Πρωτάθλημα Ε.Π.Σ. Αθηνών-Πειραιώς 1920-21

Η διοργάνωση της σεζόν 1920-21 ήταν το Α' πρωτάθλημα της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αθηνών-Πειραιώς, με νικητή τον Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό & Αγωνιστικό Όμιλο της Αθήνας. Για το αν πράγματι επρόκειτο για πρωτάθλημα και για το αν πρέπει να καταμετρηθεί σαν τέτοιο υπάρχουν διιστάμενες απόψεις.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Διοργάνωση

Συνδιοργανώθηκε από την ΕΠΣΑ-Π με και υπό την αιγίδα της Χριστιανικής Αδελφότητος Νέων^[1] των Αθηνών, η οποία αθλοθέτησε και το σχετικό "κύπελλον διά απονομήν εις τον σκήπερ του πρωταθλητεύοντος σωματείου".
Έλαβαν μέρος οι 5 ισχυρότερες αθηναϊκές και πειραϊκές ομάδες (εκτός του Ομίλου Φιλάθλων Πειραιώς) ερχόμενες αντιμέτωπες με σύστημα πουλ, δηλαδή όλες εναντίον όλων σε απλούς αγώνες. Αυτοί πραγματοποιήθηκαν από το φθινόπωρο 1920 ως την άνοιξη 1921 στο Ποδηλατοδρόμιο (τώρα Καραϊσκάκη) του Ν. Φαλήρου, το μόνο κατάλληλο χώρο της εποχής εκείνης στην Ελλάδα προς τέλεση επίσημων συναντήσεων ποδοσφαίρου, αν και με μικρότερες από τις διαστάσεις που όριζαν οι διεθνείς κανονισμοί.^[2] Στον αγωνιστικό χώρο είχε καρβουνόσκονη, προερχόμενη από τα υπολείμματα της καύσης λιγνίτη στο γειτονικό εργοστάσιο της Ηλεκτρικής Εταιρείας.

Διεξαγωγή

Από τα αποτελέσματα των 10 αναμετρήσεων (εφόσον βέβαια δε ματαιώθηκαν κάποιες) είναι γνωστά -μέχρι στιγμής- αυτά του τελικού νικητή:

Πανελλήνιος ΠΑΟ - Αθηναϊκός ΑΣ 3-2 (ή 3-1)^[3]

Πανελλήνιος ΠΑΟ - Πειραϊκός Σύνδεσμος 5-1

Πανελλήνιος ΠΑΟ - ΑΠΟ (Νέος) Γουδή 2-0

Πανελλήνιος ΠΑΟ - Πειραϊκή Ποδοσφαιρική Ένωσις 0-0.

Κατάταξη

Πίσω από τον Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό & Αγωνιστικό Όμιλο, το μετέπειτα Παναθηναϊκό Αθλητικό Όμιλο, τη δεύτερη θέση κατέλαβε μάλλον η Πειραϊκή Ένωση, δεδομένου ότι ορισμένες πηγές αποδίδουν το χαρακτήρα "τελικού" στο μεταξύ τους παιχνίδι, σίγουρα^{[εκκρεμεί παραπομπή]} το τελευταίο της διοργάνωσης για τον τροπαιούχο.

Σύνθεση πρωταθλητή Π.Π.Α.Ο.: Χρύσανθος, Βλάχος, Κώστας Ζάκκας, Σωτήρης Ασπρογέρακας, Γιώργος Καλαφάτης, Γιάννης Σατυρόπουλος, Λουκάς Πανουργιάς, Μαρίνος Βεντουρέλης, Μιχάλης Κρίσπης, Δημήτρης Δεμερτζής, Απόστολος Νικολαΐδης, Λουκιανός Καντώνης.

Σημειώσεις

↑ Άγγλοι εκλέκτορες της ίδιας είχαν συστήσει πριν 1,5 χρόνο τη "Μεικτή ποδοσφαιρίσεως Ενόπλων", την πρώτη "Εθνική" που αντιπροσώπευσε τη χώρα στα πλαίσια των Διασυμμαχικών Αθλητικών Αγώνων του 1919, επ' ευκαιρία εορτασμού της νίκης στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Γενικότερα, η συμβολή των κατά τόπους ΧΑΝ υπήρξε καταλυτική για την ανάπτυξη του ελληνικού αθλητισμού, με αποκορύφωμα βέβαια το σκαπανέα του μπάσκετ, τη ΧΑΝΘ, στη Θεσσαλονίκη.
↑ Το 1922, ο "Πανελλήνιος ΠΑΟ" θα επινοικιάσει (η χρήση θα του παραχωρηθεί αργότερα) από το Δήμο Αθηναίων την Περιβόλα των -εξοχικών τότε- Αμπελοκήπων και, ως Παναθηναϊκός πλέον, θα χρειαστεί διετία μέχρι να ξεπεράσει τη διεκδίκησή της από διάφορους φορείς, θεσμικούς και μη. Παράλληλα θα τη μετατρέψει στο πρώτο -χρονικά και ποιοτικά- αμιγώς ποδοσφαιρικό γήπεδο της χώρας.
↑ Σύμφωνα με τον ιστορικό του ελληνικού ποδοσφαίρου, μεταφραστή και συγγραφέα Γιώργο Κουσουνέλο.^{[νεκρός σύνδεσμος]}

Παραπομπές

εικονίδιο Ποδόσφαιρο

Πύλη Ποδόσφαιρο

Πηγές

"Η Ιστορία της ΑΕΚ", Πάνος Μακρίδης, Αθλητική Βιβλιοθήκη εκδόσεως εφημερ. «Αθλητική Ηχώ», Αθήναι 1953
"1908-1998 Παναθηναϊκός - Ποδοσφαιρική Εποποιία", Βαγγέλης Μελέκογλου-Άγγελος Μενδρινός-Θοδωρής Ντάβελος, έκδοση Τριφύλλι ΑΕΒΕ, Αθήνα 1999, ISBN 960-86253-1-9

[1] Άγγλοι εκλέκτορες της ίδιας είχαν συστήσει πριν 1,5 χρόνο τη "Μεικτή ποδοσφαιρίσεως Ενόπλων", την πρώτη "Εθνική" που αντιπροσώπευσε τη χώρα στα πλαίσια των Διασυμμαχικών Αθλητικών Αγώνων του 1919, επ' ευκαιρία εορτασμού της νίκης στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Γενικότερα, η συμβολή των κατά τόπους ΧΑΝ υπήρξε καταλυτική για την ανάπτυξη του ελληνικού αθλητισμού, με αποκορύφωμα βέβαια το σκαπανέα του μπάσκετ, τη ΧΑΝΘ, στη Θεσσαλονίκη.

[2] Το 1922, ο "Πανελλήνιος ΠΑΟ" θα επινοικιάσει (η χρήση θα του παραχωρηθεί αργότερα) από το Δήμο Αθηναίων την Περιβόλα των -εξοχικών τότε- Αμπελοκήπων και, ως Παναθηναϊκός πλέον, θα χρειαστεί διετία μέχρι να ξεπεράσει τη διεκδίκησή της από διάφορους φορείς, θεσμικούς και μη. Παράλληλα θα τη μετατρέψει στο πρώτο -χρονικά και ποιοτικά- αμιγώς ποδοσφαιρικό γήπεδο της χώρας.

[3] Σύμφωνα με τον ιστορικό του ελληνικού ποδοσφαίρου, μεταφραστή και συγγραφέα Γιώργο Κουσουνέλο.^{[νεκρός σύνδεσμος]}

[1]

[2]

[3]

π σ ε Πρωτάθλημα Ελλάδας ποδοσφαίρου ανδρών
Ανεπίσημες Διοργανώσεις*	1898 1899
Διοργανώσεις (Σ.Ε.Α.Γ.Σ. & Ε.Ο.Α.)*	1905–06 1906–07 1907–08 1908–09 1909–10 1910–11 1911–12 1912–13 1913–14 1914–15 1915–16
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (Ε.Π.Σ. Ελλάδος)*	1920–21 1921–22 1922–23
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (Ε.Π.Ο.)	1927–28 1928–29 1929–30 1930–31 1931–32 1932–33 1933–34 1934–35 1935–36 1936–37 1937–38 1938–39 1939–40 1940–41 1945–46 1946–47 1947–48 1948–49 1949–50 1950–51 1951–52 1952–53 1953–54 1954–55 1955–56 1956–57 1957–58 1958–59
Α΄ Εθνική Κατηγορία (Ε.Π.Ο.)	1959–60 1960–61 1961–62 1962–63 1963–64 1964–65 1965–66 1966–67 1967–68 1968–69 1969–70 1970–71 1971–72 1972–73 1973–74 1974–75 1975–76 1976–77 1977–78 1978–79
Α΄ Εθνική Κατηγορία (Ε.Π.Α.Ε.)	1979–80 1980–81 1981–82 1982–83 1983–84 1984–85 1985–86 1986–87 1987–88 1988–89 1989–90 1990–91 1991–92 1992–93 1993–94 1994–95 1995–96 1996–97 1997–98 1998–99 1999–00
Ανώτερη Κατηγορία (Ε.Π.Α.Ε.)	2000–01
Α΄ Εθνική Κατηγορία (Ε.Π.Α.Ε.)	2001–02 2002–03 2003–04 2004–05 2005–06
Super League (Α΄ Εθνική Κατηγορία) (Super League Ελλάδα ΣΥΝ.Π.Ε.)	2006–07 2007–08 2008–09 2009–10 2010–11 2011–12 2012–13 2013–14 2014–15 2015–16 2016–17 2017–18 2018–19
Super League 1 (Α1 Εθνική Κατηγορία) (Super League 1 Ελλάδα ΣΥΝ.Π.Ε.)	2019–20 2020–21 2021–22 2022–23 2023–24 2024–25
* Δεν αναγνωρίζονται από την Ε.Π.Ο..