ISO 639-3: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu |
|||
| Llinell 75: | Llinell 75: | ||
|- |
|- |
||
|zxx ||no linguistic content ''(e.g., animal calls<ref> |
|zxx ||no linguistic content ''(e.g., animal calls<ref> |
||
[http://www.ldc.upenn.edu/Catalog/catalogEntry.jsp?catalogId=LDC2004S12 Field Recordings of Vervet Monkey Calls]. Entry in the catalog of the [http://www.ldc.upenn.edu Linguistic Data Consortium |
[http://www.ldc.upenn.edu/Catalog/catalogEntry.jsp?catalogId=LDC2004S12 Field Recordings of Vervet Monkey Calls]. Entry in the catalog of the [http://www.ldc.upenn.edu Linguistic Data Consortium |accessdate=2012-09-04].)</ref>)'' |
||
|} |
|} |
||
Fersiwn yn ôl 05:42, 30 Rhagfyr 2012
ISO 639-3:2007, Codau am y gynrychiolaeth o'r enwau o ieithoedd — Rhan 3: Alffa-3 côd am sylw cyflawn o'r ieithoedd, yw safon ryngwladol am god ieithoedd yn y ISO 639 cyfres. Mae'r safon yn disgrifio codau tair‐lythyren am adnabod ieithoedd. Mae hi'n ehangu'r ISO 639-2 alffa-3 codau gyda'r amcan sylw pob iaith naturiol wybyddus. Roedd y safon wedi cyhoeddi gan ISO ar 2007-02-05.[1]
Mae hi'n fwriadwyd i fod defnyddiwyd mewn ystod eang o geisiadau, penodol systemau cyfrifiaduron ble lawer o ieithoedd angen i fod cyflogedig. Mae hi'n rhoi cyfrif o ieithoedd mor gyflawn â phosibl, cynnwys byw a darfodedig, hynafol ac adeiladu, pwysig ac eilradd, ysgrifenedig ac anysgrifenedig.[1] Pa wedd bynnag, dydy hi ddim cynnwys ieithoedd ailadeiladwyd fel Proto-Indo-Ewropeg.[2]
Mae hi'n uwchset o ISO 639-1 ac o'r ieithoedd unigol yn ISO 639-2. ISO 639-1 ac ISO 639-2 wedi canolbwyntio ar prif ieithoedd, fwyaf aml wedi cynrychioli yn y corff cyfan o'r yn y byd. Ers ISO 639-2 yn cynnwys casgliadau iaith hefyd a dydy Rhan 3 ddim, dydy ISO 639-3 ddim uwchset o ISO 639-2. Lle codau B a T bododi yn ISO 639-2, ISO 639-3 yn defnyddio'r codau-T.
Enghreifftiau:
| Iaith | 639-1 | 639-2 (B/T) | 639-3 math |
639-3 côd |
|---|---|---|---|---|
| Saesneg | en | eng | unigol | eng |
| Almaeneg | de | ger/deu | unigol | deu |
| Arabeg | ar | ara | macro | ara |
| unigol | arb + eraill | |||
| Minnan | — | — | unigol | nan |
As of Ebrill 2012[update], y safon yn cynnwys 7776 cofnodion.[3] Mae'r rhestr o ieithoedd yw seiliedig ar lawer o ffynonellau cynnwys: yr ieithoedd unigol cynwysedig yn 639-2, ieithoedd cyfoes o'r Ethnologue, amrywiaethau hanesyddol, ieithoedd hynafol ac ieithoedd artiffisial o Anthony Aristar at y Linguist List yn ogystal ag ieithoedd cymeradwyedig i mewn y blynyddol cyfnod sylw cyhoeddus.
Trawsnewid o ISO 639-1 i ISO 639-3 yn gallu bod wedi wneud defnyddio'r data i mewn i'r rhestr o ISO 639-1 codau.
Code Space
Oherwydd y cod yw tair-lythyren alffabetig, un terfyn uwch o'r rhif o ieithoedd yn gallu bod can be darllunio yw 26 × 26 × 26 = 17576. Ond oherwydd ISO 639-2 deffinio codau arbennig (4), maint cedwir (520) a dim ond-B codau (23), nid allai 547 cod bod defnyddwyd yn rhan 3. Gan hynny terfyn uwch-is yw 17576 − 547 = 17030.
Mae'r terfyn uwch yn dod mwy isel os un tynnu'r iaith casgliadau wedi deffinio yn 639-2 ac yr unigolion eto bod deffiniwyd yn ISO 639-5.
Ieithoedd Macro
- Prif: ISO 639 ieithoedd macro
Mae 56 iaith yn ISO 639-2 sy'n cael eu hystyried, ar gyfer y dibenion o'r safon, i fod "ieithoedd macro" yn ISO 639-3.[4]
Rhai o rain ieithoedd macro cael dim iaith unigol diffiniedig gan ISO 639-3 yn y set côd o ISO 639-2, e.g. 'ara' (Arabeg Gyffredinol). Eraill fel 'nor' (Norwegian), ein dau rhannau unigol ('nno' (Nynorsk), 'nob' (Bokmål)) barod yn ISO 639-2.
Mae hwn yn means rhyw ieithoedd (e.e. 'arb', Arabic Safon) that were considered gan ISO 639-2 i fod dialects o un iaith ('ara') are now yn ISO 639-3 yn certain contexts considered to be individual languages themselves.
This is an attempt to deal with amrywiaethau that may be linguistically distinct o ei gilydd, ond are treated by their speakers as two forms of the same language, e.g. in cases of diglossia.
Am enghraifft:
- http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=ara (Arabic Gyffredin, 639-2)
- http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=arb (Arabic Safon, 639-3)
gweld [5] for the complete list.
Ieithoedd Cyweithfa
"Elfen côd iaith collective is an identifier that represents grŵp o ieithoedd unigol that are not deemed to be one language in any usage context."[6] These codes do not precisely represent a particular language or macrolanguage.
While ISO 639-2 includes three-letter identifiers for collective languages, these codes are excluded from ISO 639-3. Hence ISO 639-3 is not a superset of ISO 639-2.
ISO 639-5 defines 3-letter collective codes for language families and groups.
Defnydd o ISO 639-3
- Ethnologue, Linguist List,
- IETF language tag
- Lexical Markup Framework, manyleb ISO am adnabod o geiriadau darllendwy-peiriannau
- Awgrymu fel Iaith TLD (lcTLD)[7][8]
Codau Cyffredinol
Pedwar côd yn cael eu neilltuo am "ieithoedd" heb adnabod penodol:
| mis | ieithoedd uncoded |
| mul | ieithoedd multiple |
| und | ieithoedd undetermined |
| zxx | no linguistic content (e.g., animal calls[9]) |
In addition, codes qaa–qtz are 'reserved for local use', for example for extinct languages at Linguist List.
Gweld hefyd
Cyfeiriadau
- ↑ 1.0 1.1 "ISO 639-3 status and abstract". iso.org. 2010-07-20. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ "Types of individual languages - Ancient languages". sil.org. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ "ISO 639-3 Code Set". Sil.org. 2007-10-18. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ "Scope of denotation: Macrolanguages". sil.org. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ "Macrolanguage Mappings". sil.org. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ "Scope of denotation: Collective languages". sil.org. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ "Languages in the Root: A TLD Launch Strategy Based on ISO 639". Circleid.com. 2004-10-05. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ "ICANN Email Archives: [gtld-strategy-draft]". Forum.icann.org. Cyrchwyd 2012-06-14.
- ↑ Field Recordings of Vervet Monkey Calls. Entry in the catalog of the Linguistic Data Consortium |accessdate=2012-09-04.)