Κάρολος Γουλιέλμος Φερδινάνδος του Μπράουνσβαϊγκ-Βολφενμπύτελ

Κάρολος Β΄ Γουλιέλμος Φερδινάνδος
Δούκας του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ
Πρίγκιπας του Βολφενμπύττελ
Περίοδος	1780 - 1806
Προκάτοχος	Κάρολος Α΄ του Βολφενμπύτελ
Διάδοχος	Φρειδερίκος Γουλιέλμος του Μπράουνσβαϊγκ
Γέννηση	9 Οκτωβρίου 1735 (1735-10-09) Βολφενμπύτελ, Πριγκιπάτο του Μπράουνσβαϊγκ-Βόλφενμπυττελ
Θάνατος	10 Νοεμβρίου 1806 (71 ετών) Όττενσεν, Αμβούργο
Σύζυγος	Αυγούστα Γουέλφων-Ανοβέρου
Επίγονοι	Αυγούστα Κάρολος Γεώργιος Αύγουστος Καρολίνα Γεώργιος Αύγουστος Φρειδερίκος Γουλιέλμος Αμαλία
Οίκος	Γουέλφων
Πατέρας	Κάρολος Α΄
Μητέρα	Φιλιππίνα Καρλόττα της Πρωσίας
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Κάρολος Β΄ Γουλιέλμος Φερδινάνδος (Karl Wilhelm Ferdinand von Braunschweig-Wolfenbüttel, 9 Οκτωβρίου 1735 - 10 Νοεμβρίου 1806) από τον Οίκο των Γουέλφων ήταν πρίγκιπας του Βολφενμπύττελ, που ήταν μέρος του δουκάτου του Μπράουνσβαϊγκ-Λύνεμπουργκ. Ήταν αρχιστράτηγος της Πρωσίας. Ήταν μορφωμένος (πεφωτισμένος) δεσπότης και φιλάνθρωπος, όπως ο θείος του Φρειδερίκος Β΄ της Πρωσίας, τον οποίο θαύμαζε, αλλά ο ίδιος αναλωνόταν σε λεπτομέρειες. Ανέλαβε τις επιθέσεις της Πρωσίας εναντίον της επαναστατημένης Γαλλίας, αλλά χωρίς επιτυχία. μάλιστα τραυματίστηκε θανάσιμα σε μάχη. Τρεις γιοί του είχαν σοβαρά προβλήματα υγείας και δεν μπορούσαν να τον διαδεχθούν και οι δύο κόρες του έζησαν ταραγμένη ζωή.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στο Βολφενμπύττελ, μάλλον στο ανάκτορο της πόλης, και ήταν ο πρωτότοκος γιος του Καρόλου Α΄ του Βολφενμπύττελ και της Φιλιππίνας Καρλόττας των Χοεντσόλλερν, κόρης του Φρειδερίκου Γουλιέλμου Α΄ της Πρωσίας. Έλαβε επιμελή μόρφωση υπό την επίβλεψη της μητέρας του. Ταξίδεψε στην Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία. Το 1753 ο πατέρας του μετακίνησε την πρωτεύουσα από το Βολφενμπύτελ στο Μπράουνσβαϊγκ, όπου έκτισε ανάκτορο.

Κατά τη διάρκεια του Επταετούς Πολέμου (1756-63) ήταν στο στρατό του Αννοβέρου, που προστάτευε την περιοχή από επίθεση της Γαλλίας και ήταν υπεύθυνος μίας ταξιαρχίας πεζικού. Η κατάληψη του Ανοβέρου από τους Γάλλους το υποχρέωσε να υπογράψει συνθήκη το 1757 ότι θα μείνει αμέτοχο. Τότε ο Κάρολος Γουλιέλμος Φερδινάνδος πήγε στο θείο του Φερδινάνδο στρατηγό των Αγγλο-Πρώσων, όπου εκεί διέπρεψε στην τακτική του ανορθόδοξου πολέμου. Έλαβε μέρος στις μάχες του Μίντεν (1759) και του Βάρμπουργκ (1760), όπου νικήθηκαν οι Γάλλοι. Το 1763 έγινε ειρήνη.

Γάμος

Το επόμενο έτος ταξίδεψε στη Βρετανία για να νυμφευτεί την 2η εξαδέλφη του, την Αυγούστα, αδελφή του Γεωργίου Γ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι Βρετανοί έδειξαν ευγνωμοσύνη στον σύμμαχό τους· η Βουλή ψήφισε να δοθούν 80.000 λίρες εφ' άπαξ και 3.000 ετησίως ως γαμήλιο δώρο και είχε τη συμπάθεια του Ουίλλιαμ Πιτ του Πρεσβύτερου, πρωθυπουργού κατά τον Επταετή Πόλεμο. Ο Γεώργιος Γ΄ του έδειξε δυσαρέσκεια, γι' αυτό και ο Κάρολος έμεινε εκεί μόνο 13 ημέρες για το γάμο.

Έπειτα μαζί με τη νέα σύζυγό του ταξίδεψαν στη Γαλλία, όπου γνώρισαν τον εγκυκλοπαιδιστή Ζαν-Φρανσουά Μαρμοντέλ. Στην Ελβετία συνάντησαν τον Βολταίρο και στη Ρώμη τους ξενάγησε ο αρχαιογνώστης Γιόχαν Γιοάχιμ Βίνκελμαν, ενώ γνώρισαν τον μουσικό Πιέτρο Ναρντίνι και ο ζωγράφος Πομπέο Μπατόνι έκανε το πορτραίτο του πρίγκιπα. Από τη Νάπολη επέστρεψαν στο Παρίσι και από εκεί στο Μπράουνσβαϊγκ.

Πρίγκιπας του Βολφενμπύτελ

Με πορτοκαλί το πριγκιπάτο: ανατολικά το Μπράουνσβαϊγκ και δυτικά το Γκαντερσχάιμ. Τα δύο μέρη χωρίζονται από την ελεύθερη (δηλ. υποτελή στην Αυστρία) επισκοπή του Χίλντεσχαϊμ (με μωβ χρώμα), που απορροφήθηκε από το πριγκιπάτο.

Η συμμετοχή του πατέρα του στον πόλεμο σχεδόν χρεοκόπησε το πριγκιπάτο. Το 1773 ο Κάρολος ανέλαβε τη διαχείριση των οικονομικών και με τη βοήθεια του υπουργού του Φίονς φον Ροτενκρέουτς επέτυχε την αποκατάστασή τους. Ο πατέρας του απεβίωσε το 1780 και τον διαδέχθηκε. Συμπεριφέρθηκε κατά το πρότυπο του πεφωτισμένου δεσπότη. Ήταν συνετός, προσεκτικός και ενδιαφέρθηκε για την ευημερία των υπηκόων του. Μεταξύ του συντηρητισμού μερικών ηγεμόνων και της τάσης άλλων για ολοκληρωτικές αλλαγές, ακολούθησε μία μέση οδό. Υποστήριξε τις τέχνες και τις επιστήμες, μάλιστα πλήρωσε τις πανεπιστημιακές σπουδές του μαθηματικού Καρλ Φρήντριχ Γκάους.

Έμοιαζε του θείου του Φρειδερίκου Β΄ της Πρωσίας, αλλά αντί της αποφασιστικότητας εκείνου, ήταν υπερβολικά προσεκτικός. Έγινε αρχιστράτηγος της Πρωσίας και θέλησε το σύνταγμα που διοικούσε να γίνει υποδειγματικό.

Ασχολείτο με τις κρατικές υποθέσεις και τη διπλωματία. Το 1784 τον επισκέφθηκε ο ανιψιός του Κάρολος Αύγουστος της Σαξονίας-Βαϊμάρης-Άιζεναχ, συνοδευόμενος από τον Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε. Στην πραγματικότητα ήταν μια διπλωματική επίσκεψη και μυστικά συζητήθηκε η πρόθεση της Αυστρίας να ανταλλάξει τις Νότιες Κάτω Χώρες της με το δουκάτο της Βαυαρίας. Συμφώνησαν την ένωση των μικρών και μεσαίων πριγκίπων ως αντιστάθμισμα των φιλοδοξιών της Αυστρίας. Η επίσημη ανακοίνωση έγινε το 1785 με τον Κάρολο να είναι ένας από τους στρατιωτικούς αρχηγούς. Η Ένωση των Πριγκίπων επέτυχε την υποχώρηση του Ιωσήφ Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το 1803 η πολιτική των Γερμανών πριγκίπων ήταν να απορροφήσουν τις ελεύθερες περιοχές, δηλ. αυτές που δεν ανήκαν σε αυτούς αλλά στον Φραγκίσκο Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, έτσι το Μπράουνσβαϊγκ απέκτησε τα γειτονικά αββαεία Γκαντερσχάιμ και Χέλμστετ, που εκκοσμηκεύθηκαν.

To 1799 η Εδβίγη Ελισάβετ Καρλόττα του Χόλσταϊν-Γκόττορπ, σύζυγος του Καρόλου ΙΓ΄ της Σουηδίας επισκέφθηκε το Μπράουνσβαϊγκ. Στο ημερολόγιό της έγραψε πως «ο Κάρολος ήταν πνευματώδης και ευχάριστος, αλλά το τελετουργικό της Αυλής του ήταν απερίγραπτο. Κάπως αυστηρός, αλλά ένας καλός πατέρας του έθνους, που μεριμνά για τις ανάγκες του λαού του».

Στρατιωτικός ηγέτης

Ο έφιππος ανδριάντας του μπροστά στο ανάκτορο του Μπράουνσβαϊγκ. Δίπλα του στήθηκε ο έφιππος ανδριάντας του γιου του Φρειδερίκου Γουλιέλμου του Μαύρου.

To διάστημα 1778-79 συμμετείχε στον Πόλεμο για τη Βαυαρική Διαδοχή.

Εισβολή στην Ολλανδία: Το 1787 ο Φρειδερίκος Β' τον έκανε αρχιστράτηγο και του έδωσε 20.000 άνδρες για να αποκαταστήσει τον Γουλιέλμο Ε΄ της Οράγγης στο αξίωμά του. Εκεί οι πατριώτες είχαν συστήσει πολιτοφυλακές και είχαν επαναστατήσει. Ο Κάρολος ήταν γρήγορος: κατέλαβε την πρώτη ημέρα το Ναϊμέχεν, σε 3 ημέρες την Ουτρέχτη, μετά από βομβαρδισμό του πυροβολικού την επόμενη ημέρα το Γκόρκουμ. Κάθε μέρα παραδιδόταν και μία πόλη: Ντόρντρεχτ, Ντελφτ, Χάγη. Έπειτα από 20 ημέρες και το Άμστερνταμ. Η επιτυχία του οφείλεται στο ότι συγκέντρωνε όλες τις δυνάμεις του σε ένα σημείο, υπερέχοντας της τοπικής άμυνας των αντιπάλων. Σχεδόν δεν υπήρχαν θύματα.

Ο 1ος Συνασπισμός κατά των Γάλλων: Οι Γιρονδίνοι ψήφισαν πόλεμο με την Αυστρία. Ο Λεοπόλδος Β΄ συμμάχησε με την Πρωσία, αν και ήταν προτεσταντική χώρα. Ο στρατός των δύο χωρών ήταν στις διαταγές του Καρόλου. Το 1792 στο Κόμπλεντς διακήρυξαν ότι αν τραυματιστεί ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ της Γαλλίας θα εξοντώσουν στρατιώτες και αμάχους. Θα έπαυαν την αναρχία εκεί και θα επανέφεραν την ασφάλεια. Αν ο λαός αντιστεκόταν, θα τιμωρούνταν. Το μανιφέστο είχε κυρίως γραφτεί από τον Λουδοβίκο Ιωσήφ του Κοντέ, αρχηγό των εμιγκρέ στο στρατό στο Κόμπλεντς, αλλά έφερε την υπογραφή του Δούκα. Οι φιλομοναρχικοί στο Παρίσι το διένειμαν σε πολλά αντίτυπα τον Ιούλιο, αλλά αντί να φοβίσει τους επαναστάτες, τους έπεισε ότι ο βασιλιάς τους είχε συνεννοήσεις με τους εχθρούς της πατρίδας και εισέβαλαν στο Ανάκτορο του Κεραμεικού.

Ανεπιτυχής εισβολή στη Γαλλία: H Βρετανία έμεινε ουδέτερη. Ο Δούκας προχώρησε πέρα από το Βερντέν, αλλά ηττήθηκε στο Βαλμύ. Μάλιστα οι Γάλλοι με τον Κελλερμάν τον υπερκέρασαν φθάνοντας ως το Ρήνο και κατέλαβαν κτήσεις. Αμέσως ο δούκας εγκατέλειψε το Βερντέν τον Οκτώβριο. Το 1794 ανακατέλαβε το Μάιντς έπειτα από μακρά πολιορκία. Όταν παρενέβη ο Φρειδερίκος Γουλιέλμος Β΄ της Πρωσίας, αντέδρασε παραιτούμενος. Η Πρωσία δεν έλαβε μέρος στον 2ο και 3ο Συνασπισμό.

Ο 4ος Συνασπισμός κατά των Γάλλων: Το 1806 η Πρωσία του Φρειδερίκου Γουλιέλμου Γ΄ κήρυξε τον πόλεμο στη Γαλλία. Ο Δούκας, 70 ετών, ανέλαβε το στρατό, που χρησιμοποιούσε ξεπερασμένες τακτικές, είχε κακή επικοινωνία και διαφωνούσαν για το σχέδιο που έπρεπε να ακολουθηθεί. Στις 14 Οκτωβρίου έγινε η διπλή μάχη της Ιένας-Άουερστετ. Αν και οι πρώσοι ήταν διπλάσιοι, νικήθηκαν από τον στρατηγό Νταβού του Ναπολέοντα. Ο υπαρχηγός του τραυματίστηκε θανάσιμα και ο Δούκας έχασε τα μάτια του, πράγματα που έκαναν να καταρρεύσει ο πρωσικός στρατός. Ο Δούκας υποχώρησε πριν προχωρήσουν οι Γάλλοι. Από τις πληγές του απεβίωσε στις 10 Νοεμβρίου 1806.

Οικογένεια

Το 1764 νυμφεύτηκε την Αυγούστα των Γουέλφων-Αννοβέρου, κόρη του Φρειδερίκου, Πρίγκιπα της Ουαλίας, και είχε τέκνα:

• Αυγούστα Καρολίνα Φρειδερίκη Λουίζα (1764 - 1788), παντρεύτηκε τον Φρειδερίκο Α΄ της Βυρτεμβέργης.
• Κάρολος Γεώργιος Αύγουστος (1766 - 1806), διάδοχος.
• Καρολίνα Αμαλία Ελισάβετ (1768 - 1821), παντρεύτηκε τον Γεώργιο Δ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου.
• Γεώργιος Γουλιέλμος Χριστιανός (1769 - 1811), με διαταραγμένη υγεία, εξαιρέθηκε από τη διαδοχή.
• Αύγουστος (1770 - 1822), με διαταραγμένη υγεία, εξαιρέθηκε από τη διαδοχή.
• Φρειδερίκος Γουλιέλμος (1771 - 1815), αποκαλούμενος ο Μαύρος, Πρίγκιπας του Βολφενμπύττελ, που αναβαθμίστηκε σε Δούκα του Μπράουνσβαϊγκ.
• Αμαλία Καρολίνα Δωροθέα Λουίζα (1772 - 1773).

Ο Κάρολος ήταν 2ος εξάδελφος της γυναίκας του και ίσως η ενδογαμία αυτή, μαζί με άλλες του Οίκου των Γουέλφων, να είναι η αιτία των σωματικών και διανοητικών διαταραχών που είχαν μερικά από τα παιδιά τους. Είχαν επτά παιδιά. Ο πρώτος γιος έπασχε σημαντικά από μαθησιακή δυσκολία και εθεωρείτο σχεδόν ηλίθιος. Παρ' όλα αυτά νυμφεύτηκε την Λουίζα της Οράγγης-Νάσσαου, που του ήταν αφοσιωμένη. Ο ίδιος απεβίωσε 40 ετών, λίγο πριν τον πατέρα του. Ο δεύτερος γιος του υπέφερε από σοβαρότερη μαθησιακή διαταραχή, δηλώθηκε ανίκανος για διαδοχή και δεν νυμφεύτηκε. Ο τρίτος γιος του ήταν τυφλός και ως τέτοιος εξαιρέθηκε της διαδοχής· δεν νυμφεύτηκε. Ο τέταρτος γιoς ήταν υγιής και διαδέχθηκε τον πατέρα του· απόγονοί του υπάρχουν ως σήμερα.

Η μία κόρη τους απεβίωσε μικρή. Οι άλλες δύο παντρεύτηκαν βασιλείς, αλλά είχαν οξυμένες σχέσεις με τους συζύγους τους, που τις κατηγόρησαν για έλλειψη αξιοπρέπειας, άξεστη συμπεριφορά, ψεύδη, μοιχεία. Η πρώτη κόρη χώρισε τον Βασιλιά της Βυρτεμβέργης και απεβίωσε στη Ρωσία κατά τη μυστική γέννα ενός νόθου τέκνου της, από επιπλοκές. Η δεύτερη κόρη παντρεύτηκε τον εξάδελφό της Γεώργιο Δ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά ο σύζυγός της δύο φορές προσπάθησε σοβαρά να τη διαζευχθεί. Σχημάτισε εξεταστική επιτροπή κατηγορώντας την στη Βουλή για μοιχεία με έναν κοινό Ιταλό. Το νομοσχέδιο δεν έφτασε τελικά στη Βουλή και δεν εκδόθηκε έτσι διαζύγιο. Στη στέψη του την εμπόδισε να εισέλθει στο Αββαείο του Ουέστμινστερ για να συμμετάσχει και αυτή· απεβίωσε τρεις εβδομάδες μετά.

Η Εδβίγη Ελισάβετ Καρλόττα του Χόλσταϊν-Γκόττορπ περιγράφει την οικογένεια του Καρόλου στο ημερολόγιό της: «η Δούκισσα εμφανισιακά είναι απλή σαν γυναίκα εφημέριου και δεν έχει καθόλου τρόπους. Κάνει παράξενες ερωτήσεις χωρίς να αισθάνεται πόσο δύσκολες και δυσάρεστες μπορεί να είναι. Ο πρώτος γιος της είναι παχουλός και σχεδόν τυφλός, παράξενος και αλλόκοτος, σχεδόν βλάκας. Προσπαθεί να μιμηθεί τον πατέρα του, μιλάει συνεχώς χωρίς να ξέρει τι λέει και είναι αφόρητος. Λατρεύει τη σύζυγό του και κυβερνάται από αυτήν. Ο δεύτερος γιος είναι το πιο γελοίο πρόσωπο και τόσο ανόητος που δεν μπορεί να τον αφήσουν μόνο, αλλά πάντα ακολουθείται από κάποιον αυλικό. Ο τρίτος υπηρετούσε στο σύνταγμά του. Ο τέταρτος είναι ο μόνος φυσιολογικός, η ανήθικη συμπεριφορά του όμως βασανίζει τους γονείς του.»

Ο Κάρολος είχε τουλάχιστον ένα νόθο γιο, υγιή, που ξεκίνησε μια πολλά υποσχόμενη στρατιωτική σταδιοδρομία, αλλά σκοτώθηκε σε μάχη:

• Φόρστενμπουργκ (; - 1793), απεβίωσε σε μάχη.

Πηγές

• Fitzmaurice, Edmond (1901). Charles William Ferdinand, Duke of Brunswick: An Historical Study, 1735-1806. London: Longmans, Green, & co. Retrieved 29 January 2016.
• Black, Jeremy (1994). British Foreign Policy in an Age of Revolutions, 1783-1793. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521466844.
• Karl Wilhelm Ferdinand in Allgemeine deutsche Biographie, vol. ii. (Leipzig, 1882)
• Arthur Chuquet, Les Guerres de la Révolution: La Première Invasion prussienne (Paris)
• Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Brunswick, Karl Wilhelm Ferdinand, Duke of". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Το κείμενο της Διακήρυξης του 1792.