ویکیپیدیا

یۆنان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

گەڕان بە مێژوودا
→ گۆڕانکاریی کۆنترگۆڕانکاریی نوێتر ←
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
دیداریویکیدەق
ب update
ب بۆت: زیادکردنی {{پۆلی کۆمنز|Greece}}
(٢٥ دەستکاری لەلایەن ١٣ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١١:
|national_motto = [[Eleftheria i Thanatos]], (Greek: "{{lang|el|Ελευθερία ή Θάνατος}}", ''"Freedom or Death"'') (traditional)
|official_languages = [[Modern Greek|Greek]]
|ethnic_groups =
|demonym = [[Greeks|Greek]] (Officially: [[Greeks|Hellenic]])
|capital = [[ئەسینائەتینا]]
|latd=37 |latm=58 |latNS=N |longd=23 |longm=43 |longEW=E
|largest_city = Athensپایتەخت
|government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary republic]]
|leader_title1 = [[President of Greece|President]]
|leader_name1 = [[کارۆلۆسKaterina پاپوولیاسSakellaropoulou]]
|leader_title2 = [[Prime Minister of Greece|Prime Minister]]
|leader_name2 = [[AlexisKyriakos TsiprasMitsotakis]]
|legislature = [[Hellenic Parliament|Parliament]]
|sovereignty_type = [[Greek War of Independence|Independence]] {{nobold|from the [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|دەوڵەتی عوسمانی]]}}
|established_event1 =Declared
|established_date1 = 1 January 1822, at the [[First National Assembly at Epidaurus|First National Assembly]]
Line ٥٨ ⟶ ٥٧:
|HDI_year = 2011
|HDI_category = <span style="color:#090;">very&nbsp;high</span>
|Gini = 33<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|title=Distribution of Family Income&nbsp;– Gini Index| work=[[The World Factbook]] | publisher=[[Central Intelligence Agency]] |accessdate=9 July 2010}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140625144901/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html |date=٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٤ }}</ref>
|Gini_year = 2005
|currency = [[یۆرۆ]] ([[Euro sign|€]]){{Smallsup|2}}
Line ٦٧ ⟶ ٦٦:
|time_zone_DST = [[EEST]]
|utc_offset_DST = +3
|ethnic_groups = 94% [[Greeks|Greek]],<br />4% [[Albanians|Albanian]],<br />2% others<ref>These statistics refer to nationality (υπηκοότητα) and not ethnicity (εθνικότητα), as Greece does not collect statistics on ethnicity and self-determination.</ref><ref>{{cite web |url=http://www.eurfedling.org/Greece.htm |title=Demographics of Greece | publisher=European Union National Languages |accessdate=19 December 2010}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html |title=Greece |work=[[The World Factbook]] | publisher=[[Central Intelligence Agency]] |accessdate=16 April 2011 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160825033157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html |date=٢٥ی ئابی ٢٠١٦ }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/Other/A1602_SAM07_TB_DC_00_2001_07_F_GR.pdf|title= Πίνακας 7: Αλλοδαποί κατά υπηκοότητα, φύλο και επίπεδο εκπαίδευσης – Σύνολο Ελλάδας και Νομοί | trans_title =Table 7: Foreigners by citizenship, gender and educational level -Whole of Greece and Prefectures | language = Greek | publisher=[[Hellenic Statistical Authority|Greek National Statistics Agency]] |accessdate=16 April 2011|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110428131729/http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/Other/A1602_SAM07_TB_DC_00_2001_07_F_GR.pdf|archivedate=٢٨ی نیسانی ٢٠١١}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110428131729/http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/Other/A1602_SAM07_TB_DC_00_2001_07_F_GR.pdf |date=٢٨ی نیسانی ٢٠١١ }}</ref><ref>{{cite web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/documents/Tab/report.pdf|title=Demography Report 2010 |work=Eurostat Yearbook 2010 |publisher=[[Eurostat]]|accessdate=16 April 2011|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110409085104/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/documents/Tab/report.pdf|archivedate= ٩ی نیسانی ٢٠١١}}</ref>
|drives_on = right
|cctld = [[.gr]]{{Smallsup|3}}
Line ١٢٤ ⟶ ١٢٣:
|کۆدی_تەلەفوون =
}}
'''یۆنان''' یان '''ئێلادا''' (بە [[زمانی یۆنانی|یۆنانی]]: Ελλάδα یان Ελλάς) به فه‌رمی: '''كۆماری یۆنان''' ('''كۆماری ئێلینیک''') [[وڵات|وڵاتێکە]] لە باشووری ڕۆژھەڵاتی [[ئەورووپا|ئەورۆپا]]. پایتەختیشی شاری [[ئەسینائەتینا|ئەسینایە]]یە ، هاونیشتیمانانی یۆنان بەڕێژەی ٩٩% بە [[زمانی یۆنانی]] دەدوێن لەگەڵ ئەوەشدا یۆنانیەکان لەزمانەکانی [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] و [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]] و [[زمانی ئاڵمانیئەڵمانی|ئاڵمانی]] دەگەن و ئەم سێزمانەش لە خوێندنگاکان دەخوێنن ، یۆنان لەساڵی ١٩٨١ بوو بە ئەندامی [[یەکێتیی ئەورووپا]] وە یۆنان لە ئێستادا لەڕووی ڕامیاری و ئابوورییەوە هاوشێوەی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]] و [[فەڕەنسا]] ووڵاتێکی سەرمایەداریە . دراوی ووڵاتی یۆنان [[یۆرۆ]] یە.
 
==جوگرافیا==
===ڕووبەر===
ڕووبەری یۆنان خۆی لە ١٣٠ هەزار کیلۆمەتر دووجا دەبینێتەوە کە هاوتایە لەگەڵ ڕووبەری [[ئوردن|ئەردەن]] و [[فەلەستین]].
 
== دانیشتواندانیشتووان ==
بەپێی ئامارەکانی ساڵی [[٢٠١٤]] ژمارەی دانیشتوانی وڵاتی یۆنان ١١,١٢٨,٤٠٤ کەس بووە کە دەکاتە ٠.١٥ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مام‌ناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٤٣.٢ ساڵە. ھەروەھا ٦٢ لەسەدی دانیشتوانی ئەم وڵاتە لە شارەکان دەژین.<ref> {{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = Countries in the world (ranked by ٢٠١٤ population)| ناونیشان = http://www.worldometers.info/world-population/population-by-country/ |ڕێکەوتی سەردان= ‏١٥ی ئایاری ٢٠١٥ | بڵاوکەرەوە = ماڵپەڕی Worldometers |نووسەر = |زمان = ئینگلیسی}} </ref>
پەنابەران و ئاوارەکانی ئەم وڵاتە ڕۆژانە لە زۆربوونە، پەنابەرانی ئەرمەنی سەد هەزار کەس دەبن و پەنابەرانی هەنگاری سی هەزار کەس دەبن کە زۆریان لە ڕۆژهەڵاتی یۆنان نیشتەجێن بەڵام پەنابەری تورکی زۆرترین ڕێژەن کەخۆی لە سەد و پەنجا هەزار پەنابەر دەدات.
Line ١٣٦ ⟶ ١٣٥:
==سیاسەت==
===پەرلەمان===
یاساکانی[[یاسا]]کانی یۆنان لە پەرلەمان دەردەچن و ٣٠٠ ئەندام پەرلەمان هەن لەپەرلەمانی یۆنان.
 
===پارتە سیاسیەکانی یۆنان===
Line ١٤٨ ⟶ ١٤٧:
*بزوتنەوەی دیموکراتی و یۆنانی
*پارتی دیموکراسی نوێ
*جەبهەیبەرەی چەپی ڕادیکاڵتووندڕەو
 
==سەرچاوەکان==
{{reflist}}
{{وڵاتانی ئەندام لە یەکێتیی ئەورووپا}}
 
{{ئەندامانی ناتۆ}}
{{دەوڵەتانی ئەورووپا}}
 
[[پۆل:دیموکراسیی ئازاد]]
{{تووڵی دەروازە|یۆنان|وڵاتەکان|جوگرافیا|کۆمەڵگا }}
{{پۆلی کۆمنز|Greece}}
 
[[پۆل:دەوڵەتانی ئەندامی ناتۆ]]
[[پۆل:وڵاتانی ئەندام لە یەکیەتی ئەورووپا]]
Line ١٦٢ ⟶ ١٦٤:
[[پۆل:کۆمارەکان]]
[[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٢١]]
[[پۆل:وڵاتانی فەڕەنسی زمان]]
[[پۆل:دەوڵەتانی مەسیحی]]
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/wiki/یۆنان»