Κεντρικό Παρθεναγωγείο Σμύρνης

Το Κεντρικόν Παρθεναγωγείον ήταν ελληνικό εκπαιδευτικό ίδρυμα στη Σμύρνη.

Ιστορικό

Ιδρύθηκε το 1830 ως Αλληλοδιδακτικό σχολείο και ήταν το πρώτο ελληνικό σχολείο κοριτσιών στη Σμύρνη. Τα πρώτα χρόνια στεγάστηκε σε μια αίθουσα του Γραικικού νοσοκομείου. Το 1837 μεταφέρθηκε σε οίκημα που παραχωρήθηκε στον περίβολο της Αγίας Φωτεινής, γι'αυτό αρχικά ονομαζόταν "Παρθεναγωγείο της Αγίας Φωτεινής".
Το 1886 το "Κεντρικόν Παρθεναγωγείον" στεγάστηκε σε καινούργιο εντυπωσιακό νεοκλασικό κτίριο, με αέτωμα, προπύλαια και κίονες ιωνικού ρυθμού στην πρόσοψη. Ήταν έργο του αρχιτέκτονα Καραθανασόπουλου.
Το Κεντρικό διέθετε εξατάξιο δημοτικό σχολείο, τριτάξια αστική σχολή και επί Αρμοστείας (1919-1922) πλήρες Γυμνάσιο Θηλέων. Επίσης, λειτουργούσε τριτάξιο διδασκαλείο, στο οποίο εκπαιδεύονταν δασκάλες, που διορίζονταν στα σχολεία των μικρασιατικών πόλεων.
Περίφημη διευθύντρια του Κεντρικού υπήρξε η Ουρανία Δούκα, στα χρόνια της οποίας το σχολείο αποκλήθηκε "Φάρος της Ανατολής". Στις αρχές του 20ού αιώνα στο σχολείο φοιτούσαν 2.000 μαθήτριες και δίδασκαν 23 εκπαιδευτικοί. Το 1922 με την καταστροφή της Σμύρνης σταμάτησε τη λειτουργία του.

Στη Νέα Σμύρνη

Σε ανάμνηση του ιστορικού Παρθεναγωγείου της Σμύρνης το 1973 δόθηκε η ονομασία "Κεντρικόν" στο Β' Γυμνάσιο Θηλέων Νέας Σμύρνης, το οποίο το 1979 που έγινε μικτό μετονομάστηκε σε 3ο Γυμνάσιο Ν. Σμύρνης.
Σήμερα την επωνυμία "Κεντρικό" φέρουν το 3ο Γυμνάσιο Ν. Σμύρνης και το 3ο Ενιαίο Λύκειο Ν. Σμύρνης.

Οι μαθητές ερευνούν και γράφουν για την ιστορία του σχολείου τους

«Κεντρικό», «Ομήρειο» οι δύο ταμπέλες που βλέπω στην κεντρική είσοδο του σχολείου μου, με γεμίζουν απορία. Γιατί υπάρχουν αυτές οι 2 ταμπέλες αφού το σχολείο μου είναι το 3ο Γυμνάσιο;Ψάξαμε να βρούμε πληροφορίες. Δεν ήταν εύκολη δουλειά. Απευθυνθήκαμε στο δήμο Νέας Σμύρνης, στο 3ο γραφείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προσπαθήσαμε να βρούμε σχετική βιβλιογραφία. Δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα! Σταθήκαμε όμως τυχεροί γιατί στη βιβλιοθήκη της Εστίας της Νέας Σμύρνης βρήκαμε πλούσιο υλικό στις τοπικές εφημερίδες και ιδιαίτερα στην «Φωνή της Νέας Σμύρνης». Αναφέρονταν στις δραστηριότητες και στα σημαντικότερα γεγονότα που αφορούσαν το σχολείο μας. Προφορικές μαρτυρίες παλιών μαθητών αλλά και η βοήθεια και η συμπαράσταση της διευθύντριας μας κ.Νικολακοπούλου συμπλήρωσαν τις γνώσεις μας για το σχολείο μας που θα προσπαθήσουμε να σας παρουσιάσουμε παρακάτω.Αρχικά στην Ν.Σμύρνη λειτουργούσαν ένα γυμνάσιο θηλέων που στεγαζόταν σε ένα κτήριο κοντά στην πλατεία της Ν.Σμύρνης και ένα Γυμνάσιο αρένων. Όπως διαβάζουμε στις εφημερίδες της εποχής, το κτήριο στο οποίο στεγαζόταν το γυμνάσιο θηλέων ήταν ακατάλληλο και ο Σύλλογος Γονέων έκανε κρούσεις στην τότε κυβέρνηση να χτιστεί ένα καινούργιο σχολικό συγκρότημα. Έτσι το 1968-69 το Γυμνάσιο θηλέων Ν.Σμύρνης μεταφέρεται στο καινούργιο κτήριο και ονομάζεται 2ο Γυμνάσιο-Λύκειο θηλέων το επονομαζόμενο «Κεντρικό» στην συνέχεια όμως επειδή ο αριθμός των μαθητριών αυξήθηκε, χωρίστηκε σε δύο σχολεία στο 2ο και στο 3ο Γυμνάσιο Ν.Σμύρνης, το μεν πρώτο ονομάστηκε «Ομήρειο» το δε άλλο «Κεντρικό». Το σχολικό κτήριο διέθεται 32 αίθουσες διδασκαλίας, γραφεία Λυκειάρχου, Καθηγητών και επιστατών και όλους τους βοηθητικούς χώρους.Σύμφωνα με την εφημερίδα η «Φωνή της Ν.Σμύρνης» (15/06/77) οι γονείς ζητούσαν αποσυμφόρηση του Γυμνασίου Αρρένων της κεντρικής πλατείας Ν.Σμύρνης και μεταφορά τμήματός του στο νέο σχολικό συγκρότημα.Ένα άλλο πρόβλημα που φαίνεται να υπήρχε είναι η ανακατανομή των μαθητριών ανάλογα με την περιοχή. Οι γονείς ζητούσαν να εγγράφονται οι μαθήτριες από τις κοντινές περιοχές.Αλλά γιατί «Ομήρειον» και «Κεντρικό»; Όπως όλοι γνωρίζουμε η Ν.Σμύρνη χτίστηκε και διαμορφώθηκε απ τους πρόσφυγες της Μ.Ασίας που ήρθαν στην Ελλάδα το 1922 μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Πολλά κτήρια, σύλλογοι, σχολεία οργανώσεις, φέρνουν το ίδιο όνομα με αυτό που είχαν στη Σμύρνη. Για παράδειγμα ο Πανιώνιος, η Ευαγγελική σχολή Σμύρνης, ο Μίλωνας, η Εστία της Ν.Σμύρνης. Έτσι λοιπόν και το δικό μας σχολείο έχει το όνομα «Κεντρικό» για να θυμίζει παλιές δόξες των Ελλήνων της Σμύρνης.Το 1979-80 τα σχολεία έγιναν μικτά αφού όπως είπαμε παραπάνω μεταφέρθηκε εδώ και το αρένων.

Εργάστηκαν οι μαθητές:

• Γεροκώστας Οδυσσέας
• Δαμίρης Κων/νος
• Αγγελοπούλου Αγγελική                                       
• Δρόσου Πόπη
• Ζωγράφου Πέρσακαι η καθηγήτρια:
• Μέρου ΑγγελικήΜαίος-2002

Πηγές

• Εφημερίδα Καθημερινή, ένθετο «Επτά ημέρες», 3 Μαΐου 1998.
• Θ. Μπελίτσου, "Τα σχολεία της ελληνικής Σμύρνης στις αρχές του 20ού αιώνα", 1993.
• Θ. Μπελίτσου, "Από τη Σμύρνη στη Νέα Σμύρνη", 1997.
• 3ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
• 3ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ