Tyrus: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) Tudalen newydd: bawd|de|200px|Bwa yn Tyrus Dinas yn Libanus yw '''Tyrus''', [[Groeg (iaith)|Groeg: '''{{Hen Roeg|Τύρος}}''' ''Týros''. Saif ger y môr yn... |
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Image:Tyre Triumphal Arch.jpg|bawd|de|200px|Bwa yn Tyrus]] |
[[Image:Tyre Triumphal Arch.jpg|bawd|de|200px|Bwa yn Tyrus]] |
||
Dinas yn [[Libanus]] yw '''Tyrus''', [[Groeg (iaith)|Groeg: '''{{Hen Roeg|Τύρος}}''' ''Týros''. Saif ger y môr yn ne Libanus, tua 80 [[km]] (i'r de o [[Beirut]]. Gyda poblogaeth yn 117,100, hi yw'r bedwaredd dinas yn Libanus o ran maint. |
Dinas yn [[Libanus]] yw '''Tyrus''', [[Groeg (iaith)|Groeg]]: '''{{Hen Roeg|Τύρος}}''' ''Týros''. Saif ger y môr yn ne Libanus, tua 80 [[km]] (i'r de o [[Beirut]]. Gyda poblogaeth yn 117,100, hi yw'r bedwaredd dinas yn Libanus o ran maint. |
||
Mae Tyrus yn hen ddinas [[Ffenicia|Ffenicaidd]], ac yn ôl mytholeg yn fan geni [[Europa (mytholeg)|Europa]] ac [[Dido|Elissa]] (Dido). Enwyd yr [[Hippodrome]] Rhufeinif fel [[Safle Treftadaeth y Byd]] gan [[UNESCO]]. |
Mae Tyrus yn hen ddinas [[Ffenicia|Ffenicaidd]], ac yn ôl mytholeg yn fan geni [[Europa (mytholeg)|Europa]] ac [[Dido|Elissa]] (Dido). Enwyd yr [[Hippodrome]] Rhufeinif fel [[Safle Treftadaeth y Byd]] gan [[UNESCO]]. |
||
Fersiwn yn ôl 12:34, 9 Ionawr 2008
Dinas yn Libanus yw Tyrus, Groeg: Τύρος Týros. Saif ger y môr yn ne Libanus, tua 80 km (i'r de o Beirut. Gyda poblogaeth yn 117,100, hi yw'r bedwaredd dinas yn Libanus o ran maint.
Mae Tyrus yn hen ddinas Ffenicaidd, ac yn ôl mytholeg yn fan geni Europa ac Elissa (Dido). Enwyd yr Hippodrome Rhufeinif fel Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO.
Yn ôl Herodotus, sefydlwyd Tyrus tua 2750 CC, ac mae cofnodion amdani yn dyddio o tua 1300 CC. Daeth yn ddinas fwyaf nerthol Ffenicia, a sefydlodd lawer o wladychfeydd; Carthago yw'r enwocaf o'r rhain. Roedd y ddinas yn nodedig am gynhyrchu lliw porffor arbennig, porffor Tyrus.
Am gynodau bu'r ddinas dan reolaeth yr Aifft, yna'n ddiweddarachg yn rhan o Ymerodraeth Persia. Yn 332 CC, cipiwyd y ddinas gan Alecsander Fawr, brenin Macedon, wedi gwarchae o saith mis. Yr adeg honno roedd Tyrus ar ynys fechan, felly adeiladodd byddin Alecsander gob i gysylltu'r ddinas a'r tir mawr. Ad-ennillodd y ddinas ei hanibyniaeth oddi wrth yr Ymerodraeth Seleucaidd yn 126 CC. Yn ddiweddarach daeth yn rhan o'r ymeriodraeth Rufeinig.
Cipiwyd y ddinas gan y Cristionogion yn 1124, a daeth yn un o ddinasoedd pwysicaf Teyrnas Jeriwsalem a phencadlys archesgobaeth Tyrus. Ad-enillwyd y ddinas i Islam yn 1291.