Βικιπαίδεια

Θέατρο

τέχνη
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|5|11|2024}}

Το θέατρο ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα θεῶμαι, που σημαίνει βλέπω, παρατηρώ. Είναι η δραματική τέχνη που ακολουθεί ορισμένες συμβάσεις και αναπαριστά μπροστά σε κοινό μια σειρά γεγονότων με τη χρησιμοποίηση ανθρώπων (ηθοποιών) που μιλούν και δρουν. Είναι επίσης το κτίριο, η αίθουσα ή η κατασκευή που προορίζεται για θεατρικές παραστάσεις (λεξικό Τριανταφυλλίδη).[1]

Όπερα

Σε αυτόν τον κλάδο της τέχνης που αναφέρεται στη δημιουργία και απόδοση ιστοριών (πραγματικών ή φανταστικών) ζωντανά μπροστά σε κοινό, με τη χρήση κυρίως του λόγου, συνδράμουν και άλλες τέχνες όπως η συγγραφή, τα εικαστικά, η μουσική και ο χορός, με σκοπό την τέρψη και την επιμόρφωση των θεατών. Το θέατρο μπορεί να έχει διάφορες μορφές, όπως είναι ο μονόλογος, η όπερα, το μπαλέτο, η παντομίμα κ.ά..

“Το θέατρο είναι δημόσιος λόγος, λόγος που εκφωνείται δημόσια” (Beauchamp,1998,σ. 37), “είναι λόγος και δράση, όπου ο λόγος περιορίζεται στο ελάχιστο ή και λείπει εντελώς” (Σακελλαρίου, 1991,σ. 32). ΄΄Ο θεατρικός λόγος στηρίζεται κυρίως στο κείμενο το οποίο μεταλλάσσεται σε παράσταση. Ο γραπτός λόγος μετατρέπεται σε εκφωνούμενο και εμπεριέχει γλωσσικά στοιχεία ενεργοποιημένα από διάφορα παραγλωσσικά σημεία που βρίσκονται άλλοτε μέσα στο κείμενο στο λόγο που έχει καταχωρηθεί στα πρόσωπα, άλλοτε στις σκηνικές οδηγίες που παραθέτει ο συγγραφέας και άλλοτε μέσα στα σημασιολογικά κενά που υπάρχουν μεταξύ των οργανωμένων σε συντάγματα σημείων του κειμένου΄΄ (Θωμαδάκη,1991,σ.10).[2]

Γένεση του θεάτρου

Επεξεργασία

Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Αρχαία Αθήνα, σαν μια εξέλιξη του διθυράμβου. Οι πρώτες μορφές του θεάτρου σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής αρχαιότητας ήταν η τραγωδία, η κωμωδία και το σατυρικό δράμα. Στο Αρχαίο ελληνικό θέατρο πρωταγωνιστούσαν μονάχα άντρες και ακόμη και σε γυναικείους ρόλους ντύνονταν οι ίδιοι γυναίκες. Έπειτα ο χώρος του θεάτρου μέσα από το πέρασμα των χρόνων εξελίχθηκε και τώρα στις σκηνές του θεάτρου πρωταγωνιστούν τόσο γυναίκες όσο και παιδιά.

Το 1962, από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου, καθιερώθηκε η 27η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου.

Υπάρχουν περίπου 220 θέατρα στην Ελλάδα.

Είδη Θεάτρου

Επεξεργασία

Κλασική κατηγοριοποίηση του Ευρωπαϊκού θεάτρου

Επεξεργασία
  • Θέατρο πρόζας (ο λόγος ακολουθεί την καθημερινή του χρήση)
  • Τραγωδία
  • Κωμωδία
  • Δράμα (ό,τι δεν εμπίπτει στα προηγούμενα δύο)

Μουσικό θέατρο (η χρήση του λόγου είναι προσωδιακή)

Επεξεργασία

Θέατρο μορφών

Επεξεργασία

Σύνθετα θεάματα

Επεξεργασία

Διαφορετική ταξινόμηση του θεάτρου πρόζας σύμφωνα με την μορφή του λόγου

Επεξεργασία

Αναγεννησιακή ταξινόμηση του θεάτρου πρόζας

Επεξεργασία

Ειδικότερη κατηγοριοποίηση θεάτρου πρόζας

Επεξεργασία

Θεατρική παράσταση

Επεξεργασία

Ως θεατρική παράσταση νοείται μία αυτοτελής παρουσίαση ενός θεατρικού έργου από έναν θίασο σε μία συγκεκριμένη θεατρική σκηνή και σε συγκεκριμένο χρόνο. Ανάλογα με το είδος του θεατρικού έργου, μπορεί να ποικίλλει το πλήθος των συντελεστών, η διάρκεια της παράστασης, το μέγεθος του χώρου ή ακόμα και να αλλάζει ο ίδιος ο χώρος κατά τη διάρκεια της παράστασης.

Κατηγοριοποίηση βάσει της λειτουργίας της παράστασης

Επεξεργασία
  • Οπτικοακουστικό θέαμα (Δημιουργία ατμόσφαιρας μέσω ήχου και φωτισμών παρά μία συγκεκριμένη πλοκή)
  • Θέατρο Μεγάλης Διάρκειας (όπως η θεατρική μεταφορά του έπους Mahabarata από τον Πίτερ Μπρουκ (9 ώρες) ή η τελευταία παρουσίαση του Faust του Goehte από τον Peter Stein (16 ώρες))
  • Θέατρο Περιπάτου (οι θεατές μετακινούνται στο χώρο κατά την παράσταση – απόγονος των μεσαιωνικών μυστηρίων)
  • Θέατρο Επικεντρωμένο σε ένα Χώρο (Site specific theatre) (η παράσταση βασίζεται στην επιλογή συγκεκριμένου χώρου για την τέλεσή της – όχι αναγκαστικά ενός θεατρικού χώρου)
  • Θέατρο Εγκατάστασης (Installational theatre) (το δρώμενο μπορεί να εκτυλίσσεται, καθώς οι θεατές έρχονται και αποχωρούν συνεχώς)
  • Πτωχό θέατρο (κατά τις επιταγές του Jerzy Grotowski)
  • Φυσικό ή σωματικό θέατρο (βασική σημειολογική μονάδα είναι το ανθρώπινο σώμα)
  • Ολοκληρωμένο ή Πλήρες Θέατρο (συνδυάζον λόγο, μουσική και όρχηση κατά τις επιταγές του Richard Wagner)

Είδη θεάτρου εκτός Ευρώπης

Επεξεργασία

Ιαπωνικό θέατρο

Επεξεργασία
  • Σαρουγκάκου (Sarugaku) (εμπεριέχει το No και το Κυογκέν)
  • Νο (Noh) (Μουσικό θέατρο)
  • Κυογκέν (Kyogen) (σύντομη μορφή θεάτρου πρόζας με στερεοτυπικούς χαρακτήρες, παρωδιακά στοιχεία και στοιχεία σάτιρας)
  • Καμπούκι (Kabuki) (Χοροθεατρική μορφή με στοιχεία τραγουδιού)
  • Μπούτο (Butoh) (Χοροθεατρική μορφή με γκροτέσκα μοτίβα)

Κινέζικο θέατρο

Επεξεργασία

Ινδικό θέατρο

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Τουλούπη, Ελένη Κ (18 Νοεμβρίου 2020). «Τι είναι τελικά το θέατρο και γιατί είναι τόσο πολύτιμο; | Θέατρο». MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2021. 
  2. ↑ Παπαχρηστος, Κωστας (Οκτώβριος 2004). «Γλωσσικοί κώδικες στο θέατρο για παιδιά και νέους». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2021. 
  3. ↑ Κρητικού, Αιμιλια Αλεξάνδρα (Ιανουάριος 2017). «Κρητικού θέατρο ντοκουμέντο». Διπλωματική εργασία. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Theatre στο Wikimedia Commons


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Θέατρο&oldid=10709329"