Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νεκροί του Πολυτεχνείου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Προσθήκη συνδέσεων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφορά
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Αναίρεση Αναιρέθηκε
μ Προστάτεψε την «Νεκροί του Πολυτεχνείου» ([Επεξεργασία=Φραγή μη συνδεδεμένων χρηστών] (λήγει 07:31, 22 Νοεμβρίου 2024) [Μετακίνηση=Φραγή μη συνδεδεμένων χρηστών] (λήγει 07:31, 22 Νοεμβρίου 2024))
 
(48 ενδιάμεσες εκδόσεις από 9 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
[[Αρχείο:20 November 1973.jpg|thumb|right|300px|Η πρώτη λίστα με τους καταγεγραμμένους νεκρούς της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου, όπως δόθηκε σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε ο υφυπουργός της Χούντας Σπύρος Ζουρνατζής στις 19 Νοεμβρίου 1973, από τον προϊστάμενο της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών Δημήτρη Καψάσκη. Αναφέρονται τα ονόματα των νεκρών που είχαν [[Νεκροψία|νεκροτομηθεί]] ως το απόγευμα της Κυριακής 18 Νοεμβρίου 1973.]]
[[Αρχείο:20 November 1973.jpg|thumb|Η πρώτη λίστα με τους καταγεγραμμένους νεκρούς της εξέγερσης όπως δόθηκε από τον προϊστάμενο της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών [[Δημήτριος Καψάσκης|Δημήτρη Καψάσκη]]. Αναφέρονται τα ονόματα των νεκρών που είχαν [[Νεκροψία|νεκροτομηθεί]] ως το απόγευμα της Κυριακής 18 Νοεμβρίου 1973.]]


Ως '''νεκροί του Πολυτεχνείου''' αναφέρονται τα θύματα από τα χτυπήματα και τους πυροβολισμούς των σωμάτων ασφαλείας, κατά τη διάρκεια της [[Εξέγερση του Πολυτεχνείου|εξέγερσης του Πολυτεχνείου]], τον Νοέμβριο του 1973.
Με τον όρο '''νεκροί του Πολυτεχνείου''', αναφέρονται τα θύματα από τα σώματα ασφαλείας, κατά τη διάρκεια της [[Εξέγερση του Πολυτεχνείου|εξέγερσης του Πολυτεχνείου]]. Οι αρχικές καταγραφές ανέφεραν από 11 έως 59 νεκρούς ενώ έγιναν και ατεκμηρίωτες αναφορές για εκατοντάδες νεκρούς. Σύγχρονες μελέτες από το [[Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ελλάδα)|Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών]] αναφέρουν 40 νεκρούς, εκ των οποίων 24 επώνυμοι και 16 ανώνυμοι, και τουλάχιστον 2.000 τραυματίες.


== Χρονικό της καταγραφής των θυμάτων ==
Οι πρώτες (δημοσιογραφικές) προσπάθειες για την καταγραφή των γεγονότων μιλούσαν για 59 νεκρούς ή και 79 θύματα, με βάση τον κατάλογο Γεωργούλα.<ref>{{cite web|website=ChiosNews.com |url=http://www.chiosnews.com/cn111631742AM.asp |title=Πρώτη επίσημη έρευνα για το Πολυτεχνείο |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081102012312/http://www.chiosnews.com/cn111631742AM.asp |archivedate=2008-11-02 |date=16 Νοεμβρίου 2003 |accessdate= 19 Νοεμβρίου 2007}}</ref> Η πρώτη επίσημη καταγραφή τον Οκτώβριο του 1974, από τον εισαγγελέα Δημήτρη Τσεβά, εντόπισε 18 επίσημους ή πλήρως βεβαιωθέντες νεκρούς και 16 άγνωστους «βασίμως προκύπτοντες».<ref>[http://www.patris.gr/articles/168922/104869 Πατρίς] Ολόκληρο το πόρισμα του εισαγγελέα Δ. Τσεβά για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου</ref><ref>[http://www.vrahokipos.net/old/history/gr/polytexneio/Tsevas.htm «14-10-1974: Πόρισμα Τσεβά για Πολυτεχνείο»]. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2008.</ref> Ένα χρόνο αργότερα ο αντιεισαγγελέας εφετών Ιωάννης Ζαγκίνης έκανε λόγο για 23 νεκρούς, ενώ κατά τη διάρκεια της δίκης που ακολούθησε προστέθηκε ακόμη ένας. Σύμφωνα με έρευνα του διευθυντή του [[Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών|Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών]], [[Λεωνίδας Καλλιβρετάκης|Λεωνίδα Καλλιβρετάκη]] το 2003, ο αριθμός των επωνύμων νεκρών ανέρχεται σε 24, ενώ αυτός των νεκρών αγνώστων στοιχείων σε 16.<ref name="eie">{{cite book |last1=Γάτος |first1=Γιώργος |last2=Καλλιβρετάκης |first2=Λεωνίδας |date=Νοέμβριος 2004 |title=Πολυτεχνείο ’73: ρεπορτάζ με την Ιστορία: Οι μαρτυρίες, οι φοιτητικές αντιδικτατορικές οργανώσεις, τα ντοκουμέντα |volume=Β´ |chapter=Το ζήτημα των θυμάτων: Νεκροί και τραυματίες |chapter-url=http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/8782 |dead-url=no |location=Αθήνα |publisher=Εκδ. Φιλιππότη |isbn= |archive-url=https://web.archive.org/web/20171117123552/http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/8782 |archive-date=17 Νοεμβρίου 2017}}</ref><ref>{{cite web|title= Η λίστα με τους πραγματικούς νεκρούς της εξέγερσης του Νοέμβρη |url=http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_15/11/2009_337419 |publisher=Καθημερινή |date=2009-11-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120403045227/http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_15/11/2009_337419 |archivedate=2012-04-03 }}</ref><ref name="Κατρίν Αλαμάνου">{{cite news | first=Κατρίν | last=Αλαμάνου | title=Οι νεκροί του Πολυτενείου | date=17/11/2015 | url=http://tvxs.gr/news/ταξίδια-στο-χρόνο/οι-νεκροί-της-χούντας-β΄-μέρος | quote=Καλλιβρετάκης: δεν θα πείθονταν ποτέ, ακόμη και αν τους έβαζες μπροστά στους νεκρούς και τους άφηνες να βάλουν "τον δάκτυλον εις τον τύπον των ήλων. | accessdate=21/01/2017 | archive-date=2016-04-05 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160405214152/http://tvxs.gr/news/%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%87%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%BF/%CE%BF%CE%B9-%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CF%81%CE%BF%CE%AF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%87%CE%BF%CF%8D%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%82-%CE%B2%CE%84-%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%82|url-status=live}}</ref>


=== Αρχικές εκτιμήσεις ===
Οι τραυματίες των γεγονότων του Πολυτεχνείου που νοσηλεύτηκαν επίσημα σε νοσοκομείο ή κλινική σύμφωνα με τις λίστες που απεστάλησαν από τα νοσοκομεία για την προκαταρκτική έρευνα του Τσεβά και έχουν πιστοποιηθεί ανέρχονται σε 1.103, ενώ ορισμένες σύγχρονες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για συνολικά 2.000 τραυματίες, νοσηλευμένους ή μη.<ref name="eie"/>
Την επόμενη της εξέγερσης, η δικτατορική κυβέρνηση ανέφερε πως υπήρξαν 4 νεκροί.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=39}} Ύστερα, ο κατάλογος των νεκρών συμπληρώθηκε με άλλα 11 άτομα, με τις δικτατορικές αρχές να αναγνωρίζουν συνολικά 15 νεκρούς κατά τη διάρκεια των επεισοδίων.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=39}} Ένα χρόνο μετά την εξέγερση του πολυτεχνείου, ο δημοσιογράφος Γρηγόριος Παπαδάτος υπέβαλε στον εισαγγελέα, [[Δημήτρης Τσεβάς|Δημήτρη Τσεβά]], ένα κατάλογο 59 ονομάτων, ο οποίος είχε λάθη καθώς δεν ανέφερε επιβεβαιωμένους νεκρούς αλλά παρουσίαζε τραυματίες ως νεκρούς.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=39}} Στις 9 Οκτωβρίου του 1974, το πρώην μέλος της [[Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών|ΚΥΠ]], Δημήτρης Πίμπας, ανέφερε πως υπήρχαν ομαδικοί τάφοι με τουλάχιστον 450 νεκρούς.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=40-41}} Με εντολή του τότε Δήμαρχου Ζωγράφου, Δημήτρη Μπέη, έγιναν ανασκαφές στο βορειοανατολικό τμήμα του κοιμητηρίου ζωγράφου, των οποίων τα αποτελέσματα δεν έγιναν ποτέ γνωστά.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=41}}<ref>Οι ισχυρισμοί του Πίμπα είναι αμφίβολης αξιοπιστίας, καθώς όχι μόνο βρέθηκε κατηγορούμενος για τη δράση του την περίοδο της εξέγερσης, αλλά το 2003 συνελήφθη με την κατηγορία της απάτης.{{Harvnb|Καλλιβρετάκης|2004|p=41}}</ref>


Η πρώτη επίσημη καταγραφή τον Οκτώβριο του 1974, από τον Τσεβά, εντόπισε 18 επίσημους ή πλήρως βεβαιωθέντες νεκρούς και 16 άγνωστους «βασίμως προκύπτοντες».{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=41}} Το Μάιο του 1975, ο αντιεισαγγελέας εφετών Ιωάννης Ζαγκίνης έκανε λόγο για 23 νεκρούς, ενώ κατά τη διάρκεια της δίκης που ακολούθησε προστέθηκε ακόμη ένας.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=42}}
==Κατάλογος νεκρών πολυτεχνείου==
Ακολουθεί ο κατάλογος των 24 επώνυμων νεκρών του Πολυτεχνείου σύμφωνα με την έρευνα του [[Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών|Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών]].<ref name="eie"/> Ο κατάλογος είναι με αλφαβητική σειρά των επωνύμων.


=== Πόρισμα Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών ===
*Αργυροπούλου Αικατερίνη σύζυγος Αγγελή, 76 ετών, κάτοικος Κέννεντυ και Καλύμνου, Άγιοι Ανάργυροι Αττικής. Στις 10.00 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην αυλή του σπιτιού της, τραυματίστηκε στην πλάτη από σφαίρα. Διακομίστηκε στην κλινική «Παμμακάριστος» (Κάτω Πατήσια), όπου νοσηλεύτηκε επί ένα μήνα και κατόπιν μεταφέρθηκε στο σπίτι της, όπου πέθανε συνεπεία του τραύματος της μετά από ένα εξάμηνο (Μάιος 1974).
Σύμφωνα με έρευνα του διευθυντή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, το 2004, ο αριθμός των επωνύμων νεκρών ανέρχεται σε 24 ενώ αυτός των ανώνυμων νεκρών σε 16.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=42}}
*Γεριτσίδης Γεώργιος του Αλεξάνδρου, 47 ετών, εφοριακός υπάλληλος, κάτοικος Ελπίδος 29, Νέο Ηράκλειο Αττικής. Στις 12.00 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν μέσα στο αυτοκίνητο του στα Νέα Λιόσια, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά που τρύπησαν τον ουρανό του αυτοκινήτου. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε αυθημερόν.
{| class="wikitable"
*Θεοδώρας Δημήτρης του Θεοφάνους, 5 1/2 ετών, κάτοικος Ανακρέοντος 2, Ζωγράφου. Στις 13.00, της 17.11.1973, ενώ διέσχιζε με τη μητέρα του τη διασταύρωση της οδού Ορεινής Ταξιαρχίας με τη λεωφόρο Παπάγου στου Ζωγράφου, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά στρατιωτικής περιπόλου με επικεφαλής αξιωματικό (πιθανόν ο ίλαρχος Σπυρίδων Σταθάκης του Κ.Ε.Τ/Θ), που βρισκόταν ακροβολισμένη στο λόφο του Αγίου Θεράποντος. Εξέπνευσε ακαριαία και όταν μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο των Παίδων, απλώς διαπιστώθηκε ο θάνατος του.
|+
*Καραγεώργης Στυλιανός του Αγαμέμνονος, 19 ετών, οικοδόμος, κάτοικος Μιαούλη 38, Νέο Ηράκλειο Αττικής. Στις 10.15 το πρωί της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλους διαδηλωτές στην οδό Πατησίων, μεταξύ των κινηματογράφων «ΑΕΛΛΩ» και «ΕΛΛΗΝΙΣ», τραυματίστηκε από ριπή πολυβόλου που έριξε εναντίον τους περίπολος πεζοναυτών που επέβαινε ενός τεθωρακισμένου οχήματος. Μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου πέθανε μετά από 12 μέρες, στις 30.11.1973.
!Κατάλογος επώνυμων νεκρών κατά Καλλιβρετάκη{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=48-52}}
*Καράκας Αλέξανδρος Βασίλειος (Μπασρί), 43 ετών, Αφγανός τουρκικής υπηκοότητας, ταχυδακτυλουργός, κάτοικος Μύρων 10, Άγιος Παντελεήμονας, Αθήνα. Στις 13.00, της 17.11.1973, ενώ βάδιζε με τον 13χρονο γιο του στη διασταύρωση των οδών Χέυδεν και Αχαρνών, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από ριπή μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Μεταφέρθηκε απευθείας στο νεκροτομείο, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.
|-
*Καραμανής Μάρκος του Δημητρίου, 23 ετών, ηλεκτρολόγος, από τον Πειραιά, κάτοικος Χίου 35, Αιγάλεω. Στις 10.30 περίπου το πρωί της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην ταράτσα πολυκατοικίας επί της πλατείας Αιγύπτου 1, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του Ο.Τ.Ε. (αυτουργός ο ανθυπολοχαγός Νίκος Λυμπέρης, 573ου Τάγματος Πεζικού). Μεταφέρθηκε στην κλινική «Παντάνασσα» (πλατεία Βικτωρίας), όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.
|Δημήτρης Θεοδώρας (5,5 ετών)
*Κολινιάτης Ευστάθιος, 47 ετών, από τον Πειραιά, κάτοικος Νικοπόλεως 4, Καματερό Αττικής. Χτυπήθηκε στις 18.11.1973 από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, και υπέστη κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, συνεπεία των οποίων πέθανε στις 21.11.1973.
|-
*[[Διομήδης Κομνηνός|Κομνηνός Διομήδης του Ιωάννη]], 17 ετών, μαθητής, κάτοικος Λευκάδος 7, Αθήνα. Στις 16.11.1973, μεταξύ 21.30 και 21.45, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλους διαδηλωτές στη διασταύρωση των οδών Αβέρωφ & Μάρνη, τραυματίστηκε θανάσιμα στην καρδιά από πυρά που έριξαν εναντίον του άνδρες της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. και από εκεί, νεκρός πλέον, στο [[Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών]] (όπως λεγόταν τότε το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο).
|Αλέξανδρος Σπαρτίδης (16 ετών)
*[[Σπυρίδων Κοντομάρης|Κοντομάρης Σπυρίδων του Αναστασίου]], 57 ετών, δικηγόρος (πρώην βουλευτής Κερκύρας της Ένωσης Κέντρου), κάτοικος Αγίου Μελετίου, Αθήνα. Στις 16.11.1973, γύρω στις 20.30-21.00, ενώ βρισκόταν στη διασταύρωση οδών Γεωργίου Σταύρου & Σταδίου, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έριχνε η Αστυνομία κατά των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.
|-
*Κούμπος Ανδρέας του Στέργιου, 63 ετών, βιοτέχνης, από την Καρδίτσα, κάτοικος Αμαλιάδος 12, Κολωνός. Γύρω στις 11.00 με 12.00 της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Γ' Σεπτεμβρίου και Καποδιστρίου, τραυματίστηκε στη λεκάνη από πυρά μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., κατόπιν στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών και τέλος στο Κ.Α.Τ., όπου και πέθανε στις 30.1.1974.
|Βασιλική Μπεκιάρη (17 ετών)
*Κυριακόπουλος Δημήτριος του Αντωνίου, 35 ετών, οικοδόμος, από τα Καλάβρυτα, κάτοικος Περιστερίου Αττικής. Κατά τις βραδινές ώρες της 16.11.1973 ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια και στη συνέχεια χτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, με αποτέλεσμα να πεθάνει από οξεία ρήξη αορτής τρεις ημέρες αργότερα, στις 19.11.1973, ενώ μεταφερόταν στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ.
|-
*Μαρίνος Σπύρος του Διονυσίου, επονομαζόμενος Γεωργαράς, 31 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από την Εξωχώρα Ζακύνθου. Κατά τις βράδυνες ώρες της 16.11.1973, ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, κτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, και υπέστη κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Μεταφέρθηκε στο Θεραπευτήριο Πεντέλης, όπου πέθανε τη Δευτέρα, 19.11.1973, από οξύ αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Τάφηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου στις 9.9.1974, έγινε τελετή στη μνήμη του.
|[[Διομήδης Κομνηνός]] (17 ετών)
*Μαρκούλης Νικόλαος του Πέτρου, 24 ετών, εργάτης, από το Παρθένι Θεσσαλονίκης, κάτοικος Χρηστομάνου 67, Σεπόλια, Αθήνα, εργάτης. Κατά τις πρωινές ώρες της 17.11.1973, ενώ βάδιζε στην πλατεία Βάθης, τραυματίστηκε στην κοιλιά από ριπή στρατιωτικής περιπόλου. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε τη Δευτέρα 19.11.1973.
|-
*Μικρώνης Ιωάννης του Αγγέλου, 22 ετών, φοιτητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, από την Άνω Αλισσό Αχαΐας. Συμμετείχε στην κατάληψη του Πανεπιστημίου Πατρών. Χτυπήθηκε μετά τα γεγονότα, υπό συνθήκες που παραμένουν ακόμη αδιευκρίνιστες. Συνεπεία της κακοποίησης του υπέστη ρήξη του ήπατος, εξαιτίας της οποίας πέθανε στις 17.12.1973 στο Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών, όπου νοσηλευόταν. Σύμφωνα με ορισμένες ενδείξεις, ο τραυματισμός του συνέβη στην Πάτρα, άλλες όμως πληροφορίες τον τοποθετούν στην Αθήνα. Η περίπτωση του παραμένει υπό έρευνα.
|Στυλιανός Καραγεώργης (19 ετών)
*Μιχαήλ Σωκράτης, 57 ετών, εμπειρογνώμων ασφαλιστικής εταιρείας, κάτοικος Περιστερίου Αττικής. Στις 16.11.1973, μεταξύ 21.00 και 22.30, ενώ βρισκόταν μεταξύ των οδών Μπουμπουλίνας και Σόλωνος, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έριχνε η Αστυνομία κατά των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να υποστεί απόφραξη της αριστεράς στεφανιαίας. Μεταφέρθηκε ημιθανής στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. (F Σεπτεμβρίου), όπου και πέθανε.
|-
*Μπεκιάρη Βασιλική του Φωτίου, 17 ετών, εργαζόμενη μαθήτρια, από τα Αμπελάκια Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας, κάτοικος Μεταγένους 8, Νέος Κόσμος. Στις 12.00 το μεσημέρι της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην ταράτσα του σπιτιού της, τραυματίστηκε θανάσιμα στον αυχένα από πυρά. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών και στη συνέχεια στον «Ευαγγελισμό», όπου πέθανε αυθημερόν.
|Μιχαήλ Μυρογιάννης (20 ετών)
*Μυρογιάννης Μιχαήλ του Δημητρίου, 20 ετών, ηλεκτρολόγος, από τη Μυτιλήνη, κάτοικος Ασημάκη Φωτήλα 8, Αθήνα. Στις 12.00 το μεσημέρι της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Στουρνάρη, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά περιστρόφου αξιωματικού του Στρατού (αυτουργός ο συνταγματάρχης [[Νικόλαος Ντερτιλής]]). Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. σε κωματώδη κατάσταση και κατόπιν στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε αυθημερόν.
|-
*Παντελεάκης Κυριάκος του Δημητρίου, 44 ετών, δικηγόρος, από την Κροκέα Λακωνίας, κάτοικος Φερρών 5, Αθήνα. Στις 12.00 με 12.30 το μεσημέρι της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος, τραυματίστηκε θανάσιμα από πυρά διερχομένου άρματος μάχης. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου και πέθανε στις 27.12.1973.
|Τόριλ Μαργκρέτα Ένγκελαντ (22 ετών)
*Παπαθανασίου Αλέξανδρος του Σπυρίδωνος, 59 ετών, συνταξιούχος εφοριακός, από το Κεράσοβο Αιτωλοακαρνανίας, κάτοικος Νάξου 116, Αθήνα. Στις 13.30 της 18.11.1973, ενώ βάδιζε με τις ανήλικες κόρες του στη διασταύρωση των οδών Δροσοπούλου και Κύθνου, απέναντι από το ΙΣΤ' Αστυνομικό Τμήμα, βρέθηκε εν μέσω πυρών, προερχομένων από τους αστυνομικούς του Τμήματος, με αποτέλεσμα να πάθει συγκοπή. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.
|-
*Παπαϊωάννου Δημήτριος, 60 ετών, διευθυντής ταμείου αλευροβιομηχάνων, κάτοικος Αριστομένους 105, Αθήνα. Γύρω στις 11.30 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην πλατεία Ομονοίας, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έριχνε η Αστυνομία. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του, συνεπεία εμφράγματος.
|Ιωάννης Μικρώνης (22 ετών)
*Σαμούρης Γεώργιος του Ανδρέα, 22 ετών, φοιτητής Παντείου, από την Πάτρα, κάτοικος πλατείας Κουντουριώτου 7, Κουκάκι. Στις 16.11.1973 γύρω στις 24.00, ενώ βρισκόταν στην ευρύτερη περιοχή του Πολυτεχνείου (Καλλιδρομίου και Ζωσιμάδων), τραυματίστηκε θανάσιμα στον τράχηλο από πυρά της αστυνομίας. Μεταφέρθηκε στο πρόχειρο ιατρείο του Πολυτεχνείου, όπου απεβίωσε. Από εκεί μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ι.Κ.Α. Ανακριβώς είχε αναφερθεί αρχικά από την Αστυνομία ως «Χαμουρλής».
|-
*Σπαρτίδης Αλέξανδρος του Ευστρατίου, 16 ετών, μαθητής, από τον Πειραιά, κάτοικος Αγίας Λαύρας 80, Αθήνα. Στις 10.30 με 11.00 περίπου το πρωί της 17.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Κότσικα, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του Ο.Τ.Ε. (αυτουργός ο ανθυπολοχαγός Νίκος Λυμπέρης, 573ου Τάγματος Πεζικού). Με διαμπερές τραύμα μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου τον βρήκε νεκρό ο πατέρας του.
|Γεώργιος Σαμούρης (22 ετών)
*Τόριλ Μαργκρέτα Ενγκελαντ, 22 ετών, φοιτήτρια από το [[Μόλντε]] της [[Νορβηγία]]ς.<ref>{{cite news|author=Damian Mac Con Uladh|date=17-11-2013|title=«Μόνα Λίζα», το άγνωστο θύμα μιας «αδέσποτης» σφαίρας
|-
|url=http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=398591|newspaper=[[Ελευθεροτυπία (εφημερίδα)|Ελευθεροτυπία]]|accessdate=08-12-2017}}</ref> Στις 16.11.1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο στήθος από πυρά της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές στο ξενοδοχείο «Ακροπόλ» και αργότερα, νεκρή ήδη, στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ι.Κ.Α. Ανακριβώς είχε αναφερθεί αρχικά από την Αστυνομία ως «Αιγυπτία Τουρίλ Τεκλέτ» και η παρεξήγηση αυτή επιβιώνει ακόμη σε κάποιους «καταλόγους νεκρών».
|Μάρκος Καραμανής (23 ετών)
*Φάμελλος Βασίλειος του Παναγιώτη, 26 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από τον Πύργο Ηλείας, κάτοικος Κάσου 1, Κυψέλη, Αθήνα. Στις 16.11.1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. και από εκεί, νεκρός πλέον, στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών.
|-

|Νικόλαος Μαρκούλης (24 ετών)
==Κατάλογος θυμάτων που εκφωνείται στην επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου==
|-
Ο κατάλογος αυτός, που έχει συνταχθεί με μέριμνα κυρίως της Προο­δευτικής Ένωσης Μητέρων Ελλάδας (Π.Ε.Μ.Ε.), περιλαμβάνει 88 ονόματα που δεν αναφέρονται αποκλειστικά στην περίοδο του Νοεμβρίου 1973, αλλά σε όλο το χρονικό διάστημα της δικτατορίας 1967–1974. Ανά­μεσά τους ξεχωρίζουν όλες οι γνωστές περιπτώσεις των θυμάτων της Χούντας, από τα θύματα του πραξικοπήματος και τους ανεξιχνίαστους θανάτους επωνύμων αντιπάλων του καθεστώτος, μέχρι τους αγωνιστές που έχασαν τη ζωή τους προβαίνοντας σε πράξεις αντίστασης και τους νεκρούς του Πολυτεχνείου.<ref name="eie"/><ref>[http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=541731&publDate= Ριζοσπάστης] Προσκλητήριο νεκρών</ref><ref>[http://users.sch.gr/zskafid/17/lista.htm Εορτή Πολυτεχνείου, Λίστα Επετείου]</ref>
|Βασίλειος Φάμελλος (26 ετών)

{|
|-
|Σπύρος Μαρίνος (31 ετών)
|valign="top" width="200"|
|-
*Πεσλής Βασίλης
|Δημήτριος Κυριακόπουλος (35 ετών)
*[[Παναγιώτης Ελής|Ελής Παναγιώτης]]
|-
*[[Νικηφόρος Μανδηλαράς|Μανδηλαράς Νικηφόρος]]
|Αλέξανδρος Βασίλειος Καράκας (43 ετών)
*Καλαντζής Δημήτρης
|-
*Ρίζος Τάκης
|Κυριάκος Παντελεάκης (44 ετών)
*Καλαβρού Μαρία
|-
*Παναγούλης Γιώργος
|Γεώργιος Γεριτσίδης (47 ετών)
*[[Γιώργος Τσαρουχάς|Τσαρουχάς Γιώργος]]
|-
*Θεοδωρίδης Γιώργος
|Ευστάθιος Κολινιάτης (47 ετών)
*Κατσικογιάννης
|-
*Τζαβαλάς Καρούσος
|[[Σπυρίδων Κοντομάρης]] (57 ετών)
*[[Κώστας Γεωργάκης]]
|-
*Αντωνίου Ζήσης
|Μιχαήλ Σωκράτης (57 ετών)
*Τσιτσιρίγκος Φώτης
|-
*Κούλης Γεώργιος
|Αλέξανδρος Παπαθανασίου (59 ετών)
*Πετρόπουλος Παναγιώτης
|-
*Βασιλόπουλος Γιάννης
|Δημήτριος Παπαϊωάννου (60 ετών)
*Κωνσταντίνου Γιώργος
|-
*Αλβάνογλου Θεόδωρος
|Ανδρέας Κούμπος (63 ετών)
*Σινόπουλος Πέτρος
|-
*[[Διομήδης Κομνηνός|Κομνηνός Διομήδης]]
|Αικατερίνη Αργυροπούλου (76 ετών)
*Παντελεάκης Κυριάκος
|valign="top" width="200"|
*Βάρσος Ιωάννης
*Έγκελμαν Ντόρις Μαριέτε
*Γεώργιος Γεριτσίδης
*Γεωργαράς Μαρίνος - Σπύρος
*Παπαϊωάννου Δημήτρης
*Καραμανής Μάρκος
*Φαμέλης Βασίλης
*Μαρκούλης Νίκος
*Σαμούρης Γιώργος
*Μυρογιάννης Μιχάλης
*Καραγεωργίου Στέλιος
*Φιλίνης Γιάννης
*Δικάλφα Καλλιόπη
*Τζιάνος Λάμπρος
*Σταυρέλης Γιάννης
*Αργυροπούλου Αικατερίνη
*Δασκάλου Στέλιος
*Θεοδώρας Δημήτρης
*Σίμος Γεώργιος
*Κυριακόπουλος Σάκης
*Καζέπης Κώστας
*Καΐλης Γιάννης
|valign="top" width="200"|
*Αναγνωστόπουλος
*Αντάρογλου
*Αντζελόνι Ελενα Μαρία
*Αργυρίου
*Βρυώνης
*Βυθούλκας
*Γαλάτης Νίκος
*Γιαννόπουλος
*Γρέλλος
*Δημόπουλος
*Διαμαντάκος
*Ευαγγελινός
*Ζησιμόπουλος
*Ηλιόπουλος
*Ιωαννίδης
*Ιωάννου
*Κούμπουλος
*Κρητικάκη
*Λαγαριώτης
*Μαντζώρος
*Μαυρογιάννης
*Μέξης
|valign="top" width="200"|
*Μικρώνης
*Μιχαηλίδης
*Μπονάτος Χρήστος
*Μώμος
*Νικολάου
*Παπαγεωργίου
*Παπαδόπουλος
*Ρακιτζής Αλέξανδρος
*Ράμμος Βασίλειος
*Σαρμαλής
*Σπαρτίδης
*Σταυρόπουλος
*Σχίζας
*Σωτηρόπουλος Ιωάννης
*Τορίλ - Τεκλέτ (Νορβηγία)
*Τσιγκούνης
*Τσικουρής
*[[Θεόφιλος Κ. Φραγκόπουλος|Φραγκόπουλος Θεόφιλος]]
*[[Γιάννης Χαλκίδης|Χαλκίδης Γιάννης]]
*Χαραλαμπίδης Γιώργος
*Χατζηβασιλείου
*Κατής Κώστας
|}
|}
=== Τραυματίες ===
Οι τραυματίες των γεγονότων του Πολυτεχνείου που νοσηλεύτηκαν επίσημα σε νοσοκομείο ή κλινική σύμφωνα με τις λίστες που απεστάλησαν από τα νοσοκομεία για την προκαταρκτική έρευνα του Τσεβά και έχουν πιστοποιηθεί ανέρχονται σε 1.103, ενώ ο [[Λεωνίδας Καλλιβρετάκης]] αναφέρει τουλάχιστον 2.000 τραυματίες, νοσηλευμένους ή μη.{{Sfn|Καλλιβρετάκης|2004|p=45}}

== Υστεροφημία ==


==Παραπομπές==
==Παραπομπές==
<references />
<references />


== Δείτε επίσης ==

* [https://helios-eie.ekt.gr/EIE/bitstream/10442/8789/1/LK_2009_03_TEXT.pdf Αναλυτική λίστα των επώνυμων νεκρών, σύμφωνα με τον Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, Εθνος 2009]

== Πηγές ==
{{refbegin}}
*{{Cite book|title=Πολυτεχνείο ’73: ρεπορτάζ με την Ιστορία:Οι μαρτυρίες, οι φοιτητικές αντιδικτατορικές οργανώσεις, τα ντοκουμέντα.|first=Λεωνίδας|last=Καλλιβρετάκης|authorlink=Λεωνίδας Καλλιβρετάκης|publisher=Φιλιππότης|year=2004|chapter=Πολυτεχνείο ’73: Το ζήτημα των θυμάτων: Νεκροί και τραυματίες|editor-last=Γάτος|editor-first=Γιώργος|series=Δοκίμιο Ιστορίας 55|volume=Β|location=Αθήνα|page=|chapter-url=http://helios-eie.ekt.gr/EIE/handle/10442/8782|ref=harv}}{{Refend}}
{{DEFAULTSORT:Νεκροι του Πολυτεχνειου}}
{{DEFAULTSORT:Νεκροι του Πολυτεχνειου}}
[[Κατηγορία:Νεκροί του Πολυτεχνείου| ]]
[[Κατηγορία:Νεκροί του Πολυτεχνείου| ]]

Τρέχουσα έκδοση από την 07:31, 15 Νοεμβρίου 2024

Η πρώτη λίστα με τους καταγεγραμμένους νεκρούς της εξέγερσης όπως δόθηκε από τον προϊστάμενο της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών Δημήτρη Καψάσκη. Αναφέρονται τα ονόματα των νεκρών που είχαν νεκροτομηθεί ως το απόγευμα της Κυριακής 18 Νοεμβρίου 1973.

Με τον όρο νεκροί του Πολυτεχνείου, αναφέρονται τα θύματα από τα σώματα ασφαλείας, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Οι αρχικές καταγραφές ανέφεραν από 11 έως 59 νεκρούς ενώ έγιναν και ατεκμηρίωτες αναφορές για εκατοντάδες νεκρούς. Σύγχρονες μελέτες από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών αναφέρουν 40 νεκρούς, εκ των οποίων 24 επώνυμοι και 16 ανώνυμοι, και τουλάχιστον 2.000 τραυματίες.

Χρονικό της καταγραφής των θυμάτων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχικές εκτιμήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την επόμενη της εξέγερσης, η δικτατορική κυβέρνηση ανέφερε πως υπήρξαν 4 νεκροί.[1] Ύστερα, ο κατάλογος των νεκρών συμπληρώθηκε με άλλα 11 άτομα, με τις δικτατορικές αρχές να αναγνωρίζουν συνολικά 15 νεκρούς κατά τη διάρκεια των επεισοδίων.[1] Ένα χρόνο μετά την εξέγερση του πολυτεχνείου, ο δημοσιογράφος Γρηγόριος Παπαδάτος υπέβαλε στον εισαγγελέα, Δημήτρη Τσεβά, ένα κατάλογο 59 ονομάτων, ο οποίος είχε λάθη καθώς δεν ανέφερε επιβεβαιωμένους νεκρούς αλλά παρουσίαζε τραυματίες ως νεκρούς.[1] Στις 9 Οκτωβρίου του 1974, το πρώην μέλος της ΚΥΠ, Δημήτρης Πίμπας, ανέφερε πως υπήρχαν ομαδικοί τάφοι με τουλάχιστον 450 νεκρούς.[2] Με εντολή του τότε Δήμαρχου Ζωγράφου, Δημήτρη Μπέη, έγιναν ανασκαφές στο βορειοανατολικό τμήμα του κοιμητηρίου ζωγράφου, των οποίων τα αποτελέσματα δεν έγιναν ποτέ γνωστά.[3][4]

Η πρώτη επίσημη καταγραφή τον Οκτώβριο του 1974, από τον Τσεβά, εντόπισε 18 επίσημους ή πλήρως βεβαιωθέντες νεκρούς και 16 άγνωστους «βασίμως προκύπτοντες».[3] Το Μάιο του 1975, ο αντιεισαγγελέας εφετών Ιωάννης Ζαγκίνης έκανε λόγο για 23 νεκρούς, ενώ κατά τη διάρκεια της δίκης που ακολούθησε προστέθηκε ακόμη ένας.[5]

Πόρισμα Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με έρευνα του διευθυντή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, το 2004, ο αριθμός των επωνύμων νεκρών ανέρχεται σε 24 ενώ αυτός των ανώνυμων νεκρών σε 16.[5]

Κατάλογος επώνυμων νεκρών κατά Καλλιβρετάκη[6]
Δημήτρης Θεοδώρας (5,5 ετών)
Αλέξανδρος Σπαρτίδης (16 ετών)
Βασιλική Μπεκιάρη (17 ετών)
Διομήδης Κομνηνός (17 ετών)
Στυλιανός Καραγεώργης (19 ετών)
Μιχαήλ Μυρογιάννης (20 ετών)
Τόριλ Μαργκρέτα Ένγκελαντ (22 ετών)
Ιωάννης Μικρώνης (22 ετών)
Γεώργιος Σαμούρης (22 ετών)
Μάρκος Καραμανής (23 ετών)
Νικόλαος Μαρκούλης (24 ετών)
Βασίλειος Φάμελλος (26 ετών)
Σπύρος Μαρίνος (31 ετών)
Δημήτριος Κυριακόπουλος (35 ετών)
Αλέξανδρος Βασίλειος Καράκας (43 ετών)
Κυριάκος Παντελεάκης (44 ετών)
Γεώργιος Γεριτσίδης (47 ετών)
Ευστάθιος Κολινιάτης (47 ετών)
Σπυρίδων Κοντομάρης (57 ετών)
Μιχαήλ Σωκράτης (57 ετών)
Αλέξανδρος Παπαθανασίου (59 ετών)
Δημήτριος Παπαϊωάννου (60 ετών)
Ανδρέας Κούμπος (63 ετών)
Αικατερίνη Αργυροπούλου (76 ετών)

Τραυματίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι τραυματίες των γεγονότων του Πολυτεχνείου που νοσηλεύτηκαν επίσημα σε νοσοκομείο ή κλινική σύμφωνα με τις λίστες που απεστάλησαν από τα νοσοκομεία για την προκαταρκτική έρευνα του Τσεβά και έχουν πιστοποιηθεί ανέρχονται σε 1.103, ενώ ο Λεωνίδας Καλλιβρετάκης αναφέρει τουλάχιστον 2.000 τραυματίες, νοσηλευμένους ή μη.[7]

Υστεροφημία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Καλλιβρετάκης 2004, σελ. 39.
  2. ↑ Καλλιβρετάκης 2004, σελ. 40-41.
  3. ↑ 3,0 3,1 Καλλιβρετάκης 2004, σελ. 41.
  4. ↑ Οι ισχυρισμοί του Πίμπα είναι αμφίβολης αξιοπιστίας, καθώς όχι μόνο βρέθηκε κατηγορούμενος για τη δράση του την περίοδο της εξέγερσης, αλλά το 2003 συνελήφθη με την κατηγορία της απάτης.Καλλιβρετάκης 2004, σελ. 41
  5. ↑ 5,0 5,1 Καλλιβρετάκης 2004, σελ. 42.
  6. ↑ Καλλιβρετάκης 2004, σελ. 48-52.
  7. ↑ Καλλιβρετάκης 2004, σελ. 45.

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας (2004). «Πολυτεχνείο '73: Το ζήτημα των θυμάτων: Νεκροί και τραυματίες». Στο: Γάτος, Γιώργος. Πολυτεχνείο ’73: ρεπορτάζ με την Ιστορία:Οι μαρτυρίες, οι φοιτητικές αντιδικτατορικές οργανώσεις, τα ντοκουμέντα. Δοκίμιο Ιστορίας 55. Β. Αθήνα: Φιλιππότης. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νεκροί_του_Πολυτεχνείου&oldid=10832320"