سەرچاوەی یۆنان ببینە

{{Coord|39|N|22|E|type:country_region:GR|display=title}}
{{Infobox country
|native_name        = {{lang|el|Ελληνική Δημοκρατία}}<br />''{{transl|el|Elliniki Dimokratia}}''
|conventional_long_name = Hellenic Republic
|common_name        = Greece
|image_flag         = Flag of Greece.svg
|image_coat         = Coat of arms of Greece.svg
|image_map          = EU-Greece.svg
|map_caption        = {{map_caption |location_color=dark green |region=Europe|region_color=dark grey |subregion=the [[یەکێتیی ئەورووپا]] |subregion_color=green|legend=EU-Greece.svg}}
|national_anthem    = "{{lang|grc|Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν}}"<br />''Ýmnos is tin Eleftherían''<br />"[[Hymn to Liberty]]"{{Smallsup|1}}</center><br />[[پەڕگە:Greece national anthem.ogg]]
|national_motto     = [[Eleftheria i Thanatos]], (Greek: "{{lang|el|Ελευθερία ή Θάνατος}}", ''"Freedom or Death"'') (traditional)
|official_languages = [[Modern Greek|Greek]]
|demonym            = [[Greeks|Greek]] (Officially: [[Greeks|Hellenic]])
|capital            = [[ئەتینا]]
|latd=37 |latm=58 |latNS=N |longd=23 |longm=43 |longEW=E
|largest_city       = پایتەخت
|government_type    = [[Unitary state|Unitary]] [[parliamentary republic]]
|leader_title1      = [[President of Greece|President]]
|leader_name1       = [[Katerina Sakellaropoulou]]
|leader_title2      = [[Prime Minister of Greece|Prime Minister]]
|leader_name2       = [[Kyriakos Mitsotakis]]
|legislature        = [[Hellenic Parliament|Parliament]]
|sovereignty_type   = [[Greek War of Independence|Independence]] {{nobold|from the [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|دەوڵەتی عوسمانی]]}}
|established_event1 =Declared
|established_date1  = 1 January 1822, at the [[First National Assembly at Epidaurus|First National Assembly]]
|established_event2 = Recognized
|established_date2  = 3 February 1830, in the [[London Protocol]]
|established_event3 = [[Constitution of Greece|Current constitution]]
|established_date3  = 11 June 1975,<br />[[Constitutional history of Greece#The Third Hellenic Republic|Third Hellenic Republic]]
|accessionEUdate    = 1 January 1981
|EUseats            = 24
|area_rank          = 96th
|area_magnitude     = 1 E11
|area_km2           = 131,990
|area_sq_mi         = 50,944 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|percent_water      = 0.8669
|population_estimate      = 11,305,118<ref name="Eurostat">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&language=en&pcode=tps00001&tableSelection=1&footnotes=yes&labeling=labels&plugin=1|سەردێڕ=Total Population |بڵاوکەرەوە=[[Eurostat]] |ڕێکەوت=١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٠|ڕێکەوتی سەردان=٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٠}}</ref>
|population_estimate_rank = 74th
|population_estimate_year = 2010
|population_census = 10,787,690<ref name="2011census" />
|population_census_year   = 2011 (preliminary data)
|population_density_km2   = 85.3
|population_density_sq_mi = 221.0 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank  = 88th
| GDP_PPP = $294.339&nbsp;billion<ref name="imf2">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2012/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=78&pr.y=5&sy=2009&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=174&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=|سەردێڕ=Greece|بڵاوکەرەوە=[[International Monetary Fund]]|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی نیسانی ٢٠١٢}}</ref> 
|GDP_PPP_rank       = 
|GDP_PPP_year       = 2011
|GDP_PPP_per_capita = $26,293<ref name=imf2/> 
|GDP_PPP_per_capita_rank = 
|GDP_nominal = $303.065&nbsp;billion<ref name=imf2/>
|GDP_nominal_rank   = 
|GDP_nominal_year   = 2011
|GDP_nominal_per_capita = $27,073<ref name=imf2/>
|GDP_nominal_per_capita_rank = 
|HDI                = {{increase}} 0.861
|HDI_rank           = 29th
|HDI_year           = 2011
|HDI_category       = <span style="color:#090;">very&nbsp;high</span>
|Gini               = 33<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|سەردێڕ=Distribution of Family Income&nbsp;– Gini Index|work=[[The World Factbook]]|بڵاوکەرەوە=[[Central Intelligence Agency]]|ڕێکەوتی سەردان=٩ی تەممووزی ٢٠١٠|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٣ی ئابی ٢٠٠٨|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20080813045724/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>
|Gini_year          = 2005
|currency           = [[یۆرۆ]] ([[Euro sign|€]]){{Smallsup|2}}
|currency_code      = EUR
|country_code       =
|time_zone          = [[Eastern European Time|EET]]
|utc_offset         = +2
|time_zone_DST      = [[EEST]]
|utc_offset_DST     = +3
|ethnic_groups      = 94% [[Greeks|Greek]],<br />4% [[Albanians|Albanian]],<br />2% others<ref>These statistics refer to nationality (υπηκοότητα) and not ethnicity (εθνικότητα), as Greece does not collect statistics on ethnicity and self-determination.</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.eurfedling.org/Greece.htm |سەردێڕ=Demographics of Greece | بڵاوکەرەوە=European Union National Languages |ڕێکەوتی سەردان=١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html |سەردێڕ=Greece |work=[[The World Factbook]] |بڵاوکەرەوە=[[Central Intelligence Agency]] |ڕێکەوتی سەردان=١٦ی نیسانی ٢٠١١|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٥ی ئابی ٢٠١٦ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160825033157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/Other/A1602_SAM07_TB_DC_00_2001_07_F_GR.pdf|سەردێڕ=Πίνακας 7: Αλλοδαποί κατά υπηκοότητα, φύλο και επίπεδο εκπαίδευσης – Σύνολο Ελλάδας και Νομοί|trans_title=Table 7: Foreigners by citizenship, gender and educational level -Whole of Greece and Prefectures|زمان=Greek|بڵاوکەرەوە=[[Hellenic Statistical Authority|Greek National Statistics Agency]]|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی نیسانی ٢٠١١|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20110428131729/http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/Other/A1602_SAM07_TB_DC_00_2001_07_F_GR.pdf|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٨ی نیسانی ٢٠١١}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110428131729/http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/Other/A1602_SAM07_TB_DC_00_2001_07_F_GR.pdf |date=٢٨ی نیسانی ٢٠١١ }}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/documents/Tab/report.pdf|سەردێڕ=Demography Report 2010|work=Eurostat Yearbook 2010|بڵاوکەرەوە=[[Eurostat]]|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی نیسانی ٢٠١١|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20110409085104/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/documents/Tab/report.pdf|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٩ی نیسانی ٢٠١١}}</ref>
|drives_on                    = right
|cctld              = [[.gr]]{{Smallsup|3}}
|calling_code       = [[Telephone numbers in Greece|30]]
|date_format  = dd/mm/yyyy
|footnote1 = Also the national anthem of [[قوبرس]].
|footnote2 = Before 2002, the [[Greek drachma]].
|footnote3 = The [[.eu]] domain is also used, as in other [[یەکێتیی ئەورووپا]] member states.
}}

{{زانیاریدانی_وڵات
|ناو_خۆماڵی             =
|ناو_فەرمی              =
|ناوی_باو                       =
|ئاڵا_وێنە                      =
|نیشانی_نەتەوەیی_وێنە   =
|دروژمی_نەتەوەیی                =
|سروودی_نیشتمانی                =
|سروودی_پاشایی          =
|نەخشە_وێنە             =
|نەخشە_سەردێڕ           =
|پایتەخت                        =
|latd=0 |latm=0 |latNS=X |longd=0 |longm=0 |longEW=X
|شار_گەورەترین          =
|زمانەکان_فەرمی         =
|زمانەکان_ناوچەیی               =
|جۆری_زمانەکان          =
|زمانەکان                       =
|ڕەگەز_گرووپەکان                =
|جۆری_دەسەڵات           =
|پلەی_سەرۆک١            =
|ناوی_سەرۆک١            =
|پلەی_سەرۆک٢            =
|ناوی_سەرۆک٢            =
|جۆری_وەرگرتنی_دەسەڵات  =
|زانیاریی_وەرگرتنی_دەسەڵات      =
|ڕووداوی_سەربەخۆیی١     =
|ڕێکەوتی_سەربەخۆیی١     =
|ڕووداوی_سەربەخۆیی٢     =
|ڕێکەوتی_سەربەخۆیی٢     =
|پلە_ڕووبەر                     =
|ڕووبەر_ک.م.٤گ          =
|مەزەندەی_ژمارەی_دانیشتوان      =
|پلە_مەزەندەی_دانیشتوان =
|ساڵی_مەزەندەی_دانیشتوان        =
|سەرژمێریی_دانێشتوان    =
|ساڵی_سەرژمێریی_دانێشتوان       =
|چڕیی_دانیشتوان_ک.م.٤گۆش        =
|پلە_چڕیی_دانیشتوان             =
|دراو                   =
|کۆدی_دراو              =
|کاتی_ناوچەیی           =
|قەرەبووی_کات           =
|لای_لێخوڕین            =
|پاشگر_دۆمەین           =
|کۆدی_تەلەفوون          =
}}
'''یۆنان''' یان '''ئێلادا''' (بە [[زمانی یۆنانی|یۆنانی]]: Ελλάδα یان Ελλάς) به فه‌رمی: '''كۆماری یۆنان''' ('''كۆماری ئێلینیک''') [[وڵات|وڵاتێکە]] لە باشووری ڕۆژھەڵاتی [[ئەورووپا|ئەورۆپا]]. پایتەختیشی شاری [[ئەتینا|ئەسینایە]] ، هاونیشتیمانانی یۆنان بەڕێژەی ٩٩% بە [[زمانی یۆنانی]] دەدوێن لەگەڵ ئەوەشدا یۆنانیەکان لەزمانەکانی [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] و [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]] و [[زمانی ئەڵمانی|ئاڵمانی]] دەگەن و ئەم سێزمانەش لە خوێندنگاکان دەخوێنن ، یۆنان لەساڵی ١٩٨١ بوو بە ئەندامی [[یەکێتیی ئەورووپا]] وە یۆنان لە ئێستادا لەڕووی ڕامیاری و ئابوورییەوە هاوشێوەی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکا]] و [[فەڕەنسا]] ووڵاتێکی سەرمایەداریە . دراوی ووڵاتی یۆنان [[یۆرۆ]] یە.

==جوگرافیا==
===ڕووبەر===
ڕووبەری یۆنان خۆی لە ١٣٠ هەزار کیلۆمەتر دووجا دەبینێتەوە کە هاوتایە لەگەڵ ڕووبەری [[ئوردن|ئەردەن]] و [[فەلەستین]]. 

== دانیشتووان ==
بەپێی ئامارەکانی ساڵی [[٢٠١٤]] ژمارەی دانیشتوانی وڵاتی یۆنان ١١,١٢٨,٤٠٤ کەس بووە کە دەکاتە ٠.١٥ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مام‌ناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٤٣.٢ ساڵە. ھەروەھا ٦٢ لەسەدی دانیشتوانی ئەم وڵاتە لە شارەکان دەژین.<ref>  {{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ =  Countries in the world (ranked by ٢٠١٤ population)| ناونیشان = http://www.worldometers.info/world-population/population-by-country/ |ڕێکەوتی سەردان= ‏١٥ی ئایاری ٢٠١٥ | بڵاوکەرەوە =  ماڵپەڕی Worldometers |زمان = ئینگلیسی}} </ref>
پەنابەران و ئاوارەکانی ئەم وڵاتە ڕۆژانە لە زۆربوونە، پەنابەرانی ئەرمەنی سەد هەزار کەس دەبن و پەنابەرانی هەنگاری سی هەزار کەس دەبن کە زۆریان لە ڕۆژهەڵاتی یۆنان نیشتەجێن بەڵام پەنابەری تورکی زۆرترین ڕێژەن کەخۆی لە سەد و پەنجا هەزار پەنابەر دەدات.

==سیاسەت==
===پەرلەمان===
[[یاسا]]کانی یۆنان لە پەرلەمان دەردەچن و ٣٠٠ ئەندام پەرلەمان هەن لەپەرلەمانی یۆنان.

===پارتە سیاسیەکانی یۆنان===
*حیزبی چەپ و بزوتنەوەی ژینگە
*ڕێکخراوی کۆمۆنیستی یۆنانی
*حیزبی کۆمۆنیستی یۆنانی
*پارتی کرێکاران
*پارتی ژینگە
*پارتی نەتەوەپەرستی یۆنانی و کۆمەڵایەتی
*پارتی کۆمۆنیستی ماڕکسی - لینینی یۆنانی (سەر بەپارتی کۆمۆنیستی چینی کە ئێستا لەچین حوکم دەکات)
*بزوتنەوەی دیموکراتی و یۆنانی
*پارتی دیموکراسی نوێ
*بەرەی چەپی تووندڕەو

==سەرچاوەکان==
{{reflist}}
{{وڵاتانی ئەندام لە یەکێتیی ئەورووپا}}
{{ئەندامانی ناتۆ}}
{{دەوڵەتانی ئەورووپا}}

{{تووڵی دەروازە|یۆنان|وڵاتەکان|جوگرافیا|کۆمەڵگا|ئەورووپا}}
{{پۆلی کۆمنز|Greece}}

[[پۆل:دەوڵەتانی ئەندامی ناتۆ]]
[[پۆل:وڵاتانی ئەندام لە یەکیەتی ئەورووپا]]
[[پۆل:دەوڵەتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان]]
[[پۆل:یۆنان]]
[[پۆل:کۆمارەکان]]
[[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٢١]]
[[پۆل:وڵاتانی فەڕەنسی زمان]]
[[پۆل:دەوڵەتانی مەسیحی]]