Ο Γεώργιος Τέρτερ Α΄ (βουλγαρικά:Георги Тертер I) από τον Οίκο των Τέρτερ ήταν τσάρος της Βουλγαρίας (1280 - 1292). Πέθανε μεταξύ του 1308 και του 1310

Γεώργιος Τέρτερ Α΄
τσάρος της Βουλγαρίας
Περίοδος1280 - 1292
ΠροκάτοχοςΙβάν-Ασέν Γ΄ Μίτσο
ΔιάδοχοςΣμίλετς
Θάνατος1308-1310
ΣύζυγοςΜαρία
Κύρα-Μαρία Ασένινα
ΕπίγονοιΘεόδωρος Σβετοσλάβ
Έλενα
Άννα
ΟίκοςΔυναστεία των Τέρτερ
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Οι ρίζες του είναι ασαφείς· σύμφωνα με τους ιστορικούς ήταν εξέχον μέλος της Κουμανικής αριστοκρατίας στη Βουλγαρία. Το προηγούμενο όνομά του ήταν Τερτέρομπα και είχε έναν αδελφό, τον Αλντιμίρ, που πήρε τον τίτλο του δεσπότη.

Όταν προσπάθησε να ανέβει στο θρόνο ο Ιβάν Ασέν Γ΄ γιος του Μίτσο (1279), θέλησε να ενισχύσει τη θέση του συμμαχώντας με τους Κουμάνους και αποφάσισε να παντρέψει τον Γεώργιο Τέρτερ με την αδελφή του, Μαρία Μίτσο. Ο Γεώργιος Τέρτερ, αποδεχόμενος την πρόταση, χώρισε την πρώτη του γυναίκα, επίσης Μαρία και την έστειλε όμηρο στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τον γιο τους και μετέπειτα διάδοχο Θεόδωρο Σβετοσλάβ. Παντρεύτηκε τη Μαρία Μίτσο και έγινε δεσπότης, που είναι ο πρώτος τίτλος στη Βουλγαρική ιεραρχία.

Οι συνεχιζόμενες επιτυχίες του προηγούμενο τσάρου Ιβάιλο έναντι των Βυζαντινών ήταν η αιτία που αποθαρρύνθηκε και διέφυγε από το Τάρνοβο (1280) ο νέος τσάρος Ιβάν-Ασέν Γ΄, οπότε και ο Γεώργιος Τέρτερ κατέλαβε τον θρόνο. Με την ταυτόχρονη διπλή απειλή από τον Ιβάιλο και τον Ιβάν-Ασέν Γ΄ συμμάχησε με τον Κάρολο Α' Ανδεγαυό της Σικελίας και με τον Στέφανου Δραγούτιν βασιλιά της Σερβίας ενάντια στον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο το 1281. Η συμμαχία αυτή τελικά ναυάγησε λόγω της σφαγής που ακολούθησε στο Σικελικό Εσπερινό το 1282. Ταυτόχρονα οι Μογγόλοι του Νογκάι Χαν κατέστρεφαν τη Βουλγαρική επαρχία και ο Γεώργιος Τέρτερ αναζήτησε σερβική υποστήριξη, παντρεύοντας την κόρη του Άννα με τον Σέρβο βασιλιά Στέφανο-Ούρο Β΄ Μιλούτιν το 1284.

Με τον θάνατο του Μιχαήλ Η' το 1282 άρχισε ξανά τις διαπραγματεύσεις με το Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ζητώντας την επιστροφή της πρώτης του γυναίκας Μαρίας και του γιου τους Θεόδωρου Σβετοσλάβ που ήταν όμηροι. Η πρόταση έγινε αποδεκτή και στάλθηκε όμηρος στη θέση τους η δεύτερη σύζυγός του, Μαρία Μίτσο. Αμέσως έκανε τον γιο του Θεόδωρο Σβετοσλάβ συνκυβερνήτη και διάδοχο. Μια μογγολική επίθεση του Νογκάι Χαν αμέσως μετά (1285) τον υποχρέωσε να στείλει όμηρο τον γιο του Θεόδωρο Σβετοσλάβ, αυτήν τη φορά στην αυλή των Μογγόλων. Ο Νογκάι Χαν ταυτόχρονα πάντρεψε τον γιο του Χάκα με την Έλενα, κόρη του Γεωργίου Τέρτερ.

Άγνωστοι λόγοι, πιθανότατα οι μογγολικές επιδρομές, στάθηκαν αιτία να καταφύγει στον Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο Αυτοκράτορα των Ρωμαίων (1292). Ο Ανδρόνικος Β΄ αρνήθηκε να τον δεχτεί λόγω των καλών σχέσεών του με τους Μογγόλους. Στη συνέχεια έζησε άσημος κάτω από οικτρές συνθήκες, για μια δεκαετία περίπου, στα περίχωρα της Αδριανούπολης, σε πλήρη αφάνεια. Τον θυμήθηκε ο γιος του Θεόδωρος Σβετοσλάβ με την άνοδό του στον Βουλγαρικό θρόνο το 1301, όταν νίκησε σε μάχη το Βυζαντινό στρατό και συνέλαβε ομήρους 13 ανώτατους κρατικούς λειτουργούς. Σε συνεννόηση με τον Ανδρόνικο Β΄ τους αντάλλαξε με τον πατέρα του, που επέστρεψε στη Βουλγαρία και έζησε σε άγνωστη πόλη μία πολυτελέστατη, άσωτη ζωή μέχρι τον θάνατό του. Ο χρόνος θανάτου του είναι άγνωστος: μονάχα μία πινακίδα σε εκκλησία κοντά στο Ιβάνιβο αναφέρει το 1309 σαν έτος θανάτου του "αυτοκράτορα Σέρτζι" (Γεωργίου).

Επί της βασιλείας του συνεχίστηκε η Βουλγαρική παρακμή σε όλα τα επίπεδα, κάτι που είχε ξεκινήσει από τα μέσα του 13ου αιώνα. Στάθηκε ανίκανος να επιβληθεί απέναντι στους ευγενείς της πρωτεύουσάς του, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να ακολουθήσει σταθερή πολιτική. Απέτυχε τόσο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις όσο και στην απόκρουση των Μογγολικών εισβολών. Έχασε όλες τις κτήσεις του στη Θράκη, ενώ οι εναπομείνασες σε Μακεδονία μοιράστηκαν σε Βυζαντινές και Βουλγαρικές κτήσεις.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Με την πρώτη σύζυγό του Μαρία (Μαρίγια), αγνώστων στοιχείων, απέκτησε τέκνα:

  • Θεόδωρος Σβετοσλάβ τσάρος της Βουλγαρίας (1300 - 1322).
  • Έλενα που παντρεύτηκε τον Μογγόλο διάδοχο Χάκα τσάρο της Βουλγαρίας (1299 - 1300).

Με τη δεύτερη σύζυγό του Κύρα-Μαρία, κόρη του Μίτσο της Βουλγαρίας, απέκτησε κόρη την: