Adenozin-monofosfat

(Preusmjereno sa AMP)

Adenozin monofosfat (AMP) – sistemsko ime 5'-adenilna kiselina – je nukleotid, jedan od gradivnih blokova RNK. Ovaj organski spoj je ester fosforne kiseline i nukleozid adenozina. Sastoji se od fosfatne grupe, šećera riboze, i nukleobaze adenina.[1][2][3]

Adenozin-monofosfat
(AMP)

Općenito
Hemijski spojAdenozin-monofosfat
(AMP)
Druga imenaIUPAC-ime 5'-Adenilna kiselina
Molekularna formulaC10H14N5O7P
CAS registarski broj61-19-8
SMILESO=P(O)(O)OC[C@H]3O[C@@H](n2cnc1c(ncnc12)N)[C@H](O)[C@@H]3O
InChI1/C10H14N5O7P/c11-8-5-9(13-2-12-8)15(3-14-5)10-7(17)6(16)4(22-10)1-21-23(18,19)20/h2-4,6-7,10,16-17H,1H2,(H2,11,12,13)(H2,18,19,20)/t4-,6-,7-,10-/m1/s1
Osobine1
Molarna masa347,22 g/mol
Rizičnost
NFPA 704
0
0
0
 
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.

Kao supstituent on se označava prefiksom adenilil-.

Sinteza i degradacija

uredi

AMP može nastati tokom sinteze adenozin trifosfata (ATP) uz katalizu enzimom adenilat kinaza, kada se kombiniraju dvije molekule adenozin difosfata (ADP)[4]:

2 ADP → ATP + AMP

Alternativno, AMP se proizvodi hidrolizom jedne visokoenergijske fosfatne ADP veze:

ADP → AMP + Pi

AMP se također formira i hidrolizom ATP u AMP i pirofosfat[5]:

ATP → AMP + PPi

Prilikom razlaganja RNK u živim sistemima, formiraju se nukleozid monofosfati, poput adenozin monofosfata.

AMP se regenerira u ATP na sijledeći način:

AMP + ATP → 2 ADP (adenilat kinaza u suprotnom pravcu)
ADP + Pi → ATP (ovaj korak je najčešće u aerobnim putevima ATP sintaze tokom oksidacijske fosforilacije)

U IMP, AMP se pretvara enzimom mioadenilat deaminaza, uz otpuštanje jedne amino grupe.

U kataboličkim putevima, adenozin monofosfat se pretvara u uričnu kiselinu, koja se izlučuje iz tijela.

Također pogledajte

uredi

Reference

uredi
  1. ^ Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Eds. (2005). Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB) Sarajevo. ISBN 9958-9344-1-8.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
  2. ^ Kapur Pojskić L. (2014). Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju, 2. izdanje. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo. ISBN 978-9958-9344-8-3.
  3. ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
  4. ^ Rosano TG, Clayson KJ, Strandjord PE (juli 1976). "Evaluation of adenosine 5'-monophosphate and fluoride as adenylate kinase inhibitors in the creatine kinase assay". Clin. Chem. 22 (7): 1078–83. PMID 179733.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
  5. ^ Kunitz M (mart 1962). "Hydrolysis of adenosine triphosphate by crystalline yeast pyrophosphatase. Effect of zinc and magnesium ions" (PDF). J. Gen. Physiol. 45(4)Pt 2: 31–46. PMC 2195188. PMID 14460583.

Vanjski linkovi

uredi