Μετάβαση στο περιεχόμενο

Σλοβενική γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Σλοβενικά)
Σλοβένικα
slovenski jezik και slovenščina
ΤαξινόμησηΙνδοευρωπαϊκές
Σύστημα γραφήςλατινική γραφή και γλαγολιτικό αλφάβητο
Κατάσταση
Επίσημη γλώσσα Ευρωπαϊκή Ένωση

Σλοβενία

Ιταλία
Επίσημη γλώσσα στην Επαρχία Τεργέστη και Γκοριτσια
Αναγνωρισμένη μειονοτική γλώσσαΑυστρία Αυστρία
Ιταλία
 Ουγγαρία
ΡυθμιστήςΣλοβενική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών
ISO 639-1sl
ISO 639-2slv
ISO 639-3slv
SIL-SLV

Η Σλοβενική γλώσσα ή Σλοβενικά (σλοβενικά: slovenski jezik ή slovenščina) είναι μία από τις σλαβικές γλώσσες. Ομιλείται από περίπου δύο εκατομμύρια ομιλητές παγκοσμίως, οι περισσότεροι εκ των οποίων ζουν στη Σλοβενία. Είναι μία από τις λίγες γλώσσες που έχουν διατηρήσει τον δυϊκό γραμματικό αριθμό από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή. Η γραμματική της είναι εξαιρετικά δύσκολη και ο μεγάλος αριθμός διαλεκτικών ονομάτων συγκρινόμενος με τον αριθμό των ομιλητών είναι ενδεικτικός της μεγάλης ποικιλίας στη γλώσσα.

Τα παλαιότερα γνωστά παραδείγματα μιας γραπτής σλοβενικής διαλέκτου είναι από τα χειρόγραφα του Φράισινγκ, γνωστά στα σλοβενικά ως Brižinski spomeniki, τα οποία χρονολογούνται μεταξύ του 972 και του 1093, αν και το πιθανότερο είναι πως τα χειρόγραφα αυτά υπάρχουν πριν το 1000. Αυτά τα θρησκευτικά κείμενα είναι η παλαιότερη γνωστή εμφάνιση μιας σλαβικής γλώσσας γραμμένης με λατινική γραφή. Επιπλέον, σήμερα θεωρούνται από τα παλαιότερα υπάρχοντα χειρόγραφα σε οποιαδήποτε σλαβική γλώσσα.

Τα λογοτεχνικά σλοβενικά αναδύθηκαν τον 16ο αιώνα χάρη στους μεταρρυθμιστικούς ακτιβιστές Πριμόζ Τρουμπάρ, Άνταμ Μπόχοριτς και Γιούρι Νταλμάτιν. Κατά τη διάρκεια της περιόδου όταν η σημερινή Σλοβενία ήταν μέρος την Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, τα γερμανικά ήταν η γλώσσα της ελίτ και τα σλοβενικά ήταν η γλώσσα των κοινών ανθρώπων. Αυτή την εποχή τα γερμανικά άσκησαν σημαντική επιρροή στα σλοβενικά, και πολλοί γερμανισμοί διατηρούνται στη σύγχρονη καθομιλουμένη σλοβενική. Επίσης πολλοί γνωστοί Σλοβένοι επιστήμονες πριν τη δεκαετία του 1920 έγραφαν σε ξένες γλώσσες, βασικά στα γερμανικά, εξαιτίας της πολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου του ιλυρισμού και του πανσλαβισμού, εισήλθαν στη γλώσσα μερικές λέξεις από τα σερβοκροατικά, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν και από μερικούς καλούς συγγραφείς, όπως για παράδειγμα τον Γιόζιπ Γιούρτσιτς, που συνέγραψε το Deseti brat (Ο δέκατος αδερφός), το πρώτο μυθιστόρημα στα σλοβενικά, που εκδόθηκε το 1866. Ωστόσο πολλοί κροατισμοί που χρησιμοποιήθηκαν από τέτοιους συγγραφείς είναι εντελώς άγνωστοι στους Σλοβένους, ιδιαίτερα στη νεώτερη γενιά.

Τα σλοβενικά επίσης αποφεύχθησαν για μια περίοδο κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όταν η Σλοβενία ήταν χωρισμένη μεταξύ των Δυνάμεων του Άξονα της φασιστικής Ιταλίας, της ναζιστικής Γερμανίας και της Ουγγαρίας.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Σλοβενία έγινε μέρος της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Τα σλοβενικά ήταν μία από τις επίσημες γλώσσες αν και στην πράξη προωθήθηκαν τα σερβοκροατικά. Η Σλοβενία απέκτησε ανεξαρτησία το 1991 και τα Σλοβενικά έγιναν η επίσημη γλώσσα της. Είναι επίσης μία από τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα σλοβενικά είναι η πιο δυτική γλώσσα της δυτικής υποκατηγορίας του νοτιοσλαβικού κλάδου των σλαβικών γλωσσών.

Γεωγραφική κατανομή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η γλώσσα ομιλείται από περίπου 2,2 εκατομμύρια ανθρώπους.

Οι Σλοβένοι ζουν κυρίως στην ανεξάρτητη χώρα τους, τη Σλοβενία, στην Κεντρική Ευρώπη (1.727.360). Επιπροσθέτως, η γλώσσα διαθέτει ομιλητές στη Βενετική Σλοβενία (Beneška Slovenija) και στη Φρίουλι-Βενετία Τζιούλια (Furlanija-Julijska krajina) στην Ιταλία (100.000), στην Αυστριακή Καρινθία στην Αυστρία (50.000), στην Κροατική Ίστρια στην Κροατία (11.800-13.100), σε μερικά νότια μέρη της Ουγγαρίας (6.000) και διάσπαρτα σε διάφορα μέρη της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου (ιδιαίτερα Γερμανών, Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένων των Σλοβένων του Κάνσας), Καναδών, Αργεντίνων, Αυστραλών και Νοτιοαφρικάνων Σλοβένων) (300.000).

Τα σλοβενικά διαθέτουν μεγάλη ποικιλία με πολλές διαλέκτους που σε ορισμένες περιπτώσεις δείχνουν σημάδια αλληλοκατανόησης.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Wikipedia
Wikipedia