | |
|---|---|
.jpg) | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 362 π.Χ. (περίπου) Συρακούσες |
| Θάνατος | 262 π.Χ. (περίπου) Αθήνα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | αρχαία ελληνικά[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | κωμικός συγγραφέας ποιητής συγγραφέας[2] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Φιλήμων ο νεότερος |
Ο Φιλήμων, Συρακούσες ή από τους Σόλους της Κιλικίας (361-263 π.Χ.), ήταν αρχαίος Έλληνας συγγραφέας, εκπρόσωπος της Νέας Κωμωδίας. Υπήρξε ο σημαντικότερος ποιητής της νέας κωμωδίας και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αθήνα, όπου και τιμήθηκε ιδιαίτερα.[3]
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πέθανε σχεδόν εκατό ετών και έγραψε περί τις εκατό κωμωδίες και νίκησε τρεις φορές τον Μένανδρο σε ποιητικούς διαγωνισμούς. Ο Αλκίφρονας αναφέρει πως ο Φιλήμων έμεινε για ένα χρονικό διάστημα στην αυλή των Πτολεμαίων. Υπάρχει και ένα ανέκδοτο ότι ο κωμωδιογράφος έπεσε κάποτε στα χέρια του Μάγαντος, σατράπη της Κυρήνης, που τον είχε ειρωνευτεί από σκηνής.
Εργογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Φιλήμων είχε γράψει 94 έργα, από τα οποία είναι γνωστά 64 τίτλοι, όχι όλοι αυθεντικοί. Πάντως, η κωμωδία του Πανήγυρις παίχτηκε στην Αλεξάνδρεια. Οι Μυρμηδόνες, ο Παλαμήδης και η Νυξ φαίνεται πως είχαν μυθολογικά θέματα. Στο έργο του «Φιλόσοφοι» γινόταν λόγος για τον Ζήνωνα και τον Κράτητα[4] Κατά το Χρονικό της Πάρου νίκησε για πρώτη φορά σε δραματικό αγώνα το 327 π.Χ. Επίσης, μας πληροφορεί για τρεις ακόμα νίκες του στα Λήναια. Σώζονται μόνο αποσπάσματα (περίπου 180) των έργων του, γνωρίζουμε όμως 60 τίτλους. Από τα αποσπάσματα ελάχιστες γνώσεις μπορούν να συναχθούν. Υπάρχουν όμως τρεις κωμωδίες του Πλαύτου, που είναι διασκευές του Φιλήμονος. Πρόκειται για τις κωμωδίες, Mercator (Έμπορος), Trinummus (Θησαυρός), Mostellaria(Φάσμα).
Απόσπασμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- «Το πρώτο που ζητάω είναι υγεία, έπειτα να περνάω καλά (ευπραξία), τρίτο να χαίρομαι (χαίρειν), και τελευταία να μη χρωστάω σε κανένα (οφείλειν μηδενί).[5]
Kυρίως ο Φιλήμονας, διέπρεψε στις κωμωδίες καταστάσεων. Χαρακτηριστική είναι η τάση του στην ηθικολογία.[6]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 119266741. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2020.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ Γιάννης Λάμψας, «Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου», τόμ. Δ, σ. 770 ISBN 960-8177-935-1
- ↑ Γιάννη Λάμψας, ό.π. σ. 771
- ↑ Λουκιανός, Υπέρ του εν τη προσαγορεύσει πταίσματος (λατ. De Laptu) c 6 14-16, εκδ. Κάκτος σ. 130
- ↑ Αlbin Lesky, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, μτφρ. Αγαπητός Τσομπανάκης, εκδ.Α/φοί Κυριακίδη, Θεσσ/ίκη, 1990, σελ.918
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Χριστίνα Δεδούση, «Νέα Κωμωδία. Φιλήμων, Δίφιλος, Απολλόδωρος», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ. Ε΄, Εκδοτική Αθηνών, (1974), σελ. 381-382
- P. E. Easterling - B.M.W.Knox, Ιστορία της αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας, μτφρ. Ν.Κονομή, Χρ. Γριμπά, Μ.Κονομή, εκδ.Δημ. Παπαδήμα, Αθήνα, 1994
- Αlbin Lesky, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, μτφρ. Αγαπητός Τσομπανάκης, εκδ.Αφοί Κυριακίδη, Θεσσ/ίκη, 1990