Βικιπαίδεια

Αλγερία

χώρα της βορειοδυτικής Αφρικής

Συντεταγμένες: 27°15′N 3°27′E / 27.25°N 3.45°E / 27.25; 3.45

Η Λαϊκή Δημοκρατία της Αλγερίας (αραβικά: الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية‎‎ /αλ-Τζουμχούρια αλ-Τζαζααϊρίγια αντ-Ντιμουκρατίγια ας-Σααμπίγια) ή Αλγερία (αραβικά: الجزائر‎‎ /Αλτζαζαΐρ, βερβερικά: ⴷⵣⴰⵢⴻⵔ, γαλλικά: Algérie‎‎), είναι μία χώρα στη βόρεια Αφρική. Έχει έκταση 2.381.741 τ.χλμ. και πληθυσμό 46.700.000 κατοίκους[1], σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2024. Είναι η μεγαλύτερη χώρα της Αφρικής και του αραβικού κόσμου σε εκταση. Το όνομα της χώρας προέρχεται από το όνομα της πρωτεύουσάς της, Αλγέρι.

Λαϊκή Δημοκρατία της Αλγερίας
الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية
ⵜⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵜⴰⵎⴳⴷⴰⵢⵜ ⵜⴰⵖⵔⴼⴰⵏⵜ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ

Σημαία
Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: بالشعب وللشعب
αραβικά: Η Επανάσταση από το λαό και για το λαό
Εθνικός ύμνος: Κασαμάν, قَسَمًا, Η υπόσχεση
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Η θέση της Αλγερίας (πράσινο)
και μεγαλύτερη πόληΑλγέρι
36°46′00″N 3°03′00″E / 36.7667°N 3.05°E / 36.7667; 3.05 (Αλγέρι)
Αραβική,
( Γαλλικά εκ των πραγμάτων συνεπίσημη )
Ημιπροεδρική Δημοκρατία
Αμπντελματζίντ Τεμπούν
Ναντίρ Λαρμπαουί
Ανεξαρτησία
Από τη Γαλλία
Σύνταγμα
5 Ιουλίου 1962
1 Ιανουαρίου 2021 (τελ. αναθεώρηση)
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα
Ακτογραμμή
2.381.741 km2 (10η)
αμελητέο
6.343 km
998 km
Πληθυσμός
 • Εκτίμηση 1-2024 
 • Απογραφή 2013 
 • Πυκνότητα 
46.700.000[1] (34η) 
37.900.000  
19,6 κατ./km2 (205η) 
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (2019)
 • Κατά κεφαλή 
714,471 δισ. $[2] (36η)  
15.765 $[2] (84η) 
ΑΕΠ (ονομαστικό)
 • Ολικό  (2019)
 • Κατά κεφαλή 
300,991 δισ. $[2] (54η)  
4.229 $[2] (110η) 
ΔΑΑ (2021)Αύξηση 0,745[3] (91η) – υψηλός
ΝόμισμαΔηνάριο Αλγερίας (DZD)
 • Θερινή ώραCET (UTC +1)
(UTC +1 δεν εφαρμόζεται)
Internet TLD.dz
Οδηγούν σταδεξιά
Κωδικός κλήσης+213

Ετυμολογία

Επεξεργασία

Το όνομα Αλγερία προέρχεται από το όνομα της πόλης Αλγέρι, που με τη σειρά του προέρχεται από την αραβική λέξη al-jazā’ir, που σημαίνει νησιά, και που αναφέρεται στα τέσσερα νησιά τα οποία βρίσκονταν στις ακτές της πόλης, μέχρι που ενσωματώθηκαν στη στεριά το 1525.

Γεωγραφία

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Γεωγραφία της Αλγερίας

Με έκταση 2.381.741 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η Αλγερία είναι η δέκατη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο και η μεγαλύτερη στην Αφρική και στον αραβικό κόσμο, ενώ είναι και η μεγαλύτερη μεσογειακή χώρα. Καθώς είναι μια χώρα τεράστια σε έκταση, η Αλγερία χαρακτηρίζεται από την ποικιλία και την εναλλαγή τοπίων και αναγλύφου.

Στα βόρεια βρέχεται από τη Μεσόγειο, ανατολικά συνορεύει με την Τυνησία και τη Λιβύη, νότια με τον Νίγηρα, το Μάλι και τη Μαυριτανία και βορειοδυτικά με το Μαρόκο. Πρωτεύουσα είναι το Αλγέρι, άλλες μεγάλες πόλεις το Οράν, η Κωνσταντίνη, η Ανάμπα (πρώην Μπον), το Σετίφ, το Σιντί Μπελ Αμπές.

Γεωγραφικά χωρίζεται σε 3 περιοχές:

  • Τη βόρεια Αλγερία ή Τελ, που εκτείνεται μεταξύ της Μεσογείου και της οροσειράς του Άτλαντα.
  • Τη μέση Αλγερία ή της οροσειράς του Άτλαντα.
  • Τη νότια Αλγερία ή αλγερινή Σαχάρα.


Η βόρεια Αλγερία έχει αρκετά βουνά, γνωστά με την ονομασία «Όρη της Ακτής». Ανάμεσά τους εκτείνονται εύφορες κοιλάδες και πεδιάδες, που διαρρέονται από πολλούς ποταμούς και χειμάρρους. Η Τελ είναι περιοχή παραγωγής δημητριακών, εσπεριδοειδών, ελιάς, καπνού, βαμβακιού και πολύ πυκνοκατοικημένη.

Η μέση Αλγερία είναι σειρά από οροπέδια με απέραντες ερήμους και ασήμαντη βλάστηση. Έχει και πολλές αλμυρές λίμνες. Τα ψηλότερα όρη της περιοχής είναι το Κελία (2.510 μ.) και το Καντίντζα (2.490 μ.).

Η νότια Αλγερία είναι η περιοχή της απέραντης αμμώδους και πετρώδους ερήμου, και του ορεινού όγκου του Αχαγκάρ ή Χογκάρ με ψηλότερη κορυφή το όρος Ταχάτ των 3.003 μ. και τα όρη Χογκάρ Ατζέρ, το ανατολικό τμήμα του ορεινού όγκου, με τις περίφημες βραχογραφίες της Παλαιολιθικής και των μετέπειτα εποχών. Υπάρχουν επίσης αρκετές οάσεις στους πολλούς «ουιντιάν», όπως για παράδειγμα η Τουγκούρτ η Ντζανέτ, κ.λπ.

Κλίμα

Επεξεργασία

Παράλληλα με τη γεωγραφία, το κλίμα της Αλγερίας επίσης ποικίλλει από βορρά προς νότο:

  • Μεσογειακό με σχετικά δροσερά καλοκαίρια και ήπιους βροχερούς χειμώνες στα βόρεια παράλια της Μεσογείου.
  • Δροσερό έως και ψυχρότερο κυρίως κατά τον χειμώνα στα ορεινά μέρη του Άτλαντα.
  • Στεπικό από τα νότια οροπέδια του Τελ μέχρι τον 33.50ο Β. παράλληλο περίπου με λιγότερες βροχοπτώσεις.
  • Καθαρά ερημικό νοτιότερα στο κεντρικό τμήμα της χώρας, έως και «τροπικό ερημικό» θα το χαρακτηρίζαμε στα ακόμα νοτιότερα σημεία της χώρας, στα όρη Αχαγκάρ και νοτιότερα, καθώς το έδαφος της Αλγερίας εκεί φθάνει μέχρι τον 19ο Β. παράλληλο, εισχωρώντας σχεδόν στην καρδιά της δυτικής Αφρικής (Τριεθνές: Αλγερία-Μάλι-Νίγηρας), Εδώ οι βροχές είναι σπάνιες και αν βρέχει, αυτό συμβαίνει περισσότερο στα όρη Αχαγκάρ.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η παρατήρηση σημαντικών διαφορών θερμοκρασίας και βροχοπτώσεων κατά τόπους σε όλη την έκταση της χώρας. Παρ' όλα αυτά θα λέγαμε ότι το κλίμα της είναι γενικά υγιεινό.

 
Η σαχάρια περιοχή Ταντράρτ Ακακούς στο αλγερινό τμήμα της, στα νοτιοανατολικά σύνορα της χώρας με τη Λιβύη
 
Το «μεσογειακό προφίλ» της Αλγερίας

Ιστορία

Επεξεργασία

Αρχαιότητα

Επεξεργασία

Στην περιοχή Αΐν Χανέτς έχουν βρεθεί ίχνη κατοίκησης ανθρώπων από το 200.000 π.Χ. Εργαλεία των Νεάντερταλ, όπως τσεκούρια, της μουστιαίας περιόδου (43.000 π.Χ.), είναι παρόμοια με αυτά στον Λεβάντε.[4][5] Η Αλγερία ήταν η περιοχή στην οποία αναπτύχθηκαν η πιο εξελιγμένες τεχνικές παρασκευής εργαλείων στη μέση παλαιολιθική περίοδο. Ανάμεσα στο 15.000 και στο 10.000 π.Χ. αναπτύχθηκε στις ακτές της βόρειας Αφρικής ο ιβηρομαυρουσιανός πολιτισμός. Τελικά όλοι αυτοί οι ιθαγενείς πληθυσμοί αποτέλεσαν του Βερβέρους, τους ιθαγενείς της βόρειας Αφρικής.[6]

Μετά το 1000 π.Χ., οι Καρχηδόνιοι είχαν σημαντική επιρροή πάνω τους, ιδρύοντας αποικίες κατά μήκος των ακτών. Βασίλεια των Βερβέρων άρχισαν να αναδύονται, με πιο ξεχωριστό το βασίλειο της Νουμιδίας, και άδραξαν την ευκαιρία που τους προσέφεραν οι Καρχηδονιακοί Πόλεμοι για να ανεξαρτητοποιηθούν από την Καρχηδόνα, αλλά υποτάχτηκαν στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία μέχρι το 24 π.Χ. Για αρκετούς αιώνες η περιοχή διοικούνταν από τους Ρωμαίους, οι οποίοι ίδρυσαν πολλές αποικίες στην περιοχή. Η Αλγερία ήταν ένας από τους σιτοβολώνες της αυτοκρατορίας. Ο Άγιος Αυγουστίνος ήταν επίσκοπος Ίππωνος (σημερινή Αλγερία).

Οι Γερμανοί Βάνδαλοι, με αρχηγό τον Γκιζέριχο, επεκτάθηκαν στη βόρεια Αφρική το 429 και μέχρι το 435 ήλεγχαν την παράκτια Νουμιδία.[7] Δεν δημιούργησαν σημαντικούς οικισμούς, καθώς τους εμπόδισαν οι ντόπιες φυλές. Όταν οι Βυζαντινοί έφτασαν, η Λέπτις Μάγκνα είχε εγκαταληφθεί και την περιοχή Μσελάτα είχαν καταλάβει ντόπιοι πληθυσμοί.[7][8]

Μεσαίωνας

Επεξεργασία

Οι Άραβες κατέκτησαν την Αλγερία στα μέσα του 7ου αιώνα συναντώντας ελάχιστη αντίσταση από τους ντόπιους πληθυσμούς, οι οποίοι εξισλαμίστηκαν. Μετά την πρώτη του χαλιφάτου των Ομεϋαδών, στην εξουσία ανέβηκαν πολυάριθμες τοπικές δυναστείες, όπως οι Αγλαβίδες, οι Αλμοχάδες, οι Ζαγιανίδες, Ζιρίδες, Ρουσταμίδες, Χαμαδίδες, Αλμοραβίδες και οι Φατιμίδες. Το ανατολικό τμήμα της Αλγερίας βρίσκονταν στην περιοχή Ιφρικίγια. Οι Φατιμίδες δημιούργησαν ένα χαλιφάτο το οποίο εκτεινόταν στη βόρεια Αφρική μέχρι τη Συρία και την Υεμένη.[9][10][11] Τους διαδέχτηκαν στην περιοχή της Αλγερίας βερβερικές δυναστείες.[12]

Στις αρχές του 16ου αιώνα, η Ισπανία κατασκεύασε οχυρωμένα φυλάκια κατά μήκος των αλγερινών ακτών, ενώ κατέλαβε μερικές παράλιες πόλεις, όπως το Μερς Ελ Κεμπίρ το 1505, το Οράν το 1509 και τις Τλεμκέν, Μοσταγκανέμ και Τενές το 1510. Την ίδια χρονιά, μερικοί έμποροι στο Αλγέρι κατέλαβαν ένα από νησιά στο λιμάνι της πόλης και το παραχώρησαν στην Ισπανία, η οποία κατασκεύασε ένα οχυρό εκεί. Όμως, αυτά τα οχυρά αποδείχθηκαν δαπανηρά και ανεπαρκή, καθώς δεν διασφάλιζαν πρόσβαση για τον ισπανικό εμπορικό στόλο.[13]

Οθωμανική Αλγερία

Επεξεργασία

Η περιοχή της Αλγερίας διοικούνταν μερικώς από τους Οθωμανούς για τρεις αιώνες, από το 1516 μέχρι το 1830. Το 1516 οι αδελφοί Ορούτς και Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, οι οποίοι σημείωσαν επιτυχίες ενάντια στους Αφσίδες, μετέφεραν τη βάση τους στο Αλγέρι. Κατάφεραν να κατακτήσουν το Τζιτζέλ και το Αλγέρι από τους Ισπανούς, αλλά ανέλαβαν τον έλεγχο της πόλης αναγκάζοντας τον προηγούμενο ηγέτη, Αμπού Χάμο Μούσα Γ΄ της δυναστείας Μπάνι Ζιγιάντ, να φύγει. Όταν ο Ορούτς σκοτώθηκε το 1518 κατά τη διάρκεια της εισβολής στο Τλεμκέν, ο Χαϊρεντίν τον διαδέχθηκε ως στρατιωτικός διοικητής του Αλγεριού. Ο Οθωμανός σουλτάνους του έδωσε τον τίτλο του μπεϊλέρμπεη και 2.000 γενίτσαρους. Με αυτή τη δύναμη, ο Χαϊρεντίν κατέκτησε ολόκληρη την περιοχή ανάμεσα στην Κωνσταντίνη και το Οράν, αν και το Οράν παρέμεινε σε ισπανικά χέρια μέχρι το 1791.[14]

Οι Βερβερίνοι πειρατές επιτίθονταν σε χριστιανικά και άλλα μη-ισλαμικά πλοία στη δυτική Μεσόγειο.[15] Οι πειρατές συνήθως έπαιρναν το πλήρωμα και το πουλούσαν ή χρησιμοποιούσαν ως σκλάβους.[16] Επίσης, ζητούσαν λύτρα για τους κρατούμενους. Σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Ντέιβις, οι πειρατές συνέλαβαν 1 με 1,25 εκατομμύριο Ευρωπαίους ως δούλους.[17] Συχνά έκαναν επιδρομές στις ευρωπαϊκές ακτές, ώστε να μαζέψουν χριστιανούς τους οποίους θα πουλούσαν στα σκλαβοπάζαρα της Βόρειας Αφρικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[18][19]

Το 1544, ο Χαϊρεντίν κατέλαβε την Ίσκια, παίρνοντας 4.000 κρατούμενους, και υποδούλωσε περίπου 9.000 κατοίκους του Λίπαρι, σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό.[20] Το 1551, ο Τουργκούτ Ρέις υποδούλωσε ολόκληρο τον πληθυσμό του Γκόζο, Μάλτα, και τον έστειλε στη Λιβύη. Το 1554, οι πειρατές επιτέθηκαν στο Βιέστε, στη νότια Ιταλία και υποδούλωσαν περίπου 7.000 ανθρώπους.[21] Ανάμεσα στο 1609 και το 1616, η Αγγλία έχασε 466 εμπορικά πλοία λόγω επιθέσεων των Βερβερίνων πειρατών. Τον Ιούλιο του 1627, δύο πειρατικά πλοία από το Αλγέρι έφτασαν μέχρι την Ισλανδία,[22] λεηλατώντας και υποδουλώνοντας τον πληθυσμό.[23][24][25]

Το 1671, η περιοχή εξεγέρθη, σκότωσε τον αγά και τον αντικατέστησε. Ο νέος ηγέτης έλαβε τον τίτλο του νταή. Μετά το 1689, το δικαίωμα της επιλογής νταή πέρασε στο ντιβάν, συμβούλιο περίπου εξήντα ευγενών. Το 1710, ο νταής έπεισε τον σουλτάνο να τον αναγνωρίσει ως κυβερνώντα, αντικαθιστώντας τον πασά σε αυτό τον ρόλο, αν και το Αλγέρι παρέμεινε τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.[14]

Η πειρατεία ενάντια σε αμερικανικά πλοία στη Μεσόγειο οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να αρχίσουν τον πρώτο (1801-1805) και δεύτερο βερβερικό πόλεμο (1815). Μετά τον πόλεμο οι Αλγερινοί ήταν εξασθενημένοι και οι Ευρωπαίοι, με τον αγγλοολλανδικό στόλο υπό τις διαταγές του Βρετανού λόρδου του Έξμαουντ επιτέθηκαν στο Αλγέρι. Μετά από 9 ώρες βομβαρδισμών, υπογράφηκε συνθήκη με τον νταή, ο οποίος συμφώνησε να σταματήσει η υποδούλωση χριστιανών.[26]

Γαλλική Αλγερία

Επεξεργασία

Μετά από μερικά διπλωματικά επεισόδια, οι Γάλλοι εισέβαλαν και κατέλαβαν το Αλγέρι το 1830.[27][28] Το δουλεμπόριο και η πειρατεία σταμάτησαν μετά την κατάκτηση της πόλης.[29] Ο πληθυσμός της Αλγερίας, έφτασε από 1,5 εκατομμύριο το 1830 σε περίπου 11 εκατομμύρια το 1960.[30] Η γαλλική πολιτική στόχευε να εκπολιτίσει τη χώρα.[31] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου σχηματίστηκε μια γαλλόφωνη ντόπια ελίτ, αποτελούμενη κυρίως από Βερβέρους Καβύλους. Ως αποτέλεσμα, η γαλλική κυβέρνηση τους ευνόησε.[32]

Από το 1848 μέχρι την ανεξαρτησία, η Γαλλία διοικούσε τη μεσογειακή περιοχή της Αλγερίας ως τμήμα της χώρας. Η Αλγερία έγινε προορισμός δεκάδων χιλιάδων Ευρωπαίων μεταναστών, οι οποίοι αργότερα έγιναν γνωστοί ως Πιε-νουάρ. Ανάμεσα στο 1825 και το 1847, 50.000 Γάλλοι μετανάστευσαν στην Αλγερία[33] και εγκαταστάθηκαν κυρίως στο Αλγέρι και το Οράν, όπου οι Ευρωπαίοι αποτελούσαν την πλειοψηφία των κατοίκων.[34]

Σταδιακά, η δυσαρέσκεια των μουσουλμάνων, οι οποίοι δεν είχαν πολιτική ή οικονομική θέση στο αποικιακό σύστημα, οδήγησε σε αιτήματα μεγαλύτερης πολιτικής αυτονομίας και τελικά ανεξαρτησίας από τη Γαλλία. Η ένταση ανάμεσα στους δύο πληθυσμούς οδήγησε το 1954 στην έναρξη του Πολέμου της Αλγερίας, ο οποίος έληξε το 1962 με την ανεξαρτησία της Αλγερίας, μετά από τη συμφωνία του Εβιάν και δημοψήφισμα στην Αλγερία. Η Αλγερία ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη τις 5 Ιουλίου 1962. Περίπου 900.000 Ευρωπαίοι πιε-νουάρ έφυγαν από την Αλγερία ανάμεσα στο 1962 και το 1964.[35]

Ανεξαρτησία

Επεξεργασία

Πρώτος πρόεδρος της Αλγερίας ήταν ο Αχμέντ Μπεν Μπελά, ο οποίος είχε πρωτοστατήσει στον αγώνα για ανεξαρτησία. Το 1963 ξέσπασε ο πόλεμος της Άμμου με το Μαρόκο, το οποίο διεκδικούσε τμήματα της δυτικής Αλγερίας. Ο Μπεν Μπελά ανατράπηκε το 1965 από τον Χουαρί Μπουμεντιέν. Ο Μπουμεντιέν ακολούθησε τη δεκαετία του 1960 και 1970 πρόγραμμα εκβιομηχάνισης στην ελεγχόμενη από το κράτος σοσιαλιστική οικονομία. Ο διάδοχος του Μπουμεντιέν, Τσαντλί Μπεντζεντίντ, εισήγαγε κάποιες φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Προήγαγε τον εξαραβισμό της αλγερινής κοινωνίας και δημόσιας ζωής και έφερε δασκάλους αραβικών από άλλες μουσουλμανικές χώρες ώστε να επιστρέψει η χώρα στο ορθόδοξο ισλάμ.[36]

Η οικονομία της Αλγερίας άρχισε να εξαρτάται όλο και περισσότερο από το πετρέλαιο, με αποτέλεσμα οικονομικές δυσκολίες όταν η τιμή του κατέρρευσε τη δεκαετία του 1980.[37] Η οικονομική ύφεση που προκλήθηκε από την παγκόσμια πτώση των τιμών οδήγησε σε κοινωνική αναταραχή στην Αλγερία τη δεκαετία του 1980. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ο Μπεντζεντίν εισήγαγε πολυκομματικό σύστημα. Ανάμεσα στα νέα πολιτικά κόμματα ήταν το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας, ένας ευρύς συνασπισμός μουσουλμανικών ομάδων.[36]

Στις βουλευτικές εκλογές του 1991, το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας νίκησε, αλλά οι αρχές φοβούμενες την εκλογή ισλαμιστικές κυβέρνησης έκριναν τις εκλογές άκυρες και έκριναν ότι το κόμμα ήταν παράνομο, οδηγώντας σε εμφύλια σύγκρουση, ανάμεσα στο ένοπλο τμήμα του κόμματος και τις εθνικές ένοπλες δυνάμεις της Αλγερίας. Η ισλαμιστική ένοπλη ομάδα κήρυξε παύση πυρός τον Οκτώβριο του 1997.[36] Στις εκλογές που ακολούθησαν το 1999, στις οποίες υπήρχαν κατηγορίες για νοθεία, νίκησε ο Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα. Επανεξελέγη το 2004, το 2009 και το 2014. Με την εξαίρεση κάποιων διαδηλώσεων, η χώρα παρέμεινε σχεδόν ανεπηρέαστη από την Αραβική Άνοιξη.

Στις 24 Μαρτίου του 2009 η Γαλλία ανακοίνωσε ότι θα καταβάλει αποζημιώσεις σε πολιτικό και στρατιωτικό προσωπικό, όπως επίσης και σε κατοίκους που παρουσίασαν προβλήματα υγείας συνεπεία των πυρηνικών δοκιμών της χώρας, αρχικά στην Αλγερία και στη συνέχεια στη Γαλλική Πολυνησία εντός 30 ετών[38].

Δημογραφία

Επεξεργασία
 
Η ανάπτυξη του πληθυσμού (1961-2003) από στοιχεία του FAOSTAT (πληθυσμός σε χιλιάδες)

Ο πληθυσμός της χώρας είναι 46.700.000 κατοίκους (εκτίμηση Ιανουάριος 2024)[1]. Ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι 1,41% (εκτίμηση 2021). Ο ρυθμός γεννήσεων είναι 19,2 γεννήσεις/1000 πληθυσμού και θανάτου 4,3 θάνατοι/1000 πληθυσμού (εκτίμηση 2021).[39] Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 77,1 χρόνια (76,2 χρόνια οι άνδρες και 78,1 οι γυναίκες).[40]

Οικονομία

Επεξεργασία

Το ΑΕΠ της χώρας είναι 235.500.000.000 $ (εκτίμηση 2008). Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ είναι 3% (εκτίμηση 2008). Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι 7.000 $ (εκτίμηση 2008).

Διοικητική διαίρεση

Επεξεργασία
 
Χάρτης με τις επαρχίες της Αλγερίας, αριθμημένες με την επίσημη σειρά

Η χώρα διαιρείται σε 48 νομούς ουϊλάγιας (βιλάγια), 553 επαρχίες (νταΐρα) και 1.541 δήμους (μπαλαντίγια). Ο κάθε νομός, (wilaya), αποτελεί ιδιαίτερο «εδαφικό διαμέρισμα» απολαμβάνοντας κάποια μορφή οικονομικής ελευθερίας. Κάθε επαρχία έχει Λαϊκή Συνέλευση και η τελευταία έχει το δικό της «πρόεδρο», ο οποίος εκλέγεται από τα μέλη της Συνέλευσης.

Οι 48 ουϊλάγιας (νομοί) της Αλγερίας είναι:


1 Αντράρ
2 Σλεφ
3 Λαγκουάτ
4 Ουμ Ελ Μπουάγι
5 Μπάτνα
6 Μπετζάγια
7 Μπίσκρα
8 Μπεσάρ
9 Μπλιντά
10 Μπουίρα
11 Ταμαγκασσέτ
12 Τεμπέσα
13 Τλεμσέν
14 Τιαρέτ
15 Τιζί Ουζού
16 Αλγέρι


17 Τζελφά
18 Τζιτζέλ
19 Σετίφ
20 Σαϊντά
21 Σκικντά
22 Σιντί Μπελ Αμπές
23 Ανάμπα
24 Γκελμά
25 Κωνσταντίνη
26 Μεντέα
27 Μοσταγκανέμ
28 Μ'Σιλά
29 Μάσκαρα
30 Ουάργκλα
31 Οράν
32 Ελ Μπαγιάντ+


33 Ιλιζί
34 Μπορτζ Μπου Αρρερίτζ
35 Μπουμερντές
36 Ελ Ταρφ
37 Τιντούφ
38 Τισσεμσίλτ
39 Ελ Ουέντ
40 Χενσέλα
41 Σουκ Αχράς
42 Τιπάσα
43 Μίλα
44 Αϊν Ντέφλα
45 Ναάμα
46 Αϊν Τεμουσέντ
47 Γκαρντάια
48 Ρελιζάν

Πολιτική

Επεξεργασία

Η Αλγερία είναι ημιπροεδρική δημοκρατία. Αρχηγός Κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος εκλέγεται για πενταετή θητεία. Ο πρόεδρος είναι επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου και του Ανωτάτου Συμβουλίου Ασφαλείας. Διορίζει τον Πρωθυπουργό, ο οποίος είναι επίσης αρχηγός κυβερνήσεως. Το υπουργικό συμβούλιο διορίζεται από τον Πρωθυπουργό.

Το Κοινοβούλιο αποτελείται από δύο σώματα, την Κάτω Βουλή, που ονομάζεται Εθνική Λαϊκή Συνέλευση (APN) και απαρτίζεται από 380 μέλη, και την Άνω Βουλή που έχει 144 μέλη και ονομάζεται Συμβούλιο του Έθνους. Τα μέλη της APN εκλέγονται για πενταετή θητεία.

Εκλογές

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Εκλογές στην Αλγερία

Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι και όλες οι πολίτες που είναι 18 ετών και άνω[39].

Μεταφορές

Επεξεργασία

Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «DEMOGRAPHIE ALGERIENNE 2020 à 2023» (PDF). Office National des Statistiques (ONS). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2024. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «World Economic Outlook Database, October 2018». IMF.org. ΔΝΤ. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2019. 
  3. ↑ Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. σελίδες 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  4. ↑ Sahnouni, Mohamed· de Heinzelin, Jean. «The Site of Ain Hanech Revisited: New Investigations at this Lower Pleistocene Site in Northern Algeria» (PDF). Journal of Archaeological Science. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 10 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2013. 
  5. ↑ «Research at Ain Hanech, Algeria». Stoneageinstitute.org. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2013. 
  6. ↑ Brett, Michael· Fentress, Elizabeth (1997). «Berbers in Antiquity». The Berbers. Wiley-Blackwell. ISBN 978-0-631-20767-2. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Cameron, Averil· Ward-Perkins, Bryan (2001). «Vandal Africa, 429–533». The Cambridge Ancient History. 14. Cambridge University Press. σελίδες 124–126. ISBN 978-0-521-32591-2. 
  8. ↑ Mattingly, D.J. (1983). «The Laguatan: A Libyan Tribal Confederation in the late Roman Empire.». Libyan Studies 14. 
  9. ↑ «Fatimid Dynasty (Islamic dynasty)». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2013. 
  10. ↑ «Qantara». Qantara-med.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2013. 
  11. ↑ «Qantara – Les Almoravides (1056–1147)». Qantara-med.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2013. 
  12. ↑ Khaldūn, Ibn (1852). Histoire des Berbères et des dynasties musulmanes de l'Afrique Septentrionale Par Ibn Khaldūn, William MacGuckin Slane [History of the Berbers and the Muslim dynasties of northern Africa] (στα Γαλλικά). σελίδες X. 
  13. ↑ «European Offensive». Country Studies. 
  14. ↑ 14,0 14,1 «Algeria – Ottoman Rule». Country Studies. 
  15. ↑ Robert Davis (2003). Christian Slaves, Muslim Masters: White Slavery in the Mediterranean, the Barbary Coast and Italy, 1500–1800. Palgrave Macmillan. ISBN 9780333719664. 
  16. ↑ «Barbary Pirates—Encyclopædia Britannica, 1911». Penelope.uchicago.edu. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2010. 
  17. ↑ Robert Davis (17 Φεβρουαρίου 2011). «British Slaves on the Barbary Coast». Bbc.co.uk. 
  18. ↑ «British Slaves on the Barbary Coast». 
  19. ↑ Hitchens, Christopher (Spring 2007). «Jefferson Versus the Muslim Pirates». City Journal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2011. 
  20. ↑ Povoledo, Elisabetta (26 Σεπτεμβρίου 2003). «The Mysteries and Majesties of the Aeolian Islands». International Herald Tribune. http://www.nytimes.com/2003/09/26/style/26iht-trsic_ed3_.html. 
  21. ↑ «Monte Sant'Angelo». centrovacanzeoriente.it. 22 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2013. 
  22. ↑ "Vísindavefurinn: Hverjir stóðu raunverulega að Tyrkjaráninu?". Vísindavefurinn.
  23. ↑ "Vísindavefurinn: Hvað gerðist í Tyrkjaráninu?". Vísindavefurinn.
  24. ↑ "Turkish invasion walk". heimaslod.is.
  25. ↑ Etravel Travel service. "Turkish Invasion – Visit Westman Islands" Αρχειοθετήθηκε 2015-02-06 στο Wayback Machine.. visitwestmanislands.com.
  26. ↑ Littell, Eliakim (1836). The Museum of foreign literature, science and art. E. Littell. σελ. 231. 
  27. ↑ «Background Note: Algeria». U.S. Department of State. 
  28. ↑ Horne, Alistair (2006). A Savage War of Peace: Algeria 1954–1962. 1755 Broadway, New York, NY 10019: NYRB Classics. σελίδες 29–30. ISBN 978-1-59017-218-6. 
  29. ↑ Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Barbary Pirates". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
  30. ↑ Lahmeyer, Jan (11 Οκτωβρίου 2003). «Algeria (Djazaïria) historical demographic data of the whole country». Population Statistics. populstat.info. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2012. 
  31. ↑ Ruedy, John Douglas (2005). Modern Algeria: The Origins And Development of a Nation. Indiana University Press. σελ. 103. ISBN 978-0-253-21782-0. 
  32. ↑ Hargreaves, Alec G.· McKinney, Mark (1997). Post-Colonial Cultures in France. Psychology Press. σελ. 104. ISBN 978-0-415-14487-2. 
  33. ↑ Randell, Keith (1986). France: Monarchy, Republic and Empire, 1814–70. Hodder & Stoughton. ISBN 978-0-340-51805-2. 
  34. ↑ Albert Habib Hourani, Malise Ruthven (2002). "A history of the Arab peoples". Harvard University Press. p.323. ISBN 0-674-01017-5
  35. ↑ Memory and Violence in the Middle East and North Africa By Ussama Samir Makdisi, Paul A. Silverstein, Published 2006 by Indiana University Press, ISBN 0253217989 page 160.
  36. ↑ 36,0 36,1 36,2 «Country Profile: Algeria». Foreign and Commonwealth Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Δεκεμβρίου 2010. 
  37. ↑ Prochaska, David. «That Was Then, This Is Now: The Battle of Algiers and After». σελ. 141. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2012. 
  38. ↑ Το Βήμα, 24 Μαρτίου 2009
  39. ↑ 39,0 39,1 «Algeria CIA World Factbook». Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2022. 
  40. ↑ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Προσδόκιμο ζωής και υγιές προσδόκιμο ζωής, Δεδομένα ανά χώρα

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • «Statistical Information» Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Αλγερίας. Εκδίδει ετήσιο δελτίο στατιστικής.
  • Horne A. «A Savage War of Peace: Algeria 1954-1962» - London 1977.
  • Knapp W. «North West Africa: A Political and Economic Survey» 1977.
  • Lawless R. I. «Algeria (Bibliography)» - Oxford and Santa Barbara 1981.
  • Ottaway D. «Algeria: the Politics of a Socialist Revolution» - Berkeley 1970.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αλγερία&oldid=10754153"