Чулацаман тӀегӀо

Панама — Версийн башхалла

9°09′ къ. ш. 79°42′ м. д.HGЯO
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
[талланза верси][талланза верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
Umarbot (дийцар | къинхьегам)
ж →‎Билгалдаккхарш: clean up, replaced: Билгалдаккхар → Билгалдаккхарш (2) using AWB
 
(ца гайтина йуккъера версеш 6 декъашхочун)
МогӀа 1: МогӀа 1:
{{маьӀна}} {{Пачхьалкх
{{Underlinked|date=июнь 2013}}
|Нохчийн цӀе= Панама
{{Пачхьалкх
|Шен цӀе= República de Panamá
|Нохчийн цӀе = Панама
|Доланиг дожар= Панамы
|Цера шаьш йоккху цӀе = República de Panamá
|ХӀост= Coat of Arms of Panama.svg
|Кхолламан дужург =
|ХӀостан метта=
|Герб = Coat of Arms of Panama.svg
|Девиз= Pro Mundi Beneficio ([[Латиннан мотт|лат.]] "На благо миру")
|Байракх =
|Шатлакхан Иллинан цӀе= Himno Istmeño
|Гербан метта =
|Аудио=
|Дай кхайкхаман илли =
|Маьрша йаьлла терахь= [[3 ноябрь]] [[1903 шо]]
|Кхайкхаман иллина цӀе =
|Маьрша йелира= [[Колумби|Колумбех]]
|Хезардолуш лакхийтар =
|lat_dir =N |lat_deg =9 |lat_min =9 |lat_sec = 0
|Куьйгаллин барам =
|lon_dir =W |lon_deg =79 |lon_min =42 |lon_sec = 0
|Пачхьалкха дин =
|lat_dir = N|lat_deg = 43|lat_min = 20|lat_sec = 0
|region = PA
|lon_dir = E|lon_deg = 45|lon_min = 40|lon_sec = 0
|CoordScale =2000000
|Картан тӀехь= Panama (orthographic projection).svg
|region =
|Мотт= [[Испанхойн мотт|испанхойн]]
|CoordScale =
|Коьрта гӀала= [[Панама (гӀала)|Панама]]
|Карта тӀехь = Panama (orthographic projection).svg
|Йаккхий гӀаланаш= [[Панама (гӀала)|Панама]]
|Карта тӀехь2 =
|Урхаллин тайпа= [[Президентан республика]]
|Пачхьалкха коьрта меттанаш =
|Куьйгалхойн даржаш= [[Президент]]<br />[[Вице-президент]]
|Кхоллайелла =
|Куьйгалхой= [[Рикардо Мартинелли]]<br />[[Хуан Карлос Варела]]
|Маьрша йаьлла хан =
|Латтанца меттиг= 115
|Маьрша елира церах =
|Латта= 75 517
|Коьрта гӀала = [[Панама (гӀала)|Панама]]
|Хина процент= 2,9
|Яккхийра гӀаланаш =
|Бахархойн меттиг= 132
|Куьйгалхойн даржаш =
|Бахархой = {{тӀекхетар}}3 689 293<ref>{{cite web|url=http://countrymeters.info/ru/Panama/|title=Счетчик населения Панамы (18.10.13)}}</ref>
|Куьйгалхой =
|Аренаш мацхолгӀачу меттигехь ю =
|Мах хадина шо = 2013
|Бахархой ларарца= 3 661 868<ref>{{Перепись проводилась в январе 2013)}}</ref>
|Мел ду дерриге латта =
|Бахархой лерина шо= 2013
|Латтан тӀехула долу хина барам =
|Луьсталла= 44,5
|Дакъошца йолу къома цӀераш =
|ДЧС= 29 799 млн<ref>[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=283&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=28&pr.y=3 Report for Selected Countries and Subjects<!-- корта добавлен ботом -->]</ref>
|Бахархойн меттигаш =
|ДЧС лерина шо= 2011
|Бахархой =
|ДЧС меттиг= 90
|Мах хадоран шо =
|ХӀораннан а сина ДЧС= 13416
|Бахархойн дуккхалла =
|АДКИ = {{тӀекхетар}} 0,780<ref name="HDI">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2013_EN_complete.pdf|lang=en|title=Human Development Report 2013|year=2013|publisher=United Nations Development Programme|archiveurl=http://www.webcitation.org/6IqDzz4je|archivedate=2013-08-13}}</ref>
|Бахархой дӀабазбарна шо =
|Лерина шо АДКИ = 2013
|Халкъа алсамалла =
|Алсам хьалкъ долу меттиг =
|АДКИ меттиг = 59
|Локхалла АДКИ = <span style="color:#090;">лакхара</span>
|Дерриге чоьхьара сурсаташ ДЧС (НЭТ) =
|Ахча= [[Бальбоа (ахча)]] ([[PAB, код 590]]); [[АЦШн доллар]] ([[USD, код 840]])
|Дагардина шо ДЧС (НЭТ) =
|Домен=[[.pa]]
|Дукхалло яккхина меттиг ДЧС (НЭТ) =
|Телефонан код= 507
|Цхьан адаман цӀарах ДЧС (НЭТ) =
|Сахьтан аса= [[UTC-5]]
|Цхьан адаман цӀарах ДЧС (НЭТ) яккхина меттиг =
|Дагардина шо ДЧС (дозалла) =
|Дукхалло яккхина меттиг ДЧС (дозалла) =
|Цхьан адаман цӀарах ДЧС (дозалла) =
|Цхьан адаман цӀарах ДЧС (дозалла) яккхина меттиг =
|Адаман дукхаллийн кхиаман меттигаш АДКМ =
|Дагардина шо АДКМ =
|Дукхалло яккхина меттиг АДКМ =
|Локхалла АДКМ =
|Мохакеман юкъаралла =
|Ахча =
|Дуьнена машан цӀераш =
|ISO код =
|Телефонан код =
|Сахьтан аса =
|Билгалдар =
<!-- |Байракх а Герб яц=* -->
<!-- |Кхайкхаман илли доцуш=* -->
}}
}}

'''Панама''' ({{lang-es|República de Panamá}} {{IPA|[re̞ˈpuβ̞lika ð̞e̞ panaˈma]}}) — Юкъаметтера lамеркин пачхьалкх ю.
'''Панама''' ({{lang-es|República de Panamá}} {{IPA|[re̞ˈpuβ̞lika ð̞e̞ panaˈma]}}) — Йукъаметтера Ӏамеркин пачхьалкх йу.


== Географи ==
== Географи ==
== Истори ==
== Истори ==
== Административан йекъайалар ==
{{Къилбседера Американ пачхьалкхаш}}
<center>
{| class="standard"
! colspan="6" | Панаман административан йекъайалар
|-
| colspan="6" | [[Файл:Panama, administrative divisions - Nmbrs - colored.svg|750px|center|Панаман административан йекъайалар]]
|-
| style="padding:0; border:none;" |
{| class="standard sortable" style="background:white"
!'''№'''
!'''Административан <br />дакъа'''<br />[[нохчийн мотт|нох]].
!'''Административан <br />дакъа'''<br />[[испанхойн мотт|исп]].
!'''Административан <br />центр'''
!'''Майда,<br /><ref>[http://www.statoids.com/upa.html Statoids]</ref>.км²'''
!'''Бахархой,<br /><ref>http://www.censos2010.gob.pa/Resultados/mapas.aspx|título=''Censos{{ТӀе цакхочу хьажорг|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} nacionales 2010''</ref> адам. (2010)'''
!'''Луьсталла,<br />адам./км²'''
|- style="background:#eee;"
| || align=center colspan="6" | '''Провинцеш'''
|- align=left
| 1 || [[Бокас-дель-Торо (провинци)|Бокас-дель-Торо]] || align=right| ''[[:es:Bocas del Toro (provincia)|Bocas del Toro]]'' || align=left| [[Бокас-дель-Торо (гӀала)|Бокас-дель-Торо]] || align=right| 4 601 || align=right| 125 461 || align=right| 27,27
|- align=left
| 2 || [[Чирики (провинци)|Чирики]] || align=right| ''[[:es:Chiriquí|Chiriquí]]'' || align=left| [[Давид (гӀала)|Давид]] || align=right| 6 477 || align=right| 416 873 || align=right| 64,36
|- align=left
| 4 || [[Верагуас]] || align=right| ''[[:es:Veraguas|Veraguas]]'' || align=left| [[Сантьяго-де-Верагуас]] || align=right| 10 677 || align=right| 226 991 || align=right| 21,26
|- align=left
| 5 || [[Колон (провинци)|Колон]] || align=right| ''[[:es:Colón (provincia)|Colón]]'' || align=left| [[Колон (гӀала)|Колон]] || align=right| 4 891 || align=right| 241 928 || align=right| 49,46
|- align=left
| 6 || [[Кокле (провинци)|Кокле]] || align=right| ''[[:es:Coclé|Coclé]]'' || align=left| [[Пенономе (гӀала)|Пенономе]] || align=right| 4 927 || align=right| 233 708 || align=right| 47,43
|- align=left
| 7 || [[Эррера (провинци)|Эррера]] || align=right| ''[[:es:Herrera (provincia)|Herrera]]'' || align=left| [[Читре]] ||align=right| 2 341 || align=right| 109 955 || align=right| 46,97
|- align=left
| 8 || [[Лос-Сантос (провинци)|Лос-Сантос]] || align=right| ''[[:es:Los Santos (provincia)|Los Santos]]'' || align=left| [[Лас-Таблас]] ||align=right| 3 805 || align=right| 89 592 || align=right| 23,55
|- align=left
| 9 || [[Малхбузера Панама]] || align=right| ''[[:es:Provincia de Panamá Oeste|Panamá Oeste]]'' || align=left| [[Ла-Чоррера (гӀала)|Ла-Чоррера]] || align=right| 3 124 || align=right| 461 304 || align=right| —
|- align=left
| 10 || [[Панама (провинци)|Панама]] || align=right| ''[[:es:Panamá (provincia)|Panamá]]'' || align=left| [[Панама (гӀала)|Панама]] || align=right| 8 763 || align=right| 1 251 766 || align=right| —
|- align=left
| 13|| [[Дарьен (провинци)|Дарьен]] || align=right| ''[[:es:Darién (provincia)|Darién]]'' || align=left| [[Ла-Пальма (Панама)|Ла-Пальма]] || align=right| 11 091 || align=right| 48 378 || align=right| 4,36
|- style="background:#eee;"
| || align=center colspan="6" | '''Комарки'''
|- align=left
| 3 || [[Нгобе-Бугле]] || align=right| ''[[:es:Ngöbe-Buglé|Ngöbe-Buglé]]'' || align=left| [[Льяно-Тугри]] (Llano Tugrí) || align=right| 6 673 || align=right| 156 747 || align=right| 23,49
|- align=left
|''10.1''|| ''[[Куна-де-Мадуганди]]'' <sup>(1)</sup> || align=right| ''[[:es:Madugandí (comarca)|Madugandí]]'' || align=left| [[Акуа-Яла]] (Akua Yala) || align=right| 2 319 || align=right|4 271 || align=right| 1,84
|- align=left
| 11|| [[Гуна-Яла]] || align=right| ''[[:es:Guna Yala|Guna Yala]]''<ref>[http://paseandoteporelperuyelmundo.blogspot.ru/2013_05_05_archive.html Segunda parte de mi Viaje a Panamá:El Mundo de los Gunas; Capítulo I , Historia y Organización Política. Historia y Organización Política. Parte 1. La gente que pierde su tradición pierde su alma.]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20120206093117/http://www.congresogeneralkuna.com/ISGAR.Dic.%20010.pdf El Congreso Nacional Guna decidió suprimir las letras P, T, K de su alfabeto, siendo esta última reemplazada por la letra G. Boletín Informativo del Congreso Nacional Guna, Diciembre de 2010, Consultado el 15 de noviembre de 2011]</ref><ref>[http://www.gunayala.org.pa/ Congreso General Guna]</ref> || align=left| [[Эль-Порвенир]] || align=right| 2 393 || align=right| 33 109 || align=right| 13,84
|- align=left
| 12|| [[Эмбера-Воунаан]] || align=right| ''[[:es:Emberá-Wounaan (comarca)|Emberá-Wounaan]]'' || align=left| [[Унион-Чоко]] || align=right| 4 398 || align=right| 10 001 || align=right| 2,27
|- align=left
|''13.1''|| ''[[Куна-де-Варганди]]'' <sup>(2)</sup> || align=right| ''[[:es:Wargandí (comarca)|Wargandí]]'' || align=left| [[Морти (Панама)|Морти]] || align=right| 775 || align=right|1 914 || align=right| 2,47
|- style="background: #CCC;"
| ||Всего|| || ||75 001||3 405 813||45,41
|}
|- align=left
| colspan="7" style="font-size:smaller" |<small><sup>(1)</sup> субпровинциальная комарка провинции Панама</small><br /><small><sup>(2)</sup> субпровинциальная комарка провинции Дарьен</small><br />
|}
</center>

{{Къилбаседа Америкин пачхьалкхаш}}

== Билгалдахарш ==
{{Билгалдахарш}}

{{rq|empty}}


{{external links}}
== Билгалдаккхарш ==
{{Билгалдаккхарш}}

Карара верси 2023, 14 январь, 21:53

Панама
República de Panamá
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Девиз: «Pro Mundi Beneficio (лат. "На благо миру")»
Панамы Пачхьалкхан Шатлакхан Илли
Маьрша йаьлла терахьаш 3 ноябрь 1903 шо (Колумбех)
Официалан мотт испанхойн
Коьрта гӀала Панама
Йаккхий гӀаланаш Панама
Урхаллин тайпа Президентан республика
Президент
Вице-президент
Рикардо Мартинелли
Хуан Карлос Варела
Латта
 • Шадерг 75 517 км² (115-гӀа дуьненахь)
 • % хина тӀехле 2,9
Бахархой
 • Мах хадор (2013) 3 689 293[1] стаг
 • Ларар (2013) 3 661 868[2] стаг
ДЧС
 • Шадерг (2011) 29 799 млн[3] долл. (90-гӀа)
 • ХӀораннан а сина 13 416 долл.
АДКИ (2013) 0,780[4] (лакхара; 59-гӀа меттиг)
Ахча Бальбоа (ахча) (PAB, код 590); АЦШн доллар (USD, код 840)
Интернет-домен .pa
Код ISO PA
Код МОК PAN
Телефонан код +507
Сахьтан аса UTC-5
Автомобилийн некъаш аьтту агӀора
Викилармин логотип Викиларми чохь медиафайлаш

Панама (испан. República de Panamá [re̞ˈpuβ̞lika ð̞e̞ panaˈma]) — Йукъаметтера Ӏамеркин пачхьалкх йу.

Административан йекъайалар

[бӀаьра нисйан | нисйан]
Панаман административан йекъайалар
Панаман административан йекъайалар
Панаман административан йекъайалар
Административан
дакъа

нох.
Административан
дакъа

исп.
Административан
центр
Майда,
[5].км²
Бахархой,
[6] адам. (2010)
Луьсталла,
адам./км²
Провинцеш
1 Бокас-дель-Торо Bocas del Toro Бокас-дель-Торо 4 601 125 461 27,27
2 Чирики Chiriquí Давид 6 477 416 873 64,36
4 Верагуас Veraguas Сантьяго-де-Верагуас 10 677 226 991 21,26
5 Колон Colón Колон 4 891 241 928 49,46
6 Кокле Coclé Пенономе 4 927 233 708 47,43
7 Эррера Herrera Читре 2 341 109 955 46,97
8 Лос-Сантос Los Santos Лас-Таблас 3 805 89 592 23,55
9 Малхбузера Панама Panamá Oeste Ла-Чоррера 3 124 461 304
10 Панама Panamá Панама 8 763 1 251 766
13 Дарьен Darién Ла-Пальма 11 091 48 378 4,36
Комарки
3 Нгобе-Бугле Ngöbe-Buglé Льяно-Тугри (Llano Tugrí) 6 673 156 747 23,49
10.1 Куна-де-Мадуганди (1) Madugandí Акуа-Яла (Akua Yala) 2 319 4 271 1,84
11 Гуна-Яла Guna Yala[7][8][9] Эль-Порвенир 2 393 33 109 13,84
12 Эмбера-Воунаан Emberá-Wounaan Унион-Чоко 4 398 10 001 2,27
13.1 Куна-де-Варганди (2) Wargandí Морти 775 1 914 2,47
Всего 75 001 3 405 813 45,41
(1) субпровинциальная комарка провинции Панама
(2) субпровинциальная комарка провинции Дарьен

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]