Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κου-Κλουξ-Κλαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κου Κλουξ Κλαν (ΚΚΚ)
Το έμβλημα της οργάνωσης
Περίοδοι δράσεως
1η ΚΚΚ1865–1871
2η ΚΚΚ1915–1944
3η ΚΚΚ1946 - μέχρι σήμερα
Μέλη
1η ΚΚΚΆγνωστο
2η ΚΚΚ3,000,000–6,000,000[1] (αποκορύφωση 1924–25)
3η ΚΚΚ5,000–8,000[2]
Ιδιότητες
Πολιτικές Ιδεολογίες
Πολιτικό φάσμαΆκρα Δεξιά
ΘρησκείαΠροτεσταντισμός[3]

Ο όρος Κου Κλουξ Κλαν (Ku Klux Klan, KKK), αναφέρεται κυρίως σε τρεις οργανώσεις που έδρασαν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και υποστήριξαν το ιδεολόγημα της υπεροχής των λευκών έναντι των άλλων φυλών, τον αντισημιτισμό, και τον ρατσισμό γενικότερα. Θεωρείται η κατά παράδοση μεγαλύτερη ακροδεξιά οργάνωση στις ΗΠΑ και η δεξαμενή για μικρότερες ακροδεξιές οργανώσεις. Αυτές οι οργανώσεις χρησιμοποίησαν συχνά την τρομοκρατία, τη βία και πράξεις εκφοβισμού, για να καταπιέσουν τους Αφροαμερικανούς και άλλες φυλετικές ομάδες.

Η ονομασία «Κου Κλουξ Κλαν» πιθανόν προήλθε από την ελληνική λέξη κύκλος.[4] Η 1η ΚΚΚ διαμορφώθηκε περισσότερο στα πρότυπα μίας αδελφότητας και ένα από τα κυριότερα σύμβολα της οργάνωσης υπήρξε ο καιόμενος σταυρός, ενισχύοντας το φυλετικό ρατσισμό της Κου Κλουξ Κλαν του 19ου αιώνα με την επιθετικότητα έναντι του Ρωμαιοκαθολικισμού, των Εβραίων, και των Μαύρων.

Η ίδρυση της πρώτης Κου Κλουξ Κλαν χρονολογείται στις 24 Δεκεμβρίου 1865[5] στο Πουλάσκι του Τενεσί, αμέσως μετά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Ιδρύθηκε από έξι βετεράνους των Συνομόσπονδων Πολιτειών και η δράση της διήρκεσε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1870. Λίγο αργότερα επεκτάθηκαν στο Νάσβιλ και στις γύρω περιοχές του Τενεσί, όπως επίσης και στην Άθενς της Αλαμπάμα. Το κυριότερο γεγονός της εποχής είναι η έγκριση του Κογκρέσου του Reconstruction act που διαιρούσε το μεγαλύτερο μέρος του νότου σε 5 στρατιωτικές επαρχίες φέρνοντας σε απόγνωση τους συντηρητικούς του Νότου. Τον Φεβρουάριο του 1867, λίγους μήνες πριν τις εκλογές, ψηφίστηκε νόμος ο οποίος αφαιρούσε το δικαίωμα ψήφου από πρώην συνομοσπονδιακούς του Νότου παραχωρώντας το σε πρώην δούλους Αφροαμερικανούς φέρνοντας την αντιπαράθεση μεταξύ τους.[6]

Οι Ιδρυτές της 1ης Κου Κλουξ Κλαν και η σύνθεση της

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Τζέϊμς Ρ. Κρόου
  • Κάλβιν Τζονς
  • Τζων Λέστερ

Αρχικά οργανώθηκαν διάφορες βαθμίδες ιεραρχίας με μυστικιστικά ονόματα

  • Μέγας Γόης της Αόρατης Αυτοκρατορίας
  • Μέγας Δράκων του Βασιλείου
  • Μέγας Τιτάν της Ηγεμονίας
  • Μέγας Κύκλωψ του Σπηλαίου
  • Δυο Νυκτερινοί Ιέρακες
  • Μέγας Μοναχός
  • Μέγας Γραφέας
  • Μέγας Φύλαξ
  • Μέγας Τούρκος
  • Μέγα λεβεντιά
Νάθαν Μπέντφορντ Φόρεστ, Στρατηγός των Νοτίων, και ένας από τους ιδρυτές της 1ης ΚΚΚ

Τον Απρίλιο του 1867 οι διάφορες οργανώσεις της Κου Κλουξ Κλαν συναντώνται στο Νάσβιλ για να επεξεργαστούν το καταστατικό τους στο ξενοδοχείο Μάξγουελ Χάουζ. Το πρώτο μέρος διευκρινίζει τους στόχους της οργάνωσης όπως η προστασία των αδυνάτων και των αθώων, υπεράσπιση των καταπιεσμένων κλπ. κάτι που φαίνεται εντελώς υποκριτικό, ενώ στις 4 Ιουλίου 1867 οργανώνεται η μεγαλύτερη παρέλαση της ΚΚΚ στο Πουλάσκι. Η μεγάλη παρουσία μερικών πρώην στρατηγών όπως ο Νάθαν Μπεντφορντ Φόρεστ στην ΚΚΚ δίνουν στις γραμμές της την σφραγίδα μιας παραστρατιωτικής οργάνωσης. Ξεκινά έτσι μια εποχή μεγάλων επιχειρήσεων εκτόπισης της ΚΚΚ και πολλών δολοφονιών. Η μεγαλύτερη επιχείρηση βιαιοπραγίας και δολοφονιών αναφέρεται στο Αρκάνσας τρεις μήνες πριν τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 1868 που δολοφονούνται πάνω από 200 άτομα κατά το μέγιστο μέρος Αφροαμερικανοί, Ρεπουμπλικάνοι και λευκοί Εξομώτες.[7] Μετά τα γεγονότα στο Αρκάνσας ήρθε η πρώτη μεγάλη αντίδραση. Ο κυβερνήτης Πάουελ Κλαίτον διακήρυξε την πρόθεση του να καταφύγει στην ένοπλη πολιτοφυλακή για να αποκατασταθεί η τάξη. Παρόλο τον οργανωμένο ανταρτοπόλεμο της ΚΚΚ, ο στρατιωτικός νόμος, η αναστολή των συνταγματικών εγγυήσεων, η χρήση της πολιτοφυλακής και του Ομοσπονδιακού στρατού, οι συλλήψεις και διωγμοί θα οδηγήσουν στο τέλος της 1ης ΚΚΚ στα μέσα του 1873. Για τις περιπέτειες της 1ης ΚΚΚ, ο Αιδεσιμώτατος Τόμας Ντίξον γράφει σε λογοτεχνικό ύφος το The Clansman: An historical romance of the Ku Klux Klan που κυκλοφόρησε το 1905 και έγινε Μπέστ σέλερ και αργότερα βωβή ταινία με τίτλο Η Γέννηση ενός Έθνους.[8][9]

Το 1915 δημιουργήθηκε η δεύτερη διακριτή οργάνωση, στο όρος Στόουν της Ατλάντα της Γεωργίας, με ιδρυτή τον συνταγματάρχη και ιεροκήρυκα διαφόρων θρησκευτικών αδελφοτήτων Γουίλιαμ Τ. Σίμονς. Ξεκινώντας από το 1921, υιοθέτησε ένα σύγχρονο επιχειρηματικό σύστημα που χρησιμοποίησε πλήρους απασχόλησης με μισθό και απευθύνθηκε σε νέα μέλη τα οποία κάνοντας αίτηση εγγραφής πλήρωναν κάποιο αντίστοιχο ποσό. Αυξήθηκε γρήγορα σε εθνικό επίπεδο σε μια εποχή ευημερίας. Αντανακλώντας τις κοινωνικές εντάσεις που έπλητταν την αστική και την αγροτική Αμερική και εξαπλώθηκε σε κάθε πολιτεία.

Στην Ιντιάνα, οι παραδοσιακοί πολιτικοί ιστορικοί επικεντρώθηκαν σε διαβόητους ηγέτες, όπως Ο Στέφενσον, ο Μεγάλος Δράκος του Indiana Klan, ο οποίος καταδικάστηκε το 1925 απαγωγή, βιασμό και την δολοφονία της Madge Oberholtzer συνέβαλε στην καταστροφή του κινήματος της ΚΚΚ σε εθνικό επίπεδο. Το 1939, αφού γνώρισε πολλά χρόνια πτώσης λόγω της Μεγάλης Ύφεσης, ο Αυτοκρατορικός Μάγος Ήβανς, παρέδωσε την ΚΚΚ στον Τζέιμς Κόουλεσκοτ, κτηνίατρο της Ιντιάνας. Το 1944, η ΗΠΑ κατέβαλαν εμπράγματη ασφάλεια για 685.000 δολάρια σε φόρους και ο Κόουλεσκοτ αναγκάστηκε να διαλύσει την οργάνωση το ίδιο έτος που τελικά διασπάστηκε σε μικρότερες οργανώσεις.

Η επίσημη ρητορική της επικεντρώθηκε στην απειλή της Καθολικής Εκκλησίας, χρησιμοποιώντας τον αντικαθολικισμό και τον εθνικισμό. Η έκκλησή του απευθυνόταν αποκλειστικά σε λευκούς Προτεστάντες εναντίον Εβραίων, Αφροαμερικανών, Καθολικών και νεοαφιχθέντων μεταναστών της Νότιας Ευρώπης όπως οι Ιταλοί. Οι συνωμοσίες, οι εσωτερικές διαιρέσεις, η εγκληματική συμπεριφορά των ηγετών, η εξωτερική αντιπολίτευση και τα φορολογικά χρέη προκάλεσαν την κατάρρευση της ΚΚΚ, η οποία είχε μειωθεί σε περίπου 30.000 το 1930. Έφτασε στην ακμή της στη δεκαετία του 1920, περίοδο κατά την οποία διέθετε περισσότερα από 4 εκατομμύρια μέλη.

Οι Ιδρυτές της 2ης Κου Κλουξ Κλαν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Γουίλιαμ Τζόζεφ Σίμσον
  • Έντουαρντ Γιάγκ Κλάρκ
  • Ελίζαμπεθ Ταϋλερ
  • Χίραμ Γουέσλι Ήβανς(Διάδοχος του Σίμσονς)
  • Ντέιβιντ Στέφενσον
  • Τζέιμς Άρνολντ Κόουλεσκοτ

"Ο κύριος και βασικός στόχος μας συνιστάται στην διατήρηση της υπεροχής της Λευκής φυλής σε αυτή την Χώρα. Η ιστορία μας διδάσκει ότι ανήκουμε σε μια φυλή που η φύση την προίκισε με μια ανωτερότητα πάνω στις άλλες φυλές και που ο δημιουργός μας εμπιστεύτηκε την κυριαρχία πάνω στις κατώτερες φυλές. Η Αμερική θεμελιώθηκε από την λευκή φυλή και για την λευκή φυλή και κάθε απόπειρα να μεταφερθεί ο έλεγχος αυτός πάνω στο έθνος προς όφελος κατώτερων φυλών αποβαίνει φανερά αντίθετα στην Θεία Βούληση και αποτελεί παραβίαση του Συντάγματος".

Απόσπασμα από το Πιστεύω της ΚΚΚ που διαβάζονταν κατά την διάρκεια της μύησης των νέων προσήλυτων[10]

Την δεκαετία του 50, με την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων επανεμφανίζεται η ΚΚΚ με νέες οργανώσεις που ονομάστηκαν councils. Τα councils χρησιμοποιούνται από επιχειρηματίες και την μεγάλη αστική τάξη του Νότου προκειμένου να διεισδύσουν με μέλη τους στο Κογκρέσο και να ασκείται κάποια πίεση σε πολιτικά ζητήματα της εποχής. Τα πιο γνωστά και οργανωμένα Council είναι το White Citizen's Council (Συμβούλιο των Λευκών πολιτών), το White Crusade (Λευκή σταυροφορία), Aryan knight's of the Ku Klux Klan της οποίας ο αρχηγός Σέρμαν Μίλλερ εμφανιζόταν με ναζιστικές στολές.[11]

Από τις πιο γνωστές οργανώσεις της μετέπειτα ΚΚΚ ήταν η United Klans of America του Ρόμπερτ Σέλτον. Η οργάνωση συνδέθηκε με την βομβιστική επίθεση της βαπτιστικής εκκλησίας στο Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα, που σκότωσε τέσσερα νεαρά κορίτσια και τη δολοφονία της Viola Liuzzo κοντά στο Selma το 1965 και το λιντσάρισμα του εφήβου Michael Donald στο Mobile το 1981. Αργότερα διασπάστηκε στην The True Ku Klux Klan.

Μετά το τέλος της δεκαετίας του ’70 η ακροδεξιά ανασυγκροτήθηκε, μια νέα γενιά ακτιβιστών γαλουχήθηκαν μέσα στις σέχτες αυτές, έκανε την εμφάνισή της. Σε αντίθεση με τους προκατόχους τους, δεν είναι πια ένας όχλος που διψά να εφαρμόσει το νόμο του Λιντς και που κυκλοφορεί με κυνηγετικά τουφέκια, αλλά ένας ημιεπαγγελματικός στρατός με αυτόματα όπλα και βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό.[12]

Από το 2016, οι ερευνητές εκτιμούν ότι υπάρχουν πάνω από 30 ενεργές ομάδες KKK στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι εκτιμήσεις της συνολικής συλλογικής συμμετοχής κυμαίνονται από περίπου 3.000 - 8.000. Εκτός από την ενεργό συμμετοχή του, η ΚΚΚ έχει έναν άγνωστο αριθμό συνεργατών και υποστηρικτών. Σήμερα, πολλές πηγές κατατάσσουν την ΚΚΚ ως τρομοκρατική οργάνωση. Τον Απρίλιο του 1997, οι πράκτορες του FBI συνέλαβαν τέσσερα μέλη των Αληθινών Ιπποτών του Ku Klux Klan στο Ντάλας για συνωμοσία, προετοιμασία ληστείας ώστε να ανατινάξουν εργοστάσιο φυσικού αερίου. Το 1999, το δημοτικό συμβούλιο του Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας νομοθέτησε ένα ψήφισμα που κηρύσσει την ΚΚΚ ως τρομοκρατική οργάνωση.

Η οργάνωση διαμορφώθηκε περισσότερο στα πρότυπα μίας αδελφότητας και ένα από τα κυριότερα σύμβολα της οργάνωσης υπήρξε ο φλεγόμενος σταυρός, ενισχύοντας το φυλετικό ρατσισμό της Κου Κλουξ Κλαν του 19ου αιώνα με την επιθετικότητα έναντι του Ρωμαιοκαθολικισμού και των Εβραίων αλλά και την ξενοφοβία όπως επίσης κατά του φεμινιστικού κινήματος. Η αρχική οργάνωση δεν ήταν καθαρά φασιστική, από εκείνες που εμφανίστηκαν στην Ευρώπη, αλλά μάλλον ένα αντιδραστικό και βίαιο κίνημα διαμαρτυρίας που τρεφόταν από την κοινωνική δυσαρέσκεια και το λαϊκισμό. Η ΚΚΚ θα μπορούσε να είχε εδραιωθεί σαν ακροδεξιός παράγοντας εξουσίας, αλλά έκανε το λάθος να αγκαλιάσει, τη δεκαετία του ’30, τη Ναζιστική Γερμανία και να ασπαστεί το εθνικοσοσιαλισμό. Μέσα σε λίγα χρόνια η ΚΚΚ έχασε τα λαϊκά της ερείσματα και μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο δεν κατάφερε ποτέ να κινητοποιήσει πάνω από καμιά δεκαριά χιλιάδες ακτιβιστές.[12]

Ένδυση της ΚΚΚ

Κατά τη δεκαετία του 1930, ο αριθμός των μελών της μειώθηκε σημαντικά, μέχρι την προσωρινή διάλυσή της το 1944. Στη νεότερη ιστορία της, η Κου Κλουξ Κλαν ταυτίζεται με μικρότερες μεμονωμένες ομάδες, ενίοτε συνδεδεμένες με άλλες ακροδεξιές οργανώσεις, αριθμώντας στα τέλη του 20ού αιώνα μερικές χιλιάδες μέλη[13].

Πιο γνωστές επιθέσεις από το 1950 και μετά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Η ενσωμάτωση των Αφροαμερικανών στα σχολεία εξαπολύει αιματηρές ταραχές, το 1957, στο Λιτλ Ροκ, 9 Αφροαμερικανοί μαθητές κάνουν την είσοδο τους σε σχολείο που φοιτούσαν λευκοί και ξεσπούν επεισόδια. Ο Πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ έστειλε 1000 Αλεξιπτωτιστές και 10 χιλιάδες άνδρες της Εθνοφυλακής για να καταστείλουν τις ταραχές.
  • Το 1963, μέλη της ΚΚΚ εκτελούν έναν από τους ηγέτες της ΝΑΑCP, τον Μέντγκαρ Έβερ, έξω από την είσοδο του σπιτιού του.
  • Στις 15 Σεπτεμβρίου 1963, ανατινάζουν την εκκλησία των Βαπτιστών στο Μπέρμπιγχαμ.
  • Το Ιούνιο του 1964, μέλη της ΚΚΚ δολοφονούν τους 3 ακτιβιστές των πολιτικών δικαιωμάτων, Άντριου Γκούντμαν, Μάικλ Σιέρνερ και Τζέιμς Τσάνεϋ. Έπειτα από 41 ολόκληρα χρόνια, η υπόθεση ήρθε στην επικαιρότητα ξανά, οι αστυνομικές αρχές συνέλαβαν τον βαπτιστή ιερέα και πρώην μέλος της Κου Κλουξ Κλαν, Εντγκαρ Ρέι Κίλεν, με την κατηγορία του φόνου των τριών νεαρών. Στις 21 Ιουνίου 2005, το δικαστήριο του Μισισιπή έκρινε τον 89χρονο Κίλεν ένοχο για την οργάνωση της δολοφονίας και τον καταδίκασε σε κάθειρξη 60 ετών. Ωστόσο μετά από δύο μήνες αφέθηκε ελεύθερος καταβάλλοντας χρηματική εγγύηση, καθώς αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας.Για το περιστατικό γυρίστηκε η ταινία Ο Μισισιπής καίγεται.
  • Τον Μάρτιο του 1965, μέλη της ΚΚΚ δολοφονούν την Ιταλίδα δασκάλα και ακτιβίστρια Βιόλα Λιούτσο.
  • Στις 3 Νοεμβρίου του 1979, μέλη της Κου Κλουξ Κλαν και του Αμερικανικού Ναζιστικού κόμματος δολοφόνησαν εν ψυχρώ πέντε ακτιβιστές που ανήκαν στο Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα και τραυμάτισαν άλλους έντεκα.[14]

Παρόμοιες Οργανώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας ακρογωνιαίος λίθος της ακροδεξιάς ήταν η ναζιστική οργάνωση Άρια Έθνη (Aryan Nations), η οποία εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Τα Άρια Έθνη υποστηρίζουν ότι οι ΗΠΑ καταλήφθηκαν από τη ZOG (Zionist Occupation Government), μια Σιωνιστική Κυβέρνηση Κατοχής, δεσπόζει έτσι μια εβραϊκή συνωμοσία που ελέγχει την Αμερικάνικη κυβέρνηση και τις Αρχές. Τα Άρια Έθνη παρουσιάζονται ως μια ανεξάρτητη Εκκλησία με έδρα το Χέιντν Λέικ του Αϊντάχο, στις ΗΠΑ. Το 1982 ιδρύθηκε στις ΗΠΑ μια παραστρατιωτική δύναμη που λειτουργούσε ως ένοπλος κλάδος των Αρίων Εθνών. Η δύναμη αυτή, η οποία αριθμούσε περίπου 200 μέλη, πήρε το όνομα Σιωπηρή Αδελφότης [Silent Brotherhood]. Το γνωστότερο θύμα της παραστρατιωτικής ομάδας αυτής ήταν ο Εβραίος εκφωνητής ραδιοφώνου Άλαν Μπεργκ έξω από το σπίτι του, στο Ντένβερ του Κολοράντο, το 1984. Τα πιο γνωστά μέλη της οργάνωσης είναι ο Louis Beam και Robert Jay Mathews.[15]

Το "33/5" είναι μια ακολουθία αριθμών που χρησιμοποιείται συνήθως από τα μέλη των διάφορων φατριών της Κου Κλουξ Κλαν. Το 33 σημαίνει τρεις φορές ένδεκα, που είναι η αριθμητική θέση του Κ στο αγγλικό αλφάβητο. Το πέντε χρησιμοποιείται για να αντιπροσωπεύσει τη «πέμπτη εποχή» της Κου Κλουξ Κλαν, που θεωρείται η σημερινή εποχή. Αυτό το αριθμητικό σύμβολο απαντάται ως τατουάζ στα μέλη των διάφορων ρατσιστικών οργανώσεων που συνδέονται με το KKK. Ανάλογος είναι ο αριθμός 88 που χρησιμοποιείται από μέλη Ναζιστικών οργανώσεων ως κωδικό αναγνωριστικό.

  • Κu Klux Klan, a secret history (1998)
  • KKK: The Fight for White Supremacy (2015)
  • Inside the KKK (2015)
  • Generation KKK (2017)
  1. McVeigh, Rory. "Structural Incentives for Conservative Mobilization: Power Devaluation and the Rise of the Ku Klux Klan, 1915–1925". Social Forces, Vol. 77, No. 4 (June 1999), p. 1463.
  2. «Ku Klux Klan». Southern Poverty Law Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2013. 
  3. Kelly Baker, Gospel According to the Klan: The KKK's Appeal to Protestant America, 1915–1930 (U Press of Kadas, 2011)
  4. «Ku Klux Klan in the Reconstruction Era». New Georgia Encyclopedia. 3 Οκτωβρίου 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2011. 
  5. Η ακριβής ημερομηνία ίδρυσης παραμένει αμφιλεγόμενη. Διαφορετικές πηγές την τοποθετούν από το καλοκαίρι του 1865 μέχρι την άνοιξη του 1866.
  6. Κου κλούξ Κλαν, Τα φοβερά ντοκουμέντα, Εκδόσεις Φυτράκης, σελ. 20-27
  7. Κου Κλουξ Κλαν, Τα φοβερά ντοκουμέντα, εκδόσεις Φυτράκης, σελ. 39-43
  8. Κου Κλουξ Κλάν, τα φοβερά ντοκουμέντα, Εκδόσεις φυτράκης, Σελ. 45-52
  9. Controversial History: Thomas Dixon and the Klan Trilogy
  10. Κου Κλουξ Κλαν, τα φοβερά ντοκουμέντα, εκδόσεις φυτράκης, σελ.11-12
  11. Κου Κλουξ Κλαν, τα φοβερα ντοκουμέντα, Εκδόσεις φυτράκης, Σελ. 68 - 75
  12. 12,0 12,1 Ρωγμές του σύγχρονου κόσμου, Στιγκ Λάρσσον, εκδόσεις Ψυχογιός
  13. "Ku Klux Klan." Encyclopædia Britannica. 2007. Encyclopædia Britannica Online. 26 Σεπτ. 2007
  14. Δολοφονίες από την ΚΚΚ
  15. Ρωγμές του σύγχρονου κόσμου, Στιγκ Λάρσσον, εκδόσεις Ψυχογιός, σελ. 21-28
  • Stanley F. Horn, Invisible Empire: The Story of the Ku Klux Klan, 1866–1871, Patterson Smith Publishing Corporation: Montclair, NJ, 1939.
  • Chester L. Quarles, The Ku Klux Klan and Related American Racialist and Antisemitic Organizations: A History and Analysis, McFarland & Company, 1999

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]