Maraton (sport) : diforc'h etre ar stummoù
| Linenn 24: | Linenn 24: | ||
! Amzer !! Atleter !! Bro !! Lec'h !! Deiziad |
! Amzer !! Atleter !! Bro !! Lec'h !! Deiziad |
||
|- |
|- |
||
| 2e58'50<ref name=IOC1896>{{en}} [http://www.la84foundation.org/6oic/OfficialReports/1896/1896part2.pdf The Olympic Games, B.C. 776 - A.D. 1896, Second Part, The Olympic Games in 1896], |
| 2e58'50<ref name=IOC1896>{{en}} [http://www.la84foundation.org/6oic/OfficialReports/1896/1896part2.pdf The Olympic Games, B.C. 776 - A.D. 1896, Second Part, The Olympic Games in 1896], skrivet gant [[Pierre de Coubertin]], Timoleon J. Philemon, N. G. Politis, Charalambos Anninos, embannet gant Charles Beck (Aten), H. Grevel and Co. (Londres) e 1987, consulté d'an [[28 a viz Mae]] [[2009]] {{pdf}} </ref>{{,}}<ref>Hirder maraton ar C'hoarioù olimpek e [[1896]] a oa 40 000 metrad {{en}} [http://www.olympic.org/en/content/Olympic-Athletes/All-Athletes/Athletes-LN-to-LZ/-SPIRIDON-LOUIS-/ Spyridon Louis]</ref> ||[[Spyrídon Loúis]]||{{flag|Greece|old}}||[[Aten]], [[Gres]]||10-04-1896 |
||
|- |
|- |
||
|2e55'18 2/5<ref name=IOC1908>{{en}} [http://www.la84foundation.org/6oic/OfficialReports/1908/1908.pdf The Fourth Olympiad being The Official Report The Olympic Games of 1908] écrit par Theodore Andrea Cook, publié en 1909(?) par The British Olympic Association à Londres, consulté le 28 mai 2009 {{pdf}} </ref>||[[Johnny Hayes]]||{{flag|United States|1908}}||[[Shepherd's Bush]], [[Bro-Saoz]]||24-07-1908 |
|2e55'18 2/5<ref name=IOC1908>{{en}} [http://www.la84foundation.org/6oic/OfficialReports/1908/1908.pdf The Fourth Olympiad being The Official Report The Olympic Games of 1908] écrit par Theodore Andrea Cook, publié en 1909(?) par The British Olympic Association à Londres, consulté le 28 mai 2009 {{pdf}} </ref>||[[Johnny Hayes]]||{{flag|United States|1908}}||[[Shepherd's Bush]], [[Bro-Saoz]]||24-07-1908 |
||
Stumm eus an 14 Eos 2012 da 12:35
Ar maraton a zo ur redadeg war-droad, 42,195 km an hirder anezhi. Lod eo an diskiblezh-mañ eus ar redadegoù hir en atleterezh.
Krouet e oa bet ar maraton da geñver ar C'hoarioù olimpek hañv 1896 a oa bet dalc'het en Aten (Gres), diwar mennozh ar prederour gall Michel Bréal. Anv a oa da gounaat mojenn ar c'hannader henc'hresian Pheidippídes en divije redet eus Marathon betek Aten evit degas keloù eus an trec’h ouzh ar Bersed e -490 (kentañ brezel medek). Berr warnañ oc'h erruout en Areopagos e vije aet da Anaon goude bezañ dibunet e gemennadenn. Redet e veze ar gevezadeg war-dro 40 km a-raok na voe reolennet e hirder da vat e 1921.
Mil vrudet eo maraton ar C'hoarioù olimpek hañv (bep pevar bloaz), hini Kampionadoù atleterezh ar bed (bep eil bloaz) ha reoù ar World Marathon Major (bep bloaz) : Maraton Boston, Maraton Londrez, Maraton Berlin, Maraton Chicago ha Maraton New York.
Istor
Dislavaret e oa bet mojenn Pheidippídes gant an istorour Herodotos : war-lerc’h dilestradeg ar Bersed e Marathon e vije bet kaset Pheidippídes da glask sikour da Sparta, ouzhpenn 220 km alese. Chomet mut Spartaiz e voe ret da soudarded Aten kannañ gant tud eus Plátaia nemetken [1]. Kantvedoù diwezhatoc'h en devoa Ploutarc'hos danevellet e oa, hervez Héraclide du Pont, Thersippos an Eroeus ar gwir gannader met evit an darn vrasañ e oa un Euclès bennak[2] en divije redet, en ur reiñ e vuhez, etre Marathon hag Aten evit kas keloù d'an trec'h[3].
Ar maraton a-vremañ
Kentañ tro ma oa bet redet ur maraton olimpek, e 1896 eta, e oa aet ar maout gant ar mesaer gresian Spyrídon Loúis, 2e58’50” e amzer.
Da geñver ar C’hoarioù olimpek hañv 1908, bet dalc’het e Londrez (Bro-Saoz), e oa bet divizet lakaat hirder ar redadeg da 26 mile (douar), da lâret eo 41 608,944 m. Padal, evit ober plijadur da vugale ar familh roueel breizhveuriat a felle dezho arvestiñ ouzh ar genstriverien (un daouzek bennak anezho !) e oa bet graet d’ar maraton loc’hañ eus leton Kastell Windsor. Fentusat tra ! En ur par berr e oa bet dilec’hiet degouezh ar redadeg da White City Stadium, e-tal kichen al logell roueel m’edo Edouarzh VII staliet enni. N’eus forzh ne vefe ket reizh an hirder ken : da viken e vo 26,385 mile, pe 42,195 km. {Histoire du Marathon}
E 1960, an atleter Etiopian Abebe Bikila en devoa gounezet goude redek diarc’hen. Botoù-sport ouzh e dreid ar wech-mañ e oa aet ar maout gantañ e 1964 adarre, tapet rekord ar maraton war un dro e 2e12’11”.
Da geñver ar C’hoarioù olimpek hañv 1984, bet dalc’het e Los Angeles (Stadoù Unanet), e oa savet kentañ maraton evit an atleterezed.
Redet e vez ar maraton e dibenn ar C’hoarioù olimpek, d’an deiz diwezhañ diouzh boaz, ar pezh a ro tro d’an teir medalenn diwezhañ da vezañ deroet e-kerzh al lid-klozañ, dirak an holl atleterien bodet a-benn an degouezh.
Rekordoù
Emdroadur rekord ar bed
Paotred
.svg){kind=small}
- ↑ Histoire d'Hérodote, p46
- ↑ Œuvres morales gant Ploutarc'hos troet diouzh ar gregach gant Ricard, Patrom:Lire en ligne, p. 213
- ↑ PDF Le coureur de marathon : la preuve par l'histoire gant Kléanthis Paléologos, dean-enor an Akademiezh Etrebroadel Olimpek
- ↑ (en) The Olympic Games, B.C. 776 - A.D. 1896, Second Part, The Olympic Games in 1896, skrivet gant Pierre de Coubertin, Timoleon J. Philemon, N. G. Politis, Charalambos Anninos, embannet gant Charles Beck (Aten), H. Grevel and Co. (Londres) e 1987, consulté d'an 28 a viz Mae 2009 PDF
- ↑ Hirder maraton ar C'hoarioù olimpek e 1896 a oa 40 000 metrad (en) Spyridon Louis
- ↑ (en) The Fourth Olympiad being The Official Report The Olympic Games of 1908 écrit par Theodore Andrea Cook, publié en 1909(?) par The British Olympic Association à Londres, consulté le 28 mai 2009 PDF
- ↑ 7,0 ha7,1 voir Histoire de la Corée durant la colonisation japonaise
- ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 8,13 8,14 8,15 8,16 8,17 8,18 8,19 ha8,20 Patrom:Ouvrage
- ↑ Ce temps fut le premier record reconnu par l'IAAF. Stat Corner: First World Road Records, Track and Field News, Volume 56, No. 2, Février 2003, Page 50