Hensaozneg
An hensaozneg[1] pe angl-saozneg[2] (a zlelfe graet henangleg anezhañ kentoc'h evel e raer gant ar yezhoù all, an hensaozneg a dalv kentoc'h an hen alamaneg izel) hag Ænglisc er yezh end-eeun, zo ur yezh c'hermanek kozh hag a veze komzet er pezh a zo bremañ Bro-Saoz ha gevred Bro-Skos, etre kreiz ar Vvet kantved ha kreiz an XIIvet kantved.
Ur yezh gant troadoù e oa an hensaozneg ha kalzik a frankiz a oa evit urzh ar gerioù er frazennoù. Kar-nes e oa d'ar yezhoù germanek all en amzer-hont, dreist-holl d'an henfrizeg, rak ne oa ket bet levezonet gant ar galleg c'hoazh. Dindan levezon ar yezh-se, goude aloubadeg Bro-Saoz gant Normaned Gwilherm an Alouber, e cheñchas kalz yezh ar vro ha dont da vezañ ar c'hrennsaozneg, ur yezh gant nebeutoc'h a sked eget an hensaozneg.
Skrivet e veze an hensaozneg, en deroù, gant an doare futhorc (pe fuþorc), ur stumm emdroet eus an doare futhark implijet er yezhoù germanek all. Kemeret e voe lec'h ar futhorc gant al lizherenneg latin, war-bouez un nebeud arouezennoù dibar hag a voe miret, evel þ, ƿ, æ pe œ.
An hensaozneg er sevenadur a-vremañ
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Ar yezhoniour ha skrivagner J. R. R. Tolkien, a labouras stank war an hensaozneg hag er c'helennas e Skol-veur Oxford. Implijout a ra anezhañ da sevel un hollved harozel ha faltaziek anvet Middle-Earth (Douar-ar-C'hreiz) e lec'h ma vev ur bobl marc'hegerien anvet Rohirrim hag a gomz ur yezh peuzheñvel ouzh an hensaozneg.
Ar skrivagner Paul Kingsnorth en deus skrivet un danevell anvet The Wake oc'h implij ur yezh savet gantañ e-unan, diazezet war ar saozneg mes gant ur geriaoueg ha troioù-lavar tennet eus an hensaozneg.
Notennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Istor ar Yezhoù Keltiek, Arzel Even, levrenn II, p. 219
- ↑ Istor ar Yezhoù Keltiek, levrenn I, p. 67
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Introduction to Old English (en)
- Omniglot (en)