Чухчахьерин Эпсилон
| Чухчахьерин ε | |
|---|---|
| Седа | |
 Астрономан азимут | |
| Тидаме хаамаш (Мур J2000.0) |
|
| Дуьххьала_хьаладахар | 16ч 45м 58,24с |
| ОхьатаӀар | +82° 02′ 14,00″ |
| Йукъаметтиг | 300 св. шо (92.02 пк) |
| Гуш болу седанан барам (V) | 4,20 |
| Седарчийн гулам | Чухчахьера |
| Астрометри | |
| ЗӀаьнаран сихалла (Rv) | −6,38 ± 11,67 km/s[1] |
| • Нийса хьалавахар | 19,47 mas в шо |
| • ОхьатаӀар | 2,61 mas в шо |
| Параллакс (π) | 10.73 ± 0.39 mas |
| Абсолютан седанан барам (V) | -0.65 |
| Спектран амалш | |
| Спектран класс | G5 III |
| • B−V | 0,89 |
| Хийцадалар | RS Гончих Псов, затменная типа Алголя[2], затменная звезда[3] |
| Физикин амалш | |
| Масса | 2,6 M⊙ |
| Радиус | 19 R⊙ |
| Хан | ~800 млн. шо |
| Температура | 5200±50 K |
| Серлабийларалла | 225 L⊙ |
| Металлалла | −0.25±0.04 |
| Хьийзар | ~31.8 км/с |
| Орбитин дакъалг | |
| Мур (P) | J2000,0 шо |
| Хаамаш хаамийн базанашкахь | |
| SIMBAD | * eps UMi |
Уроделус (ε UMi) — Чухчахьера седарчийн гуламера шен къегаллица боьлгӀа седа.
Сурт хӀоттор
[бӀаьра нисйан | нисйан]Чухчахьерин Эпсилон — шала седин система[4]. БӀаьра гуш бу цхьа объект санна йукъара гаран барамца 4,19[5]5±0,035, ХӀора шарахь параллакс Дуьненна тӀера терго йарца дӀатаӀар 10,73 лерича, иза 300—303 серлонан шо генахь бу Маьлхал. Шиъ тӀебогӀу Маьлхана радиалан сихаллица − 10,57 км/с. Чухчахьерин Эпсилонан шала система лаьтта можа гигантах кхаа маьлххал йоккха масса а йолуш, 19 радиус йолуш, температурой 5300 К кӀезиг йолуш, иза къега вайн 225 малх санна спектран классаца G5 III[6] а, шолгӀа, спектран класс A8-F0 V йолу кӀезиг Ӏамийна компаньонца — иза бу коьрта рогӀаллин седа, замане хьаьжжина цхьацца хенахь къега, иза нисло орбитин муьрца 39,5 де-буьйсанца а, лахарчу 0,04 эксцентриситетаца а. ДӀабиллина 1899 шарахь америкин астрономо У. У. Кэмпбелла, ткъа хьалхара орбитин билгало йира 1910 шарахь канадин астрономо Дж. С. Пласкетта. Седин магнитуда 12,32 йу сенан йукъаметтиг 77,0 сенан секунд йолуш латтаран са 2°, кхин а минимум седин гаран барам 4,21 2014 шеран хьолехь.
Седин цӀе
[бӀаьра нисйан | нисйан]Чухчахьерин Эпсилонан масех цӀе йу, тайп-тайпана хьосташкахь хьахабо «Уроделус» [7] а, «Цирциторес»[8] аьлла, тӀаьхьарниг наггахь бен ца йоккху, хӀетте а иза алсама официалан йу. Дуьненайукъара Астрономин Берто цкъачунна чӀагӀ ца йина цхьан а официалан долара седин цӀе, цул сов, профессионалийн гуонашкахь седарчийн объектийн историн цӀераш гойту терхьийн билгалонашца, ткъа долара цӀераш астрономи йезархоша историн йуьхьиг йолу билгалйаьхна.
«Цирциторес» латинан маттера гочдо «гуонан», «циклан» (седа) аьлла.
Билгалдахарш
[бӀаьра нисйан | нисйан]- ↑ Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
- ↑ Kukarkin B. V., Kholopov P. N., Pskovsky Y. P., Efremov Y. N., Kukarkina N. P., Kurochkin N. E., Medvedeva G. I. General Catalogue of Variable Stars, 3rd ed. — 1971.
- ↑ Prša A., Kochoska A., Conroy K. E., Eisner N., Hey D. R., IJspeert L., Johnston C., Fleming S. W., Mortensen D., Pepper J. et al. TESS Eclipsing Binary Stars. I. Short-cadence Observations of 4584 Eclipsing Binaries in Sectors 1–26 (инг.) // The Astrophysical Journal: Supplement Series — AAS, 2022. — Vol. 258, Iss. 1. — 22 p. — ISSN 0067-0049; 1538-4365 — doi:10.3847/1538-4365/AC324A — arXiv:2110.13382
- ↑ Токовинин А. А. (стр. 389) Каталог множественности ярких звездных систем // Ежемесячный доклад Королевского астрономического общества : Доклад. — 2008. — 11 сентябрехь. — С. 879.
- ↑ Мальков О. Ю. и Князев А. Ю. Затмевающие переменные: каталог и классификация // https://doi.org/10.1002/asna.201311942 : Журнал Астрофизический бюллетень. — 2013. — 1 октябрехь.
- ↑ M. Weber, T. Granzer, S. Järvinen. Rotation, activity, and lithium abundance in cool binary stars // ISI Journal Citation Reports. — 2012. — 4 октябрехь. — С. 706.
- ↑ [wikisky.org ε UMi (Urodelus)].
- ↑ Jack W. Rhoads. Reduced Star Catalog Containing 537 Named Stars / NASA. — NASA—JPL-Coml.,L.A.,Calif., 1971. — С. 64. — ISBN https://ntrs.nasa.gov/search.jsp?R=19720005197 2018-04-15T19:08:26+00:00Z (стр. 20 №519).
Хьажоргаш
[бӀаьра нисйан | нисйан]
Викилармера Чухчахьерин Эпсилон темица йолу медиафайлаш
 Чухчахьерин гуламан седарчий | |
|---|---|
| Байер | |
| Флемстид | |
| Хийцалун | |
| Планетнийн системаш | |
| Галактин арахьара | |
| Кхин | |