Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Γεννάδιος Σχολάριος

{{Κλήρος
|προσφώνηση = 
|όνομα      = Γεννάδιος Σχολάριος
|τίτλος     = [[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]]
|εικόνα     = [[Αρχείο:Gennadios II Sholarios.jpg|220px]]
|λεζάντα    = 
|από        = 6 Ιανουαρίου 1454
|έως        = 6 Ιουνίου 1456,<br>από Απρίλιο 1462 έως Ιούνιο 1463 και<br>από Αύγουστο 1464 έως φθινόπωρο 1465
|προκάτοχος = [[Πατριάρχης Αθανάσιος Β΄]]<br>[[Ισίδωρος Β΄]]<br>[[Σωφρόνιος Α΄]]
|διάδοχος   = [[Ισίδωρος Β΄]]<br>[[Σωφρόνιος Α΄]]<br>[[Ιωάσαφ Α΄ Κόκκας]]
|ημ_γέννησης     = 1400
|τόπος_γέννησης  = [[Κωνσταντινούπολη]]
|ημ_θανάτου      = 1473 (73 ετών)
|τόπος_θανάτου   = [[Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών]]
|πρώην_τίτλος    = 
}}
Ο '''Γεννάδιος Σχολάριος''' (κατά κόσμον ''Γεώργιος Κουρτέσιος''{{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#12|12]]}}, [[1400]] - [[1473]]) ήταν ο πρώτος [[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως|Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]] μετά την [[Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453)|Άλωση της Κωνσταντινούπολης]].

==Βιογραφία==
Γεννήθηκε στην [[Κωνσταντινούπολη]]{{efn|κατ' άλλους στη [[Χίος|Χίο]]{{sfn|Μανουήλ Γεδεών|σ=[https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=480&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en 472]}}}} γύρω στο 1400{{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#12|12]]}} και ανήκε σε οικογένεια ευκατάστατη με [[Θεσσαλία|θεσσαλική]] καταγωγή. Το όνομα Σχολάριος θεωρείται ότι προέρχεται από αξίωμα μέλους της οικογενείας του στον στρατό ή στα ανάκτορα.

Το γεγονός ότι η οικογένειά του ήταν εύπορη, του έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσει σπουδαία μόρφωση. Δεν έχουμε μαρτυρίες για το εάν σπούδασε σε κάποια σχολή. Σε επιστολή του ο ίδιος αναφέρει ότι υπήρξε αυτοδίδακτος. Παρά ταύτα πρέπει να μαθήτευσε κοντά σε κάποιον δάσκαλο της εποχής του, όπως τον [[Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων|Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό]]. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη ρητορική, την τακτική, τη φιλοσοφία, τη θεολογία και τη νομική και εντρύφησε ιδιαίτερα στο έργο του [[Αριστοτέλης|Αριστοτέλη]]. Ήταν επίσης γνώστης της [[λατινική γλώσσα|λατινικής γλώσσας]]. Σε νεαρή ηλικία άνοιξε σχολή, έγραψε ελληνική γραμματική και μετέφρασε φιλοσοφικά έργα της Δύσεως.

Συνδέθηκε στενά με τον Μητροπολίτη [[Έφεσος|Εφέσου]] [[Μάρκος ο Ευγενικός|Μάρκο τον Ευγενικό]], του οποίου έγινε πνευματικό τέκνο και τον οποίον διαδέχτηκε στον αγώνα που εκείνος είχε ξεκινήσει κατά της Ένωσης των Εκκλησιών. Γρήγορα απέκτησε φήμη και διορίστηκε από τον Αυτοκράτορα [[Ιωάννης Η'|Ιωάννη Η' Παλαιολόγο]] «Καθολικός Κριτής των Ρωμαίων» (δικαστικό αξίωμα) και «Καθολικός Σεκρετάριος του Βασιλέως» (γραμματέας και μυστικοσύμβουλος, ο εξ απορρήτων){{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#12|12]]}}. Με τα αξιώματα αυτά συνόδευσε τον Αυτοκράτορα στη [[Σύνοδος Φερράρας-Φλωρεντίας|Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας]], ως συνεργάτης του Μητροπολίτου Νικαίας Βησσαρίωνος, όπου συζητήθηκε η Ένωση των Εκκλησιών. Ο Γεννάδιος δεν υπέγραψε το τελικό κείμενο{{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#13|13]]}}.

Το 1444 πέθανε ο Μάρκος ο Ευγενικός και ο Γεώργιος Σχολάριος τέθηκε επικεφαλής του αγώνα κατά της Ένωσης, όπως του είχε υποσχεθεί. Φαίνεται ότι μετά το θάνατο του Ιωάννη Η΄ και την άνοδο στο Θρόνο του [[Κωνσταντίνος ΙΑ' Παλαιολόγος|Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου]] ο Σχολάριος απογοητεύτηκε, καθώς ο νέος Αυτοκράτορας αμφιταλαντευόταν για το θέμα της Ένωσης. Έτσι το 1449{{sfn|Τσιμάνης|1981|σ=56}} ή το 1450 αποφασίζει να μονάσει, γνωστοποιεί την απόφασή του στον Αυτοκράτορα (σώζεται σχετική επιστολή του) και κείρεται μοναχός στη Μονή Χαρσιανείτου, παίρνοντας το όνομα Γεννάδιος. Κλείστηκε στο κελλί του στην [[Μονή Παμμακάριστου|Μονή Παμμακαρίστου]] και στην πόρτα του επικόλλησε γραμμένα τα εξής: «Άθλιοι Ρωμαίοι, εις τί επλανήθητε και απεμακρύνατε εκ της ελπίδος του Θεού και ηλπίσατε εις την δύναμιν των Φράγκων και συν τη πόλει εν ή μέλλει φθαρήναι, εχάσατε και την ευσέβειά σας; Ίλεώς μοι Κύριε!...{{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#12|12]]}}». Σύμφωνα με τον [[Κωνσταντίνος Σάθας|Κωνσταντίνο Σάθα]], η προκήρυξη αυτή επέτεινε δραματικά τον διχασμό ανθενωτικών ενάντια στους ενωτικούς{{efn|«...μεγίστην αλλοίωσιν επήνεγκε εις τα πνεύματα{{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#14|14]]}}»}}.

[[Αρχείο:Gennadios II and Mehmed II.jpg|thumb|left|250px|Ο [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής]] παραχωρεί τα προνόμια του Πατριαρχείου στον Πατριάρχη Γεννάδιο Σχολάριο (ψηφιδωτό Σωτηρίου Βάρβογλη)]]
Κατά την [[Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453)|Άλωση της Κωνσταντινούπολης]] συνελήφθη από τους Τούρκους και μεταφέρθηκε ως σκλάβος στην [[Αδριανούπολη]]. Ο [[Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής]] «''διέδωσεν εντέχνως''» την απόφασή του να «''επιτρέψη την εκλογήν και χειροτονίαν πατριάρχου, εις τον οποίον θα παρεχώρει σημαντικάς προνομίας''{{sfn|Ζήσης|1980|σ=199}}». Σύμφωνα με την ''Πολιτική Ιστορία Κωνσταντινουπόλεως'', ο σουλτάνος «''θέλημα τους έδωκε'' [στους Χριστιανούς], ''και τους είπε, όποιον θέλουν να κάμουν'' [Πατριάρχη] ''κατά την πίστιν τους'' [...] ''και συνόδου γενομένης εξέλεξαν όλοι ομοφώνως τον σοφώτατον κύριν Γεώργιον τον σχολάριον''»<ref>''Historia politica et patriarchica Constantinopoleos - Epirotica'' (ed. B. G. Niebuhr), στη σειρά ''Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae'', Bonn 1849, σελ. 89-90</ref>. Μετά από την συνοδική αυτή απόφαση{{efn|Σύμφωνα με τον μελετητή του βίου του Σχολαρίου, καθ. Θεόδωρο Ζήση, «''εκ των πηγών πάντως φαίνεται ότι ο κατακτητής άφησεν εις τους υποδούλους να υποδείξουν αυτοί το πρόσωπον του μέλλοντος πατριάρχου [...] Τα λεγόμενα [...] ότι ... ο διορατικός Μωάμεθ ... ανεζήτησε τον Σχολάριον ουδαμού στηρίζονται''{{sfn|Ζήσης|1980|σ=200}}»}} έδωσε ο Σουλτάνος εντολή να ελευθερωθεί «''ο Σχολάριος μετά των συγγενών του''{{sfn|Ζήσης|1980|σ=203}}».

Η επίσημη εκλογή, πάντως, του Γενναδίου ως Πατριάρχη συνέβη στις 6 Ιανουαρίου του 1454 από [[Σύνοδος (εκκλησιαστική)|Σύνοδο]] που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη. Ο Γεννάδιος χειροτονήθηκε πρώτα διάκονος, στην συνέχεια πρεσβύτερος, κατόπιν επίσκοπος και τέλος εξελέγη Πατριάρχης{{sfn|Ζαχαριάδου|1996|σ=46}}. Ως Οικουμενικός Πατριάρχης, ο Σχολάριος υπέγραφε ως «''Γεννάδιος μοναχός και Πατριάρχης των του Χριστού πενήτων''{{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#16|16]]}}». Ο Σουλτάνος τού παραχώρησε τον [[Ναός των Αγίων Αποστόλων (Κωνσταντινούπολη)|Ναό των Αγίων Αποστόλων]] προκειμένου να εγκατασταθεί εκεί το Πατριαρχείο, στο οποίο παραχώρησε και προνόμια ως θεσμού που εκπροσωπούσε πλέον τους υπόδουλους Χριστιανούς. Το 1455 ζήτησε και πέτυχε να μεταφερθεί η έδρα του Πατριαρχείου στη [[Μονή Παμμακάριστου|Μονή Παμμακαρίστου]]{{sfn|Μανουήλ Γεδεών|σ=[https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=484&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en 476]}}.

Το 1456 συκοφαντήθηκε από κάποια γυναίκα ότι είχε σχέσεις μαζί της{{sfn|Μανουήλ Γεδεών|σ=[https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=480&pagestart=1&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en 472]}} και ακολούθως παραιτήθηκε επικαλούμενος λόγους υγείας και το βάρος των προβλημάτων. Αποσύρθηκε στη [[Μονή Βατοπεδίου]] του [[Άγιο Όρος|Αγίου Όρους]] και κατόπιν στη Μονή του Τιμίου Προδρόμου κοντά στις [[Σέρρες]]. Φαίνεται ότι κατά την εκεί διαμονή του ανέλαβε επιτροπικώς «''εις ζωάρκειαν''» την [[Ιερά Μητρόπολις Σερρών και Νιγρίτης|Μητρόπολη Σερρών]]<ref>«[https://www.imsn.gr/assets/pdf/agnikitas/2015/ag_nikitas_maios_iounios_2015.pdf Ο Άγιος Νικήτας] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210305124513/https://www.imsn.gr/assets/pdf/agnikitas/2015/ag_nikitas_maios_iounios_2015.pdf |date=2021-03-05 }}», διμηνιαίο περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Σερρών και Νιγρίτης, τ.260 (05-06/2015), σελ. 105</ref>. Εκλήθη δύο ακόμη φορές στον Οικουμενικό Θρόνο, το [[1462]] και το [[1464]], χωρίς όμως να αποδειχθεί με βεβαιότητα ότι ξανα-άσκησε τα καθήκοντα του Οικουμενικού Πατριάρχη.

Συγκρούστηκε με τον παλιό του δάσκαλο Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό για θεολογικά, πολιτιστικά και άλλα θέματα<ref>{{Cite web|url=https://www.scribd.com/doc/143966239/%CE%9A%CE%91%CE%9D%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9F%CE%A3-%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%93%CE%99%CE%A9%CE%A4%CE%97%CE%A3-%CE%93%CE%95%CE%9D%CE%9D%CE%97%CE%98%CE%97%CE%9A%CE%91-%CE%A3%CE%A4%CE%9F-1402|title=ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ - ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΣΤΟ 1402|website=Scribd|language=en|accessdate=2019-04-12|archive-date=2019-04-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20190412125706/https://www.scribd.com/doc/143966239/%CE%9A%CE%91%CE%9D%CE%95%CE%9B%CE%9B%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%9B%CE%9F%CE%A3-%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%91%CE%93%CE%99%CE%A9%CE%A4%CE%97%CE%A3-%CE%93%CE%95%CE%9D%CE%9D%CE%97%CE%98%CE%97%CE%9A%CE%91-%CE%A3%CE%A4%CE%9F-1402|url-status=}}</ref>. Μετά το θάνατο του τελευταίου το 1452, ο δεσπότης του Μυστρά [[Δημήτριος Παλαιολόγος]] παρέδωσε το χειρόγραφο του βασικού του έργου «Νόμων Συγγραφή» στον Γεννάδιο Σχολάριο. Αυτός, αφού το διάβασε, δεν το αντέκρουσε, όπως είχε αρχικά πει, αλλά περί το 1462 το έκαψε δημόσια, καθώς θεωρήθηκε «ειδωλολατρικό» και «σατανικό», που περιείχε υποτίθεται στις σελίδες του «τα σαπρά των Ελλήνων ληρήματα». Κάλεσε μάλιστα όσους κατέχουν αντίγραφα, να τα καταστρέψουν και αυτά. Παρά ταύτα, έχουν σωθεί και δημοσιευτεί αρκετά αποσπάσματα του έργου αυτού χάρη σε αντιγραφές μερικών κεφαλαίων.

[[Αρχείο:Gennadius_tomb.jpg|thumb|right|250px|Ο τάφος του Γεννάδιου στην Μονή Τιμίου Προδρόμου στις Σέρρες]]
Πέθανε στην [[Μονή Τιμίου Προδρόμου Σερρών]], όπου είχε αποσυρθεί, περί το 1473. Η Πατριαρχία του, αν και σύντομη, θεωρείται σπουδαιότατη, καθώς έθεσε τα θεμέλια για τη συνέχιση της ύπαρξης του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο πλαίσιο πλέον της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]]. Η μνήμη του τιμάται από την [[Ορθόδοξη Εκκλησία]] στις [[25 Αυγούστου]]<ref>{{cite book |last=Delehaye |first=Hippolyte |authorlink=Ιππόλυτος Ντελεαί |title=Synaxarium Ecclesiae Costantinopolitanae |year=1902 |location=Βρυξέλλες |pages=924 |url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c9/Synaxarium_Ecclesiae_Constantinopolitanae.pdf}}</ref>. Στις 7 Μαΐου 1854, ο Πατριάρχης [[Άνθιμος ΣΤ΄]] ζήτησε να γίνει ανακομιδή των οστών του και να ταφούν στον νάρθηκα της Μονής{{sfn|Τσιμάνης|1981|σ=68}}.

==Ο ισλαμοχριστιανικός διάλογος του Γενναδίου Σχολαρίου==
Το έργο του «''Περί της μόνης οδού προς την σωτηρίαν των ανθρώπων''» άρχισε να γράφεται απρογραμμάτιστα μετά από μια αιφνίδια επίσκεψη που έκανε ο Πορθητής στην [[Μονή Παμμακαρίστου]] -νέα έδρα του Πατριαρχείου. Ο Μωάμεθ ζήτησε να μάθει για την πίστη των Χριστιανών και ο Γεννάδιος του εξέθεσε με συντομία τις βασικές αρχές της χριστιανικής διδασκαλίας{{sfn|Σάθας|1868|σ=[[:s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος#17|17]]}}. Σε αυτό το έργο δεν προχωρά σε αξιολογικές κρίσεις υπέρ ή κατά του [[Ισλάμ]]{{sfn|Ζιάκα|σ=197}}. Χρησιμοποιεί κατανοητή γλώσσα και όχι δογματική για να περιγράψει το τριαδολογικό δόγμα και για να εξάρει την θεία ενότητα, ενώ καταλήγει πως δεν μπορεί να υπάρξει τελειότερος νόμος πέραν του ευαγγελικού, αφήνοντας υπαινιγμό για τις περί Κορανίου μουσουλμανικές θέσεις{{sfn|Ζιάκα|σ=200}}. Στη ''Σύντομη Απολογία'' του, σύντμηση και επεξήγηση του προηγούμενου έργου του, ο Γεννάδιος καλούμενος για δεύτερη φορά από τον Μωάμεθ να εκθέσει τις χριστιανικές διδασκαλίες, αποφεύγει εκ νέου να διατυπώσει αξιολογικές κρίσεις κατά του Ισλάμ{{sfn|Ζιάκα|σσ=200–201}}. Έχοντας μεσολαβήσει δύο συζητήσεις με τον Μωάμεθ και με μουσουλμάνους ιεροδιδασκάλους αυτή τη φορά και επειδή διατύπωσαν παράπονα και λόγω άγνοιας της ελληνικής γλώσσας και λόγω της πυκνότητας της σκέψης του Σχολαρίου, ο Μωάμεθ τον κάλεσε να συντομεύσει και να απλοποιήσει το κείμενό του.{{sfn|Ζιάκα|σ=200, υποσ. 26}}. Το τρίτο και τελευταίο κείμενό του ήταν το ''Ερωτήσεις και αποκρίσεις περί της θεότητος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού''. Πρόκειται για μια συνομιλία που είχε ο Γεννάδιος με μουσουλμάνους αξιωματούχους στην πόλη των «Φαιρών» (Σερρών), όταν μετά την παραίτησή του από τον Οικουμενικό θρόνο μόναζε στο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου{{sfn|Ζιάκα|σσ=201–202}}. Εδώ πλέον οι αναφορές του Γενναδίου είναι πιο συγκεκριμένες για το Ισλάμ, χωρίς όμως πάλι να κατονομάζει το Ισλάμ και τους μουσουλμάνους, καθώς οι συνομιλητές του του ζητούν να υπεισέλθει σε θεολογικά θέματα της ορθόδοξης πίστης δυσνόητα γι' αυτούς{{sfn|Ζιάκα|σ=202}}. Γενικά και στα τρία κείμενά του αποφεύγει να αναφερθεί στην προγενέστερή του βυζαντινή απολογητική γραμματεία κατά του Ισλάμ, η οποία απέρριπτε το πρόσωπο του προφήτη Μωάμεθ και την προφητεία του{{sfn|Ζιάκα|σ=205}}. Γενικά από την όλη στάση του φαίνεται «πράος, συμφιλιωτικός και ταυτοχρόνως πολύ σταθερός στις χριστιανικές διδασκαλίες»{{sfn|Ζιάκα|σ=206}}.

==Υποσημειώσεις και παραπομπές==
===Υποσημειώσεις===
{{notelist}}
===Παραπομπές===
<references />

== Πηγές ==
* {{cite book |last=Γεδεών |first=Μανουήλ |authorlink=Μανουήλ Γεδεών |title=Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884 |year=1885 |publisher=Lorenz & Keil |location=Κωνσταντινούπολη |url=https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=3&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en |ref = {{sfnRef|Μανουήλ Γεδεών}} }}
* {{cite book |last=Τσιμάνης |first=Προκόπιος |title=Από υψηλή σκοπιά οι Πατριάρχαι Κωνσταντινουπόλεως, τόμ. Α΄ |year=1981 |ref=harv}}
* {{cite journal |last=Ζήσης |first=Θεόδωρος |title=Γεννάδιος Β΄ Σχολάριος. Βίος-συγγράμματα-διδασκαλία |journal=Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών |location=Θεσσαλονίκη |year=1980 |volume=30 |series=Ανάλεκτα Βλατάδων |ref=harv}}
* Jugie, Martin, «Georges Scholarios, “Oeuvres completes” » , ''Βυζάντιον'', 4 (1927-1928), σσ. 601-637. 
* {{cite journal |συγγραφέας = Ζιάκα, Αγγελική |τίτλος = Για μια θεολογία των Θρησκειών. Γεννάδιος Σχολάριος και ο συμφιλιωτικός του λόγος με το Ισλάμ |περιοδικό= Θεολογία |τόμος= 84 |τεύχος= 2 |ημερομηνία = Απρίλιος-Ιούνιος 2013 |pages= 193–208 |ref= {{SfnRef|Ζιάκα}} |url= http://www.ecclesia.gr/greek/press/theologia/material/2013_2_14_Ziaka.pdf}}
* {{cite book |last=Ζαχαριάδου |first=Ελισάβετ Α. |authorlink=Ελισάβετ Ζαχαριάδου |title=Δέκα τουρκικά έγγραφα για την Μεγάλη Εκκλησία (1483-1567) |url=http://helios-eie.ekt.gr/EIE/bitstream/10442/8050/1/B05.002.0.pdf |year=1996 |publisher=Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών |location=Αθήνα |isbn=960-7094-69-7 |ref=harv}}
* {{cite book | last=Σάθας| first=Κωνσταντίνος |authorlink=Κωνσταντίνος Σάθας| chapter=[[s:Νεοελληνική Φιλολογία/Γεώργιος Σχολάριος|Γεώργιος Σχολάριος]]|title=Νεοελληνική Φιλολογία: Βιογραφία των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων, από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής εθνεγερσίας (1453-1821) | publisher= Tυπογραφία τέκνων Ανδρέου Κορομηλά| publication-place=Αθήνα | year=1868 |pages=12–22|ref=harv}}

==Βιβλιογραφία==
{{commonscat}}
* Δημήτρης Γ. Αποστολόπουλος, «Ωραιοποιώντας τα μετά την Άλωση. Η περίπτωση του Γενναδίου Σχολαρίου», ''Τα Ιστορικά'' τχ 40 (Ιούνιος 2004),σελ. 29–36.
* Μανόλης Γ. Σέργης, ''Γεώργιος Σχολάριος-Γεννάδιος Β΄. Πρώτος μετά την Άλωση οικουμενικός Πατριάρχης''. Εθνοϊστορική μελέτη, εκδ. Δημιουργία, Αθήνα 1996
* [[Αθανάσιος Αγγέλου]], «Ο Γεννάδιος Σχολάριος και η Άλωση», στο ''Η Άλωση της Πόλης,'' επιμ. Ευάγγελος Χρυσός, 2η εκδ. Αθήνα, Εκδόσεις Ακρίτα, 1994.
* [[Αθανάσιος Αγγέλου]], «‘‘Who am I?’’ Scholarios’ answers and the Hellenic identity», στο ''Φιλέλλην''. Studies in honour of Robert Browning, Βενετία 1996, σ. 1-19.


{{S-start}}
{{S-rel|or}}
{{s-bef|πριν=[[Πατριάρχης Αθανάσιος Β΄|Αθανάσιος Β΄]]}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Κατάλογος Πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης|Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]]|έτη=1454-1456 ''(1<sup>η</sup> θητεία)''}}
{{s-aft|μετά=[[Ισίδωρος Β΄]]}}
{{s-bef|πριν=[[Ισίδωρος Β΄]]}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Κατάλογος Πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης|Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]]|έτη=1462-1463 ''(2<sup>η</sup> θητεία)''}}
{{s-aft|μετά=[[Σωφρόνιος Α΄]]}}
{{s-bef|πριν=[[Σωφρόνιος Α΄]]}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Κατάλογος Πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης|Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]]|έτη=1464 ''(3<sup>η</sup> θητεία)''}}
{{s-aft|μετά=[[Ιωάσαφ Α΄ Κόκκας|Ιωάσαφ Α΄]]}}
{{S-end}}

{{Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως}}
{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Σχολαριος Γενναδιος}}
[[Κατηγορία:Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως]]
[[Κατηγορία:Έλληνες λόγιοι του 15ου αιώνα]]
[[Κατηγορία:Βυζαντινοί λόγιοι]]
[[Κατηγορία:Ορθόδοξοι λόγιοι]]
[[Κατηγορία:Βυζαντινοί του 15ου αιώνα]]
[[Κατηγορία:Επίσκοποι του 15ου αιώνα]]