Wikipedia

Moskov

Gant ar ger Moskva e tegouezher amañ. Evit sterioù all ar ger, gwelit Moskva (disheñvelout).

Moskov, Москва Moskva e rusianeg ([mɐˈskva] selaou ), eo kêr-benn Kevread Rusia. E lodenn europat Rusia emañ, war ribl ar stêr Moskva. Brasañ kêr ar Stad eo gant 13 010 112 a dud hervez an niveradeg graet e 2021 (21 534 777 a dud en tolead kêr).

Moskov
capital of Russia, federal city of Russia, kêr vras, megacity, kêr vrasañ, kêr pe kêriadenn
Rann eusCentral Federal District Kemmañ
Deiziad krouiñtalvoud dianav Kemmañ
Implijofficial residence Kemmañ
Anv ofisielМосква Kemmañ
Anv er yezh a orinМосква Kemmañ
MoranvТретий Рим, Өченче Рим, Third Rome Kemmañ
Anvet diwarMoskva Kemmañ
Anv annezidiмосквичи Kemmañ
DiazezerYuri Dolgorukiy Kemmañ
Yezh ofisielrusianeg Kemmañ
Kan broadelMoya Moskva Kemmañ
KevandirEuropa Kemmañ
StadRusia Kemmañ
Kêr-benn eusRusia, Oblast Moskov, Central Federal District Kemmañ
E tiriadRusia Kemmañ
Gwerzhid-eurMoscow Time, UTC+03:00, Europe/Moscow Kemmañ
War riblMoskva, Yauza, Vodootvodny Canal, Skhodnya Derivation Canal, Moscow Canal Kemmañ
Lec'hiadurEast European Plain Kemmañ
Daveennoù douaroniel55°45′2″N 37°37′3″E Kemmañ
Kenurzhiennoù al lec'h pellañ en norzh56°1′0″N 37°11′0″E Kemmañ
Post dalc'het gant penn ar gouarnamantPrime Minister of Moscow Kemmañ
Party chief representativeYury Anatolyevich Prokofiev, Lev Zaykov, Boris Yeltsin Kemmañ
Penn an aotrouniezhSergej Sobjanin Kemmañ
Korf melestradurelMayor of Moscow, Government of Moscow Kemmañ
AotrouniezhGovernment of Moscow Kemmañ
Korf lezenniñMoscow City Duma Kemmañ
Highest judicial authorityConstitutional (charter) court of a subject of the Russian Federation Kemmañ
Ezel eusWorld Tourism Cities Federation, Organization of World Heritage Cities Kemmañ
A zo stok ouzhOblast Moskov, Oblast Kalouga Kemmañ
Yezh implijetrusianeg, Russian Sign Language Kemmañ
Prizioù resevetHero City of the Soviet Union, European City of the Trees Kemmañ
Kod-post101001–135999 Kemmañ
Lec'hienn ofisielhttps://www.mos.ru/ Kemmañ
Streaming media URLhttps://balticlivecam.com/cameras/russia/moscow/moscow-city-center/, https://balticlivecam.com/cameras/russia/moscow/glory-square/, https://balticlivecam.com/cameras/russia/moscow/moscow-panoramic-view/ Kemmañ
External data available at URLhttps://data.mos.ru/ Kemmañ
HashtagMoscow Kemmañ
Testenn ar pennreolennoùCharter of the city of Moscow Kemmañ
Banniel (deskrivadur)flag of Moscow Kemmañ
Ardamezioùcoat of arms of Moscow Kemmañ
Douaroniezh an danvezgeography of Moscow Kemmañ
Istorhistory of Moscow Kemmañ
Köppen climate classificationtemperate continental climate, continental climate Kemmañ
Roll monumantoùlist of cultural heritage monuments in Moscow Kemmañ
Sant paeronJord a Lydda Kemmañ
Rummad tostCategory:Moscow-related lists Kemmañ
Open data portalOpen Data Moscow city Kemmañ
Ekonomiezh an danvezeconomy of Moscow Kemmañ
Time of earliest written record4 Ebr 1147 Kemmañ
Entry in abbreviations tableМ. Kemmañ
Kod pellgomz an takad495, 499 Kemmañ
Kod IATAMOW Kemmañ
Category for honorary citizens of entityCategory:Honorary citizens of Moscow Kemmañ
Category for the view of the itemCategory:Views of Moscow Kemmañ
Rummad evit ar c'hartennoùCategory:Maps of Moscow Kemmañ
Map
Kan ar gêr : Moya Moskva "Ma Moskov"

Banniel Skoed
Maer Sergey Sobyanin
Rannvro armerzhel Kreiz
Bann kevredel Kreiz
Soubiekt Moskva
Gorread 2 061,5 km²
Poblañs 13 010 112 a dud (2021)
Stankter 6 311 den/km²

Ur roll hep he far he deus c'hoariet Moskov en Istor Rusia. Bez' eo bet kêr-benn Priñselezh Veur Moskov ha hini Impalaeriezh Rusia betek an tsar Pêr Iañ a lakaas Sankt-Peterbourg da vezañ ar gêr-benn nevez. Kêr-benn e voe Moskov a-nevez e 1918 er Republik sokialour soviedel yaouank ha goude en Unaniezh ar Republikoù Sokialour ha Soviedel.

Statud ur gêr gevreadel zo ganti. En Oblast Moskov emañ daoust da vezañ dizalc'h dioutañ war an dachenn velestradurel. Enni emañ staliet ar galloud politikel, ekonomikel ha skolveuriek. Meur a savadur brudet a ziskouez kement-se, lod anezho war roll lec'hiadoù glad bedel UNESCO : palez ar C'hremlin m'emañ prezidant Rusia, Iliz-Veur Sant-Bazil, al Leurgêr Ruz, Iliz-Veur Krist ar Salver ha skraberioù-oabl Stalin. Div gambr Parlamant Rusia zo ivez : an Douma ha Kuzul ar C'hevread. Manati Danilov eo sez Iliz Ortodoks Rusia.

Lec'hanvadurezh

kemmañ

Москва eo anv ar stêr Moskva ; e rusianeg kozh e talveze гра́д Моско́в Hrád Moskóv kement hag "ar gêr war ribl ar stêr Moskva". Meneget e voe Moskov evit ar wech kentañ e 1147 gant Youri Dolgoroukiy en e lizher da briñs Novgorod-Severski, ouzh e c'hervel "da zont d'am gwelout, ma breur, e Moskov"; « москвич » Maskvitch a vez graet eus hec'h annezidi e rusianeg.

E brezhoneg

Moskov eo e stumm ofisiel[1], daoust da lod tud ober gant Moskou diwar skouer ar galleg Moscou ; Jarl Priel a reas gant Moskov en e oberenn Va Buhez e Rusia e 1955.

Istor

kemmañ

E 1156 e c'hourc'hemennas ar priñs Youri Dolgoroukiy a Rostov sevel ur voger goad, ar C'hremlin, hag a voe ret adsevel meur a wech evit gwareziñ ar gêr a oa war eskoriñ[2]. Goude bezañ bet dizalbadet ha peurzevet kêr ha bet lazhet he annezidi gant ar Vongoled e 1237–38 e voe adsavet Moskov, a zeuas da vezañ kêr-benn priñselezh Vladimir-Souzdal e 1327[3]. En argrec'h d'ar stêr Volga emañ kêr, ar pezh a gendaolas d'he c'hresk ingal. Dont a reas da vezañ Dugelezh Veur Moskov, ur briñselezh vleunius a sachas kalz tud eus Rusia a-bezh.

Gant Ivan Iañ Kalita e kemeras Moskov lec'h Tver evel kreizenn bolitikel Vladimir-Souzdal ha dastumer tailhoù evit an Impalaeriezh Vongol. P'edo o paeañ un truaj bras d'ar c'han e c'hounaas Ivan ur goulezad bras : ne oa ket rannet Moskov etre e vibien hogen lezet d'an hini henañ, er c'hontrol d'ar priñselezhioù all. Kreskiñ a eure an enebiezh ouzh ar vestroni estren. E 1380 e voe ar priñs Dimitri Donskoi a Voskov e penn ul lu rusian unanet ha trec'h e voe war Tatared ar Vostad Aour en Emgann Koulikovo. Ne voe ket krennus en emgann avat, ha daou vloaz goude e voe preizhet Moskov gant ar c'han Tokhtamysh. E 1480 e teuas a-benn an tsar Ivan III da zieubiñ ar Rusianed eus reoladur an Datared. Dont a reas Moskov da vezañ kreiz ar galloud e Rusia[4].

E 1571 e voe preizhet Moskov adarre, gant Khanat Krimea ar wech-se. Devet e voe pep tra estreget ar C'hremlin[5].

Douaroniezh

kemmañ

Hin

kemmañ

Un hin gevandirel c'hleb eo hini Moskov. Tomm ha gleb e vez en hañv, yen ha hir e vez ar goañvezhioù. Gallout a ra ar gwrezverk sevel ha diskenn eus 15°C da 30°C en hañv hag eus -25°C da zreist 0°C er goañv. E-pad an amzer c'hor en hañv 2010 e oa bet tizhet ar rekord a 39°C d'an 29 a viz Gouere e kreiz-kêr hag en aerborzh Domodedovo. Ar rekord a yenijenn a oa bet tizhet e miz Genver 1940 gant -42.2°C. Erc'h a vez e-pad etre tri ha pemp mizvezh bep bloaz ; kregiñ a ra da ober e miz Du, ha teuziñ a ra e miz Ebrel. E dibenn miz Genver/miz C'hwevrer e vez ar mareadoù yenañ ; miz Gouere eo ar miz tommañ.

An hin e Moskov, 1991-2020 – Rekordoù : 1879-2020
G C'h M E M M G E G H D K Bloaz
Rekord uhel (°C) 8,6 8,3 19,7 28,9 33,2 34,8 38,2 37,3 32,3 24 16,2 9,6 38,2
Keitad uhel pemdeziek (°C) -3,9 -3 3 11,7 19 22,4 24,7 22,7 16,4 8,9 1,6 -2,3 10,1
Keitad pemdeziek (°C) -6,2 -5,9 -0,7 6,9 13,6 17,3 19,7 17,6 11,9 5,8 -0,5 -4,4 6,3
Keitad izel pemdeziek (°C) -8,7 -8,8 -4,2 2,3 8,1 12,2 14,8 13 8 3 -2,4 -6,5 2,6
Rekord izel (°C) -42,1 -38,2 -32,4 -21 -7,5 -2,3 1,3 -1,2 -8,5 -20,3 -32,8 -38,8 -42,1
Glaveier keitat (mm) 53 44 39 37 61 78 84 78 66 70 52 51 713
Gwiskad erc'h uhelañ (cm) 24 35 29 2 0 0 0 0 0 0 4 12 35
Devezioù glav (keitad) 8 6 9 15 16 16 15 16 16 17 13 8 155
Devezhioù erc'h (keitad) 25 23 15 6 1 0 0 0 0,3 5 17 24 116
Glebor keitat (%) 85 81 74 68 67 72 74 78 82 83 86 86 78
Eurvezhioù heoliek (keitad miziek) 33 72 128 170 265 279 271 238 147 78 32 18 1 731

Poblañs

kemmañ
  • 13 010 112 a dud a oa o vevñ e Moskov hervez an niveradeg e 2021.
Strolladoù kenelel (2021)
Kenelelezh Poblañs % % disklêriet
Rusianed 9 074 375 69,7 90,2
Tatared 84 373 0,6 0,8
Armeniz 68 018 0,5 0,7
Ukrainiz 58 788 0,5 0,6
Azerbaidjaniz 37 259 0,3 0,4
Ouzbeked 29 526 0,2 0,3
Yuzevien 28 014 0,2 0,3
Jorjianed 26 222 0,2 0,3
Tadjiked 22 783 0,2 0,2
Belarusiz 17 632 0,1 0,2
Kirgized 16 858 0,1 0,2
All 595 543 4,6 5,9
Kenelezh

disklêriet ebet

595 543 4,6 5,9
Hollad 13 010 112 100 100

(10 059 391)

  • Piramidenn an oadoù (2021)
  •  

Relijion

kemmañ

Ar relijion ortodoks eo an hini bennañ e Moskov. Relijionoù all a vez disklêrier gant Moskoviz : an islam, ar rodnoveri, ar brotestantiezh, ar gatoligiezh, kredenn gozh an Ikiz Ortodoks, ar voudaegezh hag ar yuzevegezh.

Kêr-benn Iliz Ortodoks Rusia eo Moskov, gant patriark Moskov er penn anezhi, a zo o chom e manati Danilov.

Sevenadur hag arzoù

kemmañ

Brudet eo C'hoariva Bolchoi dre ar bed evit e arvestoù barrez. Ret eo menegiñ ivez Choariva Malyi, hini Vakhtangov ha C'hoariva Arz Moskov. Sirkoù zo ivez, ha kalz salioù sinema. E-touez ar mirdioù brudetañ emañ Palier Tretiakov, Mirdi Arzoù-kaer Pouchkin ha Mirdi Istor ar Stad.

Treuzdougen

kemmañ
 
Metro Moskov

 
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Pemp aerborzh etrebroadel zo e Moskov : Sheremetyevo (SVO), Domodedovo (DME), Vnukovo (VKO), Zhukovsky (ZIA) hag Ostafyevo (OSF)) ; un aerborzh broadel nemetken zo : Bykovo (BKA), na gas nemet da Voskov ha da Rusia.

Nav forzh-houarn bras (возкалvokzal e rusianeg) zo e Moskov :

Drezo e c'haller mont da galz kornioù en Europa hag en Azia, da skouer gant an Treuzsiberian holl-vrudet. An holl diez-gar-se zo tost da greiz-kêr ha kenereet gant linenn 5 ar metro, kelc'hiek he stumm. Ar bannlev (пригород prigorod) ha kêrioù tost zo kenereet gant an tren tredan anvet электричка elektrichka. Tiez-gar bihanoc'h zo ivez.

Daou dremenva zo e Moskov war ribl ar stêrioù Moskva hag Oka, evit an dudi dreist-holl. Ur ganol a gas d'ar stêr Volga.

E 1935 e voe digoret e linenn gentañ Metro Moskov (Московского Метрополитена Moskovskogo Metropolitena). Bremañ ez eo ur rouedad a 188 arsavlec'h. Unan eus donañ ha brasañ metroioù ar bed eo, implijet gant tro-dro da 10 milion a dud bemdez. Anavezet e vez evel unan eus arouezioù kêr abalamour d'e ginklerezh pinvidik ha liesseurt.

Ur rouedad stank busoù, trollebusoù ha trammgirri zo ivez, ouzhpenn d'un tren unroudenn zoken. Marc'hoù-houarn emservij anvet Velobike a zo kinniget da Voskoviz abaoe 2013.

Ouzhpenn 2.6 milion a girri a vez e kêr bemdez. Mell stankadegoù a gaver er bloavezhioù diwezhañ. Ur bern taksioù a zo ivez. Cheñchet en deus kalz ar servij-mañ er bloavezhioù diwezhañ abalamour d'an arloadoù implijet gant an dud war o hezoug : Yandex Taxi, Uber...

Tud brudet ganet e Moskov

kemmañ

.

Darempredoù etrebroadel

kemmañ

Gevellerezh

kemmañ
Afrika
Amerika
Azia
Europa

Emglevioù a vignoniezh ha kenlabour

kemmañ

Emglevioù torr

kemmañ

Eizh kêr o deus torret o liammoù gant Moskov a-c'houde aloubadeg Ukraina gant Rusia e 2022.

Notennoù ha daveennoù

kemmañ
  1. ↑ Geriadur brezhoneg An Here, 2001, p. 1432 (ISBN 978-2-86843-236-0)
  2. ↑ (en) 'Russia Engages the World: The Building of the Kremlin, 1156–1516'. The New York Public Library. Kavet : 03/01/2024.
  3. ↑ (en) 'Along the Moscow Golden Ring'. Moskov, Kreizenn-gelaouiñ an douristed. Kavet : 03/01/2024.
  4. ↑ (en) Vogel, Michael. 'The Mongol Connection: Mongol Influences on the Development of Moscow'. Indiana University South Bend. Kavet : 03/01/2024.
  5. ↑ (en) John F. Richards, John F. : The Unending Frontier: An Environmental History of the Early Modern World]. University of California Press, 2006, p. 260 (ISBN 0-520-24678-0)
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Moskov&oldid=2081040 »