Istanbul : diforc'h etre ar stummoù
D r2.7.2) (Robot ouzhpennet: nds-nl:Istanboel |
D Kemmoù 176.238.226.31 (Kaozeal) distaolet; adlakaet da stumm diwezhañ Cemyildiz Tikedenn : Disteuler |
||
| (24 stumm da c'hortoz gant 12 implijer kuzhet.) | |||
| Linenn 1: | Linenn 1: | ||
{{Kêr Turkia |
{{Kêr Turkia |
||
|anv=Istanbul |
|anv=Istanbul |
||
|Skeudenn=[[Restr: |
|Skeudenn=[[Restr:Istanbul collage 5555.jpg|270px|Ayasofia]] |
||
|Proviñs=[[Istanbul (proviñs)|Istanbul]] |
|Proviñs=[[Istanbul (proviñs)|Istanbul]] |
||
|Rannvro= [[Marmara (Rannvro)|Marmara]] |
|Rannvro= [[Marmara (Rannvro)|Marmara]] |
||
|Kod post= |
|Kod post= |
||
|Maer= |
|Maer=Ekrem İmamoğlu (2019) |
||
|Vali (prefed)= |
|Vali (prefed)=Ali Yerlikaya |
||
|hed=41°00' Norzh |
|hed=41°00' Norzh |
||
|led=28°58' Reter |
|led=28°58' Reter |
||
| Linenn 12: | Linenn 12: | ||
|gorread= |
|gorread= |
||
|gorreadkm²= |
|gorreadkm²= |
||
|poblañs= |
|poblañs= 13 854 740 (2012) |
||
|deiziad-poblañs= |
|deiziad-poblañs= |
||
|stankter= |
|stankter= |
||
|Lec'hienn internet ar gêr=[http://www.istanbul.bel.tr Ti-kêr Istanbul] |
|Lec'hienn internet ar gêr=[http://www.istanbul.bel.tr Ti-kêr Istanbul] |
||
|Kartenn=[[Restr:Istanbul Turkey Provinces locator.gif| |
|Kartenn=[[Restr:Istanbul Turkey Provinces locator.gif|250px]] |
||
|Displegadenn= |
|Displegadenn= |
||
|}} |
|}} |
||
Brasañ [[kêr]] [[Turkia]] eo '''Istanbul''' (''İstanbul'' e [[turkeg]], ha Κωνσταντινούπολις e [[gresianeg]] a-vremañ), ha, goude bezañ bet ar [[kêr-benn|gêr-benn]] bolitikel eus an [[impalaeriezh otoman]] e-doug pemp [[kantved]], ar gêr-benn armerzhel eo hep mar pa'z eus 13 milion a annezidi en he [[tolpad-kêrioù|zolpad-kêrioù]]. Ur [[kroashent|c'hroashent]] staliet war zaou ribl [[strizh-mor]] ar [[Bosfor]] eo, eus ar re treizhet pa weler ur [[gourhent]] o vont eus Reter [[Europa]] da Su [[Azia]] hag un [[hent-houarn]] ivez, an daou o vont a-us un tremen war vor gant miliadoù a [[lestr-samm|listri-samm]] (meur a eoulestr en o zouez) o kas-digas [[marc'hadourezh]]ioù etre broioù ar [[Mor du]] ha broioù ar [[Mor Kreizdouar]] ha pelloc'h c'hoazh. Eus ar [[galleg]] o trevezañ ar [[gresianeg]] εἰς τὴν Πόλι(ν), ''Eis tin Poli(n)'', = e tu ar gêr) e teufe anv Istanbul (azazaet d'an [[turkeg]]), un anv dibabet gant an impalaer otoman trec'hour, [[Mehmet II]] pa aloubas [[Kergustentin]] e [[1453]]. Lod a lavar e teufe an anv eus ''Konstantinopoulis'' berraet. Koulskoude e veze graet gant Stamboul/Istanbul nemet evit ar gêr gozh. E [[1930]] e voe astennet an anv d'an tolpad-kêrioù. |
Brasañ [[kêr]] [[Turkia]] eo '''Istanbul''' (''İstanbul'' e [[turkeg]], ha Κωνσταντινούπολις e [[gresianeg]] a-vremañ), ha, goude bezañ bet ar [[kêr-benn|gêr-benn]] bolitikel eus an [[impalaeriezh otoman]] e-doug pemp [[kantved]], ar gêr-benn armerzhel eo hep mar pa'z eus 13.9 milion a annezidi en he [[tolpad-kêrioù|zolpad-kêrioù]], hag unan eus kêrioù brasañ ar bed. Ur [[kroashent|c'hroashent]] staliet war zaou ribl [[strizh-mor]] ar [[Bosfor]] eo, eus ar re treizhet pa weler ur [[gourhent]] o vont eus Reter [[Europa]] da Su [[Azia]] hag un [[hent-houarn]] ivez, an daou o vont a-us un tremen war vor gant miliadoù a [[lestr-samm|listri-samm]] (meur a eoulestr en o zouez) o kas-digas [[marc'hadourezh]]ioù etre broioù ar [[Mor du]] ha broioù ar [[Mor Kreizdouar]] ha pelloc'h c'hoazh. Eus ar [[galleg]] o trevezañ ar [[gresianeg]] εἰς τὴν Πόλι(ν), ''Eis tin Poli(n)'', = e tu ar gêr) e teufe anv Istanbul (azazaet d'an [[turkeg]]), un anv dibabet gant an impalaer otoman trec'hour, [[Mehmet II]] pa aloubas [[Kergustentin]] e [[1453]]. Lod a lavar e teufe an anv eus ''Konstantinopoulis'' berraet. Koulskoude e veze graet gant Stamboul/Istanbul nemet evit ar gêr gozh. E [[1930]] e voe astennet an anv d'an tolpad-kêrioù. |
||
| Linenn 27: | Linenn 27: | ||
Evit an amzerioù a-raok [[1453]] ez eus da sellet ouzh istor [[Kergustentin]] hag hini an [[impalaeriezh roman ar Reter]] hag evit ar mareoù turk goude 1453 ouzh ar pennadoù [[Impalaeriezh otoman]] ha [[Turkia]]. |
Evit an amzerioù a-raok [[1453]] ez eus da sellet ouzh istor [[Kergustentin]] hag hini an [[impalaeriezh roman ar Reter]] hag evit ar mareoù turk goude 1453 ouzh ar pennadoù [[Impalaeriezh otoman]] ha [[Turkia]]. |
||
Bizantion a zo bet diazezet gant trevadennourien [[Sevenadur gresian|c'hresian]] deuet eus [[Megara]] e [[667 |
Bizantion a zo bet diazezet gant trevadennourien [[Sevenadur gresian|c'hresian]] deuet eus [[Megara]] e [[-667|667 kent JK]], ar re-se konduet gant an tiern [[Bizas]]. Dont a ra Bizantion eus "''Bizantium''", hemañ an anv latin treuzskrivet diouzh ar [[gresianeg]] Βυζάντιον. Diwar e saviad dibar e kreskas an [[armerzh]] diwar an eskemmoù bras etre ar [[Balkanoù]] hag [[Azia]]. Ne oa nemet ur porzh bihan a-walc'h war ribl un aber bihan digoret war strizh-mor ar Bosfor, ar C'horn Aour e anv. |
||
Pa oa aet an annezidi war gostezenn Pescennius Niger e reas an danvez impalaer [[Septim Sever]] seziz [[Bizantion]] e [[196]] hag e voe distrujet diwar se. Met Septim Sever a lakaas ar [[geoded]] da vezañ adsavet hag e teuas ar binvidigezh en-dro. |
Pa oa aet an annezidi war gostezenn Pescennius Niger e reas an danvez impalaer [[Septim Sever]] seziz [[Bizantion]] e [[196]] hag e voe distrujet diwar se. Met Septim Sever a lakaas ar [[geoded]] da vezañ adsavet hag e teuas ar binvidigezh en-dro. |
||
| Linenn 35: | Linenn 35: | ||
[[Rummad:Kêrioù Turkia]] |
[[Rummad:Kêrioù Turkia]] |
||
[[Rummad: |
[[Rummad:Porzhioù ar Mor Kreizdouar]] |
||
[[Rummad:Glad bedel e Turkia]] |
|||
{{Liamm PuB|hr}} |
|||
{{Liamm PuB|hu}} |
|||
{{Liamm PuB|lv}} |
|||
[[ab:Асҭампыл]] |
|||
[[ace:Éseutamu]] |
|||
[[af:Istanboel]] |
|||
[[ak:Istanbul]] |
|||
[[als:Istanbul]] |
|||
[[am:ኢስታንቡል]] |
|||
[[an:Istambul]] |
|||
[[ang:Constantinopolis]] |
|||
[[ar:إسطنبول]] |
|||
[[arc:ܐܝܣܛܢܒܘܠ (ܡܕܝܢܬܐ)]] |
|||
[[arz:استانبول]] |
|||
[[ast:Estambul]] |
|||
[[av:Истамбул]] |
|||
[[az:İstanbul]] |
|||
[[ba:Истанбул]] |
|||
[[bar:Istanbul]] |
|||
[[bat-smg:Stanbols]] |
|||
[[be:Горад Стамбул]] |
|||
[[be-x-old:Стамбул]] |
|||
[[bg:Истанбул]] |
|||
[[bn:ইস্তানবুল]] |
|||
[[bs:Istanbul]] |
|||
[[ca:Istanbul]] |
|||
[[ceb:İstanbul]] |
|||
[[ckb:ئەستەمبوڵ]] |
|||
[[crh:İstanbul]] |
|||
[[cs:Istanbul]] |
|||
[[csb:Sztambùl]] |
|||
[[cu:Цѣсар҄ь Градъ]] |
|||
[[cv:Стамбул]] |
|||
[[cy:Istanbul]] |
|||
[[da:Istanbul]] |
|||
[[de:Istanbul]] |
|||
[[diq:Estanbol]] |
|||
[[dsb:Istanbul]] |
|||
[[el:Κωνσταντινούπολη]] |
|||
[[en:Istanbul]] |
|||
[[eo:Istanbulo]] |
|||
[[es:Estambul]] |
|||
[[et:İstanbul]] |
|||
[[eu:Istanbul]] |
|||
[[ext:Estambul]] |
|||
[[fa:استانبول]] |
|||
[[fi:Istanbul]] |
|||
[[fiu-vro:Istanbul]] |
|||
[[fo:Istanbul]] |
|||
[[fr:Istanbul]] |
|||
[[frp:Istanbul]] |
|||
[[fy:Istanbûl]] |
|||
[[ga:Iostanbúl]] |
|||
[[gag:İstanbul]] |
|||
[[gan:伊斯坦布爾]] |
|||
[[gd:Istanbul]] |
|||
[[gl:Istambul - İstanbul]] |
|||
[[got:𐌹𐍃𐍄𐌰𐌽𐌱𐌿𐌻]] |
|||
[[gv:İstanbul]] |
|||
[[ha:Santanbul]] |
|||
[[he:איסטנבול]] |
|||
[[hi:इस्तांबुल]] |
|||
[[hif:Istanbul]] |
|||
[[hr:Istanbul]] |
|||
[[hsb:Istanbul]] |
|||
[[hu:Isztambul]] |
|||
[[hy:Ստամբուլ]] |
|||
[[ia:Istanbul]] |
|||
[[id:Istanbul]] |
|||
[[ie:Istanbul]] |
|||
[[ilo:Istanbul]] |
|||
[[io:Istanbul]] |
|||
[[is:Istanbúl]] |
|||
[[it:Istanbul]] |
|||
[[ja:イスタンブル]] |
|||
[[jv:Istanbul]] |
|||
[[ka:სტამბოლი]] |
|||
[[kab:Istambul]] |
|||
[[kk:Ыстамбұл]] |
|||
[[kl:Istanbul]] |
|||
[[kn:ಇಸ್ತಾಂಬುಲ್]] |
|||
[[ko:이스탄불]] |
|||
[[ku:Stenbol]] |
|||
[[kw:Istanbul]] |
|||
[[ky:Стамбул]] |
|||
[[la:Constantinopolis]] |
|||
[[lad:Estambol]] |
|||
[[lb:Istanbul]] |
|||
[[lbe:Истамбул]] |
|||
[[lez:Истамбул]] |
|||
[[lmo:Istanbul]] |
|||
[[ln:Istanbul]] |
|||
[[lt:Stambulas]] |
|||
[[lv:Stambula]] |
|||
[[mhr:Стамбул]] |
|||
[[mk:Истанбул]] |
|||
[[ml:ഇസ്താംബുൾ]] |
|||
[[mn:Стамбул]] |
|||
[[mr:इस्तंबूल]] |
|||
[[mrj:Стамбул]] |
|||
[[ms:Istanbul]] |
|||
[[my:အစ်စတန်ဘူလ်မြို့]] |
|||
[[nah:Estambul]] |
|||
[[nds-nl:Istanboel]] |
|||
[[new:इस्तान्बुल]] |
|||
[[nl:Istanboel]] |
|||
[[nn:Istanbul]] |
|||
[[no:Istanbul]] |
|||
[[oc:Istambol]] |
|||
[[os:Стамбул]] |
|||
[[pa:ਇਸਤਾਨਬੁਲ]] |
|||
[[pcd:Istamboul]] |
|||
[[pl:Stambuł]] |
|||
[[pnb:استمبول]] |
|||
[[ps:استانبول]] |
|||
[[pt:Istambul]] |
|||
[[qu:Istanbul]] |
|||
[[rm:Istanbul]] |
|||
[[ro:Istanbul]] |
|||
[[roa-tara:Istanbul]] |
|||
[[ru:Стамбул]] |
|||
[[rue:Істанбул]] |
|||
[[rw:Istanbul]] |
|||
[[sah:Истанбул]] |
|||
[[sc:Istanbul]] |
|||
[[scn:Istanbul]] |
|||
[[sco:Istanbul]] |
|||
[[se:Istanbul]] |
|||
[[sh:Istanbul]] |
|||
[[simple:Istanbul]] |
|||
[[sk:Istanbul]] |
|||
[[sl:Istanbul]] |
|||
[[so:Istanbuul]] |
|||
[[sq:Stambolli]] |
|||
[[sr:Истанбул]] |
|||
[[sv:Istanbul]] |
|||
[[sw:Istanbul]] |
|||
[[szl:Stambuł]] |
|||
[[ta:இசுதான்புல்]] |
|||
[[te:ఇస్తాంబుల్]] |
|||
[[tet:Istanbul]] |
|||
[[th:อิสตันบูล]] |
|||
[[tk:Stambul]] |
|||
[[tl:Istanbul]] |
|||
[[tr:İstanbul]] |
|||
[[tt:Истанбул]] |
|||
[[tum:Istanbul]] |
|||
[[udm:Стамбул]] |
|||
[[ug:Istanbul]] |
|||
[[uk:Стамбул]] |
|||
[[ur:استنبول]] |
|||
[[vec:Istanbul]] |
|||
[[vi:Istanbul]] |
|||
[[vo:İstanbul]] |
|||
[[war:Istanbul]] |
|||
[[xmf:სტამბოლი]] |
|||
[[yi:סטאמבול]] |
|||
[[yo:Istanbul]] |
|||
[[zea:Istanbul]] |
|||
[[zh:伊斯坦堡]] |
|||
[[zh-min-nan:İstanbul]] |
|||
[[zh-yue:伊斯坦堡]] |
|||
Stumm red eus an 5 Mez 2024 da 17:42
Kêrioù Turkia 
| |
|---|---|
| Istanbul | |
| |
| Proviñs | Istanbul |
| Rannvro | Marmara |
| Kod post | |
| Maer | Ekrem İmamoğlu (2019) |
| Vali (prefed) | Ali Yerlikaya |
| Perzhioù douaroniel | |
| Gorread | ha = km² |
| Hed | 41°00' Norzh |
| Led | 28°58' Reter |
| Uhelder | keitat : |
| Poblañs | 13 854 740 (2012) () |
| Stankter | |
| Lec'hienn internet ar gêr | Ti-kêr Istanbul |
| |
Brasañ kêr Turkia eo Istanbul (İstanbul e turkeg, ha Κωνσταντινούπολις e gresianeg a-vremañ), ha, goude bezañ bet ar gêr-benn bolitikel eus an impalaeriezh otoman e-doug pemp kantved, ar gêr-benn armerzhel eo hep mar pa'z eus 13.9 milion a annezidi en he zolpad-kêrioù, hag unan eus kêrioù brasañ ar bed. Ur c'hroashent staliet war zaou ribl strizh-mor ar Bosfor eo, eus ar re treizhet pa weler ur gourhent o vont eus Reter Europa da Su Azia hag un hent-houarn ivez, an daou o vont a-us un tremen war vor gant miliadoù a listri-samm (meur a eoulestr en o zouez) o kas-digas marc'hadourezhioù etre broioù ar Mor du ha broioù ar Mor Kreizdouar ha pelloc'h c'hoazh. Eus ar galleg o trevezañ ar gresianeg εἰς τὴν Πόλι(ν), Eis tin Poli(n), = e tu ar gêr) e teufe anv Istanbul (azazaet d'an turkeg), un anv dibabet gant an impalaer otoman trec'hour, Mehmet II pa aloubas Kergustentin e 1453. Lod a lavar e teufe an anv eus Konstantinopoulis berraet. Koulskoude e veze graet gant Stamboul/Istanbul nemet evit ar gêr gozh. E 1930 e voe astennet an anv d'an tolpad-kêrioù.
Istor
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Bizantion
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Evit an amzerioù a-raok 1453 ez eus da sellet ouzh istor Kergustentin hag hini an impalaeriezh roman ar Reter hag evit ar mareoù turk goude 1453 ouzh ar pennadoù Impalaeriezh otoman ha Turkia.
Bizantion a zo bet diazezet gant trevadennourien c'hresian deuet eus Megara e 667 kent JK, ar re-se konduet gant an tiern Bizas. Dont a ra Bizantion eus "Bizantium", hemañ an anv latin treuzskrivet diouzh ar gresianeg Βυζάντιον. Diwar e saviad dibar e kreskas an armerzh diwar an eskemmoù bras etre ar Balkanoù hag Azia. Ne oa nemet ur porzh bihan a-walc'h war ribl un aber bihan digoret war strizh-mor ar Bosfor, ar C'horn Aour e anv.
Pa oa aet an annezidi war gostezenn Pescennius Niger e reas an danvez impalaer Septim Sever seziz Bizantion e 196 hag e voe distrujet diwar se. Met Septim Sever a lakaas ar geoded da vezañ adsavet hag e teuas ar binvidigezh en-dro.
Kompren a reas gallusterioù al lec'h an impalaer roman Kustentin Meur pa zivizas e vije adkempennet ar geoded evit sevel "Roma nevez". Urzhiañ a reas sevel ilizoù, plasennoù, boulouardoù ha lec'hioù foran eus ar re gaerañ. Goude e varv, hag eñ beziet en Iliz an Daouzek Abostol tost da vezioù an dud eus ar santelañ-se, e oa anvet ar gêr nevez Kergustentin (Constantinopolis).