Μετάβαση στο περιεχόμενο

Παπικό Κονκλάβιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Παπικό κονκλάβιο)
 Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης.
Αίτιο: Πρότυπα, σύνδεσμοι
Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων.
Το κονκλάβιο του 1492 ήταν το πρώτο που διαξήχθη στην Καπέλα Σιξτίνα, τοποθεσία όλων των κονκλαβίων από το 1878

Το Παπικό Κονκλάβιο είναι μια σύγκληση του Κολλεγίου των Καρδιναλίων για να εκλεγεί ένας νέος Επίσκοπος Ρώμης, επίσης γνωστός ως Πάπας. Ο Πάπας θεωρείται από τους Ρωμαιοκαθολικούς ως ο αποστολικός διάδοχος του Αγίου Πέτρου και επίγεια κεφαλή της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.[1] Το κονκλάβιο έχει υπάρξει η διαδικασία για την επιλογή του πάπα επί περισσότερο από την μισή περίοδο ύπαρξης της εκκλησίας, και είναι η παλαιότερη μέθοδος σε χρήση για την επιλογή του ηγέτη ενός θεσμού.[2]

Μια προϊστορία παρεμβάσεων στην παπική εκλογή και συνεπώς μακρές περίοδοι sede vacante μεταξύ των παπών, με αποκορύφωμα την μεσοβασιλεία του 1268–1271, προέτρεψε τον Πάπα Γρηγόριο Ι΄ να διατάξει κατά την Δεύτερη Σύνοδο της Λυών το 1274 ότι οι καρδινάλιοι εκλέκτορες θα έπρεπε να κλειδώνονται σε απομόνωση cum clave (στα λατινικά η φράση "με ένα κλειδί") και να μην τους επιτρέπεται να φύγουν μέχρι να εκλεγεί ένας νέος Επίσκοπος Ρώμης.[3] Τα κονκλάβια διεξάγονται τώρα στην Καπέλα Σιξτίνα του Αποστολικού Παλατιού.[4]

Από την Αποστολική Περίοδο, ο Επίσκοπος Ρώμης, όπως άλλοι επίσκοποι, επιλεγόταν με την συναίνεση του κλήρου και των λαϊκών της επισκοπής.[5] Το σώμα των εκλεκτόρων ορίστηκε ακριβέστερα όταν, το 1059, το Κολλέγιο των Καρδιναλίων καθορίστηκε ως το μόνο σώμα εκλεκτόρων.[6] Έκτοτε άλλες λεπτομέρειες της διαδικασίας έχουν δημιουργηθεί. Το 1970 ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ περιόρισε τους εκλέκτορες σε καρδινάλιους ηλικίας κάτω των 80 ετών. Οι διαδικασίες ορίστηκαν από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ στο αποστολικό σύνταγμα του Universi Dominici Gregis[4] όπως τροποποιήθηκε από motu proprios του Πάπα Βενέδικτου ΙΣΤ΄ με ημερομηνία την 11η Ιουνίου 2007 και την 25η Φεβρουαρίου 2013.[7] Μια υπερπλειοψηφία δύο τρίτων απαιτείται για να εκλεγεί ένας νέος πάπας τουλάχιστον κατά τις πρώτες τρεις εβδομάδες του κονκλαβίου, η οποία επίσης χρειάζεται την αποδοχή του προσώπου που εκλέχθηκε.[8][9]

Ιστορική εξέλιξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Η παπική εκλογή πριν το 1059

Οι διαδικασίες για την εκλογή του Πάπα αναπτύσσονταν συνεχώς για δύο Χιλιετίες. Μέχρι την εποχή που δημιουργήθηκε το Κολλέγιο των Καρδιναλίων (1059) ο επίσκοπος της Ρώμης εκλεγόταν από τον τοπικό κλήρο και τον λαό όπως στις υπόλοιπες Ιταλικές πόλεις. Ο Πάπας Γρηγόριος Ι΄ στην Β΄ Σύνοδο της Λυών έβαλε τα θεμέλια στο σημερινό σύστημα εκλογής (1274) με την Παπική Βούλα "Ubi periculum". Τα περασμένα χρόνια προηγήθηκε ένα τριετές κενό 1268-1271 στο οποίο οι Καρδινάλιοι οι οποίοι είχαν συγκεντρωθεί στο Βιτέρμπο δεν μπορούσαν να εκλέξουν νέο Πάπα.[10][11] Την διαδικασία βελτίωσε περισσότερο ο Πάπας Γρηγόριος ΙΕ΄ με την Παπική Βούλα "Aeterni Patris Filius", καθιέρωσε την πλειοψηφία των 2/3 των Καρδιναλίων για την εκλογή του νέου Πάπα (1621).[12] Η Γ΄ Σύνοδος του Λατερανού (1179) είχε θέσει πρώτη το ζήτημα σχετικά με την πλειοψηφία των 2/3 του αριθμού των Καρδιναλίων για την εκλογή του νέου Πάπα.[13] Τα ερωτήματα που δημιουργήθηκαν από τότε επικεντρώθηκαν σχετικά με το εάν ο υποψήφιος νέος Πάπας θα μπορούσε να ψηφίσει τον εαυτό του, η Βούλα "Aeterni Patris Filius" το απαγόρευσε οριστικά.[14] Το "Aeterni Patris Filius" δεν απαγόρευσε την εκλογή δια βοής, απαίτησε ωστόσο να γίνεται πρώτα μυστική ψηφοφορία.[15] Καθώς οι Χριστιανικές κοινότητες σταθεροποιήθηκαν άρχισαν να εκλέγουν επισκόπους, επιλεγμένους από τον κλήρο και τους λαϊκούς της κοινότητας με την βοήθεια των επισκόπων γειτονικών επισκοπών.[5]

Το εκλογικό σώμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν εμφανίστηκαν οι πρώτο-χριστιανικές κοινότητες οι επίσκοποι εκλέγονταν από τον κλήρο και τον λαό της περιοχής τους με την συμμετοχή γειτονικών επισκόπων.[16] Ο Κυπριανός Καρχηδόνας (πέθανε το 258) και ο Πάπας Κορνήλιος (251-253) εκλέχτηκαν "με διαταγή του θεού και της εκκλησίας, την παρουσία ολόκληρου του κλήρου, των ηλικιωμένων επισκόπων και των αγαθών ανδρών". Σε όλες τις Ιταλικές πόλεις όπως και στην Ρώμη ο κλήρος ήταν το εκλογικό σώμα με Συναινετική λήψη αποφάσεων ή με βοή. Μετά την εκλογή του νέου Πάπα ο λαός είχε σειρά να την εγκρίνει ή να την απορρίψει. Οι πρόχειρες διαδικασίες οδήγησαν σε πολλές αντιδράσεις με περιστατικά που ανέβασαν στον επισκοπικό θρόνο Αντίπαπες.[17] Το δικαίωμα των λαϊκών να συμμετέχουν στην εκλογή του νέου Πάπα καταργήθηκε στην Σύνοδο του Λατερανού (769) αλλά τους αποκατέστησε σε νέα Σύνοδο στην Ρώμη ο Πάπας Νικόλαος Α΄ (862).[17] Ο Πάπας έπρεπε να δηλώσει την υποταγή του στον Αυτοκράτορα ο οποίος παρείχε στην Ρώμη ειρήνη και ασφάλεια.[18] Η πρώτη σημαντική αλλαγή έγινε όταν ο Πάπας Νικόλαος Β΄ αποφάσισε να εκλέγουν στο σύνολο τους οι Καρδινάλιοι τον νέο Πάπα αφού εξασφαλίσουν πρώτα την υποστήριξη του κλήρου και του λαού. Η ανώτερη τάξη των "Καρδινάλιων-Επισκόπων" θα έπρεπε να συναντηθούν πρώτα μόνοι τους, κατόπιν να καλέσουν και τις κατώτερες τάξεις των "Καρδινάλιων-Ιερέων" και των "Καρδινάλιων-Διακόνων".[19] Η Β΄ Σύνοδος του Λατερανού (1139) κατήργησε τα δικαιώματα που είχαν ο κατώτερος κλήρος και ο λαός να απορρίψουν την εκλογή αν δεν ήταν επιθυμητός.[17] Η Γ΄ Σύνοδος του Λατερανού (1179) έδωσε ισότιμα δικαιώματα στην ψήφο όλων των Καρδιναλίων που συμμετείχαν στο Παπικό Κονκλάβιο.[20] Σε όλη την διάρκεια του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης η Καθολική Εκκλησία διέθετε στο Κονκλάβιο μικρό αριθμό Καρδιναλίων, τις χρονιές που είχαν εκλεγεί ο Πάπας Αλέξανδρος Δ΄ και ο Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄ ήταν μόλις επτά.[21][22]

Οι δύσκολες συνθήκες του ταξιδιού μείωσε ακόμα περισσότερο τον αριθμό των Καρδιναλίων, το αποτέλεσμα οι ελάχιστοι που είχαν απομείνει ήταν πλήρως εξαρτημένοι από τα συμφέροντα, τα Κονκλάβια διαρκούσαν πολλούς μήνες ακόμα και για χρόνια. Ο Πάπας Γρηγόριος Ι΄ αποφάσισε να λύσει το πρόβλημα με την Παπική Βούλα "Ubi periculum" (1274), σύμφωνα με αυτήν οι Καρδινάλιοι θα ήταν φυλακισμένοι στο Κονκλάβιο μέχρι να εκλέξουν τον νέο Πάπα.[17] Οι Καρδινάλιοι αντέδρασαν, ο Πάπας Αδριανός Ε΄ αποφάσισε να αναστείλει αυτή την παράλογη διάταξη αλλά πέθανε γρήγορα, ο διάδοχος του Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄ την κατάργησε το ίδιο έτος. Ακολούθησαν πολλά επεισόδια τα επόμενα χρόνια, στην διάρκεια της Παποσύνης της Αβινιόν (1314-1316) τα στρατεύματα των μισθοφόρων διέλυσαν το Κονκλάβιο, παρόμοιες καταστάσεις ακολούθησαν και την περίοδο του Δυτικού Σχίσματος (1415-1417).[23] Είναι αξιοσημείωτο ότι μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα εντάσσονταν στο Ιερό Κολλέγιο λίγα λαϊκά μέλη όπως εξέχοντες ευγενείς οι οποίοι θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικά άγαμοι, η τακτική αυτή με τον θάνατο του Τεοντόλφο Μερτέλ καταργήθηκε (1899).[24] Ο νέος Κανόνας Κανονικού Δικαίου (1924) καθόριζε ότι όλοι οι Παπικοί εκλέκτορες του Κολλεγίου θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικά ιερείς. Οι Καρδινάλιοι έγιναν αργότερα υποχρεωτικά επίσκοποι (1962) με εξαίρεση μερικούς που ήταν πάνω από 80 ετών και απαλλάχθηκαν από την επισκοπική χειροτονία. Σε λίγα χρόνια ωστόσο ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ απαγόρευσε σε όσους ήταν άνω των 75 ετών να συμμετέχουν στο Κονκλάβιο (1970). Ο Πάπας Σίξτος Ε΄ (1585-1590) είχε περιορίσει τον αριθμό των Καρδιναλίων στους 70 σύμφωνα με το παράδειγμα του Μωυσή τον οποίο ακολουθούσαν 70 γέροντες Ισραηλίτες : 6 Καρδινάλιοι-Επίσκοποι, 50 Καρδινάλιοι-Ιερείς και 14 Καρδινάλιοι-Διάκονοι.[25] Ο Πάπας Ιωάννης ΚΓ΄ (1958–1963) αύξησε τον αριθμό των εθνών που συμμετείχαν στην Παπική εκλογή με αποτέλεσμα να αυξηθεί ταυτόχρονα και ο αριθμός των Καρδιναλίων. Η κατάσταση αυτή παρέμεινε μέχρι την εποχή που ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ απαγόρευσε την συμμετοχή στο Κονκλάβιο σε μέλη άνω των 80 ετών (1970).[26] Ο ίδιος Πάπας περιόρισε τον αριθμό των Καρδιναλίων-εκλεκτόρων στους 120.[27]

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑  Fanning, William H. W. (1913). «Vicar of Christ». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 
  2. ↑
    doi:10.1089/elj.2006.5.57
  3. ↑  Goyau, Georges (1913). «Second Council of Lyons (1274)». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 
  4. ↑ 4,0 4,1 John Paul II (22 February 1996). Universi Dominici Gregis. Apostolic constitution. Vatican City: Vatican Publishing House.
  5. ↑ 5,0 5,1 Baumgartner 2003, p. 4.
  6. ↑  Weber, N. A. (1913). «Pope Nicholas II». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 
  7. ↑ "Pope Issues Conclave Motu Proprio" Αρχειοθετήθηκε 2017-12-13 στο Wayback Machine. National Catholic Register. 25 February 2013.
  8. ↑ Benedict XVI (11 June 2007). De aliquibus mutationibus in normis de electione Romani Pontificis (in Latin). Motu proprio. Vatican City: Vatican Publishing House.
  9. ↑ "Pope alters voting for successor". BBC News. 26 June 2007.
  10. ↑  Dowling, A. (1913). «Conclave». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 
  11. ↑ Dowling, A. (1913). "Conclave" . In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company
  12. ↑ Signorotto and Visceglia 2002, σ. 106
  13. ↑ Baumgartner 2003, σσ. 32–33
  14. ↑ Baumgartner 2003, σ. 146
  15. ↑ Baumgartner 2003, σ. 145
  16. ↑ Baumgartner 2003, σ. 4
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 Fanning, W. H. W. (1913). "Papal Elections" . In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company
  18. ↑ Baumgartner 2003, σσ. 14–19
  19. ↑ Joyce, G. H. (1913). "Election of the Popes" . In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company
  20. ↑ Guruge 2010, σ. 49
  21. ↑ https://web.archive.org/web/20171224040231/http://www2.fiu.edu/~mirandas/conclave-xiii.htm
  22. ↑ https://www.csun.edu/~hcfll004/SV1277.html
  23. ↑ Levillain 2002, σ. 848
  24. ↑ https://cardinals.fiu.edu/cardinals.htm
  25. ↑ Sägmüller, Johannes Baptist (1913). "Cardinal" . In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company
  26. ↑ https://www.vatican.va/content/paul-vi/la/motu_proprio/documents/hf_p-vi_motu-proprio_19701120_ingravescentem.html
  27. ↑ https://www.vatican.va/content/paul-vi/la/apost_constitutions/documents/hf_p-vi_apc_19751001_romano-pontifici-eligendo.html

Αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιταλική ταινία τεκμηρίωσης στο YouTube (Αγγλικοί υπότιτλοι)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Παπικό_Κονκλάβιο&oldid=10693406"