Ο Εξορκιστής
Ο Εξορκιστής (πρωτότυπος τίτλος: The Exorcist) είναι κινηματογραφική ταινία θρίλερ του 1973, αμερικανικής παραγωγής. Έχει λάβει 2 βραβεία Όσκαρ. Ήταν η πιο επιτυχήμενη και εμπορική ταινία τρόμου για πάνω από 40 χρόνια, εως το 2017 που εκθρονίστηκε από Το αυτό.[3](χωρίς να λάβουμε υπόψιν τον πληθωρισμό και την διαφορά των τιμών των εισιτηρίων μεταξύ 1973-2017. Ο Εξορκιστής παραμένει πρώτος με $998,710,500 μόνο στις Η.Π.Α.χωρίς να συμπεριλάβουμε και τις διεθνείς εισπράξεις που είναι περίπου ισόποσες με τις αμερικανικές. [4]
| The Exorcist | |
|---|---|
 | |
| Σκηνοθεσία | Γουίλιαμ Φρίντκιν |
| Σενάριο | Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ |
| Βασισμένο σε | The Exorcist |
| Πρωταγωνιστές | Έλεν Μπέρστιν Τζέισον Μίλερ Μαξ φον Σίντοφ Λίντα Μπλερ |
| Ηθοποιοί φωνής | Μερσέντες Μακέμπριτζ[1] |
| Μουσική | Μάικ Όλντφιλντ |
| Φωτογραφία | Όουεν Ρόισμαν και Μπίλι Ουίλιαμς |
| Μοντάζ | Bud S. Smith και Evan A. Lottman |
| Εταιρεία παραγωγής | Warner Bros. και Warner Bros. Pictures |
| Διανομή | Warner Bros. και Netflix |
| Πρώτη προβολή | 26 Δεκεμβρίου 1973 (ΗΠΑ) 5 Οκτωβρίου 1974 (Ελλάδα) |
| Διάρκεια | 122 λεπτά |
| Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής[2] |
| Γλώσσα | Αγγλικά, αραμαϊκά, λατινικά, ελληνικά, γαλλικά, γερμανικά, αραβικά |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το 2010 η ταινία χαρακτηρίστηκε από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου ως «πολιτιστικά, αισθητικά και ιστορικά σημαντική» και επιλέχθηκε να ενταχθεί στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.[5]
Υπόθεση
ΕπεξεργασίαΤο σενάριο είναι εμπνευσμένο από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ (William Peter Blatty), και αφορά την κατάληψη ενός κοριτσιού από δαιμονικό πνεύμα και τις απεγνωσμένες προσπάθειες της μητέρας της για να τη σώσει μέσω εξορκισμών από διάφορους ιερείς.
Όπως παρατηρεί ο καθηγητής της ιστορίας στο Πανεπιστημίου του Παρισιού, Robert Muchembled, στην ταινία ο εξορκιστής, όπως και σε άλλες παρόμοιες, οι νέοι γίνονται οι ευνοούμενοι φορείς του κακού. Το γεγονός αυτό «φανέρωνε πως υπήρχε δυσκολία στη μεταβίβαση των ρόλων σε μια κοινωνία που βρισκόταν σε σύγχηση, καθώς και έντονη ενοχή στις γενιές των ενηλίκων, που θεωρούν ότι εγκαταλείπουν στις επερχόμενες γενιές μόνο ερείπια και ότι αυτό, αναπόφευκτα, θα προκαλέσει το μίσος των κληρονόμων ενός τέτοιου κόσμου».[6]
Καστ
Επεξεργασία- Βασιλική Μαλλιαρού - Μητέρα Καρά[7][8]
- Λίντα Μπλερ - Ρέγκαν Μακνέλ
- Έλεν Μπέρστιν - Κρις Μακνέλ
- Τζέισον Μίλερ - Πάτερ Ντάμιεν Κάρρας
- Μαξ φον Σίντοφ - Πάτερ Λάνκεστερ Μέριν
- Λι Τζέι Κομπ - Γουίλιαμ Κίντερμαν
- Μερσέντες Μακάμπριτζ - Παζούζου (φωνή)
- Κίτι Γουιν - Σάρον Σπένσερ
- Τζακ Μακγκόουραν - Μπρουκ Ντένιγκς
- Πάτερ Γουίλιαμ Ο' Μάλευ - Πάτερ Τζόζεφ Ντάιερ
- Ρόμπερτ Σάιμονς - Δρ. Τάνευ
- Μπάρτον Χέιμαν - Δρ. Σάμουελ Κλεν
- Άρθουρ Στόρτς - ο ψυχίατρος
- Τίτος Βανδής - ο θείος του πάτερ Κάρρας
- Έιλεν Ντιτζ - Παζούζου
- Ο Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ έχει μια μικρή ομιλία σε μια σκηνή με την Κρις.
Άλλες πληροφορίες
Επεξεργασία- Ο εξορκιστής έγινε η πιο κερδοφόρα ταινία τρόμου όλων των εποχών και είχε σημαντική επιρροή στο κοινό, εισπράττοντας 402,500,000 δολάρια παγκοσμίως. Στις ΗΠΑ ο θρίαμβός της υπήρξε μεγάλος: 30 εκατομμύρια θεατές[9]. Εισέπραξε απροσδόκητα καλές κριτικές και ήταν υποψήφιο για δέκα βραβεία Όσκαρ.
- Το βιβλίο αλλά και η ταινία είναι εμπνευσμένα από ένα καταγεγραμμένο περιστατικό εξορκισμού του 1949, σε ένα δεκατετράχρονο αγόρι.
Το βιβλίο στο οποίο είχε βασιστεί η ταινία πούλησε στις ΗΠΑ περίπου έξι εκατομμύρια αντίτυπα[10].
Εκδοχές
ΕπεξεργασίαΤο 2000 ο σκηνοθέτης Γουίλιαμ Φρίντκιν και ο σεναριογράφος Γουίλιαμ Πήτερ Μπλάτυ αποφάσισαν να προσθέσουν άλλα 11 λεπτά υλικό στην ταινία με επεξεργασμένο ήχο και εικόνα και να την προβάλλουν στον κινηματογράφο.Η εκδοχή αυτή ονομάστηκε ''Extended Director's Cut''.
Ο εξορκισμός του 1949
ΕπεξεργασίαΤο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ είναι εμπνευσμένο από εξορκισμό, ο οποίος πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ το 1949.
Στις 26 Ιανουαρίου 1949 πέθανε στο Κότατζ Σίτι κοντά στη Ουάσινγκτον η θεία του Ρόλαντ Ντόου (γεννηθείς το 1935), ο οποίος, προφανώς επηρεασμένος από τον θάνατό της άλλαξε συμπεριφορά με τέτοιο τρόπο ώστε να «διαπιστωθεί» ότι δαίμονες έχουν αναλάβει το έλεγχο του προσώπου του.
Από την πλευρά της μητέρας του είχε δεχτεί αυστηρά θρησκευτική ανατροφή ενώ η θεία του τον είχε μάθει περί αποκρυφισμού και χρήσης της πνευματιστικής δέλτου (Ouija board). Ψάχνοντας βοήθεια, η μητέρα του απευθύνθηκε αρχικά στον ρωμαιοκαθολικό ιερέα Άλμπερτ Χιουζ της εκκλησίας St. James της γειτονικής πόλης Μάουντ Ράινερ. Στις 11 Μαρτίου ο Ρόλαντ Ντόου δέχτηκε πρώτη φορά την επίσκεψη του εξορκιστή Γουίλιαμ Σ. Μπόουντερν και των βοηθών του Ρέιμοντ Φ. Μπίσοπ και Γουόλτερ Χάλοραν.
Στις 16 Μαρτίου ο Αρχιεπίσκοπος Τζόζεφ Ε. Ρίτερ έδωσε την άδεια του να πραγματοποιηθεί εξορκισμός, ο οποίος διάρκεσε μέχρι την 18 Απριλίου.
- Ο Father Walter Halloran παρατήρησε ότι το αγόρι κατά τη διάρκεια του εξορκισμού μιλούσε λατινικά. Οι φράσεις του όμως ήταν μέρος της ρωμαιοκαθολικής λειτουργίας η γλώσσα της οποίας ήταν μέχρι το 1965 τα λατινικά.
- Επίσης κατά τη διάρκεια του εξορκισμού διαπιστώθηκε η αξιοσημείωτη ευστοχία του Ρόλαντ στο φτύσιμο. Την ικανότητα αυτή όμως, κατά το μεγαλύτερο του αδερφό, είχε αποκτήσει ήδη πριν.
- Επίσης το κρεβάτι του Ρόλαντ κινήθηκε στο δωμάτιο του. Το γεγονός αυτό εξηγείται αφού το κρεβάτι είχε τροχούς και με κάθε απότομη κίνηση του δεκατετράχρονου επάνω του μετακινούνταν.
Στις 20 Αυγούστου 1949 ο εξορκισμός δημοσιεύτηκε σε άρθρο της εφημερίδας Washington Post. Αυτό θα διαβάσει αργότερα ο τότε εικοσάχρονος Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ, φοιτητής του πανεπιστημίου Τζώρτζταουν και θα του σταθεί έμπνευση για μυθιστόρημά του.
Συνέχειες και πρίκουελ
ΕπεξεργασίαΤην ταινία ακολούθησαν αρκετές συνέχειες και πρίκουελ, καμιά όμως από αυτές δεν είχε ανάλογη επιτυχία. Αυτές είναι:
Συνέχειες
Επεξεργασία- Ο Αιρετικός: Εξορκιστής ΙΙ (Exorcist II: The Heretic, 1977) σκηνοθεσίας Τζον Μπούρμαν
- Εξορκιστής 3 (The Exorcist III, 1990) σκηνοθεσίας Γουίλιαμ Πίτερ Μπλάτυ
Πρίκουελ
ΕπεξεργασίαΚαι τα δύο πρίκουελ έχουν το ίδιο σενάριο.
- Εξορκιστής: Η Αρχή του Κακού (Exorcist: The Beginning, 2004) σκηνοθεσίας Ρένι Χάρλιν
- Η Κυριαρχία του Κακού (Dominion: Prequel to the Exorcist, 2005) σκηνοθεσίας Πολ Σρέιντερ
Δείτε επίσης
Επεξεργασία- Ο Εξορκισμός της Έμιλι Ρόουζ (The Exorcism of Emily Rose, 2005) σκηνοθεσίας Σκοτ Ντέρρικσον
- Requiem (2006) σκηνοθεσίας Χανς Κρίστιαν Σμιντ
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ www
.imdb .com /title /tt0070047 /fullcredits. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2016. - ↑ exorcist-5.
- ↑ Newsroom (4 Οκτωβρίου 2017). «Το «Αυτό»: Η πιο εμπορική ταινία τρόμου όλων των εποχών εκθρονίζει τον «Εξορκιστή»». CNN.gr. http://www.cnn.gr/style/psyxagogia/story/100202/to-ayto-h-pio-emporiki-tainia-tromoy-olon-ton-epoxon-ekthronizei-ton-exorkisti. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2018.
- ↑ [1]
- ↑ «Ο πλήρης κατάλογος ταινιών του Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου των Η.Π.Α» (στα Αγγλικά). loc.gov. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ Robert Muchembled, Μια ιστορία του διαβόλου, 12ος-20ος αιώνας, μτφρ.Ευγενία Τσελέντη, εκδ.Μεταίχμιο, Αθήνα, 2003, σελ.400
- ↑ «Βασιλική Μαλλιαρού 1883 – 1973» από sansimera.gr. Αρχειοθετήθηκε 05/03/2019. Ανακτήθηκε 05/03/2019.
- ↑ «Εις μνήμην Βασιλικής Μαλλιαρού. Ήταν η μητέρα του ''Εξορκιστή'' Father Karras» από lifo.gr. Δημοσιεύθηκε 28/08/2013. Αρχειοθετήθηκε 06/06/2018. Ανακτήθηκε 05/03/2019.
- ↑ όπ.π. σελ. 377
- ↑ όπ.π.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία