Amfitryon : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet

Inline

Stumm red eus an 10 Kzu 2022 da 07:41

Amfitryon (henc'hresianeg : Ἀμφιτρύων) a oa dimezet da Alkmene, a oa tad Ifikles, Herakles, ha Perimede, e mojennoù kozh Hellaz. Mab e oa da Alkaios, a oa mab da Berseüs, ha roue e oa e Tiryns.

Ar vojenn

Preizherien Tafos

Pa varvas e dad Perseüs eo e eontr Elektryon an hini a voe lakaet da roue en Argolis. C'hoantaat a reas Amfitryon dimeziñ da Alkmene, merc'h Elektryon, met ne fellas ket da zanvez e dad-kaer e kouskjent a-gevret ken na vije kaset an dorzh d'ar gêr da enez Tafos, a oa deuet tud anezhi da laerezh e chatal, hag o doa lazhet e vibien.

Kaset e voe Amfitryon gant Elektryon da Elis eta da adkemer ar chatal laeret ha kuzhet gant tud Tafos. Pa zistroas gant al loened e taolas ur vazh gant ul loen hag e lazhas e dad-kaer en desped dezhañ. Neuze eo Sthenelos, breur Elektryon, a harluas Amfitryon war-zigarez e oa bet muntret Elektryon gantañ, hag a voe anvet da roue e Mykenai.

Neuze e tec'has Amfitryon gant Alkmene da d-Thebai, hag eno e voe glanaet eus e dorfed gant Kreon, roue Thebai.

Chaseal al louarn

Dial ebet ne oa bet eus marv breudeur Alkmene avat. Da Amfitryon da gas an dial da benn. Nac'h kousket gantañ a ra Alkmene keit ha ma ne vo ket graet. Hag eñ mont da c'houlenn skoazell digant Kreon. Prest e oa da sikour, eme ar roue, met a-raok e oa ret kaout an dizober eus ul louarnez. Honnezh a oa ul loen spontus, bet kaset gant Hera, pe marteze gant Dionysos, da ober freuz ha reuz war ar maez, war-dro Teumes. Ur paotr yaouank a yae ganti bep miz.

Kefalos, roue Aten d'ar poent, hag eontr Amfitryon ouzhpenn, en devoa ur c'hi-hemolc'h, Lailaps, a oa gouest da dapout ne vern peseurt preizh. Hag Amfitryon d'e amprestañ, o kinnig en eskemm un darn eus ar skrap a raio diwar-goust tud Tafos. A-benn ar fin e voe troet an daou loen e mein gant Zeus.

An dial

Sikour a roas Kreon d'ober brezel ouzh Tafos. Gant Amfitryon e vo ivez e eontr Kefalos, Heleios, Panopeüs, ha Lokrianed. Hatoup war-du Tafos, ma oa ar roue Pterelaos o ren.

Pterelaos, hennezh a oa ur roue hag en devoa ur vlevenn aour e-kreiz e vlev, hag evit e lazhañ e oa ret troc'hañ ar vlevenn vurzhudus-se. Gwashañ pezh a oa: n'haller ket kemer e gêr-benn ma chom bev. Dre chañs en doa ur verc'h.

Ha honnezh, ar verc'h-se, Komaitho hec'h anv, a eas da droc'hañ ar vlevenn diwar benn he zad, mann nemet dre garantez ouzh Amfitryon. Evit he zrugarekaat e lazhas Amfitryon ar verc'h treitour, hag e roas an inizi d'e genvrezelourien : Kefallenia da Gefalos, hag ar re all da Heleios.

Pa zistroas Amfitryon da Dhebai, hep bezañ kemennet e oa da erruout, e kavas iskis o welout ne oa ket souezhet e wreg Alkmene ouzh e welout. Rak hi a lavar e oa ganti en noz kent, hag ouzhpenn-se o deus lidet o eured a-benn ar fin en o gwele.

Nec'het e oa Amfitryon, ma 'z eas davit an diouganer meur Tiresias. Hag ar beleg kozh da zisplegañ dezhañ e oa bet Zeus o tremen an nozvezh kent gant Alkmene, kemeret gantañ tres he fried. Gwashañ pezh zo, astennet en doa an noz, a badas kement ha teir, evit brazezañ anezhi a-zoare, ha reiñ un haroz dezhi evel mab. N'eo ket plijet Amfitryon o vezañ dogan, met plegañ da youl an doueed zo ret. Nav miz war-lerc'h setu Alkmene o c'henel gevelled: Alkides (a vo anvet Herakles diwezhatoc'hik), a zo mab da Zeus, hag Ifikles, mab da Amfitryon, ha n'eo ket ken nerzhus.

El lennegezh

Meneget eo Amfitryon e pezhioù-c'hoari:

Amphitruo, pezh Plautus, skrivagner latin
Amphitryon, pezh Molière, skivagner gall, savet diwar hini Plautus e 1668
Amphitryon, pezh John Dryden, skrivagner saoz, e 1690
Amphitryon, pezh Kleist, skrivagner alaman e 1807
Amphitryon 38, gant Jean Giraudoux, skrivagner gall, e 1929.

@@ Linenn 1: / Linenn 1: @@
-'''Amfitrion''',   a oa dimezet da  [[Alkmena]], a oa tad [[Ifikles]],  [[Herakles]], ha [[Perimede]],  e mojennoù kozh [[Hellaz]]. Mab e oa da [[Alkea]], a oa mab da [[Perseüs]], ha roue e oa e [[Tirint]].
+'''Amfitryon''' ([[henc'hresianeg]] : Ἀμφιτρύων) a oa dimezet da [[Alkmene]], a oa tad [[Ifikles]], [[Herakles]], ha [[Perimede]], e mojennoù kozh [[Hellaz]]. Mab e oa da [[Alkaios mab Perseüs|Alkaios]], a oa mab da [[Perseüs|Berseüs]], ha roue e oa e [[Tiryns]].
-==Ar vojenn==
+== Ar vojenn ==
+=== Preizherien Tafos ===
-Pa varvas e dad [[Perseüs]] eo e eontr [[Electrion]]a voe lakaet da roue en Argolis. C'hoantaat a reas Amfitrion dimeziñ da verc'h  Electrion, met ne fellas ket da zanvez e dad-kaer keit ha ma ne vije kaset an dorzh d'ar gêr da enez Tafos, a oa deuet tud anezhi da laerezh e chatal, hag o doa lazhet e vibien.
+Pa varvas e dad [[Perseüs]] eo e eontr [[Elektryon]] an hini a voe lakaet da roue en [[Argolis]]. C'hoantaat a reas Amfitryon dimeziñ da [[Alkmene]], merc'h Elektryon, met ne fellas ket da zanvez e dad-kaer e kouskjent a-gevret ken na vije kaset an dorzh d'ar gêr da enez [[Tafos]], a oa deuet tud anezhi da laerezh e [[chatal]], hag o doa lazhet e vibien.
-Kaset e voe Amfitrion gant Elektrion da Elis eta da adkemer ar chatal laeret ha kuzhet gant tud Tafos. Pazistroas gant al loened e taolas ur vazh gant ul loen hag e lazhas e dad-kaer en desped dezhañ. Neuze eo Stenelos, breur Elektrion a harluas Amfitrion war-zigarez e oa bet  muntret Elektrion gantañ, hag a voe anvet da roue e [[Mikenai]].
+Kaset e voe Amfitryon gant Elektryon da [[Elis]] eta da adkemer ar chatal laeret ha kuzhet gant tud Tafos. Pa zistroas gant al loened e taolas ur vazh gant ul loen hag e lazhas e dad-kaer en desped dezhañ. Neuze eo [[Sthenelos (mab Perseüs)|Sthenelos]], breur Elektryon, a harluas Amfitryon war-zigarez e oa bet muntret Elektryon gantañ, hag a voe anvet da roue e [[Mykenai]].
-<!--
-Amphitryon doit s'enfuir avec Alcmène à [[Thèbes (Grèce)|Thèbes]], où [[Créon (Thèbes)|Créon]] le purifie. La mort des frères d'Alcmène n'est toujours pas vengée. Cette tâche revient à Amphitryon. Alcmène se refuse à lui tant qu'il ne l'aura pas accomplie. Il demande l'aide de Créon, que celui-ci accorde, à condition qu'Amphitryon débarrasse Thèbes d'une [[renard de Teumesse|renarde]], envoyée par [[Héra]] ou Dionysos, qui ravage la campagne de [[Teumesse]]. Elle dévore un jeune homme tous les mois. [[Céphale et Procris|Céphale]], roi d'[[Athènes]], possède un chien de chasse, [[Laelaps]], capable d'attraper tout ce qu'on lui désigne comme proie. Amphitryon l'emprunte en lui offrant une part du butin qu'il prendra aux Taphiens. [[Zeus]] transforme les deux animaux en pierre. Créon accorde son aide contre les Taphiens Les autres alliés sont Céphale, l'oncle d'Amphitryon, [[Héléios]], [[Panopée]] et quelques Locriens. L'armée fait voile sur les îles de Taphos, où le roi [[Ptérélas]] règne sur les Téléboens. Ce roi a dans sa chevelure un cheveu d'or qu'il faut couper pour qu'il meure. Tant qu'il est vivant, sa cité est imprenable. Sa fille [[Comaehto]] tombe amoureuse d'Amphitryon et coupe le cheveu auquel tient la vie de son père. Amphitryon, loin d'accepter l'amour de la jeune fille, la met à mort pour sa traîtrise et donne les îles à ses alliés : [[Céphallénie]] à Céphale, et les autres à Héléios. Lorsqu'il revient à Thèbes, Amphitryon est très étonné de constater qu'Alcmène n'est pas surprise de le voir. Elle affirme qu'il est revenu la nuit précédente. De plus, selon elle, il a enfin consommé leur mariage. Amphitryon consulte [[Tirésias]], qui vit à Thèbes. Le vieux prophète lui révèle que Zeus a passé la nuit avec Alcmène, ayant pris la forme du héros. En outre, il a allongé la nuit de trois fois sa durée, afin d'engendrer un grand héros. Amphitryon accepte l'explication. Plus tard, Alcmène met au monde des jumeaux. L'un est [[Héraclès]], le fils de Zeus, et l'autre [[Iphiclès]], le fils d'Amphitryon, beaucoup plus chétif.
+Neuze e tec'has Amfitryon gant Alkmene da d-[[Thebai]], hag eno e voe glanaet eus e dorfed gant [[Kreon]], roue Thebai.
-Quand [[Lycos fils de Dircé|Lycos]] usurpe le trône de Créon, il menace de tuer toute la famille d'Héraclès. Ce dernier revient et sauve les siens. Puis Héraclès devient fou, tuant ses enfants et, selon certains, sa femme [[Mégara]]. Il souhaite tuer Amphitryon, quand [[Athéna]] l'en empêche en l'assommant d'une pierre. C'est pour ces crimes qu'Héraclès doit accomplir ses travaux. Amphitryon périt dans une bataille contre le roi [[Ergnios]] d'[[Orchomène]] et les Minyens.
+=== Chaseal al louarn ===
--->
+Dial ebet ne oa bet eus marv breudeur Alkmene avat. Da Amfitryon da gas an dial da benn. Nac'h kousket gantañ a ra Alkmene keit ha ma ne vo ket graet. Hag eñ mont da c'houlenn skoazell digant Kreon. Prest e oa da sikour, eme ar roue, met a-raok e oa ret kaout an dizober eus ul [[louarn Teumes|louarnez]]. Honnezh a oa ul loen spontus, bet kaset gant [[Hera]], pe marteze gant [[Dionysos]], da ober freuz ha reuz war ar maez, war-dro [[Teumes]]. Ur paotr yaouank a yae ganti bep miz.
+[[Kefalos]], roue [[Aten]] d'ar poent, hag eontr Amfitryon ouzhpenn, en devoa ur c'hi-hemolc'h, [[Lailaps]], a oa gouest da dapout ne vern peseurt [[preizh]]. Hag Amfitryon d'e amprestañ, o kinnig en eskemm un darn eus ar skrap a raio diwar-goust tud Tafos. A-benn ar fin e voe troet an daou loen e mein gant Zeus.
-==El lennegezh==
-Meneget eo Amfitrion e pezhioù-c'hoari:
-*''Amfitrion'', pezh [[Plautus]], skrivagner latin
-*''Amfitrion'', pezh [[Molière]], skivagner gall, savet diwar hini Plautus e 1668
-*''Amfitrion'', pezh [[John Dryden]], skrivagner saoz, e 1690
-*''Amphitryon'', pezh [[Heinrich von Kleist|Kleist]], skrivagner alaman e 1807
-*''Amphitryon 38'', gant [[Jean Giraudoux]], skrivagner gall, e 1929.
+=== An dial ===
-[[Rummad: Mojennoù Hellaz]]
+Sikour a roas Kreon d'ober brezel ouzh Tafos. Gant Amfitryon e vo ivez e eontr Kefalos, [[Heleios]], [[Panopeüs]], ha Lokrianed. Hatoup war-du Tafos, ma oa ar roue [[Pterelaos]] o ren.
+Pterelaos, hennezh a oa ur roue hag en devoa ur vlevenn [[aour]] e-kreiz e vlev, hag evit e lazhañ e oa ret troc'hañ ar vlevenn vurzhudus-se. Gwashañ pezh a oa: n'haller ket kemer e gêr-benn ma chom bev. Dre chañs en doa ur verc'h.
-[[cs:Amfitryón]]
-[[de:Amphitryon]]
+Ha honnezh, ar verc'h-se, [[Komaitho]] hec'h anv, a eas da droc'hañ ar vlevenn diwar benn he zad, mann nemet dre garantez ouzh Amfitryon. Evit he zrugarekaat e lazhas Amfitryon ar verc'h treitour, hag e roas an inizi d'e genvrezelourien : [[Kefallenia]] da Gefalos, hag ar re all da Heleios.
-[[en:Amphitryon]]
-[[es:Anfitrión]]
+Pa zistroas Amfitryon da Dhebai, hep bezañ kemennet e oa da erruout, e kavas iskis o welout ne oa ket souezhet e wreg Alkmene ouzh e welout. Rak hi a lavar e oa ganti en noz kent, hag ouzhpenn-se o deus lidet o eured a-benn ar fin en o gwele.
-[[fi:Amfitryon]]
-[[fr:Amphitryon]]
+Nec'het e oa Amfitryon, ma 'z eas davit an diouganer meur [[Tiresias]]. Hag ar beleg kozh da zisplegañ dezhañ e oa bet Zeus o tremen an nozvezh kent gant Alkmene, kemeret gantañ tres he fried. Gwashañ pezh zo, astennet en doa an noz, a badas kement ha teir, evit brazezañ anezhi a-zoare, ha reiñ un haroz dezhi evel mab.
-[[gl:Anfitrión]]
+N'eo ket plijet Amfitryon o vezañ dogan, met plegañ da youl an doueed zo ret. Nav miz war-lerc'h setu Alkmene o c'henel gevelled: Alkides (a vo anvet Herakles diwezhatoc'hik), a zo mab da Zeus, hag Ifikles, mab da Amfitryon, ha n'eo ket ken nerzhus.
-[[hu:Amphitrüón]]
-[[it:Anfitrione (mitologia)]]
+== El lennegezh ==
-[[nl:Amphitryon]]
-[[no:Amfitryon]]
+Meneget eo Amfitryon e pezhioù-c'hoari:
+* ''Amphitruo'', pezh [[Plautus]], skrivagner latin
-[[pt:Anfitrião]]
+* ''Amphitryon'', pezh [[Molière]], skivagner gall, savet diwar hini Plautus e 1668
-[[ru:Амфитрион]]
+* ''Amphitryon'', pezh [[John Dryden]], skrivagner saoz, e 1690
-[[sv:Amfitryon]]
+* ''Amphitryon'', pezh [[Heinrich von Kleist|Kleist]], skrivagner alaman e 1807
-[[uk:Амфітріон]]
+* ''Amphitryon 38'', gant [[Jean Giraudoux]], skrivagner gall, e 1929.
+[[Rummad:Rouaned gwengelouriezh Hellaz]]