Μονή Πεπελενίτσης

Ιερά Μονή Παναγίας Πεπελενίτσης
Είδος	οικισμός και μοναστήρι
Γεωγραφικές συντεταγμένες	38°10′34″N 22°0′55″E
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Αιγιαλείας και Δημοτική Κοινότητα Κουνινάς Αχαΐας
Χώρα	Ελλάδα
δεδομένα (π)

Η Ιερά Μονή Παναγίας Πεπελενίτσης είναι γυναικείο ορθόδοξο ελληνικό μοναστήρι. Το καθολικό του μοναστηριού είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και εορτάζει στις 15 Αυγούστου. Γύρω από το καθολικό υπάρχουν πέντε παρεκκλήσια.

Θέση

Βρίσκεται κτισμένο σε υψόμετρο περίπου 500 μέτρων, σε πλαγιά στο φαράγγι που σχηματίζει ο ποταμός Σελινούντας, απέναντι από το μοναστήρι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, εγγύς της Κουνινάς και σε απόσταση περί τα 18 χλμ. από το Αίγιο.

Κτήτορες

Σχετικά με τους κτήτορες του μοναστηριού υπάρχει εκδοχή που θέλει ως τέτοιους τη μητέρα και την αδερφή του Οσίου Λεοντίου, άλλη που υποστηρίζει ότι δημιουργήθηκε από την Ελένη Παλαιολογίνα, σύζυγο του βυζαντινού αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου, και μια τρίτη σύμφωνα με την οποία κτήτορας ήταν η κόρη του Θωμά Παλαιολόγου, ηγεμόνα της Αχαΐας, Μπέμπελ-Ελενίτσα ή Μπέμπες-Ελενίτσα.

Ονομασία

Σύμφωνα με μια άποψη, κατά παράφραση της ονομασίας Μπέμπελ-Ελενίτσα ή Μπέμπες-Ελενίτσα, από το όνομα μίας εκ των φερόντων ως κτητόρων του μοναστηριού, επικράτησε το «Πεπελενίτσα». Άλλη άποψη υποστηρίζει ότι η ονομασία έχει σλαβική καταγωγή και προέρχεται από τη λέξη πέπελ, δηλ. τέφρα, με προτεινόμενη ερμηνεία από τη μεταφορική έννοια της λέξης τεφροδοχείο, ότι πρόκειται δηλ. για τόπο όπου εξαγνίζονται οι αμαρτίες.

Ιστορικά στοιχεία

Ήταν αρχικά κτισμένη σε χαμηλότερο υψόμετρο, σε πλαγιά στην αριστερή όχθη του Σελινούντα, τοποθεσία όπου σώζονται τα ερείπια της αρχικής εγκατάστασης του μοναστηριού η οποία ονομάζεται «Παλαιομονάστηρο». Θεωρείται κτίσμα της ίδιας χρονικής περιόδου με αυτό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών και χρονολογείται στον 15ο αιώνα. Αρχικά έφερε την ονομασία «Ελπίς των Απηλπισμένων». Καταστράφηκε το 1772, αμέσως μετά τα Ορλωφικά, και ξανακτίστηκε σε ψηλότερη τοποθεσία μέσα σε απόκρημνους βράχους για περισσότερη ασφάλεια. Για ένα διάστημα υπήρξε μετόχι του διπλανού μοναστηριού των Ταξιαρχών.

Το μοναστήρι καταστράφηκε από την πυρκαγιά που έπληξε την περιοχή της Αιγιάλειας το 2007.

Βιβλιογραφία

• Λουλούδης, Θεόδωρος Η. (2010). Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση. Πάτρα: Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Μονή Πεπελενίτσης. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 05/07/2018.
• Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Κουνινάς Αχαΐας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 05/07/2018.
• Τουριστικός οδηγός Νομού Αχαΐας - Μοναστήρια. nea.gr. Ανακτήθηκε από το αρχειοθετημένο πρωτότυπο: 05/07/2018.