Rhaeadr

rhan o afon lle mae'r dwr yn tywallt dros ddibyn

Ffrwd neu afon yn llifo dros ddibyn neu ar hyd lechwedd serth yw rhaeadr' (hefyd sgwd yn y De, pistyll yn y Gogledd). Ceir rhaeadrau'n llifo pan fo rhewlif neu fynydd iâ yn dadmer.

Rhaeadr
Pistyll Rhaeadr
Mathgwrthrych daearyddol naturiol, corff o ddŵr, tirffurf Edit this on Wikidata
Rhan ocwrs dŵr Edit this on Wikidata
Yn cynnwyscwrs dŵr, clogwyn Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Erthygl am y tirffurf yw hon: am y dref ym Mhowys gweler Rhaeadr Gwy.

Fel arfer ffurfir y rhaeadr pan fo afon yn ifanc.[1] Wrth i'r dŵr darro gwely'r afon gall dyllu a thynnu haen o garreg; gall hyn ddigwydd dros amser hir pan fo'r garreg yn galed, ond yn eitha sydyn gyda thywodfaen a chreigiau meddal eraill. Mae hyn yn achosi i'r rhaeadr symud yn ôl at ei thariad ar gyflymder amrywiol: hyd at un fetr a hanner y flwyddyn.

Rhaeadrau Cymru

golygu

Y rhaeadr mwyaf yng Nghymru yw Rhaeadr Clogwyn y Geifr yng Nghwm Idwal, Eryri, sy'n 305 troedfedd (93 metr).[2][3]


 
Panorama o Raeadrau Iguazú (Yr Ariannin)


Cyfeiriadau

golygu
  1. The Family Encyclopedia of Natural History, gol. Rosalind Carreck (Hamlyn Publishing Group, 1982), tud. 246–8
  2. ogwen.360.cymru; Adalwyd 2 Ebrill 2021.
  3. Paul Williams, Rock Climbing in Snowdonia, Frances Lincoln, 2006 ISBN 0-7112-2408-0
  Eginyn erthygl sydd uchod am ddaearyddiaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.