Mont d’an endalc’had

Johann Sebastian Bach

Kemmañ al liammoù
Eus Wikipedia
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
Gant ar ger Bach e tegouezher amañ. Evit sterioù all ar ger, gwelit Bach (disheñvelout).
Johann Sebastian Bach
den
Reizh pe jenerpaotr Kemmañ
Bro ar geodedouriezhSachsen-Eisenach, Impalaeriezh santel roman german Kemmañ
Anv e yezh-vamm an denJohann Sebastian Bach Kemmañ
Anv-bihanJohann, Sebastian Kemmañ
Anv-familhBach Kemmañ
Deiziad ganedigezh21 Meu 1685 Kemmañ
Lec'h ganedigezhEisenach Kemmañ
Deiziad badeziant23 Meu 1685 Kemmañ
Deiziad ar marv28 Gou 1750 Kemmañ
Lec'h ar marvLeipzig Kemmañ
Doare mervelabeg naturel Kemmañ
Abeg ar marvGwallzarvoud eus gwazhied an empenn Kemmañ
Lec'h douaridigezhSt. Thomas Church Kemmañ
TadJohann Ambrosius Bach Kemmañ
MammMaria Elisabeth Lämmerhirt Kemmañ
Breur pe c'hoarJohann Christoph Bach III, Johann Jacob Bach Kemmañ
PriedAnna Magdalena Bach, Maria Barbara Bach Kemmañ
KarChristoph Bach Kemmañ
FamilhBach family Kemmañ
Yezh vammalamaneg Kemmañ
Yezhoù komzet pe skrivetalamaneg, italianeg, latin Kemmañ
Yezh implijet dre skridalamaneg Kemmañ
Kargchapelmaster, Thomaskantor Kemmañ
Bet war ar studi eSt. Michael's School Kemmañ
Bet studier daJohann Ambrosius Bach, Johann Christoph Bach III, Johann Ludwig Bach, Johann Christoph Bach II, Dietrich Buxtehude Kemmañ
Lec'h labourMühlhausen/Thüringen, Weimar, Leipzig, Arnstadt, Köthen Kemmañ
Deroù ar prantad labour1710 Kemmañ
RelijionLuteriegezh Kemmañ
Kleñveddallentez Kemmañ
Partner in business or sportSiegmund Friedrich Dresig Kemmañ
Benveg sonerezhograoù, Klav-kerdin, biolin, viola Kemmañ
List of workslist of compositions by Johann Sebastian Bach, Bach-Werke-Verzeichnis, Bach-Compendium, Neue Bach-Ausgabe, Joh. Seb. Bach's Werke Kemmañ
PladennrolladurJohann Sebastian Bach discography Kemmañ
Diellaouet gantBach-Archiv Leipzig Kemmañ
LuskadBaroque music Kemmañ
TachennBaroque music Kemmañ
Levezonet gantAntonio Vivaldi, Johann Pachelbel, Johann Georg Pisendel Kemmañ
Deskrivet en URLhttps://jsbach.de, https://www.bach-leipzig.de/de/neutral/johann-sebastian-bach-–-eine-chronologie, https://www.klassika.info/Komponisten/Bach/index.html Kemmañ
External data available at URLhttp://archive.ics.uci.edu/ml/datasets/Bach+Choral+Harmony Kemmañ
Deskrivet drePortrait of Johann Sebastian Bach Kemmañ
Dileuriad ar gwirioù a aozertalvoud ebet Kemmañ
Oberennoù zo en dastumadProcuratoria di San Marco musical archive Kemmañ
Rummad tostCategory:Compositions by Johann Sebastian Bach Kemmañ
Statud e wirioù aozerAr gwirioù aozer ne dalvezont ket ken Kemmañ
Critical catalogueBach-Werke-Verzeichnis Kemmañ
Documentation files atSAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts Kemmañ


Johann Sebastian Bach (distagadur alamanek: /bax/) a oa ur sonaozour hag ograour alaman (31 a viz Meurzh 1685 en Eisenach, 28 a viz Gouere 1750 e Leipzig)

Ur sonaozour eus ar marevezh barok e oa, enkorfet ennañ hag aroueziet gantañ ar pep gwellañ eus arz ar mare-se, hir ha padus e levezon war diorroadur ar sonerezh kornôgat. Anavezet e voe gant ar brasañ sonaozourien, Mozart ha Beethoven en o zouez, evel ur mestr n'oufed ket mont dreistañ.

Espar eo e oberenn e pep keñver : gant ar rik hag ar pinvidik ma 'z eo gantañ kensoniezh, kerzenn ha kendonouriezh, ar peurechu m'eo ar stummoù, ar mestr m'eo a-fed teknik pe bedagogiezh, an uhel m'eo e awen ha niver e genaozadurioù. Mont a ra dreist an derezioù boas a ziforc'h koulzadoù ar stummañ, barr ar vrud hag an diskar : kenkoulz eo perzhioù e genaozaduroù yaouankiz hag ar re savet war an diwezhat.

Buhezskrid

Eisenach

Ganet eo bet Bach d'an 21 a viz Meurzh 1685 en un tiegezh a sonerien hag a embrege abaoe meur a remziad evel sonerien lez, kêr pe iliz e korn-bro Thüringen (Alamagn). En e gavout a ra er pempvet remziad abaoe an hendad koshañ anavezet, diouzh e anv Veit Bach a vije deuet er XVIvet kantved eus Hungaria, miliner ha soner amatour. Pa voe ganet, meur a zek e oa ar re Vach a embrege ar sonerezh ; bez' ez eo unan eus ar re bouezusañ e-touez an tiegezhioù sonerierien anavezet en istor ar sonerezh kornôgat a-bezh.

Deiziad an 21 a viz Meurzh a zo hini an deiziadur julian en implij d'an ampoent e Eisenach, an deiziad diouzh an deiziadur gregorian a vije an 31 a viz Meurzh (an deiziad gregorian an hini a implijer evit e varv e Leipzig). Ar bugel diwezhañ eo diwar an eizh ganet eus Johann Ambrosius Bach (1645-1695), anezhañ soner kêr ha trompellour a lez, hag eus e bried Elisabeth bet ganet Lämmerhirt. Badeziet e vez hervez ar feiz lutherian d'an 23 a viz Meurzh en iliz Sant-Jorj (Georgenkirche).

En Eisenach e tremen e vugaleaj ; degemer a ra e zeskoni sonerezhel kentañ diwar e dad Johann Ambrosius Bach, ur violinour donezonet. Reizhet e vez ivez war ar sonerezh relijiel ha war an ograoù gant ur c'henderv d'e dad, Johann Christoph Bach a zo ograour iliz Sant Jorj. Daremprediñ a ra, adal e eizh vloaz, skol latin dominikaned Eisenach.

Ohrdruf

E vamm a varv d'an 3 a viz Mae 1694. D'ar 27 a viz Du da heul ec'h addimez e dad gant un intañvez, Barbara Margaretha Bartholomäi, bet ganet Keul, met mervel a ra-eñ ivez ur sizhunvezhioù bennak war-lerc'h, d'an 20 a viz C'hwevrer 1695. D'an oad a zek vloaz, kollet e-giz-se gantañ e vamm hag e dad da heul, degemeret eo gant e vreur henañ oadet a bevar bloaz warn-ugent, Johann Christoph, skoliad Johann Pachelbel hag ograour en Ohrdruf. Er gêr-mañ e tarempred Johann-Sebastian al lise, ha tapout a ra un deskamant ledanoc'h eget e hendadoù ; e-touez e gamaladed klas ez eus unan eus e gendirvi, Johann Ernst Bach hag ur mignon feal, Georg Erdmann. Gant Johann Christoph e vez kaset pelloc'h e gelennadurezh sonerezhel ha stummet war ar c'hlavioù dre stokelleg. Johann-Sebastian a ziskouez bezañ donezonet-kenañ evit ar sonerezh (a zo muioc'h ez eus gantañ ur skouarn pakret) ha degas a ra e lod eus korvoder an tiegezh evel korist. Plijout a ra dezhañ eilañ ha studiañ oberennoù ar sonaozourien a zo diraezus dezhañ, ha pa vefe a-enep da youl e vreur henañ.

D'an 19 a viz Genver 1700 e kuita Georg Erdmann Ohrdruf evit Lüneburg; Johann-Sebastian Bach a heuilh anezhañ kenkent hag ar 15 a viz Meurzh: etre ar c'hoant da adkavout e vignon hag an hini da skañvaat karg e vagadur digant e vreur henañ, a zo dimezet ha tad a familh, en deus graet e soñj war ar c'hemm pouezus-se moarvat.

Lüneburg

O vezañ ma oa berr an danvez gant e vreur, e tro da 1700 e teu Johann-Sebastian a-benn da vezañ degemeret en ul laz-kakañ masikoded (Michaelisschule e anv) e Lüneburg, ur gêr lec'hiet 200 km en hanternoz aleshont ma'z eas daveti war droad e-ser ur c'hamalad. Ouzhpenn d'ar sonerezh, e tapas deskiñ retorik, latin, gresianeg ha galleg. Anaoudegezh a reas gant Georg Böhm, soner eus ar Johanniskirche ha skoliad an ograour meur eus Hamburg Johann Adam Reinken. Hemañ diwezhañ her reizh war stil sonerezhel Alamagn an hanternoz. Damzaremprediñ a reas ivez e Lüneburg sonerien c'hall zivroet, pergen Thomas de la Selle, skoliad Lully : digarez en doa da zenesaat boazioù sonerezhel all ; eilañ a reas e he fezh oberenn ograoù Nicolas de Grigny, ha marteze e krogas da genskrivañ gant François Couperin.

E-unan-penn dreist holl an hini e tezrann gant rikted kevrollennoù ar sonerien anavezet. Entanet ha kurius evel ma oa, ne terme ket a-raok kerzhet meur a zek kilometr evit mont da selaou sonerien, evel Böhm, Reinken ha Lübeck, ha zoken meur a gant evit Buxtehude veur.

Arnstadt

E 1703 ez eas d'ograouer d'Arnstadt. Redek a reas buan brud ar mailh-se evel soner ha primaozer.

Mühlhausen

Etre 1707 ha 1708 e voe ograouer e Mühlhausen. Eno e skrivas e ganadenn gentañ, derou ur mell oberenn a liderezh a yelo d'he greskiñ e oberenn evit ograoù, testoù a ziskuilh ar gwellañ ar mailhoni, an donder hag ar vraventez pur m'eo deuet Bach da vezañ ar brasañ jubennour an holl amzerioù. Kenaozañ a raio e-kerz e buhez kanadennoù evit pemp bloavezh klok a gelc'hiad liderezh, da lavaret eo en tu-hont da dri-c'hant. Kollet eo bet meur a zek kenaozadur digantañ, ul lodenn vras anezho e-kerz ar maread-se. Er gêr-se ivez eo e eured gant e geniterv Maria Barbara, ma oa bamet gant he chemet a soprano. Da eo dezhañ en em gannañ evit dastum dezhi argouroù dereat hag evit ma kemerfe e wreg e blas en abadennoù (ne oa ket degemeret ar maouezed en tribun a enor betek an XIXvet kantved).

Weimar

Etre 1708 ha 1717, ograouer ha kentañ biolin e chapel dug a Weimar, edo en e gerzh an ograoù hag ivez laz klavioù ha kanañ an Dug. E-kerz ar c'houlzad-se e voe krouet ar bras eus e oberennoù evit ograoù (en o zouez an hini anavezetañ, an Toccata ha Fugenn e re leiañ BWV 565 ker-vrudet), eus e kanadennoù, eus e bezhioù evit klavisim awenet gant ar vistri meur italian ha gall. Met fellout a rae dezhañ kuitaat ar gêr-se ma kave hir e amzer enni. An Dug a Weimar a glevas ar c'heloù hag en reas prizoniad. Ret e voe d'ar priñs Leopold a Anhalt-Coethen dont d'e zieubiñ evit lakaat anezhañ da soner chapel e lez e Coethen.

Cöthen

Etre 1717 ha 1723 e voe mestr a chapel e lez ar priñs Leopold a Anhalt-Cöthen. Ar priñs a zo anezhañ ur soner, evezhet ha kalvinour. Ar maread eürus-se m'emañ en e varr ar ro dezhañ an tu da skrivañ e oberennoù klaviel pennañ evit lud, fleüt, biolin (Sonadennoù ha partitaoù evit biolin a-unan), klavisim (kentañ levr ar « Stokelleg keidesaouek reizh »), gaolviolin (Heuliadoù evit gaolviolin a-unan), hag ar C'hwec'h Kengerzad Brandeburgat. Kavout a ra el lez-mañ an holl aezamant c'hoantaet a-fet archant ha mignoniezh. Met gant ur darvoud e vo eilpennet buhez Bach : marv e wreg Maria Barbara. Seul trebouletoc'h eo pa ne glev keloù eus marv hag obidoù Maria Barbara ken nemet goude dezhañ bezañ distroet eus Dresden. Dre-se e ra e soñj kuitaat al lec'h-se leuniet a gounioù ha tri abeg a vo kaoz eus e zisparti : n'helle ket kenaozañ a sonerezh sakr en ul lez kalvinour, ar pezh a vanke kalz dezhañ, hañval a ra eil gwreg an Dug bezañ un "amusa" ha Leipzig, lec'h m'eo vak ar garg a gantor, a rofe dezhañ ur vrud vrasoc'h en Impalaerded Santel kenkoulz hag e Polonia hag e Bro-c'hall (an Duc a Saks a zo Roue Polonia ha darempredet en deus lez Versailhez m'en deus dalc'het ganti liammoù mat). Tapout a ra kaout ar garg a gantor hag e kenaoz ar Basion hervez Sant Yann, kentañ oberenn liderezh o tont, gant gred, eus Cöthen.

Leipzig

Delwenn e Leipzig

Etre 1723 ha 1750, da lavaret eo ouzhpenn pemp bloaziad warn-ugent e Leipzig, e teu Bach war lerc'h Johann Kuhnau evel kantor an iliz lutherian sant Tomaz. Annezañ a ra eno gant e eil gwreg Anna Magdalena, merc'h ur soner meur eus lez Cöthen ha koristez en deus dimezet ganti e Cöthen. Kelenn a ra ar sonerezh, ar c'hatekiz hag al latin en div skol a iliz eus ar gêr: S.Tomaz evit ar re "baour" ha S. Nikolaz evit ar re "binvidik", met dav eo dezhañ ivez pourchas kevrollennoù niverus-tre evit an ilizoù, ur kanadenn evit pep Sul ha devezh gouel. N'eus ken nemet ur bleustradeg evit ar C'hanadennoù, met e kerz ar c'h-Kantor ez eus bet fiziet sonerien a-unan lugernus (an drompellourien) pe a live dreist, sonerien a-unan o tremen ha studierien ar c'h-Collegium Musicum. Al lazioù-kanañ, ne ouzer ket resis an niver a izili anezho, a hañval bezañ gouest da ganañ kevrennoù diaes. Bach en deus alies da c'houzañv gwarizi e geneiled a redi pergen ar skolidi da voikotiñ e gentelioù sonerezh. Ren a ra ur vuhez leun-barr a ouiziegezh, en ur sevel ul levraoueg arbennik war al levroniezh, an doueoniezh hag ar gevrinegezh. E wreg en skoazell kalz en e garg a g-Kantor en ur adskrivañ e holl gevrollennoù. Dre e garg a z-Director Musices en deus tu da heuliañ ar bodadegoù sonerezhel aozet e Kafedi Zimmermann evit bourc'hizien amatour a sonerezh ha da gemer perzh e breutadegoù ar Skol-Veur. Ne c’hwit digarez ebet da vont d'an opera e Dresden lec'h m'eo ograour e vab. E Leipzig eo e kenaoz ar bras eus e oberennoù sakr. Skrivañ a ra p'emañ er garg-se en tu-hont da 200 kanadenn, a chom 126 anezho. E Leipzig e skriv ivez ar pennoberennoù a zo eus ar c'h-Klavier-Übung, eil levr ar Stokelleg Keidesaouek Reizh, ar C'hinnigadur Sonerezhel, Arz ar Fugenn (manet nemeur diechu), ur mell oberenn evit ograou, met ivez peder Fasion (unan anezho gant daou laz-kanañ, ar Matthäus-Passion hollvrudet), ur Magnificat, 3 oratorio, hag e destamant sonerezhel, skrivet etre 1723 ha 1749: an Oferenn Veur e si leiañ.

Hêrezh J.S. Bach

Bugale J.S. Bach, tiegezh Bach

J.S. Bach en doe 20 a vugale gant div vaouez. Digant e bried kentañ, e geniterv, Maria Barbara Bach (1684-1720), en doe seizh bugel : Catharina Dorothea (1708-1774) ; Wilhelm Friedemann (1710-1784) ; Maria Sophia ha Johann Cristoph bet ganet d'ar 15 a viz Meurzy 1713, mervel a ra Johann devezh e ganedigezh ha Maria Sophia d'ar 17; Carl Philipp Emanuel, gwelloc'h anavezet dindan e lizherennoù-tal CPE (1714-1788) ; Johann Gottfried Bernhard (1715-1739); Leopold August (1718-1719).

Da c'houde ec'h addimez gant ur ganerez a lez, merc'h eil henañ un trompellour, Anna Magdalena Wilcken en doe trizeg a vugale diganti : Christina Sophia Henrietta (1723-1726), Gottfried Heinrich (1724-1763), Christian Gottlieb (1725-1728); Elisabetha Juliana Friederica (1726-1781); Ernestus Andreas (Gwengolo-Here 1727), Regina Johanna (1728-1733), Christina Benedicta Louisa (badeziet d'ar 1añ a viz Genver 1730-4 a viz Genver 1730) ; Christina Dorothea (1731-1732) ; Johann Christoph Friedrich (1732-1795), Johann August Abraham (badeziet d'ar 5 a viz du 1753-6 a viz du 1733), Johann Christian (1735-1782), Johanna Carolina (1737-1781) ; Regina Susanna (1742-1809).

An hêrezh sonerezhel

Gant Johann-Sebastian en em gav ar sonerezh barok war un dro en e varr hag en e dermen. Kerkent ha marvet, ar soner ijinek-dreist a zo koulz lavaret ankounac'haet dre m'eo aet e-maez ar c'hiz, evel ar gendonouriezh bet kaset gantañ d'ur glokted dibar.

Ar vibien bet stummet gantañ Wilhelm Friedemann, Carl Philipp Emanuel, Johann Christoph Friedrich, Johann Christian a heulio hentoù disheñvel a oa bet divinet endeo gant Bach pa lavare « Carl Philipp Emmanuel a zo evel glaz Prusia, anavezet e vo met buan e tiaezhenno. Wilhelm Friedeman hepken a dapo ober e doull da badout ha pa ranko gortoz a-raok ober berzh ». En ur gemer harp war ar gelennadurezh sonerezhel zispar plantet en o fenn gant o zad en em daolo ar pevar mab buan war-du ar redenn rak-klasel a lañs neuze war ar Barok.

Ne oa ket disheñvel ar gont gant Wolfgang Amadeus Mozart e-unan, betek an devezh ma reas dezhañ ar baron Van Swieten, un den entanet gant ar sonerezh barok hag a oa en e gerz ul levraoueg sonerezhel pinvidik-kenañ, anavezout gant birvilh ul lodenn eus oberenn Bach hag Oratoriooù Händel. Mozart a dapas tennañ e vad eus an hêrezh divent -se, e zoare da genaozañ a voe kemmet un tu bennak, evel pinvidikaet, hep n'en dije ranket evit kelo-se dianzav e stil dezhañ e-unan : soñjal a reer pergen en e Requiem, er sinfonienn « Jupiter », a zo ar pevare luskad anezhi ur fugenn dre bemp mouezh skrivet e kendon eilpennek, e arroudennoù 'zo Die Zauberflöte, ha c'hoazh.

Ludwig van Beethoven a anaveze mat-tre oberenn Bach evit ar c'hlavisim, hag eñ yaouank e sone ul lodenn vras anezhi dre an eñvor. An Argemmoù Goldberg en deus kemeret da batrom a-benn kenaozañ e Argemmoù evit piano. War-dro fin e vuhez Beethoven a studias ivez Oferenn e si leiañ Kantor Leipzig. E giz-se, arz kendonouriezh Bach a awenas Beethoven evit kenaozañ e v-Missa Solemnis, oberenn a gomze war he divout evel pa vije « e vrasañ hini ».

N'eo ken nemet e 1829 eo e lakas Mendelssohn, unan eus warlerc'hidi Bach e Sant Tomaz Leipzig seniñ en-dro Pasion hervez Sant Vazhev en Thomas-Kirche (Iliz Sant Tomaz). Evel-se e reas da galz a dud anavezout en-dro, en XIXvet kantved, ijin-dreist ar sonaozour ankounac'haet. Ar re romantel, alaman da gentañ, o deus neuze sammet an hêrezh-se, en ur azasaat anezhañ da goustoù ar XIXvet kantved, ha pergen Brahms e Vienna.

Dibaoe e chom e oberenn, distag diouzh emdroadur ar goustoù, an daveenn diziouerus hag dibar eus ar sonerezh kornôgat a-bezh. A-hervez Azia zoken a vije tapet gant ar birvilh, ha pergen Japan. Karl Straube a roas lañs, er bloavezhioù 1930 e Leipzig, d'un doare nevez da lenn oberennoù Bach gant lazioù klav ha kanañ nebeutoc'h niverus eget re jubennadurioù an XIXvet kantved ; Straube a sono ivez an oberennoù a reer teorikel anezho evel Arz ar fugenn (gant klaviaz evelato). Disoc'hiñ a raio an « adnevezadur barok »-se adalek ar bloavezhioù 1950, gant jubennourien evel Gustav Leonhardt hag e ziskibien niverus, pe Nikolaus Harnoncourt. Gustav Leonhardt ha Nikolaus Harnoncourt a vo ar re gentañ d'enrollañ an holl ganadennoù. Ret mat ivez menegiñ John Eliot Gardiner, a zo abaoe ar bloavezhioù 70 e penn ar Monteverdi Choir hag an English Baroque Soloists bet krouet gantañ. Kaset en deus da benn e 2000, da geñver 250vet deiz-ha-bloaz marv Bach ur gentaenn bedel : jubenniñ an holl ganadennoù sakr (chom a ra en tu-hont da 200 anezho) e-kerzh sonadegoù dre ar bed a-bezh e-korf ar bloavezh. Un dudenn e-touez ar re bouezusañ er mare-mañ a zo evel-just Philippe Herreweghe, a ren klaviaz ar Chapel Roueel hag ar Collegium Vocale e Gent. Harnoncourt, Leonhardt, Gardiner ha Herreweghe a zo e-touez ar pennoù ar muiañ priziet evit sonerezh Kantor Leipzig, kement dre spister ha mailhoni teknikel ha dre binvidigezh ar jubenniñ hag o eztaolusted.

Glenn Gould a ziskuilho ivez holl ijin-dreist Bach en ur lakaat ar pouez war ar wiridigezh, kement ha war an dastalmerezh, dre-benn d'e jubennadennoù war ar piano. Glenn Gould a vo tizhet gantañ barr e alkimiezh sonerezhel en eil enrolladenn eus an Argemmoù Goldberg e 1981.

Ha pa vije jubennet fall, adkempennet (Jacques Loussier pe Wendy Carlos), treuzlec'hiet eus un eil klav d'egile, pe c'hoazh azasaet war un dastalm jazz, a zalc'h ar sonerezh-mañ e berzhioù kenedel, evel ma rofe pinvidigezh e framm ur pouez dister d'ar peurrest.

Marcel Dupré a sone oberenn glok Bach evit ograou dre an eñvor, evel ma rae Helmut Walcha, an ograour alaman meur, dall anezhañ adal e oad-krenn, hen deskas dre selaou aketus.

Soñjezonoù

  • « E-tal hennezh, n'eo an holl re all ken nemet bugale », Robert Schumann ;
  • « Paneve Bach, e kollfe an doueoniezh he divoud, a vije ar grouidigezh neuziek hag an netra ezkrerius », « Ma 'z eus unan a zo dleour-holl da v-Bach, ez eo Doue hennezh », Emil Michel Cioran, Silogismoù ar c'hwervoni, Gallimard ;
  • « Treiñ a ra ar sonerezh, gant Bach, d'ur boud bev, loper ha gwiridik », Pierre Vidal.
  • « Da gentañ ez eus Bach … ha da eil an holl re all . » Pablo Casals
  • « Daoust d'am c'harantez vras evit kalz reoù all – ha n'emañ ket Beethoven ha Mozart ar re zisterañ – n'hallan ken nemet sevel a-du gant Casals : o mestroniañ a ra Bach holl. » Paul Tortelier
  • Beethoven, en ur c'hoari gant anv Johann Sebastian Bach (Bach a dalvez kement ha gwazh en alamaneg) a gave dezhañ en dije degouezhet gwelloc'h Meer (ar mor) da veurded ha ampler e ijin.

Oberennoù

Ar reizhiad niverenniñ BWV

Renabl oberennoù Bach a voe savelet gant Wolfgang Schmieder hag anavezet eo gant an teskanv "BWV", a dalvez Bach Werke Verzeichnis ('Katalog Oberennoù Bach'). Embannet e voe e 1950. A-wezhioù e reer niverennoù Schmieder eus ar re BWV, pe c'hoazh e implijer S (evit Schmieder) e-lec'h BWV. Aozet eo ar c'hatalog dre zodennoù ha neket hervez red an amzer. E-touez an abegoù evit an dibab-se :

  • Diasur eo deiziad oberennoù 'zo. Pa gaver un deiziad war gevrolennoù, e c'hell bezañ ken buan all hini m'eo bet adskrivet pe kempennet an oberenn.
  • Oberennoù Bach bet embannet etre 1850 ha 1905 gant ar "Bach Gesellschaft Ausgabe" a oa strollet dre rumm endeo. Kenkoulz e oa da Schmieder kenderc'hel gant ur boaz diazezet mat.

BWV 1-222 eo ar c'hanadennoù, BWV 225-248 an oberennoù a-gor graet war ur skeul bras, BWV 250-524 ar c'horalioù ha kanennoù sakr, BWV 525-748 an oberennoù evit ograoù, BWV 772-994 an oberennoù all evit binvioù dre stokell, BWV 995-1000 ar sonerezh evit binvioù dre gerdin, BWV 1001-1040 ar sonerezh kambr, BWV 1041-1071 ar sonerezh klaviazel ha BWV 1072-1126 ar c'hanonoù ha fugennoù.

Kenaozaduroù heverk

Jubennourien a-bouez

Levrioù dave

Titl orin : "Frau Musica - La vita e le opere di J.S. BACH" (E.D.T./Musica - 1979).


16 Kerzu 2007 : lakaet eo bet ar pennad-mañ war ar renk evit bezañ anavezet evel « pennad mat ». Gallout a rit reiñ hoc'h ali war ar c'hinnig-se.

Sellet ouzh ar c'hemmoù kaset d'ar pennad dibaoe m'eo bet kinniget evit bezañ ur "pennad mat".

Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Johann_Sebastian_Bach&oldid=2068247 »