Hamilcar Barca
| Hamilcar Barca | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 275 CC  Carthago |
| Bu farw | 228 CC o boddi Júcar-Xúquer |
| Dinasyddiaeth | Ancient Carthage |
| Galwedigaeth | gwleidydd, swyddog milwrol |
| Plant | Hannibal, Hasdrubal, Mago, third daughter of Hamilcar Barca, eldest daughter of Hamilcar Barca, middle daughter of Hamilcar Barca |
| Llinach | Barcids |
Cadfridog a gwladweinydd Carthaginaidd oedd Hamilcar Barca (c. 270 - 228 CC). Ef oedd tad Hannibal.
Daeth i amlygrwydd yn y Rhyfel Pwnig Cyntaf yn erbyn Gweriniaeth Rhufain. Yn 247 CC. gwnaed ef yn gadfridog y fyddin yn Sicilia, oedd bron yn hollol yn nwylo'r Rhufeiniaid. Bu'n ymladd yno hyd 241 CC, pan wnaed cytundeb heddwch.
Pan ddychwelodd i ddinas Carthago, gwrthododd ei elynion gwleidyddol, dan arweiniaid Hanno Fawr, dalu i'w filwyr hur. Gwrthryfelodd y milwyr yn erbyn Carthago, ond llwyddodd Hamilcar i'w gorchfygu. Arweiniodd fyddin i Sbaen yn 236 CC, i geisio sefydly ymerodraeth newydd i gymeryd lle'r tiriogaethau roedd Carthago wedi eu colli yn y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Bu'n ymgyrchu yno am wyth mlynedd, gan feddiannu llawer o diriogaeth. Lladdwyd ef mewn brwydr yn 228 CC, a daeth ei fab-yng-nghyfraith, Hasdrubal Hardd, yn arweinydd y fyddin yn ei le. Pan lofruddiwyd Hasdrubal, daeth mab hynaf Hamilcar, Hannibal, yn arweinydd y fyddin. Roedd gan Hamilcar nifer o feibion eraill hefyd, Hasdrubal Barca, Hanno a Mago.
Yn ôl un hanes, ef a sefydlodd ddinas Barcino, Barcelona yn awr.