Carreg y Bwci

Crug crwn a godwyd gan bobl Oes yr Efydd fel rhan o'u seremonïau neu i gladdu'r meirw ydy Carreg y Bwci, yng nghymuned Llanycrwys, Sir Gaerfyrddin; cyfeiriad grid SN645479. Mae gan y crug hwn ffos yn ei amgylchynnu ac mae'n mesur 12 metr mewn diamedr a cheir maen hir 5m wrth "fynedfa"'r mwnt yn y de-orllewin. Yn ddiweddarach, defnyddiwyd y crug gan y Rhufeiniaid, fel tŵr. Ymddengs fod y crug yn parhau i gael ei ddefnyddio gan Neo-baganiaid.

Carreg y Bwci

Math	crug crwn
Daearyddiaeth
Sir	Sir Gaerfyrddin
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	52.112797°N 3.978734°W
Statws treftadaeth	heneb gofrestredig
Manylion
Dynodwr Cadw	CD156

Cofrestrwyd y crug hwn gan Cadw a chaiff ei adnabod gyda'r rhif SAM: CD156. Ceir bron i 400 o grugiau crynion ar y gofrestr; mwy nag unrhyw fath arall o heneb.

Codwyd crugiau crynion yn gyntaf tua 3000 C.C. a pharhaodd yr arfer hyd at ddiwedd Oes yr Efydd (tua 600 C.C.) gyda'r mwyafrif ohonyn nhw'n cael eu codi rhwng 2400 - 1500 C.C.

Gweler hefyd

Mathau gwahanol o henebion a ddefnyddir mewn arferion claddu:

• Rhestr o grugiau crynion yng Nghymru
• Beddrod siambr
• Carnedd
• Siambr gladdu hir

Dolen allanol

• Carreg y Bwci ar wefan Coflein (Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru)